صدقه جاریه چیست!! - صدقه جاریه چیست؟
صدقه جاریه چیست
صاحب عروه الوثقی می‌نویسد:« وقف خود نوعی از صدقات است که گاهی واژه صدقه نیز به آن ا طلاق می‌شود و نیز گاهی واژه صدقه بر اعم از وقف و اخوات آن یعنی حبس و سکنی و ... ا طلاق می‌شود. بنابر این وقف همان صدقه جاریه است. یعنی صدقه‌ای که همچنان جاری و مستمر است. بر خلاف صدقاتی که این چنین نیستند.»
وقف در قرآن و روایات
در آیات عدیده‌ای از قرآن سفارش به نزدیک کردن قلوب و محبت و مساعدت به نیازمندان شده که 4 دسته آیات را می‌توان نام برد که هر یک به نوعی به نقش و جایگاه وقف و انفاق و صدقه اشاره دارند. هر چند لفظ وقف در این آیات و روایات نیامده لکن به گفته اکثر فقها و مفسرین لفظ صدقه به ویژه صرفه جاریه در این بیانات اشاره به وقف است.
صاحب عروه الوثقی می‌نویسد:« وقف خود نوعی از صدقات است که گاهی واژه صدقه نیز به آن ا طلاق می‌شود و نیز گاهی واژه صدقه بر اعم از وقف و اخوات آن یعنی حبس و سکنی و ... ا طلاق می‌شود. بنابر این وقف همان صدقه جاریه است. یعنی صدقه‌ای که همچنان جاری و مستمر است. بر خلاف صدقاتی که این چنین نیستند.»(ملحقات العروه ، ج 2 ص184)
چهار دسته آیاتی که به نوعی نقش و جایگاه وقف و انفاق و صدقه را مطرح می کنند عبارتند از:
الف: یک دسته آیات که انسان را به عمل صالح ترغیب و توصیه می‌نمایند.
ب: آیاتی که به تلطیف قلوب و جلب محبت دیگران اشاره دارد.
ج- آیاتی که مردم را به روح تعاون و احسان وبرادری و برابری دعوت می‌نمایند.
د- آیاتی که انسان را به خود شناسی دعوت می‌نماید تا از این راه، بیشتر در اعمال و آثار کردار خود بیندیشند و به سوی اعمال خیر و نیک بشتابد.
«امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: پس از مرگ آدمی، اجر ومزدی به وی نمی‌رسد، مگر به واسطه سه عملی که در دنیا و در زمان حیات خویش انجام داده: یکی از این اعمال صدقه‌ای است که در طول حیات خود بخشیده است که پس از مرگ او این صدقه همچنان جاری است ( وقف ) و او از ثواب آن بهره می‌جوید.» (تحریرالوسیله، ج 2، ص 62)
بعد از مقدمه سه سوال و یک مسئله را در این رابطه مطرح میکنیم:
آیة الله خامنه ای(دام ظله):
سوال: قطعه زمینى وقف ى در مجاورت مسجد قرار دارد که سال‌ها است بلااستفاده مانده است و هیچگونه دخل و تصرف معقول و منقول و یا حتى عرفى در آن نمى‌گردد، خواهشمند است نظر خویش را در مورد تبدیل این زمین موقوفه یا حداقل زیر زمین آن را براى استفاده بهتر از قبیل حوزه علمیه، حسینیه، کتابخانه، محل انجام فعالیت‌هاى فرهنگى ـ ورزشى ـ و یا
صدقه جاریه چیست؟ ,