مطالعات اقتصادي

تلاطم در بازار طلا و ممنوعيت معامله سكه‏هاي پارسيان؛

نصيحتي خيرخواهانه براي دولت

در تاریخ ۲۳ فروردين ۱۳۹۰ اطلاعیه‏اي از سوي بانک مرکزی صادر گرديده و خرید و فروش سکه‏های پارسیان ممنوع اعلام شد. در اين اطلاعيه، بانك مركزي به مردم توصیه کرد که از واحدهای مجاز، سکه خرید و فروش و داد و ستد کنند. علت اين اقدام در اطلاعيه بانك مركزي به سازمان استاندارد، غیر استاندارد و فاقد وجاهت قانونی بودن سکه‏های هخامنشی و پارسیان موجود در بازار، اعلام شده است. در همان روز، محمد کشتی آرای رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر نيز با تأييد خبر فوق تأكيد كرد: سازمان استاندارد نيز غیر استاندارد بودن این‏گونه سکه‏ها را اعلام کرده است. همچنين وي خاطرنشان کرد: هیچگونه سکه‏های بهار آزادی تقلبی وارد بازار نشده است[1].

در تاریخ ۷ آبان ۱۳۹۰ شهرام ميرآخورلو مديركل دفتر كالاهاي فلزي و معدني سازمان حمايت مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان گفت: اكنون موردي نداريم كه واحدهاي طلافروشي‌ از مردم سكه پارسيان نخرند يا اين‌كه اين واحد‌ها سكه‌هاي پارسيان عرضه كنند. وي در پايان خاطرنشان كرد كه گشت‌هاي ويژه براي بازرسي در مورد سكه‌هاي پارسيان فعال شده‌اند و اگر واحدي از خريد سكه پارسيان امتناع يا از اين نوع سكه عرضه كند، مردم مي‌توانند گزارش آن را به سازمان حمايت مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان بدهند[2].

همچنين، در مورخ ۱۳۹۰/۸/۱۷ خبري مبني بر ورود سکه‌های چندضلعی به جای سکه‌های پارسیان انتشار يافت و بانک مرکزی اعلام کرد: طبق قانون، ضرب سکه طلا منحصراً در اختیار بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است و تولید و ‌عرضه پلاک‌های طلای پارسیان، هخامنشی، پاسارگاد و... به صورت مدور و با عنوان سکه در نام تجاری مصنوع، غیرقانونی و ممنوع است. طبق اعلام بانک مرکزی، پلاک‌های یادشده ‌هیچ‌گونه ارتباطی به بانک‌های فعال در کشور از قبیل پارسیان، پاسارگاد و... ندارد و صرفاً از یک نام اقتباس شده ‌است[3].

رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر نيز از جایگزین شدن سکه‏های جدید به جای سکه‏های پارسیان با اشکال جدید بیضی و پنج ضلعی، ذوزنقه و چهار گوش خبر داد و گفت: افرادی که دارای سکه‏های پارسیان هستند، نگران نباشند. چرا که ارزش ذاتی این سکه‏ها همچنان باقیست. وي تصريح كرد: اتحادیه طلا درباره تقبل ضرر و زیان جمع‌آوری و امحا سکه‌های پارسیان، تعهدی نداده است بلکه اطلاعیه‌ای صادر کرده است که در درجه اول تولید سکه‌های پارسیان متوقف شود و وقتی تولید جدید وارد بازار می‌شود به طور اتوماتیک تولیدات قدیمی از بازار خارج می‌شود.

وی ادامه داد: مردم نباید نگران باشند. چرا که سکه‏های پارسیان نیز دارای طلای مشخص و با عیار 18 است و این گونه نیست که چون تولید نمی‌شود پس ارزش آن نیز از بین می‌رود. چرا که طلای موجود در آن سکه مجدداً در چرخه ذوب قرار می‌گیرد و هیچ‌گونه زیانی برای کسی ندارد.

کشتی‌آرای گفت: در اطلاعیه‌ای که صادر شده است تولید و فروش سکه‌های پارسیان قدیمی که به شکل دایره است از 15 آبان ممنوع است و باید سکه‌های جدید پارسیان را به فروش برسانند. وي توضيح داد: مسئله این است که وقتی سکه‌های پارسیان به شکل دایره باشد با سکه‌هایی که بانک مرکزی تولید می‏کند مشابهت پیدا می‏کند. بنابراین بايد این سکه‌ها از یکدیگر قابل تفکیک باشند[4].

در همان روز، جواد تقوی معاون سازمان حمایت مصرف‎کنندگان و تولیدکنندگان با اشاره به آغاز طرح جمع‏آوری سکه‏های پارسیان از بازار گفت: از آنجا که هر کالا و خدمتی یک متولی دارد، بانک مرکزی نیز بر روی بازار سکه و طلا به خصوص سکه‏های پارسیان تأمل بیشتری داشته است و ما به عنوان یک دستگاه نظارتی، عملیات نظارت را بر بخش‏های دولتی و خصوصی انجام داده و منع نظارتی برای هیچ حوزه‏ای وجود ندارد[5].

همانطور كه ديديم طي يك فرآيند چند ماهه به كلي سكه‏هاي متفرقه از چرخه خريد و فروش خارج شدند. اما آثار چنين مسئله‏اي بر بازار طلا چه خواهد بود؟

1- حذف سكه‏هاي پارسيان، تقاضاي كالاي جانشين يعني سكه‏هاي بهار آزادي را افزايش داده و افزايش تقاضا نسبت به عرضه، افزايش قيمت را در پي خواهد داشت.

2- حذف ميليون‏ها قطعه سكه‏هاي پارسيان، حجم وسيعي طلا را از چرخه داد و ستد خارج و آنها را در طلافروشي‏ها يا چرخه ذوب و ضرب مجدد، زمين‏گير خواهد كرد كه اين امر كاهش مقطي طلاي موجود در بازار را- ولو با حفظ آن در بلندمدت- به دنبال داشته، در پيشي گرفتن تقاضا بر عرضه طلا و در نتيجه افزايش قيمت‏ها مؤثر خواهد بود.

3- با توجه به وجود برخي سنت‏هاي ايراني مبني بر دادن هديه بويژه طلا و مسكوكات، خروج سكه‏هاي پارسيان، افزايش تقاضاي سكه‏هاي بهار آزادي و در نتيجه افزايش سهم هزينه طلا در سبد مصرفي خانوار را به دنبال خواهد داشت كه اين امر به نوبه خود منجر به گسترش اثرگزاري گراني كمرشكن طلا بر خانواده ايراني شده و به نگراني‏ها دامن خواهد زد.

4- تحركات افراد ذي‏نفع در توليد و توزيع اين گونه سكه‏ها و همچنين امكان جمع‏آوري آنها با استفاده از شرايط موجود (بي‏اعتمادي به سكه‏هاي پارسيان و گراني سكه‏هاي بهار آزادي) مي‏تواند براي جامعه مسئله‏آفرين باشد.

با عنايت به مباحث پيش‏گفته، سئوال نهايي و در واقع درخواست خيرخواهانه اين نوشتار، از متصديان بازار طلا و ارز، بررسي مجدد علل ممنوعيت سكه‏هاي پارسيان، پيامدهاي ممنوع اعلام كردن خريد و فروش سكه‏هاي پارسيان و در صورت صلاحديد بازگرداندن فوري آن‏ها به بازار است. چرا كه تشابه شكل هندسي، وجود موارد معدودي مسكوكات تقلبي و يا حتي ضرب سكه‏هاي يك گرمي توسط بانك مركزي توجيه منطقي براي چنين تصميمي نخواهد بود.

[1] فردانيوز به نقل از خبرگزاري مهر به آدرس: http://www.fardanews.com/fa/news/143971/

[2] به نقل از خبرگزاري تابناك به آدرس: http://www.tabnak.ir/fa/news/200627/

[3] به نقل از تجارت نيوز به آدرس: http://tejaratnews.com/news/2832/default.aspx

[4] خبرآنلاين به نقل از خبرگزاري فارس به آدرس: http://www.khabaronline.ir/detail/183888/

[5] ايران‏تجارت به نقل از خبرگزاري مهر به آدرس: http://iran-tejarat.com/News/Cat11/News60617.html

مطالعات اقتصادي

مطالب مشابه :

پلاک های پارسیان . . .

مطالعات اقتصادي

مطالب آموزشی---پرسش های متداول

اقتصاد

[فندک کبریتی Honest] فندک کبریتی Honest قیمت: 320,000 ریال [فندك طرح دارنجك] فندك طرح دارنجك

سهامداران عمده بيمه پارسيان مشخص شدند ...

محاسبه NAV شرکت گسترش نفت و گاز پارسيان

تحلیل بنیادی بانک پارسیان

مزايا و معايب بيمه پارسيان از دید كارشناسان ...

نفت و گاز پارسيان سودآورترين زيرمجموعه سرمايه‌گذاري غدير در آستانه ورود به بورس