دوم مرداد روز فيزيوتراپي گرامي‌ باد

دوم مرداد روز فيزيوتراپي گرامي‌ باد

فيزيوتراپي ايران 50 ساله شد

هوشنگ امامي

کارشناس‌ارشد فيزيوتراپي

دبير انجمن فيزيوتراپي ايران

فيزيوتراپي يکي از رشته‌هاي پزشکي و توانبخشي است که با استفاده از عوامل فيزيکي مثل نور، گرما، سرما، امواج الکتريسيته، ماوراي صوت و... عوامل مکانيکي مثل امکانات و تجهيزات ورزشي، استفاده از تکنيک‌ درمان‌هاي دستي مثل موبيليزاسيون، ماساژ، کشش عضلاني (stretching)، آموزش تمرين‌ها و ورزش‌هاي مناسب و... اقدام به درمان تعدادي از بيماري‌ها و مبتلايان به اختلالات عصبي، عضلاني، اسکلتي، مفصلي، قلبي-ريوي و... مي‌کند.

فيزيوتراپي‌ نقش خود را در 4 بخش درمان، آموزش، پيشگيري و توانبخشي براي بيماران و معلولان ايفا مي‌کند. در سال 1343 پذيرش اولين دوره دانشجوي فيزيوتراپي در دانشگاه تهران طبق سفارش سازمان بهداشت جهاني شروع شد. تا قبل از انقلاب، فقط در مقطع کارشناسي اين رشته دانشجو پذيرش مي‌شد (گرچه قرار بود از همان ابتدا اين رشته با دکتراي حرفه‌اي شروع شود). در اوايل انقلاب، مقطع کارشناسي‌ارشد و در سال 1378 مقطع Ph.D رشته فيزيوتراپي راه‌اندازي شد. هم‌اکنون حدود 7 هزار نفر فارغ‌التحصيل رشته فيزيوتراپي در کشور داريم و 13 دانشکده توانبخشي در مقاطع مختلف فيزيوتراپ تربيت مي‌کنند. تا سال 1378 مسئوليت فني مراکز فيزيوتراپي به متخصصان ارتوپدي، جراحان مغز و اعصاب، طب فيزيکي و... داده مي‌شد. پس از سال‌ها تلاش و پيگيري انجمن فيزيوتراپي و فعالان، از دوم مرداد 1378 مسئوليت فني مراکز فيزيوتراپي به خود فيزيوتراپ‌ها داده شد. به همين مناسبت انجمن فيزيوتراپي ايران اين روز را «روز ملي فيزيوتراپي» اعلام کرد. البته روز جهاني فيزيوتراپي 8 سپتامبر است.

از سال 1990 در دنيا، پايه تحصيلي فيزيوتراپيست‌ها از سطح ليسانس به دکتراي حرفه‌اي (فيزيوتراپي عمومي) ارتقا پيدا کرد و پذيرش دانشجو در مقطع ليسانس و فوق‌ليسانس متوقف شد. فيزيوتراپ‌ها در مقطع ليسانس و فوق‌ليسانس طي زمان‌بندي با گذراندن واحدهاي درسي و طي دوره‌هاي آموزشي باليني به دکتراي حرفه‌اي ارتقا پيدا کردند. در ايران نيز انجمن فيزيوتراپي ايران از سال 1386 براي ايجاد مقطع دکتري حرفه‌اي و حذف مقاطع ليسانس و فوق‌ليسانس فيزيوتراپي، برنامه‌ريزي‌اي را شروع کرد. از جمله دلايل ضرورت راه‌اندازي مقطع دکتراي حرفه‌اي، عرضه خدمات درماني مطلوب‌تر به بيماران، بالا بردن سطح عملي و کار باليني فيزيوتراپ‌، بالا بردن سطح علمي و دانش فيزيوتراپي، ايجاد ارتباط عميق‌تر و بهتر بين بيماران و فيزيوتراپي، بالاتر بردن مهارت‌ها و درمان‌هاي دستي فيزيوتراپ، ترويج درمان‌هاي فيزيکي و گسترش آن، ارتقاي منزلت اجتماعي جامعه فيزيوتراپي، جلوگيري از فروپاشي رشته، فراهم کردن زمينه تخصصي و فوق‌تخصصي خدمات فيزيوتراپي و حفظ سطح و جايگاه اين رشته است.

از دلايل ديگر ضرورت ارتقاي سطح تحصيلي از مقطع ليسانس به دکتراي حرفه‌اي، جلوگيري از جذب فيزيوتراپيست‌ها براي ادامه تحصيل به رشته‌هايي مثل تربيت بدني، آناتومي، فيزيولوژي، مديريت توانبخشي و... است که اين جدايي علاوه بر صدمه به اقتصاد کشور باعث بي‌ثمري و هدر رفتن سرمايه‌هاي جامعه مي‌شود. 4 سال براي تربيت و آموزش فيزيوتراپ‌ها سرمايه‌گذاري و هزينه مي‌شود ولي به دليل نداشتن امکان ادامه تحصيل، از اين مسير خارج مي‌شوند.

همچنين با ايجاد دکتراي حرفه‌اي مي‌توان از مهاجرت خيلي از همکاران محترم جلوگيري کرد. همان‌گونه که همه مي‌دانند ساليانه حداقل 20 نفر از همکاران به خارج از کشور به‌خصوص کانادا، آمريکا، استراليا و... مهاجرت مي‌کنند در صورتي که اگر شرايط و موقعيت تحصيلي، کاري و اجتماعي شرايط خوبي داشته باشد خيلي از اين همکاران ديگر مجبور نيستند جلاي وطن کرده به خارج از کشور مهاجرت کنند.

رسالت اصلي وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکي تامين و ارتقا سلامت جامعه است. براي چنين هدفي بايستي از تمام پتانسيل‌هاي حوزه بهداشت و درمان استفاده کرد. يکي از اين حوزه‌ها که نقش بسيار مهمي در تامين و ارتقا سلامت جامعه بسيار مهم و موثر است درمان فيزيوتراپي است. در شرايط کنوني حوزه درمان در خطه پزشکي و داروسازي و دندان‌پزشکي است ولي متاسفانه با وجود نقش موثر فيزيوتراپي در پيشگيري، درمان، آموزش اهميت چنداني به اين درمان نمي‌دهند و فيزيوتراپي را به حاشيه مي‌رانند و جلوي پيشرفت اين رشته را مي‌گيرند و نمي‌گذارند علم فيزيوتراپي آنطور که شايسته آن است در خدمت مردم قرار گيرد. درمان فيزيوتراپي در اکثر بيماري‌ها کاربرد دارد، درماني است کم‌هزينه و تقريبا بي‌ضرر و ايمن و عوارض جانبي آن بسيار کم. به جاي آنکه فيزيوتراپي روز به روز گسترش يابد و از دانش و خدمات آن مردم بهره‌ لازم را ببرند متاسفانه جلوي پيشرفت اين رشته درماني را مي‌گيرند و روز به روز به رشته‌هاي جديد که تقريبا کار فيزيوتراپي را انجام مي‌دهند مي‌افزايند. فيزيوتراپي با توجه به امکانات و تجهيزات کافي و داشتن 7 هزار نيروي متبحر قادر است در کنار گروه‌هاي درماني نقش بسيار موثري را در درمان اکثر بيماري‌ها ايفا کنند و با رويکرد خاص خود مي‌تواند کيفيت زندگي مردم را افزايش دهد. در درمان خيلي از بيماري‌ها مي‌شود با فيزيوتراپي و بدون استفاده از دارو، مشکل بيماران را برطرف کرد. در خيلي از موارد که لازم است جراحي انجام شود بعد از جراحي مي‌تواند براي بازگشت سريع‌تر بيمار به سطح عادي از فيزيوتراپي استفاده کرد. علاوه بر اينکه در شرايط کنوني با تمام فشارها و محدوديت‌ها فيزيوتراپي قادر است به سلامت جامعه کمک کند همچنين اگر شرايطي فراهم شود تا سطح پايه علمي فيزيوتراپيست ارتقا دهد اين عامل مي‌تواند نقش بسيار فعال در درمان و پيشگيري ايفا کند و شاهد تحول بسيار بزرگي در کاهش هزينه درمان و درمان سريع بيماران خواهيم بود. لازمه اينکه فيزيوتراپي در کنار پزشکي و داروسازي نقش موثر خود را ايفا کند، موارد زير است:

• ارتقا سطح پايه تحصيلي فيزيوتراپي ليسانس به دکتراي حرفه‌اي يعني پذيرش دانشجو از سطح ديپلم

• ارتقا سطح علمي دانش‌آموختگان ليسانس و فوق‌ به مقطع دکتراي حرفه‌اي

• تخصصي کردن خدمات فيزيوتراپي و ايجاد مقاطع فوق‌تخصصي حداقل 20 رشته

• تاسيس دانشکده مستقل فيزيوتراپي

• بالا بردن کيفيت آموزش دانشجويان فيزيوتراپي

دکتراي حرفه‌اي فيزيوتراپي DPT يک مقطع تحصيلات تکميلي نبوده، بلکه ارتقاي سطح پايه فيزيوتراپي است که در اين رابطه با توجه به تغيير سير بيماري‌ها از عفوني به سمت اختلالات سيستم اسکلتي- عضلاني، مشکلات حرکتي همگام با روند صنعتي شدن جامعه، افزايش اميد به زندگي و سالمندي بيماران، نياز به خدمات بهينه فيزيوتراپي به‌عنوان ضرورت ارتقاي سلامت جامعه مطرح بوده و بالطبع ارتقاي سطح علمي فيزيوتراپيست‌هاي کشور نيز به‌عنوان يک الزام بايد مدنظر سياست‌گذاران نظام سلامت کشور قرار گيرد. گرچه از سال 1388 تاکنون تمامي مراحل اداري پذيرش دانشجو در مقطع دوره دکتراي حرفه‌اي طي و حتي يک‌ دوره دانشجو در دانشگاه علوم‌پزشکي تهران نيز پذيرش شده ولي براي اجراي کامل هنوز سنگ‌اندازي مي‌شود. اميد است به‌ زودي زود اين مسئله حل شود چراکه اکنون خيلي فيزيوتراپيست‌ها براي ادامه تحصيل به خارج از کشور خصوصا به کشور پاکستان سفر مي‌کنند.

دوم مرداد روز فيزيوتراپي گرامي‌ باد

مطالب مشابه :

دوشنبه بارانی- برفی در خراسان رضوی

پایش وضعیت جوی کشور تا 25 اسفند 1392

موج جدید کاهش دما و بارش در نواحی شمالی ایران

دوم مرداد روز فيزيوتراپي گرامي‌ باد

پیش بینی اوضاع جوی کشور در واپسین روزهای زمستان91 و آغازین روزهای بهار 92

بارش باران و برف در آخرین روزهای سال 93/وضعیت هوای نوروز94

تحلیل سامانه سرد 24 آذر 1392

شاد باش بارش اولین برف پاییزی در روز چهارشنبه 13 آذر 1392

عملکرد سامانه 30 مهر در استان خراسان رضوی