اهداف آموزش و پرورش برای آینده دوره ابتدایی؟

زیرا تحقیقات نشان می دهد دانش آموزانی که در دوره ابتدایی با ناکامی تحصیلی روبرو هستتند در تمام دوره های تحصیلی دچار اشکال می شوند . به همین دلیل کشورهای پیشرفته تمام هم و کوشش خود را به تعلیم و تربیت دانش آموزان این دوره معطوف کرده اند و در این میان ژاپن موفقترین و پیشرفته ترین کشور در زمینه آموزش و پرورش به حساب می آید. اما براستی ریشه این موفقیت در کجاست؟ معلمان مدارس ابتدایی در ژاپن معمولا از میان هدفهای آموزش و پرورش این دوره بیش از پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و گسترش مهارتهای ویژه به رشد عاطفی، اجتماعی و خود ادراکی دانش آموزان توجه دارند . آنها محیطی را سازماندهی می کنند که بر روابط انسانی ، پیوندهای عاطفی ، صمیمیت ، رفتار گروهی و احساس تعلق خاطر به مدرسه استوار است . مبانی آموزش و پرورش ابتدایی ژاپن بیشتر بر شوق انگیز بودن مدارس ابتدایی ، ئتوجه زیاد به رشد شخصیت کودک و ارائه محتوای مناسب تاکید می کند.
برنامه های درسی دوره ابتدایی در ژاپن 2 ویژگی مهم دارد:
1- برنامه درسی ژاپنی ها خیلی مقتدرانه است و به تعبیر کارشناسان مختصر و مفید است.
2- از سوی دیگر بر رشد همه جانبه کودک تاکید دارد.
مطالعات تطبیقی نشان می دهد که آموزش و پرورش عمومی و بویژه دوره ابتدایی در ژاپن از کیفیت بالایی برخوردار است. ازرا وگل ، استاد دانشگاه هاروارد در پژوهش خود به این نتیجه رسیده است که کودکان ژاپنی که دوره آموزش عمومی خود را در مدارس حومه شهرهای آمریکا به پایان رسانیده اند ، وقتی به ژاپن باز می گردند یک تا 2 سال در درسهای علوم طبیعی و ریاضیات از همسالان خود که در ژاپن تحصیل کرده اند ، عقب ترند. پژوهشهای تطبیقی دیگری نشان می دهد که ژاپنی ها در مقایسه با مردم دیگر کشورهای صنعتی ، قوانین را کمتر نادیده می گیرند و این امر تا حدود زیادی ناشی از موفقیت آموزش و پرورش مدارس دوره ابتدایی در پرورش اجتماعی و اخلاقی و مهارت های زندگی کودکان است. در زمینه عوامل موثر بر رشد شناختی کودکان در ریاضی و علوم کودکان ژاپنی در دریافت مفاهیم ادراکی از همتایان دیگر کشورها جلوترند و بر اساس آزمون های مختلف و مشاهده منظم کلاس های دوره ابتدایی از سوی کارشناسان ، خلاقیت کودکان ژاپنی برای مربیان خارجی بسیار عجیب و آموزنده بوده است . بعلاوه بسیاری از پژوهشگران ، آموزش و پرورش ابتدایی ژاپن را در حوزه خواندن ، هنر ، موسیقی و مطالعات اجتماعی نیز موفق تر می دانند .

در این بخش ، تعریف آموزش و پرورش دوره ابتدایی ، تاریخچه ظهور و تکمیل دوره ابتدایی، اهمیت آموزش و

.پرورش دوره ابتدایی و ... شرح داده می شود

تعریف آموزش و پرورش دوره ابتدایی

در جوامع بدوی ، مجموعه میراث فرهنگی بسیار اندک بوده و سطح دانش و مهارت ها آن چنان وسیع نبود ، درنتیجه نیازی به نظام آموزشی منسجم با سبک برنامه خاص احساس نمی شد . آموزش ، بیشتر از طریق خانواده انجام می شد و جنبه غیر رسمی داشت

با گذشت زمان در کشورهای مختلف ، نظام های آموزشی رسمی با ساختار بسیار منظم و برنامه ریزی شده ، شکل گرفت

در ایران با وجود تاریخ و تمدن کهن ، سیستم آموزشی در طول تاریخ دچار تحول گردیده و تحولات بسیار وسیعی در مقاطع مختلف رخ داده است؛ البته دوره ابتدایی با این اسم ، در نظام آموزشی ایران وجود نداشت . قبل ازتشکیل نظام آموزشی نوین ، در ایران بیشتر مکتب خانه و مدارس دینی وجود داشت ، افراد روحانی ، مکتب خانه را اداره می کردند و دروس قرآن و ادبیات فارسی به کودکان آموخته می شد

بعد از انقلاب مشروطه در سال ١٢٩٠ هجری شمسی ، قانون معارف برای اولین بار تصویب شد ، در نتیجه آموزش ابتدایی را به عنوان اولین مرحله ساختار نظام آموزشی نوین ایران معرفی نمود و لزوم بسط و گسترش آموزش ابتدایی نوین در تاریخ ایران ، برای اولین بار مطرح شد

در سال ١٣٢٢ طبق قانون تعلیمات اجباری ، آموزش ابتدایی به عنوان یک دوره آموزش عمومی و تعلیمات اجباری ، مطرح و همگانی شد

طبق ماده دوم قانون تعلیمات اجباری ، طول دوره آموزش ابتدایی ، شش سال تعیین شد ، ولی در سال ١٣٤٥ هجری شمسی ، مدت این دوره به پنج سال تقلیل پیدا کرد

اهمیت آموزش ابتدایی

آموزش ابتدایی ، به عنوان اولین مرحله آموزش همگانی مطرح است ؛ البته آموزش پیش دبستانی به علت کمبود امکانات ، همگانی نمی باشد . از آنجا که برخی از خانواده ها ، از امکانات کافی مادی و فرهنگی برای آموزش محروم می باشند ، آموزش ابتدا مرحله در ساختار نظامیی موجب کاهش نابرابری های فرهنگی می گردد

آموزش ابتدایی ، کودکان را برای مقاطع بالاتر آماده می کند و چنانچه از نظر کمی و کیفی در سطح بالاتری ارائه شود ، افت تحصیلی و ترک تحصیل در مقاطع بعدی ، کمتر می شود

اگر آموزش ابتدایی در سطح گسترده ای صورت بگیرد و اکثریت یا تمام کودکان واجب التعلم ایرانی را تحت پوشش قرار بدهد ، می تواند بی سوادی را در کشور ریشه کن کند

در سال ١٣١٣ نظام نوین آموزشی ایران گسترش پیدا کرد ، دانشسرا و تربیت معلم در ایران، به نام " دارالمعلمین" و " دارالمعلمات " و سپس دانش سرای مقدماتی تأسیس شد

تا سال ١٣٤٥ نظام آموزشی ایران دارای سیستم شش سال ابتدایی، سه سال دوره اول دبیرستان و سه سال دوره دوم دبیرستان بوده است. از سال ١٣٤٥ طول دوره ابتدایی از شش سال به پنج سال کاهش یافت. بدین ترتیب ،دانش آموزان برای ورود به سه سال دوره راهنمایی آماده می شوند تا استعداد آنها دقیقاً شناسایی شده و بر مبنای استعدادهایشان ، در دوره متوسطه ، در رشته خاصی ادامه تحصیل بدهند. در حقیقت، نظام آموزشی ایران در سال

١٣42 به صورت کلی تغییر کرد و از مهر ماه سال ١٣٥٠ دوره اول راهنمایی تحصیلی شروع شد .

بسیاری از متخصصان تعلیم و تربیت معتقدند که سن تقویمی نباید تنها شرط ورود کودک به دوره ابتدایی باشد ،بلکه کودک باید از طریق آمادگی، مورد ارزیابی قرار گیرد

هدایت تحصیلی فقط به دوره راهنمایی تحصیلی محدود نمی شود، بلکه می توان زمینه مشاهده منظم و علمی کودک را از دوره ابتدایی به وجود آورد و از این طریق ، زمینه های استعداد و علائق کودک را شناسایی نمود. به نظر مربیان تعلیم و تربیت ، مشاوره و راهنمایی تحصیلی در دوره ابتدایی، باید به طور سیستماتیک صورت گیرد و مشاهده سیستماتیکی از کودکان، به منظور تشخیص استعدادهایشان می باشد

هدف عمده آموزش دوران ابتدایی ، پرورش استعدادها و قابلیت های بالقوه کودکان می باشد ؛ لذا این آموزشها درتمام دنیا ، تحت عنوان آموزشهای عمومی در نظر گرفته می شوند

اهداف آموزش و پرورش ابتدایی

اهداف آموزش و پرورش ابتدایی ، مبنای تعیین روشها ، محتوا، سازماندهی محتوا ، ارائه محتوا و سایر اجزاءتعلیم و تربیت می باشند

اهداف آموزش و پرورش ابتدایی

1-مهمترین هدف در دوره ابتدایی، پرورش استعدادهای کودکان می باشد. منظور از استعداد، توانایی و قابلیتهای -بالقوه دانش آموزان است. استعدادها دو دسته عمومی و خاص می باشند . استعدادهای عمومی، باید در همه افرادجامعه شکوفا شوند وگرنه، افراد قادر به مشارکت در فعالیتهای گروهی و اجتماعی نیستند . برای مثال ، در این زمینه می توان به پرورش قوای تفهیم در کودکان اشاره کرد. در دوره ابتدایی ، باید بین افراد تفاهم و توافق عمومی ایجاد شود ؛ چون این امر سبب تقویت وجوه تشابه افراد می گردد. استعدادهای خاص، استعدادهایی هستندکه در همه افراد به یک اندازه وجود ندارند و افراد، از نظر استعدادهای خاص متفاوت هستند. برخی از افراد دریک استعداد خاص از بقیه بالاترند و عده ای در استعداد خاص دیگری، مانند استعداد ریاضی، موسیقی ، نقاشی برتر هستند

پرورش استعداهای خاص ، در دوره دبیرستان صورت می گیرد . هر چند که زمان بروز برخی از استعدادهای خاص در اواخر سالهای دبستان می باشد، اما اکثر آن استعدادها از دوره راهنمایی به بعد شکوفا می شوند و زمینه شکوفایی آنها در دوره دبیرستان فراهم

می شود . به عبارت دیگر دوره راهنمایی ، زمان تشخیص استعدادهای خاص ، از طریق مشاهده منظم و پرسشنامه است ، ولی دوره متوسطه ، زمان پرورش استعدادهای خاص می باشد

پرورش استعدادهای خاص ، در همه افراد صورت نمی گیرد ، نیازی به پرورش همگانی نیست و فقط باید دربرخی از افراد که دارای استعدادهای خاص هستند ، تحقق یابد . این استعدادها به آسانی شکوفا نمی شوند وشناسایی و پرورش آنها ، به سهولت صورت نمی گیرداستعدادهای خاص ، باعث تقویت وجوه تمایز در افراد می گردند، برعکس استعدادهای عمومی که سبب تقویت وجوه تشابه در افراد می شوند

2-آشنا نمودن دانش آموزان با معارف دینی : در دوره ابتدایی ، باید دانش آموزان را متناسب با هوش و توانایی هایشان با رموز خلقت ، زندگی پیامبران، ائمه معصومین وآیه های ساده قرآن آشنا نمود . در آموزش این مسائل، باید با ساده گویی و ارایه مثالهای عینی، اقدامات لازم انجام

.گیرد

3-تقویت حس نظم ، مسوولیت پذیری و رعایت حقوق دیگران : در این دوره، باید نظم و انضباط ، حس مسوولیت پذیری ، احترام به حقوق دیگران و کنترل خود را به کودک یاد داد تا خود مداری و خود محوری کودک ، به تدریج تعدیل گردد . در اینجا باید تناسب اصل سندیت و اقتدار نیز رعایت شود

4-ایجاد بینش کافی نسبت به تمدن : در دوره ابتدایی ، باید کودکان را با علومی چون تاریخ ، جغرافیا و اجتماعی آشنا نمود . هدف از آموزش چنین علومی در این دوره ، این است که کودکان با زمان و مکان پیرامون خود ارتباط برقرار کرده و نسبت به تمدن کشور خود ، احساس تعلق کنند

5-آموزش اطلاعات بهداشتی ، ایمنی ، قوانین و هنجارهای اجتماعی : کودکان در این دوره ، از نظر فکری قادر .به درک قواعد هستند ، در نتیجه می توان هنجارهای اجتماعی، آموزشهای بهداشتی و ایمنی را به آنها ارایه نمودمدرسه در دوران ابتدایی، از طریق آموزش هنجارها و ارزشهای اجتماعی به کودکان، به آنها می فهماند که لازمهزندگی اجتماعی ، رعایت حقوق دیگران است.

----چکیده ---------------------------------------------------------------------------------------

این پژوهش با هدف بررسی اهداف آموزش و پرورش ابتدایی برای آشنایی هرچه بیشتر معلمان این مقطع انجام شده است . روش این تحقیق به شیوه کتابخانه ای و از طریق فیش برداری می باشد که به بررسی سیر تاریخی اهداف دوره ابتدایی، قانون اهداف در وزارت آموزش و پرورش و اهداف کلی و جزئی دوره ابتدایی شامل 8 حوزه اعتقادی، اخلاقی، علمی – آموزشی، فرهنگی – هنری، سیاسی، اقتصادی، زیستی و اجتماعی پرداخته است.

کلید واژه ها: اهداف، آموزش و پرورش ابتدایی، دوره دبستان

مقدمه:

توسعه اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی و سیاسی هرجامعه ای بستگی به آموزش و پرورش آن جامعه دارد. تجزیه و تحلیل عوامل رشد و توسعه جوامع پیشرفته حاکی از آن است که همه ایان کشورها به نوعی از آموزش و پرورش مطلوب و اثربخش برخوردار بوده اند.یکی از عوامل اثربخشی نظام آموزش و پرورش این کشورها وجود اهداف منا سب و تعیین شده برای معلمان است.

همچنان که نظام تعلیم و تربیت هر کشور معطوف به اهداف می باشد و مثابه یک سیستم همه اجزاء آن به صورتی هماهنگ در صدد تحقق هدف ها می باشد. تعلیم و تربیت رسمی کشور از دوره های ابتدایی ، راهنمایی و متوسطه تشکیل شده است. هرکدام از این دوره ها اهداف ویژه خود را دارند.

اما تمام کسانی که به نحوی با مسائل آموزش و پرورش کشور ارتباط دارند،به این نکته اساسی و بدیهی آگاهی دارند که حل مشکلات و معضلات آموزشی و پرورشی کشور به طور مستقیم به مسائل دوره ابتدایی بستگی دارد و در صورتی که با مسائل این دوره تحصیلی به طور جدی و همه جانبه برخورد نشود نباید امید چندانی به حل مشکلات دوره های بعدی تحصیلی داشت.

سیر تحقیقات انجام شده نیز متخصصان علوم تربیتی را به این سمت هدایت کرد که دوره آموزش و پرورش دبستان (یعنی همان دوران اولیه زندگی انسان) نقش حساس و تعیین کننده ای در آینده کودکان خواهد داشت. پس از این تحقیقات نقش و اهمیت ایجلد یک سیستم رسمی آموزش و پرورش یرای کودکان دبستانی مورد توجه متخصصان علوم تعلیم و تربیت قرار گرفته است.

با وجود آگاهی دست اندرکاران آموزش و پرورش نسبت به اهمیت این دوره گاه به نظر می رسد که بی توجهی و سهل انگاری نسبت به جنبه های مختلف آموزشی و تربیتی دوره ابتدایی بیش از دوره های دیگر است،در صورتی که با توجه به نقش بنیادی آموزش ابتدایی هرگونه بی توجهی نسبت به اهداف اساسی این دوره می تواند جامعه را دچار مشکلات و مسائل بغرنجی نماید. از این رو این مقاله درصدد آن است که اهداف آموزش و پرورش ابتدایی را به طور جامع مورد بررسی قرار داده و طرح روشنی از اهداف را در اختیار معلمان این مقطع قرار دهد.

مفهوم شناسی:

اهداف دوره ابتدایی: اهداف دوره ابتدایی عبارت است ازز 95 جمله خبری در 8 حیطه اعتقادی،اخلاقی،علمی و آموزشی،فرهنگی و هنری،اجتماعی،زیستی،سیاسی و اقتصادی که توسط شورای عالی آموزش و پرورش مورخه 29/2/1379 تعریف و ابلاغ گردیده است.

آموزش و پرورش ابتدایی: در ساختار آموزش و پرورش ایران در سال 1344، دوره ابتدایی به عنوان اولین مرحله آموزش و پرورش عمومی اعلام شده است. آموزش و پرورش ابتدایی در ایران در مراکزی به نام دبستان انجام می گیرد.

دبستان: دبستان عبارت است از یک واحد تربیتی که بوسیله یا با اجازه وزارت آموزش و پرورش برای تربیت کودکانی که در سنین 6تا10 سال هستند تاسیس می شود.

روش شناسی:

این مقاله با تکیه بر تحقیق کتابخانه ای و از طریق فیش برداری از کتاب ها و پایان نامه های مرتبط انجام شده است.

یافته ها و نتایج:

1- سیر تاریخی اهداف آموزش و پرورش ابتدایی:

1-1)مکتب خانه ها: آموزش ابتدایی در ایران با برنامه ها و شیوه های مختلف آموزش، سلبقه ای طولانی دارد. این نوع از آموزش پیش از تشکیل دبستان ها به سبک جدید در خانه ها ، مساجد و به ویژه مکتب خانه ها انجام می گرفته است .

هد ف های اساسی و عمده تعلیم و تربیت در مکتب خانه ها عبارت بوده است از:

- پرورش دینی و اخلاقی

- سواد آموزی و دانش اندوزی

برنامه و مواد درسی مکتب خانه ها برای رسیدن به اهداف مذکور عبارت بود از : خواندن قرآن کریم ، تعلیم الفبا ، حفظ کردن بعضی ازآیات قرآن ، آموختن احادیث وحفظ کردن اشعار و حکایات پند آموز ، حفظ نصاب الصبیان، و در سطح بالاتر متون سنگینی چون گلستان سعدی ، دیوان حافظ و موش و گربه عبید زاکانی.

ویژگی های بارز مکتب خانه ها آزادی سنی ، زمان ورود به مکتب ، شروع تحصیل ، برناتمه و مدت تحصیل بود.

معایبی نیز از روش تربیت و استفاده از تنبیه بدنی در بعضی از مکتب خانه ها وجود داشت . مکتب خانه ها نه تنها بزرگترین پایگاه مبارزه با بی سوادی در عقب مانده ترین روستاها بوده است بلکه نخستین پایه های فرهنگی ، فارسی و آگاهی اسلامی برای هر نسل می نهاده است .

فکر تاسیس مدارس از جمله مدارس ابتدایی با تاسیس وزارت علوم در 1272 ه-ق به تدریج گسترش یافت. طبق قانون اساسی معارف مصوب 1290 ه-ش سن ورود به مدارس و مکتب خانه های ابتدایی، هفت سال تعیین شد و تعلیمات ابتدایی برای همه ایرانیان اجباری شد. به موجب این قانون برنامه مدارس و کتابخانه ها از طرف وزارت معارف تعیین می شد.

در سال 1302 ه- ش وزارت معارف تصمیم به اصلا ح مکتب خانه ها گرفت و به موجب آیین نامه ای که در 27 بهمن 1303 به تصیب شورای عالی معارف رسید ،تاسیس مکتب خانه ها ی جدید منوط به اجازه زوارت معارف گردید و باید برنامه مصوب این وزارت خانه در مکتب خانه ها تدریس می شد.

با افزایش تعداد مدارس جدید و اعزام مبلغان از شهر به روستا ها به تدریج تعداد مکتب خانه ها کاهش یافت. در سال تحصیلی1331-1332 ، 611 مکتب خانه با 171468 دانش آموز وجود داشت که وجود آنها تا سال 1340 تقریبا به فراموشی سپرده شد و به جای آنها مدارس ابتدایی در روستاها توسعه پیدا کرد.

ایجاد و توسعه مدارس ابتدایی طبق برنامه ها و مقررات مصوب شورای عالی فرهنگ و شورای عالب آموزش و پرورش تا کنون در شهر و روستا ادامه یافته است.

2-1) اهداف آموزش و پرورش ابتدایی تا قبل از سال 1320

پس از استقرار مشروطیت تا 1320شمسی ، نظام آموزشی کشور هدفهای چندان روشنی نداشت. قانون اساسی معارف، هدف از تاسیس مدارس ابتدایی را به طور کلی تربیت اخلاقی،علمی و بدنی کودکان قید کرده بود. شورای عالی فرهنگ آموزش و پرورش در سال 1319 ، اهداف رسمی برنامه آموزش دوره ابتدایی را به شرح زیر بیان نمود:

- پرورش کودک به نحوی که دارای بنیه سالم ، اخلاق پسندیده ، عادتهای نیک ، قضاوت صحیح ، نظم و ترتیب در فکر و بیان باشد.

- آموزش مقدماتی مطالبی که مورد احتیاج دانش آموز است . این اطلاعات باید به نحوی گزیده شوند که هم احتیاجات اولیه زندگانی دانش آموز را رفع کند و هم تربیت قوای دماغی و روحی کودک موثر باشد.

به طور خلاصه در این دوره گرچه هدف رسمی نظام آموزشی ، پرورش استعدادهای افراد کشور به منظور بهبود زندگی و تربیت اجتماعی و اخلاقی بود ولی عملا در دوره حکومت رضا شاه نظام آموزشی اهداف ملی و میهنی پیدا کرد و از آموزش رسمی مدرسه ای به منوظر تحکیم وحدت ملی ، اشاعه فرهنگ باستانی ایران و سنت های ایرانی اسلامی استفاده به عمل آمد. به ویژه در دوره متوسطه ، هدف واقعی نظام به تربیت کارمند برای جذب و استخدام در وزارت خانه ها و ادارات جدید التاسیس دولتی محدود گردید.

3-1) اهداف آموزش و پرورش ابتدایی از سال1320 تا انقلاب اسلامی :

از سال 1320 بر اثر نیاز روزافزون جامعه و مردم به آموزش و پرورش ، مسئولان کشور به اجرای مصوبات قانونی و تصویب قوانین جدید آموزشی ملزم شدند ، به موازات آن تعیین و تصریح هدف های نظام آموزشی ضرورت یافت ، شورای عالی فرهنگ و صاحب نظران تعلیم و تربیت در این زمینه کوشش هایی به عمل آوردند و هدف های کلی نظام آموزشی کشور به تدریج شکل گرفت.

در سال 1321 کمیسیونی مرکب از عده ای از دبیران تشکیل شد که هدف های دوره های ابتدایی و متوسطه را به شرح زیر تدوین کرد و به تصویب شورای عالی فرهنگ رسانید :

- پرورش کودک

- خدمت به جامعه، اجتماع محلی ، خانواده، مدرسه و همکاری با آنها

- خدمت به ملت و مملکت

- خدمت به دنیا و بشریت

همچنین شورای تهیه کننده طرح نظام جدید آموزش و پرورش کشور در سال 1343 اهداف نظام آموزشی کشور ر ا با عناوین کلی زیر تعیین نمود:

- رشد متعادل جسمی و فکری و سلامت تن و روان

- تربیت اخلاقی و معنوی

- تربیت هنری و فرهنگی

- تربیت اجتماعی

- تربیت سیلسی

- تربیت اقتصادی

- آموزش نظری عملی به منظور انتقال سرمایه های فکری و تمدن انسانی

بالاخره هدف های آموزش و پرورش کشور در سال 1354 شکل نهایی پیدا کرد و اصول و رهنمودهای عملی برای تحقق آنها نیز مشخص گردید. هدفهای کلی آموزش ابتدایی در سال های قبل از انقلاب به شرح زیر بوده است:

- پرورش و آماده ساری کودکان برای زندگی اجتماعی

- تربیت کودکان برای تطابق با شرایط زندگی

- پرورش تواناییهای کودکان در زمینه گوش کردن، سخن گفتن ،فهمیدن مطالب ،فهماندن نظر خویش، تفکر و استدلال و استنتاج و آماده سازی برای درک ارزش ها.

2- قانون اهداف در وزارت آموزش و پرورش:

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب 24 آبان 1358 ه-ش هدف و جهت اصلی آموزش و پرورش را مشخص کرده است. به موجب اصل سوم دولت موظف است برای نیل به هدف های عالی نظام جمهوری اسلامی ایران ، همه امکانات خود را امور زیر که مستقیم و غیر مستقیم به آموزش و پرورش ارتباط دارند به کار برد :

1- ایجاد محیط مساعد برای رشد فضایل اخلاقی بر اساس ایمان و تقوا و مبارزه با کلیه مظاهر فساد و تباهی

2- بالا بردن سطح آگاهی های عمومی در همه زمینه ها با استفاده صحیح از مطبوعات و رسانه های گروهی و وسایل دیگر

3- آموزش و پرورش و تربیت بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح و تسهیل و تعمیم آموزش عالی

4- تقویت روح بررسی و تتبع و ابتکار در تمام زمینه های علمی ، فنی و فرهنگی و اسلامی از طریق تاسیس مراکز تحقیق و تشویق محققان.

قانون جدید به اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش اختصاص دارد .

فصل اول قانون ، هدف های اساسی را در 2 ماده تبصره تدوین کرده است .تبصره ها مربوط به آموزش دینی پیروان دیگر مذاهب اسلامی و اقلیتهای دینی است. ذیلا عین موارد مذکور را صرفنظر از تبصره ها نقل می کنیم :

ماده 1 : تقویت و تحکیم مبانی اعتقادی و معنوی دانش آموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب حقه جعفری اثناعشری بر اساس عقل ، قرآن و سنت معصومین(ع)

ماده 2 : 1- رشد فضایل اخلاقی و تزکیه دانش آموزان بر پایه تعالیم عالیه اسلام

2- تبیین ارزش های اسلامی و پرورشی دانش آموزان برر اساس آنها

3- تقویت و تحکیم روحیه اتکال به خدا و اعتماد به نفس

4- ایجاد روحیه تعبد دینی و التزامی عملی به احکام اسلامی

5- ارتقای بینش سیاسی بر اساس اصل ولایت فقیه در زمینه های مختلف و مشارکت آگاهانه در سرنوشت سیاسی کشور

6- ایجاد زمینه های لازم برای حفظ و تداوم استقلال فرهنگی ، اقتصادی و سیاسی از طریق آشناساختن دانش آموزان به علوم و فنون و صتایع و حرف مورد نیاز جامعه بر اساس اولویت های موجود در جامعه

7- شناخت و شکوفا کردن و پرورش استعدادهای دانش آموزان و تقویت روح بررسی و تتبع و تحقیق و ابتکار و خلاقیت در تمام زمینه های علمی ، فنی، فرهنگی و علوم اسلامی با تاکید بر نفی روحیه مدرک گرایی

8- رشد دادن و تقویت روحیه عدالت پذیری و عدالت گستری و ظلم ستیزی و مبارزه با تبعیضات ناروا و حمایت از مظلومین و مستضعفین

9- تقویت روحیه دعوت به خیر ، امر به معروف و نهی از منکر به عنوان وظیفه همگانی و متقابل

10- ایجاد روحیه پاسداری از قداست و استواری بنیان و روابط خانواده بر اساس تعالیم عالیه اسلام

11- ایجاد روحیه احترام به قانون و التزام به اجرای آن و حمایت از برخورداری مردم از حقوق قانونی خویش

12- ایجاد و تقویت روحیه اخوت اسلامی و تعاون عمومی و انفاق و ایثار

13- ایجاد روحیه صرفه جویی و قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرف زدگی

14- تقویت حس مسئولیت و اهتمام به امور مسلمین و پای بندی به نظم و انضباط

مفاد هدف های فوق به وضوحو نشان می دهد که ابعاد دینی و اخلاقی در درجه اول اولویت قرار دارند.به علاوه سنت ها و ارزش های اسلامی در ارتباط با ابعاد فردی ، اجتماعی ، اقتصادی ،سیاسی و فرهنگی تعلیم و تربیت نیز مورد تاکید قرار گرفته اند . در مجموع هدف ها ناظر به تربیت افرادی با هویت اسلامی برای جهانی اسلامی هستند.

3-اهداف دوره ابتدایی برمبنای تعلیم و تربیت اسلامی:

اهداف موجود که اهداف کلی تعلیم و تربیت در مقاطع مختلف تحصیلی براساس اهداف کلی تعلیم و تربیت اسلامی مندرج در پیش نویس طرح کلیات نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران تدوین شده است. اهداف کلی تعلیم و تربیت اسلامی به عنوان اهداف آرمانی درنظر گرفته شده است و از تجزیه هر یک از این اهداف در مقاطع مختلف اهداف کلی هر مقطع به دست آمده است. ویژگی اساسی اهداف کلی مقاطع در این است که هربند از اهداف آرمانی به یک یا چند هدف در هر مقطع تقسیم شده است؛به گونه ای که این اهداف در نهایت در جهت وصول به هدف آرمانی منشعب شده از آن سیر می کند.چنانکه مشخص است اهداف کلی تعلیم و تربیت اسلامی تحت مقولات زیر مدوون شده است:

الف)اهداف اعتقادی

ب)اهداف اخلاقی

ج)اهداف علمی و آموزشی

د) اهداف فرهنگی و هنری

ه) اهداف اجتماعی

و) اهداف سیلسی و نظامی

ز) اهداف اقتصادی

ح)اهداف زیستی

لازم به ذکر است در کنار هر هدف یک کد دو رقمی نوشته شده است. رقم اول از سمت چپ شماره مسلسل اهداف آرمانی(اهداف کلی تعلیم و تربیت اسلامی) در مقوله مربوطه است. رقم دوم نیز شماره مسلسل اهداف در مقطع است.

الف)اهداف اعتقادی :

1- تقویت ایمان و اعتقاد به مبانی اسلامی و بسط بینش الهی بر اساس قرآن کریم و سنت پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) با مراعات اصول 12 و 13 قانون اساسی در مورد پیروان مذاهب اسلامی و اقلیتهای دینی

2- پرورش روحیه مبارزه با کفر و شرک و نفاق و همه مظاهر آنها

دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه اعتقادی :

1) اصول اعتقادی اسلامی را به طور اجمالی می شناسد.

2) برخی از صفات ثبوتیه وسلبیه خداوند را می داند.

3) با زندگی انبیا اولوالعزم بالاخص زندگی نبی اکرم(ص) تا حدودی آشناست.

4) از تاریخ صدر اسلام به طور اجمال اطلاع دارد.

5) برخی آیات دعایی در قرآن را از حفظ می خواند.

6) با زندگی ائمه اطهار(ع) و حضرت زهرا(س)تا حدودی آشناست.

7) به شخصیت های دینی احترام می گذارد.

8) به شنیدن وقایع تاریخی صدر اسلام اظهار علاقه می کند.

9) زمانها و مکانهای مقدس و مهم در میان مردم ایران را می شناسد.

10) معنای شهید را می داند و برای شهدا احترام قائل است.

11) با پوشش اسلامی آشناست و آن را رعایت می کند.

12) قرآن را از رو می خواند.

13) سران کفار و مشرکین را می شناسد و با اعمال آنها نسبت به پیامبر و مسلمین آشناست.

14) سران و کفار و مشرکین معاند با اسلام را در زمان حاضر می شناسد.

ب)اهداف اخلاقی:

1) ایجاد زمینه لازم برای خود شناسی به منظور خودشناسی

2) شناخت ، پرورش و هدایت استعدادهای افراد در جهت اعتلای فرد و جامعه

3) تزکیه و تهذیب نفوس و رشد فضایل و مکارم اخلاقی بر اساس ایمان به خدا و تقوای اسلامی

4) پرورش روحیه تعبد آگاهانه ، یاد خدا و التزام عملی به احکام و آداب اسلامی

5) پرورش روحیه اعتماد به نفس ،استقلال شخصیت و نفی اتکا به دیگران

6) تقویت احساس کرامت اخلاقی و برانگیختن عزت نفس

7) تعدیل عواطف

8) پرورش روحیه نظم و انضباط

دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه اخلاقی:

1-1کارکرد هریک از اندامها ، بافتها ،دستگاهها و حواس خود را میداند و می تواند آنها را توضیح دهد.

2-2نحوه استفاده از حواس خود را می داند و می تواند هریک از آنها را به شکل انفرادی یا اشتراکی به کارگیرد.

3-2استعدادهای حرکتی خود را می شناسد و برای به کارگیری آنها در فعالیت های مختلف راغب است .

4-2استعدادهای هنری خود را از قبیل خوشنویسی ، نقاشی ،سرود و امثال آن را می شناسد و آنها را به کار می گیرد.

5-3فردی است راستگو و امین.

6-3دختری است عفیف و باحیا و پسرس است شجاع و با صفت مردانگی و صبوری.

7-4خدا را به دلیل خالق ، عالم و قادر مطلق و مهربان بودن شایسته اطاعت می داند.

8-4می داند که باید در همه اوقات از خداوند کمک بخواهد.

9-4نماز را می آموزد و با احکام مربوط به نماز و روزه آشنا می شود.

10-4 برخی از افراد نامحرم را نام می برد.

11-4 به خواندن نمازهای پنجگانه عادت کرده است.

12-4 چیزهای نجس را نام می برد و روش تطهیر آنها را می داند.

13-5 در عین حال که خانواده اش را دوست می دارد در مواقع ضروری می تواند دور یهریک ا زآنها را تحمل کند.

14-5 کارهای شخصی خود را شخصا انجام می دهد.

15-5 وابستگی شدید عاطفی به کسی ندارد.

16-6 در مقابل هیچ یک از دانش آموزان به دلیل داشتن برتری در مال ، محبوبیت و موفقیت تحصیلی احساس حقارت نمی کند.

17-7 می داند اموری چون تنهایی و تاریکی ترس ندارد و تلا شمی کند ترس خود را از چنین اموری از بین ببرد.

18-7 در صورتی که از چیزی ناراحت شود و بخواهد گریه کند؛این کار را به گونه ای انجام می دهد که که دیگران فکر نکنند او فرد ضعیفی است.

19-8 به رعایت نظم و انضباط در خانه و مدرسه و اجتماع خو گرفته است.

ج)اهداف علمی و آموزشی :

1) تقویت روحیه حقیقت جویی ، تعقل و تفکر ، مطالعه ، بررسی ، تعمق ، تحقیق ، نقادی و این کار در تمام زمینه های اسلامی ، فرهنگی ، علمی و فنی

2) تقویت روحیه تعلیم ، تعلم و تربیت مستمر و تامین زمینه مناسب برای آن

3) شناخت اسرار جهان آفرینش و قوانین طبیعت به عنوان آیات الهی به منظور پیشبرد دانش و معرفت و استفاده از علوم علوم و فنون و تجارت پیشرفته بشری

4) تعمیم آموزش برای تمام افراد لازم التعلیم و محو بیسوادی

5) آموختن زبان و خط فارسی به عنوان زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران و نیز آموختن زبان زبان عربی جهت آشنایی با قرآن و معارف اسلامی و تسهیل ارتباط با سایر مسلمانان جهان

6) آموزش علوم و فنون و مهارتهای مورد نیاز فرد و جامعه

دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه علمی و آموزشی :

1-1 می داند که هر پدیده ای علت یا علت هایی دارد.

2-1 نسبت به پدیده های جهان اطراف کنجکاو است و راجع به آنها سوال مطرح می کندو به دنبال یافتن پاسخهای آن است.

3-1 می داند که هر مطلبی که می شنود و یا می بیند ضرورتا درست نیست بلکه باید از طریق پرسش از معلمین و افراد آگاه مطالب درست را از نادرست مجزا کند.

4-1 می تواند در تمام زمینه های اسلامی ، فرهنگی ، علمی و فنی ، در حد توان ذهنی خود سوال مطرح کند و کنجکاو باشد .

5-2 تمامی کتابها و دفاتر اساسی خود را در طول سالهای مختلف تحصیلی به دقت نگهداری می کند و پیوسته از آنها مراقبت می نماید.

6-2 سعی می کند مطالب نوئی را که آموخته در صحبتهای خود با والدین یا دوستان خویش تعریف کند و به آنها منتقل نماید.

7-2 هر

اهداف آموزش و پرورش برای آینده دوره ابتدایی؟

مطالب مشابه :

زمان و منابع آزمون بنیه علمی- پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

جزوه کمک درسی برنامه سازی ۱ و۲

فراخوان اولویت های پژوهشی شورای تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش خراسان رضوی

طرح آیه های تمدن

وظایف مشاوران در دوره متوسطه

اهداف آموزش و پرورش برای آینده دوره ابتدایی؟

دوره ی توجهی بدو استخدام دوره ی استانداری

برنامه سالیانه و تقویم اجرایی