آشنایی با انواع عدسی های طبی چند کانونه

عدسیهای چند کانونه (Multifocal lens)

عدسیهای دو کانونه  ( Bifocal lens ):

در این نوع عدسیها، از قسمت فوقانی، جهت دید دور و از قطعه ی پائین عدسی، برای دید نزدیک استفاده می شود. قسمت نزدیک این عدسیها که متمایز از قسمتهای دیگر عدسی می باشد، در اصطلاح فنی ، سیگمنت SEGMENT اطلاق می گردد که در اشکال و اندازه های گوناگونی می باشد. (شکل زیر) و بیشتر مورد استفاده کسانی واقع می گردد که برای کار خاص یا به طور کلی، مایل نیستند از دو عینک، یکی برای دید دور و یکی برای دید نزدیک استفاده نمایند. البته، برای کسانی که اختلاف دیوپتریک چشم راست و چپ آنها زیاد باشد، توصیه نمی شود؛ زیرا با مشکلاتی در بینایی مواجه خواهند شد، و یا کسانی که دارای عدم تقارن عمودی در منطقه ی نزدیک هستند.

 

Curved Top	Flat Top	Round Seg	Panoptik
Altax	Executive	R- Seg(Ribbon)	B – Seg (Ribbon)

    شکل7-1 . نمونه هایی از عدسیهای دو کانونه

 

سیگمنت های بی شباهت:

یک روش جهت جبران نامتقارن بودن عمودی در منطقه ی نزدیک، استفاده از اثر منشوری ایجاد شده توسط سیگمنت های عدسیهای دو کانونه است (اثرات منشوری در همین فصل توضیح داده شده است). در صورتی که بیمار به غیر از مرکز اپتیکی سیگمنت نگاه کند، سیگمنت باعث اثر منشوری شده، که این اثر جدای از اثر منشوری عدسی دور، ایجاد می شود.

زمانی که سیگمنت عدسی راست و چپ در یک ارتفاع یکسان تنظیم شود و توان افزون (آدیشن) هم یکسان باشد، اثر منشوری ایجاد شده برای هر دو چشم برابر است.

 

سیگمنت های غیر متشابه برای اصلاح نامتقارنی عمودی (برای مقدار کم):

یکی از بهترین روشها، برای اصلاح نامتقارنی عمودی کم، انتخاب دو سیگمنت با مدلهای مختلف و با قسمتهای فوقانی تخت و عریض می باشد. بعضی از این سیگمنت ها را طوری می سازند که مرکز اپتیکی آن درست روی خط و بعضی دیگر را به عنوان مثال 5 میلی متر زیر خط سیگمنت می سازند.

اگر یک سیگمنت تخت 35 میلی متری، با مرکز اپتیکی5 میلی متر زیر خط، برای یک چشم و یک سیگمنت تخت 45 میلی متری که مرکز اپتیکی آن روی خط سیگمنت قرار گرفته باشد برای چشم دیگر، این سیگمنت ها بسیار به یکدیگر شبیه به نظر می رسند؛ اما اثر منشوری متفاوتی ایجاد می کنند.

برای به دست آوردن اثرات منشوری این دو سیگمنت، می بایست اختلاف ارتفاع مراکز اپتیکی سیگمنت ها را در توان افزون (آدیشن) ضرب نماییم و این مقدار نامتقارنی، می تواند کمک به اصلاح نامتقارنی عمودی منطقه ی نزدیک بیمار بنماید.

برای مثال، شخصی دارای 5/1 دیوپتر منشوری نامتقارنی عمودی می باشد و می خواهد از افزون (آدیشن) با توان 3 دیوپتر استفاده نماید. در این حالت، می بایست سیگمنت ها را طوری انتخاب کنیم که اختلاف مراکز اپتیکی آن 5 میلی متر باشد و طبق قانون پرنتیس (که در همین فصل شرح داده می شود) عمل می نماییم.

Δ = CF

اثر منشوری اصلاح کننده 1.5=3×0.5= Δ

روش دیگر استفاده از سیگمنت های جبرانی:

همان طور که در شکل زیر مشاهده می کنید، این سیگمنت ها از نوع R ریبونی (شکل7-1)، ساخته
شده اند و 22 میلی متر عرض و 14 میلی متر ارتفاع و قسمت بالا و پایین آنها تخت می باشد؛ که مراکز اپتیکی آنها می تواند وسط، بالا و یا پایین واقع شده باشد و از نظر اپتیکی همانند سیگمنت های دیگر عمل می کنند و حدوداً کمتر از 5/1 دیوپتر منشوری را می توانند اصلاح کنند.

عدسیهای سه کانونه : ( Trifocal lens )

این نوع عدسیها از سه قسمت دید دور، میانی و نزدیک تشکیل شده است ؛ که قسمت دید میانی ونزدیک آن، مثل عدسیهای دو کانونه ، از سایر قسمتهای عدسی متمایز می باشد و در اندازه و اشکال متفاوتی وجود دارد (شکل زیر) از این عدسیهای سه کانونه ، کسانی استفاده می کنند که علاوه بر مشکل بینایی در دید دور و نزدیک، از دید میانی خوبی هم برخوردار نیستند.

همان طور که در شکل زیر(A) مشاهده می کنید، این یک عدسی سه کانونه است که در آن دو سیگمنت بالاتخت (Flat top) ، در مقابل هم و در فاصله ی 13 یا 14 میلی متری همدیگر قرار گرفته است (Double D).

این نوع سه کانونه ها، بیشتر برای کسانی مورد استفاده واقع می شود که هنگام کار، از دو نقطه ی دید نزدیک، یکی در بالا و دیگری در پایین استفاده می نمایند و از فضای میان این دو سیگمنت نیز جهت دید دور بهره می گیرند. (مثل کسانی که با پانل های اطلاعاتی سر و کار دارند و یا مکانیک ها و کتابدارها)

گاهی اوقات، توان افزون (آدیشنadd) هر دو سیگمنت یکی است و گاهی هم، افزون سیگمنت بالایی ممکن است که نصف سیگمنت پایینی باشد. در بعضی از موارد ممکن است، کمتر از این هم بشود. که این موضوع، بستگی فراوانی به نوع شغل استفاده کننده دارد.

در شکل B ، شما یک عدسی چهار کانونه را مشاهده می کنید که علاوه بر استفاده از موارد فوق، شخص از یک دید میانی هم سود می برد. (تقریباً عملکرد یک عدسی تدریجی را دارا می باشد.)

عدسی دو کانونه ای که در شکل C نشان داده شده، بیشتر مورد استفاده ی کسانی است که بخواهند از یک دید نزدیک وسیعتری برخوردار بوده و از یک سیگمنت بالا، جهت دید دور استفاده نمایند که دارای سیگمنت منفی باشد.

 

اندازه گیری ارتفاع برای استفاده از عدسیهای دو کانونه و سه کانونه:

در عدسیهای چند کانونه ، علاوه بر اهمیت داشتن PD ، ارتفاع دقیق سیگمنت نقش مهمی در دید بهتر بیمار ایفا می کند. مقدار ارتفاع در دو کانونه ها، مساوی است با فاصله از لبه ی پلک پایینی بیمار تا لبه ی پایینی حدقه، به اضافه ی نیم میلی متر (جهت شیار حدقه ). مطابق شکل زیر:

اندازه گیری ارتفاع جهت نصب عدسیهای دو کانونه

 

همچنین، مقدار ارتفاع سیگمنت در سه کانونه ها، مساوی است با فاصله ی لبه ی پایینی مردمک تا لبه ی داخلی پایینی حدقه، به اضافه ی نیم میلی متر (جهت شیار داخل حدقه ). مطابق شکل زیر:

اندازه گیری ارتفاع جهت نصب عدسیهای سه کانونه

یـــادآوری :

1 ـ برای استفاده از عدسیهای خطی یا (اگزوکوتیو) جهت کودکان ، (برای کمک به اصلاح تطابق ) خط سیگمنت می بایست درست از وسط مردمک چشم کودک بگذرد. در واقع، مثل عدسیهای تک دید، ارتفاع محاسبه می شود.

2 ـ کلیه ی اندازه گیری های ارتفاع در شکل صفحه ی قبل در شرایط عادی می باشد. این اندازه گیریها می تواند در شرایط خاص تغییر کند (نحوه ی کاربردی و شغل افراد).

3 ـ جهت افرادی که برای اولین بار از عدسی دو کانونه استفاده می کنند، بهتر آن است که یک میلی متر ازارتفاع اندازه گیری شده کاسته شود

4 ـ اگر شخص استفاده کننده از دو کانونه ، تمایل به عقب نگهداشتن سر خود دارد، باید به مقدار مناسب از ارتفاع، کاسته و برعکس این حالت، باید به ارتفاع افزوده شود.

5 ـ برای اشخاصی که بلند قامت هستند، برای اینکه شخص بتواند به راحتی کف زمین را بدون آنکه سر خود را بیش از حد پایین بیاورد مشاهده کند، بهتر آن است که به مقدار مورد نیاز از ارتفاع کاسته شود.

6 ـ اگر مورد استفاده ی عدسی دو کانونه ، مشخصاً برای دید نزدیک باشد، باید به ارتفاع افزود و اگر برای دیددور باشد، از ارتفاع کاهید.

7 ـ در صورتی که شخص از عینک دو کانونه و یا چند کانونه ی قبلی خود احساس رضایت می نماید، دلیلی برای تغییر در مدل سیگمنت و اندازه ی آن وجود ندارد.

به همین دلیل، روش های اندازه گیری عرض سیگمنت ، ارتفاع و PD نزدیک، در شکلهای زیر نمایش داده شده است.

روش اندازه گیری و کنترلPD نزدیک در عینک ساخته شده

 

هنگامی که هر دو سیگمنت دقیقاً همانند یکدیگرند ، برای اندازه گیری PD نزدیک جهت سهولت کار، کافی است قسمت چپ یک سیگمنت تا سمت چپ سیگمنت دیگر اندازه گیری شود.

روش اندازه گیری ارتفاع سیگمنت عینک ساخته شده در عدسی دو کانونه

 

روش اندازه گیری ارتفاع سیگمنت عینک ساخته شده در عدسی سه کانونه

مطالب مشابه :

انواع مدلهای عیتک آفتابی

چشم و عینک - انواع مدلهای اگر شما همزمان با استفاده از عینک طبی نیاز به عینک آفتابی هم

---

آشنایی با انواع عدسی های طبی چند کانونه

گالری عینک نوین عدسی های طبی کم، انتخاب دو سیگمنت با مدلهای مختلف و با قسمتهای

---

برچسب :
مدلهای عینک طبی