نمایشگاه کتاب

بیست و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران؛<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

و عدم حضور ناشران افغانستانی!

روز چهار شنبه 18/2/1387 ساعت ده و نیم صبح قطار شهری (مترو) ایستگاه مصلی (محل نمایشگاه بیست و یکمین کتاب بین المللی تهران) را اعلام می کند. همراه با جمعیت انبوه و فشرده راهروهای خروجی ایستگاه را پشت سر می گذاریم وارد محوطه باز و سر سبز مصلی امام خمینی می شویم. دکه های اطلاع رسانی در آغاز ورودی صحن مصلی با عنوان "از ما بپرسید" توجه ما را به خود جلب می کند با گرفتن نقشه راهنمایی نمایشگاه، مستقیما وارد سالن عمومی (ناشران عمومی داخلی) می شوم. بدنبال کتابهای مورد نظر و مورد نیاز که از قبل از طریق سایت آدینه بوک در دست دارم؛ بدنبال ناشران و غرفه های عرضه کننده آن می گردم. از راهرو شماره 13 شروع کرده و بالآخره تا راهرو شماره 30 و سالن نشر دانشگاهی در زیر زمین ضلع غربی مصلی. کتابهای مورد نظر در اکثر غرفه های ناشران وجود ندارد و حتی برخی از ناشران که بدنبال آنها هستم شرکت نکرده اند. اما جمعیت بازدید کننده بسیار زیاد و راهروها فشرده به نظر می رسد و بعد از سه ساعت گشت زنی کسل کننده، برخی از هموطنان از ما سراغ غرفه مخصوص ناشران افغانستانی را می گیرند که بنده طبق تجربه سالهای قبل از انتشارات عرفان نام می برم اما آدرس غرفه را دقیقا نمی دانم. ساعت تقریبا یک و نیم بعد از ظهر را نشان می داد که با پرسان و پرسش از راهرو شماره 12 به طبق بالا هدایت می شوم. طبقه بالای سالن عمومی اختصاص به ناشران و نمایندگان کشورهای خارجی دارد. هر کشور غرفه مخصوص به خود را دارد. عربستان سعودی و کویت با بزرگترین غرفه در آغاز جایگاه قرار دارد ژاپن، کره جنوبی، ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان، ترکیه، بخش فرهنگی سازمان اقتصادی اکو، انجمنهای دوستی ایران با سایر کشورها و... و بالآخره غرفه افغانستان. در غرفه کره جنوبی علاوه بر آثار مکتوب، فیلم "جواهری در قصر" نسخه اصلی آن (زبان کره ای) در حال پخش شدن بود. برخی از تماشاچیان کشور میزبان با دقت به آن چشم دوخته بود با شوخی گفتم ماشاء الله در حال گسترش روابط فرهنگی به اصطلاح خود تان با چشم بادمی هستید نه؟ مخاطب نیز با تکان سر ضمن تأیید می گوید: "یانگوم، امپراطور دریا، و ..." خوب ساخته شده است.

تبلور افغانستان با حضور یک ناشر!

سه غرفه به کشور افغانستان اختصاص داده شده است. نشر عرفان، نماینده سفارت (جعفری) و حیدری از طرف انجمن فرهنگیان و دانشگاهیان افغانستان مقیم ورامین. در غرفه اختصاصی انتشارات عرفان (محمد ابراهیم شریعتی) ناشر همراه با دیگر همکاران خود حضور دارند و به سؤالات مراجعه کنندگان پاسخ می دهد. کتابهای تازه نشر شده ایشان که توجه مرا به خود جلب کرد؛ چند مجموعه شعر است که تازگی از چاپ برآمده اند. اما مسئول غرفه از تاریخ احمد شاهی که تازه تجدید چاپ شده بود برای یک مشتری از کشور میزبان با آب و تاب گپ می زد. کمیت کتابهای موجود بسیار اندک و غیر قابل توجه به نظر می رسید. به غرفه آقای جعفری که با کلاه قراقلی با تعداد از همکاران خود حضور داشت سر می زنم. تعدادی اندکی از کتابهای نویسندگان افغانستانی که غالبا چند سال قبل در قم و تهران چاپ گردیده اند همراه با برخی از پوسترهای زیبا و محل های دیدنی از افغانستان پذیرای بازدید کنندگان می باشد. پخش آهنگهای افغانی از فرهاد دریا، داوود سرخوش و دیگران باعث توجه بازدید کنندگان می گردید چند دختر بازدید کننده از کشور میزبان در غرفه ایستاده بودند تا یکی از اداره کننده زن غرفه از آنها عکس یادگاری بگیرد. از جوان که در آنجا نشسته است سؤال می کنم که چرا این مقدار ضعیف و کم هویت ظاهر شده اید با توجه به اینکه عنوان نماینده سفارت را نیز یدک می کشید؟ در پاسخ می گوید: ما از روز چهارشنبه (11/2/87) یک روز قبل از افتتاح نمایشگاه بدنبال آثار گشتیم که بیش از این نتوانستیم به دست آوریم که اکثر آنها نیز به طور امانت می باشند. می گویم چرا از داخل افغانستان کتابهای را که تازه نشر شده است، نیاوردید؟ می گوید: این دیگه مربوط به ما نیست وقت زیادی می طلبد. ان شاء الله در نمایشگاه کتاب قزاقستان نیز شرکت می کنیم امید است آنجا کاری بهتری عرضه کنیم. دختران جوان ایرانی فلشهای خود را می دهند که آهنگهای افغانی را در آن کپی نمایند یکی از کارکنان می گوید دو نوع CD وجود دارد یکی تصویری و دیگری صوتی (MP3) که مجموع قیمت دو CD هزار و دو صد تومان می شود اما برخی از مشتریان حاضر به خرید نیستند بلکه می خواهند مجانی بدست آورند.

غرفه بعدی که در انتهای راهرو قرار دارد، از طرف انجمن فرهنگیان و دانشگاهیان افغانستان بخش ورامین تدویر یافته است. در این غرفه بیشتر کارهای هنری (نقاشی و کارهای دستی) توجه بازدید کننده را جلب می کند. از مسئول غرفه سئوال می کنم که چرا این قدر ضعیف شرکت کرده اید؟ می گوید: راستش سفارت با ما همکاری درستی ندارد، ضعیفترین بخش در سفارت افغانستان در تهران، بخش فرهنگی است که نه خود فعالیت کافی دارد و نه از کارهای فرهنگی حمایت لازم را انجام می دهد. بعد از شنیدن درد دلهای وی دفتر نظراتش را امضا کرده و با آروزی موفقیت خدا حافظی می کنم.

نتیجه گیری

آنچه در بالا نوشته شده بود چشمدید من از نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بود که کشور افغانستان نیز در میان هفتاد و شش کشور جزو شرکت کنندگان محسوب می گردید اما با کمترین ناشر و کمترین آثار عرضه شده. طبق اطلاع رسانی مسئولان برپایی بیست و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، دو هزار ناشر ایرانی و هفتصد و هفتاد و شش ناشر بین المللی شرکت کرده اند که رتبه کشور افغانستان با شرکت یک ناشر، و دو غرفه دیگر بسیار ضعیف و قابل تأمل است که این امر نیازمند شناخت نقاط ضعف و منفی امور فرهنگی و بیانگر ناکارامدی متولیان فرهنگ کشور می باشد.

"محمد رضا وصفی مدیر بین المللى نمایشگاه کتاب تهران، بتاريخ ١٩ ثور در گفتگوی اختصاصی با آژانس خبری پژواک گفت که با وجود در خواست آنها از سفارت افغانستان، مبنی بر معرفی ناشران افغان، هیچ یک از ناشران کتب داخلی به آنان معرفی نشدند. به گفته وی، با اینکه دولت ایران تسهیلات ویژه را برای ناشران خارجی بخصوص در پرداخت کمک هزینۀ خرید کتاب در نظر گرفته بود اما سفارت افغانستان تنها یک ناشر افغان را که در ایران فعالیت دارد به عنوان نماینده شان معرفی نموده اند. وصفی علاوه نمود دولت ایران نزدیک پانزده میلیون دالر در جهت کمک به محصلین و فارغ التحصیلان خریدار کتاب اختصاص داده است که در این راستا، حدود ٦٥ درصد از هزینه کتب خارجی و نیمی از هزینه کتاب های چاپ ناشران ایران، پرداخت می شود. مدیر بین المللى نمایشگاه بین المللی کتب تهران همچنان گفت علیرغم این، آنها غرفه هایی را به ویژه بصورت رایگان برای افغانستان اختصاص دادند." (روزنامه افغانستان، سال سوم – شماره 495 شنبه 21 ثور 1387- May 10 – 2008) متولیان امور فرهنگی می توانستند از امکانات ذکر شده بیشترین بهره را نصیب ناشران داخلی با توجه به همزبانی و هم فرهنگی دو کشور بدست آورند که متأسفانه ناکارامدی و ضعف مدیریت فرهنگی دولت و نمایندگان آن در خارج از کشور فرصتها را یکی پس از دیگری از دست می دهند. امید است بعد از این شاهد شرکت فعال کمی و کیفی ناشران افغانستانی در فیستوال و نمایشگاههای بین المللی در خارج از افغانستان با هدف و جهت گیری معرفی سابقه تمدنی، فرهنگی و باستانی خویش باشیم.

21 ثور 1387 [email protected]

نمایشگاه کتاب

مطالب مشابه :

نمایشگاه صنایع دستی-مصلی تهران

نمایشگاه مواد غذایی در مصلی تهران یا مسابقه بخور بخور

شهر آفتاب

تغییر زمان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران و مکان تعدادی از ناشران

مصلی تهران و معصومیت از دست رفته!