انواع بافته های گلیمی

شیریکی پیچ ( شیرکی پیچ ):

شیریکی پیچ نامی است که بافندگان عشایر و روستایی کرمان به آن داده اند.ظاهری شبیه قالی دارد و همانند قالی با گره بافته می شود و بر خلاف دیگر انواع گلیم که پود باعث تکمیل و نمایاندن نقوش آن می شود، پود تنها باعث اتصال تارها به یکدیگر و در پشت گوشت ( پرز ) گلیم مخفی است و قابل رؤیت نیست.نقوش به وسیلة گره ای که بر روی تار زده می شود به وجود می آیند.گره زدن در شیریکی پیچ دو نوع است. گره متن، که با کمک آن نخ رنگی از روی دو تار می گذرد و به پشت برگردانده می شود و از زیر رشتة اصلی رویی عبور و ایجاد گره می کند.دومین گره، گرة آبدوزی است.در این گره، پود رنگی دو بار روی دو تار قرار می گیرد و خط پهن تری ایجاد می کند.پس از اتمام عملیات گره زنی در هر ردیف پود گذاری انجام و بین پود و گره ها درگیری ایجاد می شود.این عمل به وسیلة شانه یا دفتین صورت می گیرد.

نقوش شیریکی پیچ از محدودة هندسی بالاتر می رود و گاه توازن و هماهنگی را از ترکیب نقوش غیر متقارن به دست می آورد. نقش بوته جقه در میان نقوش شیریکی پیچ دیده می شود که دو گل گرد در میان آنها تعبیه شده که نسبت به یکدیگر متقارن اند.حاشیه ها اغلب زنجیره ای و مرکب از یک شکل هندسی مکررند که بین دو خط موازی قرار می گیرند.این حاشیه ها را حاشیه های چرخی می نامند.گل متن کشمیری است که سراسر متن را با تکرار خود پر می کند.نقوش دیگری که در بافت این محصول رواج دارند عبارتند از: قارا، گل شاه عباسی، گل کرمانی و جفت گل. رنگ های انتخابی بافندگان شیریکی پیچ معمولاً رنگ های تیره است.یک نوع حاشیة دیگر، حاشیة وکیلی است که در گل های گرد وسط دایره های کوچک درون گل معمولاً به رنگ قرمز و زمینة آن به رنگ سبز است.

وَرنی:

ورنی گلیمی فرش نما است که بدون نقشه و به شکل ذهنی توسط زنان و دختران دشت مغان و عشایر حومة اهر، ارسباران و مشکین شهر ( در استان آذربایجان شرقی ) تولید می شود.تولید ورنی عموماً در نقاط قشلاقی انجام می گیرد و نقوشی که بر روی آن نقش می بندد نشانگر محیط زیست و انعکاس آن در اذهان زنان و دختران عشایر است.بیشتر نقوش از اشکال حیوانات و وحوش منطقه تأثیر گرفته و نقوش عمدة حیوانات عبارتند از گوزن، آهو، گرگ، سگ گله، بوقلمون، مرغ و خروس، گربه، مار، عقاب، گوسفند، ببر، شتر، روباه، شغال، طاووس و پرندگان محل که به صورت سادة هندسی بافته می شوند.

رنگ های ورنی، زمینه ای لاکی، سرمه ای، کرم، سفید، پیازی و آبی روشن با نقوش حیوانات در وسط و حاشیه ای حداکثر به عرض ۲۰ سانتی متر در طرفین دارند.

گلیمچه:

نوع دیگری از گلیم های ایرانی است که در بیجار و روستاهای اطراف سنندج با استفاده از شیوة بافت و مواد اولیة دیگر انواع گلیم تهیه می شود. تفاوت آن با گلیم های معمولی کوچک بودن آن است و نقوش آن نیز متنوع تر از گلیم است چنانچه گلیم های کردستان اکثراً دارای اشکال ساده و نقوش آن بیشتر به صورت خطوط افقی است در حالی که گلیمچه های کردستان غالباً دارای نقوش متنوع هستند.

در روستاهایی از بخش های ساری نوعی گلیمچه با تار پنبه ای و پود پشمی در ابعاد ۷۰ × ۱۱۰ سانتی متر بافته می شود در سال های اخیر متقاضیان زیادی دارد ( گلیمچة متکازین ).

زیلو:

در اغلب مناطق روستایی با نخ پنبه ای بافته می شود و بیشتر به عنوان زیرانداز تابستانی مورد استفاده قرار می گیرد.در بیشتر نقاط، زیلو با دستگاه های بافندگی بافته می شود، ولی در مناطق روستایی شهرهای تهران ، ساوه، کاشان و یزد به شیوة بافت گلیم بافته می شود.ظاهری زمخت دارد و از نظر تنوع رنگ و نقش قابل مقایسه با دیگر انواع گلیم نیست. عمده ترین مادة اولیة زیلو بافی را نخ پنبه ای تابیده شده تشکیل می دهد و معمولاً ۶ تا ۸ نخ یک لا در کنار یکدیگر قرار می گیرند و تابیده می شوند و به مصرف پود می رسند.

پِلاس یا پالاس:

ظاهری شبیه گلیم درشت بافت دارد و در برخی مناطق از جمله یزد تولید می شود.تار و پود آن از پنبه است و در اندازة ۲۵۰×۳۵۰ سانتی متر بافته می شود.

 

مَسنَد:

در روستاهای بخش نمین شهرستان اردبیل نوعی گلیم با ابعاد کوچک (۱۰۰×۱۵۰ سانتی متر ) بافته می شود که مسند نام دارد و سابقة بافت آن در این محل به ۵۰ سال می رسد. مسند دارای طرح های محلی بوده و از ظرافت و زیبایی خاصی برخوردار است.

جُل:

در جل نقوش به صورت سوزن دوزی است که پس از اتمام بافت زمینه ای ساده بر روی آن دوخته می شود. این نوع بافت ها از یک طرف قابل استفاده اند و پشت و رو دارند.جل برای پوشاندن چهار پایان عرق کرده استفاده می شود.

سجاده:

فقط برای نمازگزاری بافته می شود و نقشی نزدیک به نقش محرابی قالی دارد و به دلیل کوچکی و سبکی حجم آن نمازگزار می تواند آن را با خود حمل کند.

چیق:

در بیشتر ایلها برای دیوار چادر با قسمت کردن چادرها به کار برده می شود. چیق ها پشت و رو ندارند و از هر دو طرف همان زیبایی را دارند.نقوش خاص چیق ها به دلیل واحد درشت بافت که در چیق یک نی است همان نقوش سنتی گلیم هاست که بنا به روش بافت تغییر کرده است.

کوچه:

نوعی زیر انداز به معنی نمد سفید یا خاکستری رنگ است که برای پوشاندن دیوار چادرها از آن استفاده می شود.

اِنسی:

قالیچة خاصی که اثاثیه را با آن می بندند.

مَفرش:

مفرش نیز برای بستن اسباب خانه از قبیل رخت خواب و سایر ضروریات زندگی و مسافرت مورد استفاده است و اکنون فقط در ایل هایی که هنوز به زندگی کوچ نشینی خود ادامه می دهند وجود دارد.

جَوال:

کیسه های بزرگ و (توبره) یا توربا است. این کیسه ها را چادر نشینان به دیوار می آویزند.جوال به نوعی انبار آذوقه است.

خورجین:

بافته هایی است که چادر نشینان همراه خود دارند


مطالب مشابه :


کیف پول دخترانه با تزئین گلیم

کیف پول دخترانه با تزئین گلیم تعدادی از کیف های سفارشی یکی از هنرستان ها به مناسبت هفته معلم




گلیم بافی در اردبیل

گلیم دست بافت|کیف روش بافت گلیم بدین صورت می‌باشد که در مرحله اول دار را با نخ پنبه ای




آموزش کوجی بندی گلیم دست بافت

گلیم دست بافت|کیف گلیمی یه نخ بلند با ضخامتی بیشتر از نخ چله برداشته و سر اون رو به نخ




انواع بافته های گلیمی

گلیم دست بافت|کیف گلیمی تفاوت آن با گلیم های معمولی کوچک بودن آن است و نقوش آن نیز متنوع




بافت گلیم

گلیم دست بافت|کیف مناسب وکيفيت باو نکردني و بدون واسطه تهيه کنند.اين گليم ها کاملا با




بافتن گلیم

گلیم دست بافت|کیف گلیمی - بافتن گلیم بافت هاى پيچيده نيز با دارهاى ساده انجام مى&;




برچسب :