سراج تبريز

  • امام زاده های تبریز

    محمد رضا نوتاش امام زاده خواجه سيد محمد كججاني (تبريز) از امامزاده‌هاي معتبر و مشهور تبريز، امامزاده خواجه سيد محمد كججاني است كه در روستاي كرجان، 15 كيلومتري جنوب شرقي تبريز واقع شده است. نسب ايشان با 14 واسطه به چهارمين امام شيعيان جهان حضرت امام زين‌العابدين(ع) مي‌رسد. طبق نوشته كتب انساب مانند «سراج الانساب» نوشته علامه نسابه سيداحمد محمدبن عبدالرحمن كيا گيلاني،‌نسب شريف ايشان چنين است: «خواجه محمدبن صديق بن حاج محمدبن حاج سليمان بن حاج ابيل بن حاج محمدبن خواجه صديق الاصفر بن خواجه صديق الاكبر بن حسن بن ابوالقاسم محمدبن جعفربن عيسي بن علي بن حسين الاصفر بن الامام زين العابدين(ع)» امام زاده خواجه سيد محمد كججاني در سال 614 هجري قمري متولد شده و در سن شصت و سه سالگي در دوران حكومت آباقاخان از ايلخانان مغول سال 677 هجري قمري دارفاني را وداع گفت و به عالم بقا انتقال يافت. در كتاب ارزشمند «روضات الجنان و جنات الجنان» تأليف مرحوم حافظ حسين كربلايي دقيقاً نسب شريفش نوشته شده است: «حضرت خواجه محمد را چون كمال متابعت نسبت به سنت نبوي(ص) حاصل بود، مشرف گشته به موافقت چند چيز باحضرت رسالت(ص). اولاً تولد و نشو و نما در وادغير ذي زرع كه كنايه از مكه است و قريه كججان نيز آن طور واقع شده. ثانياً در ماده اسم كه محمد است. ثالثاً يتيم ماندن و جد وي را پرروش دادن و تربيت كردن. رابعاً امي بودن. خامساً اينكه از پسر وي را فرزند نمانده و از دختر مانده. سادساً سن شريف، كه در شصت و سه سالگي از دنيا رحلت نموده. سابعاً اينكه هاشمي النسب بوده و نسب آن حضرت را در ادامه بيان مي‌كند». نقل است كه خواجه يوسبف حيراني دهخوارقاني قدس سره از دهخوارقانت (آذرشهر) عازم تبريز بودند. چون به محاذي كججان رسيدند در راه روي به جانب كججان آورد. فرمودند كه: بوي عزيزي از اينجا مي‌آيد. درويشي همراه ايشان بود به وي امر كردند كه: برو و خبري بياور. چون آن درويش به دره كججان (كرجان) درآمد حضرت خواجه سيد محمد كججاني را ديد كه به خار كندن مشغول است. ولي به طرز عجيبي و قاعده غريبي و آن اين بود كه بوته خاري مي‌كند و دورتر مي‌رفت و بوته ديگري مي‌كند با آنكه در آن نزديكي بوته‌هاي ديگري بود. درويش چون به خدمتش مشرف شد، بعد از سلام و تواضع، كندن خار را به آن طور از وي سؤال كرد. حضرت امام‌زاده سيد محمد كججاني فرمودند كه: مشاهده مي‌كنم هر بوته كه به ذكر مشغول نيست آنرا مي‌كنم، درويش دانست كه احوال وي بر خواجه يوسف ظاهر گشته بود. تواضع بسيار كرد و بازگشت چون به خدمت حضرت خواجه يوسف رسيد آنچه ديده بود معروض داشت. خواجه فرمود كه: عنقريب است كه نور ولايت وي آفاق را ...



  • ثبت‌نام دوره کاردانی فنی و حرفه‌ای خود را در تبريز به كافي نت سهنديه04114431814 بسپاريد

    كافي نت سهنديه تبريز نصف راه زيرزمين مركز خريد اشكاننمونه يك انتخاب رشته براي رشته كامپيوتريك دختر تبريزي * 13 کد رشته محل انتخابی از 50 کد رشته محل قابل انتخاب به شرح زیر می باشد : 1- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|روزانه|اموزشكده فني وحرفه اي اموزشكده فني وحرفه اي دختران تبريز | 1428 2- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|روزانه|اموزشكده فني وحرفه اي اموزشكده فني وحرفه اي دختران تبريز | 1429 3- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|روزانه|اموزشكده فني وحرفه اي اموزشكده فني وحرفه اي دختران مراغه | 1430 4- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|روزانه|اموزشكده فني وحرفه اي اموزشكده فني وحرفه اي دختران مراغه | 1431 5- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|شبانه|اموزشكده فني وحرفه اي اموزشكده فني وحرفه اي دختران تبريز | 4430 6- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|شبانه|اموزشكده فني وحرفه اي اموزشكده فني وحرفه اي دختران تبريز | 4431 7- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|غيرانتفاعي|موسسه غيرانتفاعي اسوه تبريز | 7303 8- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|غيرانتفاعي|موسسه غيرانتفاعي دانشوران تبريز | 7304 9- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|غيرانتفاعي|موسسه غيرانتفاعي سراج تبريز | 7306 10- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|غيرانتفاعي|موسسه غيرانتفاعي رشديه تبريز | 7305 11- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|شبانه|اموزشكده فني وحرفه اي اموزشكده فني وحرفه اي دختران مراغه | 4432 12- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|شبانه|اموزشكده فني وحرفه اي اموزشكده فني وحرفه اي دختران مراغه | 4433 13- رشته محل انتخابیكامپيوترنرم افزاركامپيوتر|غيرانتفاعي|موسسه غيرانتفاعي فخرايرانيان گوگان اذرشهر | 7310

  • تبريز شهر اولين ها

    اولین چاپخانه در سال 1227 توسط شاهزاده عباس میرزا در تبریز تاسیس شد و 12 سال بعد دومین چاپخانه در تهران تاسیس گردید.برای اولین بار کتب خارجی در تبریز ترجمه گردید که از آن جمله عبارتند از: پطر کبیر،شارل دوازدهم،اسکندر کبیر،... .اولین رمان ایران به نام((ستارگان فریب خورده- حکایت یوسف شاه سراج)) توسط میرزا فتحعلی آخوند زاده در تبریز به رشته تحریر در آمد.اولین دایرهّ المعارف توسط محمد رضا زنوزی تبریزی نوشته شد.اولین کتابخانه عمومی توسط میرزاحسن خان خازن لشگردر سال 1312 در تبریز تاسیس شد.اولین سینمای ایران پس از پنج سال از اختراع جهانی آن(توسط برادرن لومیر) ، در تبریزبا نام سولّی(آفتاب) تاسیس گردید.اولین نمایشنامه وتئاتر در تبریز به سال 1261 شکل گرفت.اولین عکاسخانه توسط قاسم میرزا در تبریز راه اندازی شد.اولین فوتبالیست شاغل در اروپا (بلژیک) به نام حسین صدقیانی از اهالی تبریزدر سالهای 1309-1311 بهترین گل زن باشگاههای این کشور بود و در فینال جامباشگاههای بلژیک با به ثمر رساندن سه گل باعث قهرمانی تیم رویال شالروااسپورتینگ کلوپ در مقابل تیم بروکسل گردید.در زمینه پزشکی نخستین طبیب محصل فرهنگ نخستین کتابهای پزشکی - نخستین آبلهکوبی - نخستین دانشکده پرستاری مامائی - نخستین دندانهای مصنوعی - اولینعمل قلب باز - پیوند قلب برروی سگها و نخستین عمل پیوند کلیه توسط دکترجواد هیات در سال 1347 در تبریز به انجام رسید.اولین هوانورد ایرانی به نام کلنل محمد تقی خان پسیان از اهالی تبریز بود.اولین کارخانه اسلحه و مهمات در شهر تبریز بنا نهاده شد .اولین کارخانه چینی سازی در شهر تبریز ساخته شد.اولین کارخانه تولید برق در این شهر و اولین خیابانی که در آن از چراغهای برقی استفاده شد خیابان چراغ گازی تبریز بود.اولین ضرابخانه ماشینی و انتشار اسکناس از فعالیت های این شهر اولین ها بود.اولین شهر ایران که صاحب تلفن شد تبریز بود .اولین انجمن زنان در تبریز توسط صاحب سلطان خانم تشکیل گردید .  اولین بلدیه و نظمیه پلیس مردمی و شهرداری ایران متعلق به تبریز است.اولین مهمانخانه توسط میرزا اسحق خان معززالدوله در تبریز پذیرای مهمان گردید .اولین مدرسه کر و لال ها توسط جبارباغچه بان و اولین مدرسه نابینایان توسطیک میسیون آلمانی و اولین مدارس حرفه ای و بازرگانی توسط محمدعلی تربیتواولین کودکستان توسط ابوالقاسم فیوضات در تبریز بنا گذاشته شد.اولین پایگاه لرزه نگاری در تبریز (شهر زلزله خیز) بنا گذاشته شد.

  • لیست دانشگاه های ایران که در آن ها عمران تدریس میشود

      رديف نام دانشگاه رديف نام دانشگاه 1 اراك 34 هنر تهران 2 اروميه 35 فردوسي مشهد 3 اصفهان 36 قم 4 ايلام 37 كاشان 5 بجنورد 38 كردستان – سنندج 6 بوعلي‌سينا- همدان 39 گيلان – رشت 7 بيرجند 40 لرستان – خرم‌آباد 8 بين‌المللي امام‌‌خميني(ره)- قزوين 41 مازندران- بابلسر 9 تبريز 42 محقق اردبيلي 10 تربيت معلم آذربايجان- تبريز 43 ملاير 11 تفرش 44 هرمزگان – بندرعباس 12 تهران 45 هنراسلامي تبريز 13 خليج‌فارس – بوشهر 46 هنر اصفهان 14 رازي- كرمانشاه 47 ولي‌عصر (عج) رفسنجان 15 زابل 48 ياسوج 16 زنجان 49 يزد 17 سمنان 50 امام حسين (ع)- تهران 18 سيستان و بلوچستان 51 دانشكده فني و مهندسي اراك – دانشگاه علم و صنعت ايران 19 شاهد – تهران 52 مجتمع آموزش عالي جندي شاپور- دزفول 20 شهركرد 53 مركز آموزش عالي فسا 21 شهيد باهنر- كرمان 54 دانشگاه آيت‌الله بروجردي – بروجرد 22 شهيد بهشتي- تهران 55 دانشگاه تربيت دبير شهيد رجايي – تهران 23 شهيد چمران – اهواز 56 دانشگاه تربيت معلم تهران – كرج 24 شيراز 57 دانشگاه تربيت معلم سبزوار 25 صنعتي اميركبير 58 دانشگاه دريانوردي و علوم دريايي چابهار 26 صنعتي خواجه نصيرالدين طوسي 59 دانشگاه صنعتي سيرجان 27 صنعتي اروميه 60 دانشگاه صنعتي كرمانشاه 28 صنعتي اصفهان 61 دانشگاه صنعتي قم 29 صنعتي بابل 62 دانشگاه گلستان – گرگان 30 صنعتي بيرجند 63 دانشگاه مراغه 31 صنعتي شاهرود 64 مجتمع آموزشي عالي بهبهان 32 صنعتي شريف 65 مجتمع آموزشي عالي فني و مهندسي بناب 33 علم و صنعت ايران – تهران 66 مجتمع آموزشي عالي فني و مهندسي قوچان

  • آیت الله العظمی وحیدخراسانی مد ظله العالی خطاب به امت اسلام و مردم ایران

    سم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی سیدنا محمد وآله الطاهرین سیما بقیة الله في الأرضین واللعن علی أعدائهم إلی یوم الدین کلام محقق اردبیلی به تمام وجوه بیان شد. بحث با این محقق در دو مقام است: یکی مقتضای دلیل؛ یکی مقتضای قاعده و اصول؛ چون ایام فاطمیه در پیش است این بحث برای بعد. شیخ مفید- اعلی الله مقامه- روایتی نقل می‌کند از ابان بن تغلب، عن أبي عبد الله-علیه السلام. سه جمله در این روایت است: جمله اولی: نفس المهموم لظلمنا تسبیح. جمله دوم: وهمّه لنا عبادة. جمله سوم: وکتمان سرّنا جهاد في سبیل الله. بعد مهم این جمله است: وقتی امام فرمود، بعد تتمه این است: هذا حدیث یجب أن یکتب بالذهب. همچو تعبیری در احادیث کمتر وارد شده. هذا حدیث یجب أن یکتب بالذهب. عمده درایت حدیث است. اگر این حدیث فهمیده بشود قهرا روشن می‌شود چرا یجب أن یکتب بالذهب. اجر و منزلت یک نفس و یک آه به خاطر ظلم به اهل بیت علیهم السلام نفس المهموم لظلمنا تسبیح؛ نفسی که می‌ کشد غمگینی برای ظلمی که بر ما خاندان شده، آن نفس تسبیح است. درایت و فقه حدیث توقف دارد بر این که وزان تسبیح در کتاب و سنت روشن بشود و حقیقت تسبیح فهمیده بشود؛ ودونه خرط القتاد. در قرآن مسبّحات را بخوانید، هم به ماضی، هم به مضارع. سبح لله؛ یسبح لله؛ ما في السماوات والأرض. به قدری این کلمه مهم است که مخاطب، شخص اول عالم است. سبح بحمد ربك قبل طلوع الشمس وقبل الغروب. بعد، اعظم وظائف دین را نماز قرار داده؛ رکن دین نماز است؛ رکن نماز رکوع است و سجود؛ اما در رکوع: سبحان ربی العظیم وبحمده اما در سجده که منتهی القرب است: سبحان ربي الأعلی وبحمده. در خود قرآن هم به هر دو تصریح شده هم تسبیح به اسم رب عظیم هم تسبیح به رب اعلی. سبح اسم ربك الأعلی. حقیقت تسبیح اگر فهمیده می‌ شد این جمله امام ششم از نظر درایت حدیث روشن می‌شود. عظمت تسبیح در حدی است که بالاترین شخصیت در عالم خاتم است. بالاترین لطف به خاتم، شب اسراء است. سوره را باز کن: سبحان الذي أسری بعبده لیلا من المسجد الحرام إلی المسجد الأقصی. خود خدا تسبیح کرده خودش را به عنوان سبحان الذی. فلولا... فلولا أنه کان من المسبحین للبث في بطنه إلی یوم یبعثون. اگر یونس از اهل تسبیح نبود تا یوم بعث باید در شکم حوت زندانی بشود. خود پیغمبر فرمود: اگر یک مرتبه کسی بگوید: سبحان الله وبحمده، هزار هزار... - نه هزار- هزار هزار گناه از صحیفه عمل محو می‌شود، هزار هزار درجه داده می‌شود، هزار هزار حسنه در دیوان او ثبت می‌شود، آن وقت یک نفس برای ظلمی که به فاطمه زهرا شده، ارزشش نزد خدا این تسبیح است. این است که فرمود: هذا حدیث... هذا حدیث یجب أن یکتب ...

  • نام و کد موسسات غیر دولتی - غير انتفاعي سراسر کشور

    نام و کد موسسات غير انتفاعي کد دانشگاهنام دانشگاه2001پژوهشكده غيرانتفاعي وغيردولتي علوم شناختي -تهران2002دانشكده اصول الدين /غيرانتفاعي /2003دانشكده غيرانتفاعي وغيردولتي الهيات ومعارف اسلامي /هدي /2004دانشكده علوم حديث /غيرانتفاعي /2005دانشكده معارف قراني /غيرانتفاعي /-اصفهان2006دانشگاه اديان ومذاهب -قم /غيرانتفاعي /2007دانشگاه امام رضا/ع /غيرانتفاعي /2008دانشگاه باقرالعلوم /ع /-قم /غيرانتفاعي /2009دانشگاه بين المللي چابهار/غيرانتفاعي /2010دانشگاه غيرانتفاعي امام رضا/ع /-مشهد2011دانشگاه غيرانتفاعي چابهار2012دانشگاه غيرانتفاعي شيخ بهايي -اصفهان2013دانشگاه غيرانتفاعي علم وفرهنگ -تهران2014دانشگاه غيرانتفاعي علوم وفنون مازندران2015دانشگاه غيرانتفاعي مفيد/ره /-قم2016دانشگاه شيخ بهايي -اصفهان /غيرانتفاعي /2017دانشگاه علم وفرهنگ تهران /غيرانتفاعي /2018دانشگاه علوم وفنون مازندران -بابل /غيرانتفاعي /2019دانشگاه مفيد-قم /غيرانتفاعي /2020سازمان مديريت صنعتي /غيرانتفاعي /2021مركزاموزش عالي غيرانتفاعي خاتم -تهران2022موسسات غيرانتفاعي جهاددانشگاهي2023موسسه غيرانتفاعي ابا-ابيك قزوين2024موسسه غيرانتفاعي اباداني وتوسعه روستاها-همدان2025موسسه غيرانتفاعي اباده -اباده2026موسسه غيرانتفاعي اپادانا-شيراز2027موسسه غيرانتفاعي اثيرالدين ابهري -ابهر2028موسسه غيرانتفاعي احرار-رشت2029موسسه غيرانتفاعي اديبان -گرمسار2030موسسه غيرانتفاعي اديب مازندران -ساري2031موسسه غيرانتفاعي اذرابادگان -اروميه2032موسسه غيرانتفاعي ارادان -گرمسار2033موسسه غيرانتفاعي ارم -شيراز2034موسسه غيرانتفاعي ارس -تبريز2035موسسه غيرانتفاعي ارشاد-دماوند2036موسسه غيرانتفاعي اسرار-مشهد2037موسسه غيرانتفاعي اسوه -تبريز2038موسسه غيرانتفاعي اشراق -بجنورد2039موسسه غيرانتفاعي افاق -اروميه2040موسسه غيرانتفاعي افرينش -بروجرد2041موسسه غيرانتفاعي اقبال لاهوري -مشهد2042موسسه غيرانتفاعي البرز-قزوين2043موسسه غيرانتفاعي الغدير-تبريز2044موسسه غيرانتفاعي الكترونيكي /مجازي /رايانه اي -تهران2045موسسه غيرانتفاعي الكترونيكي /مجازي /فاران -تهران2046موسسه غيرانتفاعي الكترونيكي /مجازي /نورطوبي -تهران2047موسسه غيرانتفاعي الموت -قزوين2048موسسه غيرانتفاعي المهدي -اصفهان2049موسسه غيرانتفاعي الوند-همدان2050موسسه غيرانتفاعي امل -امل2051موسسه غيرانتفاعي اميرالمومنين /ع /اهواز2052موسسه غيرانتفاعي امين -اصفهان /فولادشهر/2053موسسه غيرانتفاعي انديشمند-لاهيجان2054موسسه غيرانتفاعي انديشه -جهرم2055موسسه غيرانتفاعي ايران زمين -اصفهان2056موسسه غيرانتفاعي ايرانيكا-اميركلا/مازندران /2057موسسه غيرانتفاعي ايساتيس -يزد2058موسسه غيرانتفاعي ...

  • اسامي دانشگاه‌هاي دولتي، وابسته و موسسات آموزش عالي

    - دانشگاه اروميه 2- دانشگاه اصفهان3- دانشگاه الزهراء 4- دانشگاه بوعلي سينا همدان5- دانشگاه پيام نور6- دانشگاه تبريز 7- دانشگاه تربيت مدرس8- دانشگاه تربيت معلم تهران 9- دانشگاه تهران 10- دانشگاه رازي 11- دانشگاه سيستان و بلوچستان 12- دانشگاه شهيد باهنر كرمان13- دانشگاه شهيد بهشتي 14- دانشگاه شهيد چمران 15- دانشگاه شيراز16- دانشگاه صنعتي اصفهان17- دانشگاه صنعتي اميركبير 18- دانشگاه صنعتي خواجه نصير الدين طوسي19- دانشگاه صنعتي شريف20- دانشگاه صنعتي سهند تبريز21- دانشگاه صنعتي شاهرود 22- دانشگاه علامه طباطبايي23- دانشگاه علم و صنعت ايران 24- دانشگاه فردوسي مشهد 25- دانشگاه گيلان 26- دانشگاه مازندران27- دانشگاه جامع علمي- كاربردي 28- دانشگاه اراك 29- دانشگاه ايلام30- دانشگاه بيرجند31- دانشگاه بين المللي امام خميني (ره)32- دانشگاه زنجان 33- دانشگاه سمنان 34- دانشگاه شهركرد35- دانشگاه علوم كشاورزي ومنابع طبيعي گرگان36- دانشگاه كاشان 37- دانشگاه كردستان38- دانشگاه لرستان39- دانشگاه محقق اردبيلي40- دانشگاه هنر41- دانشگاه زابل42- دانشگاه يزد43- دانشگاه قم 44- دانشگاه تربيت معلم سبزوار45- دانشگاه خليج فارس 46- دانشگاه هرمزگان 47- دانشگاه علوم پايه دامغان48- دانشگاه ولي عصر(عج) رفسنجان49- دانشگاه تربيت معلم آذربايجان 50- دانشگاه ياسوج 51- دانشگاه ملاير52- دانشگاه بجنورد53- دانشگاه هنر اصفهان54- دانشگاه تفرش55- دانشگاه صنعتي اراك56- دانشگاه صنعتي شيراز57- دانشگاه صنعتي اروميه58- دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي59- دانشگاه هنر تبريز60- دانشگاه كشاورزي و منابع طبيعي رامين 61- دانشگاه علوم و فنون دريايي خرمشهر62- دانشگاه امام صادق(ع)63- دانشگاه شاهد64- دانشگاه مفيد65- دانشگاه افسري امام علي (ع) (وابسته به نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران)66- دانشگاه امـام حسين (ع) (وابسته بــه سپاه پـاسداران انقلاب اسلامي)67- دانشگاه عــــــالي دفاع ملّي (وابسته بـه ارتش جمهوري اسلامي ايران)68- دانشگاه صنعتي مـــالك اشتر (وابسته بــه سازمان صنايع دفــاع)69- دانشگاه علوم اسلامي رضوي (وابسته به توليت آستان قدس رضوي)70- دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري (وابسته به نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران)71- دانشگاه علوم دريايي امام خميني(ره) (وابسته به نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران)72- دانشگاه علوم انتظامي (وابسته به نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران)73- دانشگاه صنعت نفت (وابسته به وزارت نفت)74- دانشكده حفاظت و بهداشت كار ( وابسته به وزارت كار و امور اجتمايي)75- دانشكده صنعت هواپيمايي كشوري (وابسته به سازمان هواپيمايي كشوري)76- دانشكده صدا و سيما (وابسته به سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ...

  • نامه ای تذکر آمیز به مجریان سالنامه ی تئاتر ایران

      جهت اطلاع دوستان بايد عرض نمايم در مورد تئاتر تبريز سه روايت مستند قابل اعتنا است: "روايت اول مربوط به فعاليت ارامنهء تبريز در زمينهء نمايش است. به نظر می رسد که ارامنه در پيدايش نمايش به شکل غربی در ايران و تبريز نقش بسزائی داشته اند؛ زيرا، نخستين اجراها معمولاً از طرف ارامنه صورت گرفته است- سندی از روزنامهء اختر شمارهء 16 سال 15 به تاريخ 23 ربيع الاخر 1306 برابر با 26 دسامبر 1888 ميلادي( 1266 شمسي) در فصلنامهء پژوهشی تئاتر شمارهء اول چاپ 1366 نقل شده است که به اجرای نمايشنامهء اتللو و نمايشی کمدی به زبان ترکی  در تبريز اشاره می کند. با توجه به اين يادداشت که تاريخ آن هم چندان دقيق به نظر نمی رسد، تئاتر به شيوه جديد در آذربايجان قدمتی يکصد و پانزده ساله [امروز قدمتش به 122 سال رسيده است] دارد. ظاهراً قبل از آنهم از طرف ارامنهء تبريز و هنرمندانی که از قفقاز می آمده اند، تئاتر در تبريز اجرا شده است.    ( به عنوان مثال سابقه خدمت بيوک خان نخجوانی در نمايش که در کارت عضويت ايشان در هيئت آکتورال آرين قيد شده است، در سال1261 شمسی را نشان می دهد، تصوير آن در صفحه 224 آمده است) درهر حال، طبق اين سند آغاز پيدايش نمايش به شکل جديد در تبريز متعلق به دورهء ناصرا لدين شاه قاجار است و بيش از يک قرن سابقه دارد. روايت دوم مربوط به کتابچه­ای 20 صفحه­ای است که با عنوان « به مناسبت جشن چهلمين سال نمايش در تبريز» از طرف هيئت هنرپيشگان درام و اپرت فردوسی تبريز درمهر ماه 1321 شمسی برابر با 1942 ميلادی منتشر شده است. طبق اين سند، تاريخ آغاز حرکتهای نمايشی در تبريز به 1281 شمسی يا 1902 ميلادی تعلق دارد؛ يعني، حدود چهارده سال بعد از تاريخ يادداشت قبلی که قطعاً در اين فاصله هم حرکتهايی از طرف ارامنه و هنرمندان تبريز صورت گرفته است. روايت سوم مقالهء جعفر جعفراف، نويسندهء آذربايجانی است که می نويسد:« نخستين تئاًتر حرفه ای در آذربايجان جنوبی در سال 1909 ميلادی ايجاد شد، در تبريز در سالن تابستانی  باغ ملی به افتخار ستار خان و مبارزان مشروطه نمايش داده شد.» ايشان در ادامهء مطالب خود در بارهء تئاتر آذربايجان جنوبی می نويسد: « در سال 1912 جوانان فرزانهء تبريز نخستين تروپ تئاتری را به نام« خيريه» تشکيل  دادند. اين تروپ اساساً نمايشهای نويسندگان آذربايجان را اجرا می کرد. حاجی خان (چلبي) مهدی شفيع زاده، ابوالفضل موًيد زاده، اسماعيل وکيلي، وهاب زاده و عظيم زاده جزء هيئت خيريه بودند، ايشان به طور مرتب در تبريز برنامه اجرا می کردند، اما تروپهای تئاتری صحنهء دائمی نداشتند- ايشان از صحنهء تئاتر«سولٌی » و سالن تابستانی خيريه و مدرسهء آراميان استفاده می کردند. در ...