سخنان حضرت علی (ع) در مورد حکــومــت اسـلامی

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

 

­­

بســم الله الرحـمن الرحـیم

­

گزیده­ای از نهج البلاغه و کتاب تجلـّی امامت(تحلیلی از حکومت امیر المومنین علی علیه السلام) و کتاب دولت آفتاب ( اندیشه­ی سیاسی و سیره­ی حکومتی علی علیه السلام )

 

1-    درهر صبح و شام ازخدا بترس و از فریبکاری دنیا بر نفس خویش بیمناک باش وهیچگاه ازدنیا ایمن مباش؛ بدانکه برای چیزهایی که دوست می داری یا آنچه راکه خوشایند تونیست خودرابازنداری؛ هوس ها تورابه زیان های فروانی خواهند کشید ،سپس نفس خودرابازدار و از آن نگهبانی کن وبه هنگام خشم برنفس خویش شکننده وحاکم باش .

                                                             ترجمه نامه 56ازنهج البلاغه ص 594

 

2- پس از یاد خدا و درود! ؛ من ازجایگاه خود ،مدینه بیرون آمدم .یا ستمکارم یا ستم دیده.یا سرکشی کردم یا ازفرمانم سرباز زدند .همانامن خدارا به یادکسی می آورم که این نامه به دست او رسد.تابه سوی من کوچ کند .اگرمرانیکوکار یافت یاری کند.واگرگناهکاربودم مرابه حق بازگرداند.

                                                         ترجمه نامه 57 ازنهج البلاغه  ص 595

 

3-  پس از یاد خدا و درود! . سستی انسان درانجام کارهایی که برعهده اوست وپافشاری درکاری که ازمسئوولیت اوخارج است ، نشانه­ی ناتوانی آشکار، واندیشه­ی ویرانگراست .اقدام توبه تاراج مردم (قرقیسا)درمقابل رهاکردن پاسداری ازمرزهایی که تورابرآن گمارده بودیم وکسی درآنجا نیست تاآنجا را حفظ کند.وسپاه دشمن رااز آمرزها دورسازد،اندیشه ای باطل است .تودرآنجا پلی شده ای که دشمنان توازآن بگذرند و بر دوستانت تهاجم آورند.نه قدرتی داری که با تو نبرد کنند ونه هیبتی داری که ازتوبترسند وبگریزند.نه مرزی رامیتوانی حفظ کنی ، ونه شوکت دشمن رامیتوانی درهم بشکنی نه نیازهای مردم دیارت  راکفایت می کنی ، ونه امام خود را راضی نگه می داری .

                         ترجمه نامه 61ازنهج البلاغه  نامه به کمیل بن زیاد نخعی   ص 598

 

4-    به ریسمان قرآن چنگ زن ،وازآن نصیحت پذیر؛حلالش راحلال وحرامش راحرام بشمار و حقی را که در زندگی گذشتگان بود تصدیق کن .وازحوادث گذشته­ی تاریخ برای آینده عبرت گیر که حوادث روزگار همانند بوده و پایان دنیا به آغازش می پیوندد.وهمه آن رفتنی ا ست .به هنگام قدرت ببخش و به هنگام خشم فروتن باش و در حکومت مدارا کن تا آینده­ی خوبی داشته باشی . نعمت هایی که خدابه توبخشیده نیکودار و نعمتهایی که دراختیار داری تباه مکن و چنان باش که خدا آثار نعمت های خود را در توآشکارا بنگرد .

                                                                ترجمه نامه 69 ص 611   همان منبع

 

5-    همانا من براستی به خداسوگند می خورم .اگربه من گزارش کنند که دراموال عمومی خیانت کردی کم یا زیاد،چنان بر توسخت گیرم که کم بهره شده و در هزینه اعیال درمانده وخوارشوی!   بادرود.

                                                    نامه بهزیادبن ابیه  ترجمه نامه 20    ص 499 

 

 

6-    درامورکارمندانت  بیندیش ، وپس ازآزمایش به کارشان بگمار و با میل شخصی وبدون مشورت بادیگران آنان را به کارهای مختلف وادارنکن .زیرا نوعی ستمگری وخیانت است .کارگزاران دولتی راازمیان مردمی باتجربه وباحیا از خاندانهای پاکیزه وبا تقوا که درمسلمانی سابقه درخشانی دارند انتخاب کن .زیرااخلاق آنان گرامی تر وآبرویشان محفوظ تر و طمع ورزیشان کمتر وآینده نگری آنان بیشتراست .سپس روزی فراوان برآنان ارزانی دار،که با گرفتن حقوق کافی دراصلاح خود بیشتر می کوشند،و با بی نیازی، دست به اموال بیت المال نمی زنند واتمام حجتی است برآنان اگر فرمانت را نپذیرند یا درامانت تو خیانت کنند.     

                                                   نامه 53  سیمای کارگزاران   دولتی   ص 577 

 

7-    رفتار کارگزارانت را بررسی کن وجاسوسانی راستگو و وفا پیشه برآنان بگمار،که مراقبت وبازرسی پنهانی تو از کار آنان سبب  امانت داری ومهربانی با رعیت خواهد بود وازهمکاران نزدیکت سخت مراقبت کن .واگریکی ازآنان دست به خیانت زد و گزارش جاسوسان توهم آن خیانت  راتایید کرد به همین مقدار گواهی قناعت کرده او را با تازیانه کیفر کن وآنچه از اموال که دراختیار دارد ازاوبازپس گیر.سپس اوراخوار دار وخیانتکار بشمار و طوق بدنامی به گردنش بیفکن  .

                                                    قسمتی دیگرازنامه 53     ص 579  همان منبع

 

8 -جامعه ای که در آن با صراحت و بدون لکنت حقّ نا توان از زورمند باز گرفته نشود ،روی پاکیزگی و تقدّس را نخواهد دید.

تحلیلی از حکومت امیرالمومنین علی­علیه السلام ص 97 ازسید اصغر ناظم زاده قمی

 

9-    به عدل و انصاف رفتار کنید؛ به مردم درباره­ی خودتان حق بدهید.پر حوصله باشید و در برآوردن حاجات مردم تنگ حوصلگی نکنید که شما گنجوَران و خزانه داران رعیّت و نمایندگان ملـــّت و سفیران حکومتید.

                                                                                     همان منبع ص 114

 

10 -  سیا ست یعنی اقدام به اصلاح و هدایت مردم به راهی که در دنیا و آخرت موجب نجاتشان شود.سیاست کشور داری یعنی تنظیم زندگی و معیشت مردم بر اساس قسط و عدالت.

                                                                                     همان منبع ص 121  

 

11- سزاواراست که بیشتراز گردآوری خراج ومالیات به عمران زمین بیندیشی .زیراخراج جزاز راه عمران به دست نمیآید وهرکس  بدون عمران خراج بگیرد کشور را ویران و ملت را نابود می کند و فرمانرواییش چندان نمی یابد.

                                                                 همان منبع ص 363 

 

12 -  با من چنان که با جباران سخن میگویند سخن مرانید و چنان که با مستبدان محافظه کاری میکنند از من کناره مجویید و با ظاهر آرایی و به طور تصنــّـعی آمیزش مدارید و شنیدن سخن حق را بر من سنگین مپندارید و نخواهم مرا بزرگ انگارید، چه آن کس که شنیدن سخن بر او گران افتد و نمودن عدالت بر وی دشوار بود . کار به حق و عدالت بر او دشوار تر است. پس از گفتن حق یا رأی زدن در عدالت باز مأیستید. که من خویشتن را (به عنوان یک انسان ) برتر از آن نمیدانم که اشتباه نکنم ، و نه در کار خویش از خطا ایمنم ، مگر که خدا مرا در کار نفس کفایت کند که از من بر آن توانا تر است.

شیوه­ی زمامداری؛ از سخنان حضرت علی (ع) ؛کتاب دولت آفتاب ؛ اندیشه­ی سیاسی و سیره­ی حکومتی علی (ع) ؛ نویسنده : مصطفی دلشاد تهرانی؛ ص 139

 

13 – خالق و آفریدگار در روح و جانشان بزرگ جلوه کرده،(به همین سبب) غیر خدا در نظرشان کوچک است. در شدائد و مشکلات خونسرد و آرام و در برابر ناگواریها شکیبا و بردبار ، و در موقع نعمت و راحتی شکر گذار است. نسبت به کسی که با او دشمن دارد ستم نمیکند؛ و به خاطر دوستی با کسی مرتکب گناه نمیشود.

                                                                                 همان منبع ص 185

 

14 – امیر مومنان علیه السلام در عهد نامه­ی مالک اشتر به او چنین میاموزد : باید برای هر نوعی از کارها رئیسی  انتخاب کنی که کارهای مهم ، وی را مغلوب و درمانده نسازد و کثرت کارها او را پریشان و خسته نکند.

                                                                                  همان منبع ص 287

 

15 – ای مردم سزاوار ترین اشخاص برای حکومت کسی است که بدان توانا تر باشد،تمام آنچه توانایی اداره­ی امور را سامان میدهد برای زمامداران لازم است،استعداد ذاتی ، شناخت جامعه و نیازها و شرایط زمانه، پاکی و پاکدامنی،شجاعت،قدرت تصمیم گیری در مراحل مختلف و در بحرانها ، جاذبه­ی لازم، حلم و بردباری،صبر و استقامت.....

                                                                                  همان منبع ص 109

 

16 – همانا اگر برای مردم پیشوایی استوار ، امین ، حافظ حقوق جامعه مورد اعتماد قرار داده نشود ، بنیان دین از میان رود و سنت ها و احکام دگرگون شود، و بدعت گذاران در آن بدعت ها فراهم آورند و مـُـلحدان آن را نقض سازند و باطل ها را بر مسلمانان حق بنمایند.

                                                                                   همان منبع ص 107

 

17 – و شما خوب میدانید که نه جایز است بخیل بر ناموس و جان و غنیمتها و احکام مسلمانان ولایت یابد؛ و امامت آنان را عهده دار شود تا در مالهای آنان حریص گردد. و نه نادان تا به نادانی خویش مسلمانان را به گمراهی برد. و نه ستمکار تا به ستم عطای آنان را ببرد، و نه حیف و میل کننده­ی اموال تا به مردمی ببخشد و مردمی را محروم سازد؛ و نه آن که به خاطر حکم رشوه ستاند تا حقوق را پایمال کند و آنرا چنان که باید نرساند، و نه آن که سنت را ضایع سازد و امّـت را به هلاکت در اندازد.

                                                                                   همان منبع ص 111

 

18 – پس در کارهای کار گزارانت وارسی کن، و ارباب راستی و وفا را بر آنان مراقب ساز، که بازرسی نهانی در کارشان آنان را به امانت داری و نرمی با مردمان وادار

میسازد.

                                            قسمتی از نامه به مالک اشتر ؛ همان منبع ص 329

 

19 – حکومتی که در دست توست شکار و طعمه نیست که به چنگت افتاده باشد، بلکه امانتی است بر گردن تو ، و باید به فرمان آن کس که فرا دست توست ، حق آن امانت را پاسداری و نگاهبان آن باشی. تو را نرسد که به استبداد و دلخواه خود در میان مردمان رفتار کنی.

                            نامه به اشعث بن قیس،استاندار آذربایجان ؛ همان منبع ص 356

 

20 – من بیم آن دارم که نا بخردان و نا بکاران، زمام امور این ملت را به دست آرند و ما­ل خدا را دست به دست گردانند و بندگان او را بردگان خود گیرند و با صالحان به دشمنی بر خیزند و فاسقان را حزب خود قرار دهند.

 

 نامه­ی امام علی علیه السلام به مصریان که با مالک اشتر فرستاد؛ همان منبع ص 99

 

 

 

نوشته­ی : فریده سهراب پور


مطالب مشابه :


اس ام اس ارسال شده از شما ( inbox سایت )

با تشکر فراوان ار ارسال اس ام اس های پیام مرابه یكی ازمسولین ----- اس ام اس یاد




سخنان حضرت علی (ع) در مورد حکــومــت اسـلامی

2- پس از یاد .تابه سوی من کوچ کند .اگرمرانیکوکار یافت یاری کند.واگرگناهکاربودم مرابه حق




مصراع های گمشده

است یا به عنوان مثل به کار می رود، با حروف تیره و قسمت هایی که از یاد مرابه خیر تو ار




نقد شماره ی 5- فریدون مشیری - حميدرضا اكبري شروه

در پیوندی میان اعتماد و تزلزل موج می زنند.نگاه های تک بعدی در شعر ار مرابه یاد




دانلود دعای ماه رجب

آر اس اس; جستجو یاد واره تو شوم این ماه رجب است تعلیم بنما مرا دعائى در آن که حقّ تعالى




برچسب :