زندگینامه حافظ شیرازی، زندگینامه حافظ - بیوگرافی شعرا ، بیوگرافی نویسندگان ، بیوگرافی خواننده ها - زندگی نامه حافظ
در این بخش از سایت برگزیده ها زندگینامه حافظ شیرازی را برای شما آماده کرده ایم ، امیدواریم که مورد توجه شما قرار گیرد.
شمس الدین محمد حافظ ملقب به خواجه حافظ شیرازی و مشهور به لسان الغیب از مشهورترین شعرای تاریخ ایران زمین است که تا نام ایران زنده و پا برجاست نام وی نیز جاودان خواهد بود.
خواجه حافظ شیرازی
خواجه شمس الدین محمدبن محمد حافظ شیرازى یکى از بزرگترین شاعران نغزگوى ایران و از گویندگان بزرگ جهان است و در شعرهاى خود " حافظ " تخلص نموده است. در غالب مأخذها نام پدرش را بهاءالدین نوشته اند و ممکن است بهاءالدین على الرسم لقب او بوده باشد. محمد گلندام نخستین جامع دیوان حافظ و دوست و همدرس او نام و عنوان هاى او را چنین آورده است: "مولاناالاعظم ، المرحوم الشهید ، مفخرالعلماء ، استاد نحاریر الادبا ، شمس الملهٔ والدین ، محمدال حافظ الشیرازی
تذکره نویسان نوشته اند که نیاکان او از کوهپایهٔ اصفهان بوده اند و نیاى او در روزگار حکومت اتابکان سلغرى از آنجا به شیراز آمد و در همان شهر متوطن شد و نیز چنین نوشته اند که پدرش "بهاءالدین محمد" بازرگانى مى کرد و مادرش از اهل کازرون و خانهٔ ایشان در دروازهٔ کازرون شیراز واقع بود.
ولادت و مرگ
ولادت حافظ در اول هاى قرن هشتم هجرى و در حدود سال ۷۲۷ در شیراز اتفاق افتاد. وفات حافظ به سال ۷۹۲ هـ اتفاق افتاد. او داراى زن و فرزندان بود.
شرح زندگانى
بعد از مرگ بهاءالدین پسران او پراکنده شدند ولى شمس الدین محمد که خردسال بود با مادر در شیراز بماند و روزگار آن دو به تهیدستى مى گذشت، به همین سبب حافظ همین که به مرحلهٔ تمیز رسید در نانوائى محله به خمیرگیرى مشغول شد تا آنکه عاشق به تحصیل کمالات او را به مکتبخانه کشانید و به تفصیلى که در تذکرهٔ میخانه آمده است وى چندگاهى ایام را بین کسب معاش و آموختن سواد مى گذرانید. بعد از آن زندگانى حافظ تغییر کرد و او در جرگهٔ طالبان علم درآمد و مجلس هاى درس عالمان و ادیبان زمان را در شیراز درک کرد و به تتبع و تفحص در کتاب هاى مهم دینى و ادبى از قبیل کشّاف زمخشرى و مطالع الانظار قاضى بیضاوى و مفتاح العلوم سکاکى و امثال آنها پرداخت و محمد گلندام معاصر و جامع دیوانش او را چندین بار در مجلس درس قوام الدین ابوالبقاء عبدالله بن محمودبن حسن اصفهانى شیرازى (م ۷۷۲ هـ) مشهور به "ابن الفقیه نجم" عالم و فقیه بزرگ عهد خود دیده و غزل هاى او را در همان محفل علم و ادب شنیده است.
چنانکه از سخن محمد گلندام برمى آید حافظ در دو رشته از دانش هاى زمان خود یعنى علوم شرعى و علوم ادبى کار مى کرد و چون استاد او قوام الدین خود عالم به قراآت سبع بود طبعاً حافظ نیز در خدمت او به حفظ قرآن با توجه به قرائت هاى چهارده گانه (از شواذ و غیر آن) ممارست مى کرد و خود در شعرهاى خویش چندین بار بدین اشتغال مداوم به کلام الله اشاره نموده است و به تصریح تذکره نویسان اتخاذ تخلص " حافظ " نیز از همین اشتغال نشأت کرده است(۱).
(۱). اما تفحص در آثار آن دوره و دقت در حرفه و پیشهٔ کسانى که لقب " حافظ " داشته اند نگارنده را بر آن مى دارد که تخلص " حافظ " را به سبب خوش آوازى و احیاناً غزل خوانى او بداند. س.م.ت.
شیراز در دوره اى که حافظ تربیت مى شد اگرچه وضع سیاسى آرام و ثابتى نداشت لیکن مرکزى بزرگ از مرکزهاى علمى و ادبى ایران و جهان اسلامى محسوب مى گردید و این نعمت از تدبیر اتابکان سلغرى فارس براى شهر سعدى و حافظ فراهم آمده بود. حافظ در چنین محیطى که هنوز مجمع عالمان و ادیبان و عارفان و شاعران بزرگ بود تربیت علمى و ادبى مى یافت و با ذکاوت ذاتى و استعداد فطرى و تیزبینى شگفت انگیزى که داشت میراث خوار نهضت علمى و فکرى خاصى مى شد که پیش از او در فارس فراهم آمد و اندکى بعد از او به فترت گرائید.
حافظ از میان امیران عهد خود چند تن را در شعرش ستوده و یا به معاشرت و درک صحبت آنها اشاره کرده است مانند ابواسحق اینجو (مقتول به سال ۷۵۸ هـ) و شاه شجاع (م ۷۸۶ هـ) و شاه منصور (م ۷۹۵ هـ) و در همان حال با پادشاهان ایلکانى (جلایریان) که در بغداد حکومت داشتند نیز مرتبط بود و از آن میان سلطان احمدبن شیخ اویس (۷۸۴-۸۱۳ هـ) را مدح کرد. از میان رجال شیراز از حاجى قوام الدین حسن تمغاجى (م ۷۵۴ هـ) در شعرهاى خود یاد کرده و یک جا هم از سلطان غیاث الدین بن سلطان سکندر فرمانرواى بنگال که در سال ۷۶۸ بر تخت سلطنت بنگال جلوس کرده بود یاد نموده است.
هنگامى که شهرت شاعرنوازى سلطان محمود دکنى (۷۸۰-۷۹۹ هـ) و وزیرش میر فیض الله انجو به فارس رسید حافظ راغب دیدار دکن گشت و چون پادشاه بهمنى هند و وزیر او را مشتاق سفر خود به دکن یافت از شیراز به "هرموز" رفت و در کشتى محمود شاهى که از دکن آمده بود نشست اما پیش از روانه شدن کشتى باد مخالف وزیدن گرفت و شاعر کشتى را - ظاهراً به قصد وداع با بعضى از دوستان در ساحل هرموز، اما در واقع از بیم مخاطرات سفر دریا - ترک گفت و این غزل را به میر فیض الله انجو فرستاد و خود به شیراز رفت:
دمى با غم به سر بردن جهان یکسر نمى ارزد بمى بفروش دلق ما کزین بهتر نمى ارزد...
یکبار نیز حافظ از شیراز به یزد که در دست شعبه اى از شاهزادگان آل مظفر بود رفت ولى خیلى زود از اقامت در "زندان سکندر" خسته شد و در غزلى بازگشت خود را به فارس بدین گونه آرزو کرد:
دلم از وحشت زندان سکندر بگرفت رخت بربندم و تاملک سلیمان بروم
دربارهٔ عشق او به دخترى "شاخ نبات" نام افسانه هائى رایج است و بنابر همان داستان ها حافظ آن دختر را به عقد مزاوجت درآورد. چندبار در شعرهاى حافظ به اشارتى که به مرگ فرزند خود دارد باز مى خوریم و از آن جمله است این دو بیت:
دلا دیدى که آن فرزانه فرزند چه دید اندر خم این طاق رنگین
به جاى لوح سیمین در کنارش فلک بر سر نهادش لوح سنگین
ویژگى هاى حافظ
حافظ مردى بود ادیب، عالم به دانش هاى ادبى و شرعى و مطلع از دقیقه هاى حکمت و حقیقت هاى عرفان. استعداد خارق العادهٔ فطرى او به وى مجال تفکرهاى طولانى همراه با تخیل هاى بسیار باریک شاعرانه مى داد و او جمیع این موهبت هاى ربانى را با ذوق لطیف و کلام دلپذیر استادانهٔ خود درمى آمیخت و از آن میان شاهکارهاى بى بدیل خود را به صورت غزل هاى عالى به وجود مى آورد. او بهترین غزل هاى مولوى و کمال و سعدى و همام و اوحدى و خواجو و یا بهترین بیت هاى آنان را مورد استقبال و جوابگوئى قرار داده است. کلام او در همهٔ موارد منتخب و برگزیده و مزین به انواع تزئین هاى مطبوع و مقرون به ذوق و شامل کلماتى است که هریک با حساب دقیق انتخاب و به جاى خود گذارده شده است. تأثر حافظ از شیوهٔ خواجو مخصوصاً از غزل هاى "بدایع الجمال" یعنى بخش دوم دیوان خواجو بسیار شدید است و در بسیارى از موردها واژه ها و مصراع ها و بیت هاى خواجو را نیز به وام گرفته و با اندک تغییر در غزل هاى خود آورده است و این غیر از استقبال هاى متعددى است که حافظ از خواجو کرده است.
در میان شاعرانى که حافظ از آنها استقبال کرده و یا تأثیر پذیرفته است بعد از خواجو، سلمان را باید نام برد. علت این تأثیر شدید آن است که سلمان هم مانند خواجو از معاصران حافظ و از جملهٔ مشاهیرى بود که شاعر شیراز سرمشق کار خود قرار داد. پاسخ ها و استقبال هاى حافظ از سعدى و مولوى و دیگر شاعران استاد پیش از خود کم نیست اما دیوان او به قدرى از بیت هاى بلند و غزل هاى عالى و مضمون هاى نو پر است که این تقلیدها و تأثرها در میان آنها کم و ناچیز مى نماید. علاوه بر این علو مرتبهٔ او در تفکرهاى عالى حکمى و عرفانى و قدرتى که در بیان آنها به فصیح ترین و خوش آهنگ ترین عبارت ها داشته وى را با همهٔ این تأثیرپذیرى ها در فوق بسیارى از شاعران گذشته قرار داده و دیوانش را مقبول خاص و عام ساخته است.
این نکته را نباید فراموش کرد که عهد حافظ با آخرین مرحله هاى تحول زبان فارسى و فرهنگ اسلامى ایران مصادف بود و از این روى زبان و اندیشهٔ او در مقام مقایسه با استادان پیش از وى به ما نزدیکتر و دل هاى ما با آن مأنوس تر است و به این سبب است که ما حافظ را زیادتر از شاعران خراسان و عراق درک مى کنیم و سخن او را بیشتر مى پسندیم.
اختصاصات کلامى حافظ
از اختصاص هاى کلام حافظ آن است که او معنى هاى دقیق عرفانى و حکمى و حاصل تخیل هاى لطیف و تفکرهاى دقیق خود را در موجزترین کلام و روشن ترین و صحیح ترین آنها بیان کرده است. او در هر بیت و گاه در هر مصراع نکته اى دقیق دارد که از آن به "مضمون" تعبیر مى کنیم. این شیوهٔ سخنورى که البته در شعر فارسى تازه نبود حافظ تکمیل کننده و درآورندهٔ آن به پسندیده ترین وجه و مطبوع ترین صورت است و بعد از او شاعران در پیروى از شیوهٔ او در آفرینش "نکته ها" ى دقیق و ایراد "مضمون ها" ى باریک و گنجانیدن آنها در موجزترین عبارت ها، که از یک بیت و گاه از یک مصراع تجاوز نکند، مبالغه نمودند و در همین شیوه است که رفته رفته به شیوع سبک معروف به "هندى" منجر گردید.
نکتهٔ دیگر در بیان اختصاص هاى شعر حافظ توجه خاص او است به ایراد صنعت هاى مختلف لفظى و معنوى در بیت هاى خود به نحوى که کمتر بیت از شعرهاى او را مى توان خالى از نقش و نگار صنایع یافت اما نیرومندى او در استخدام الفاظ و چیره دستیش در به کار بردن صنعت ها به حدى است که "صنعت" در "سهولت" سخن او اثرى ندارد تا بدانجا که خواننده در بادى امر متوجه مصنوع بودن سخن حافظ نمى شود.
گستره شهرت حافظ
حافظ از جملهٔ شاعرانى است که در ایام حیات خود شهرت یافت و به سرعت در دورترین شهرهاى ایران و حتى در میان پارسى گویان کشورهاى دیگر مقبول سخن شناسان گردید و خود نیز بر این امر وقوف داشت. دیوان کلیات حافظ مرکب است از پنج قصیده و غزل ها و مثنوى کوتاهى معروف به "آهوى وحشی" و "ساقى نامه" و قطعه ها و رباعى ها. نخستین جامع دیوان حافظ محمد گلندام است و بنابر تصریح او خود حافظ به جمع آورى غزل هاى خویش رغبتى نشان نمى داد.
ظاهراً حافظ صوفى خانقاه نشین نبود و با آنکه مشرب عرفان داشت در حقیقت از زمرهٔ عالمان عصر و مخصوصاً در شمار عالمان علوم شرعى بود و هیچ گاه به تشکیل مجلس درس نپرداخت بلکه از راه وظیفهٔ دیوانى ارتزاق مى نمود و گاه نیز به مدح پادشاهان در قصیده ها و غزل ها و قطعه هاى خود همت مى گماشت و از صله ها و جایزه هائى که به دست مى آورد برخوردار مى شد. از این میان دوران شیخ ابواسحق اینجو (مقتول به سال ۷۵۸) عهد بارورترى براى حافظ بود و به همین سبب افول ستارهٔ اقبال این پادشاه شاعر را آزرده خاطر ساخت چنانکه چندبار از واقعهٔ او اظهار تأسف کرد و طبعاً با چنین ارادتى که به شاه شیخ داشت نمى توانست قاتل او را به دیدهٔ محبت بنگرد خاصه که آن قاتل یعنى امیر مبارزالدین محمدبن مظفر مردى درشت خوى و ریاکار و محتسب پیشه بود و شاعر آزادهٔ ما در چند جاى از شعرهاى خود رفتار او را به تعریض و یا به تصریح به باد انتقاد گرفته است.
منبع:ویستا
ویرایش وتلخیص:برگزیده ها
ابربرچسب : دیوان حافظ اندروید صوتی ، فال حافظ با تفسیر و معنی فارسی ، دیوان حافظ android ، شعر حافظ ، فال حافظ با معنی برای شب یلدا ، فال حافظ روزانه یک پاراگراف ، فال حافظ با معنی و تفسیر کامل ، اشعار حافظ ترجمه انگلیسی ، همسر حافظ شیرازی که بود ، فال حافظ با تفسیر و تعبیر ، حافظ خوانی در شب یلدا ، دانلود نرم افزار فال حافظ با تفسیر صوتی برای اندروید ، شعر حافظ به زبان انگلیسی با ترجمه ، حافظ شیرازی اشعار ، فال حافظ با تفسیر فارسی ، حافظ خوانی ، دانلود نرم افزار فال حافظ با معنی برای جاوا ، دیوان حافظ به زبان انگلیسی ، حافظ شیرازی که بود ، دیوان حافظ ترجمه انگلیسی ، اشعار حافظ در مورد دوستی ، اشعار عاشقانه از حافظ شیرازی ، دانلود نرم افزار فال حافظ با معنی با فرمت جاوا ، شعر حافظ در مورد بی وفایی دوست ، دیوان حافظ به فارسی و انگلیسی ، برنامه بهترین کتاب دیوان حافظ گویا اندروید ، دانلود حافظ خوانی گرمارودی ، دانلود حافظ خوانی شجریان ، فال حافظ با معنی فارسی برای موبایل ، شعری از حافظ به زبان انگلیسی ، حافظ خوانی با صدای موسوی گرمارودی ، دیوان غزلیات حافظ آنلاین ، دانلود فال حافظ با معنی فرمت جاوا ، فال حافظ با تفسیر و استخاره و معنی ، دیوان حافظ fale hafez فال حافظ با معنی با تفسیر استخاره دیوان حافظ ، اشعار حافظ شیرازی به انگلیسی ، دانلود فال حافظ با معنی برای موبایل نوکیا ، حافظ خوانی گرمارودی ، فال حافظ با معنی و تعبیر ، حافظ خوانی با صدای گرمارودی ، کد دانلود فال حافظ ناطق برای موبایل ، کتاب شعر حافظ شیرازی ، فال حافظ روزانه ایرانسل ، دانلود فال حافظ با معنی برای موبایل اندروید ، دانلود حافظ خوانی با صدای گرمارودی ، شاخ نبات کیست ، مراسم حافظ خوانی در شب یلدا ، فال حافظ همراه با معنی برای موبایل ، ترجمه ی دیوان حافظ به انگلیسی ، اشعار حافظ ، فال حافظ با تعبیر آنلاین ، دیوان حافظ فارسی و انگلیسی ، دانلود نرم افزار فال حافظ صوتی برای کامپیوتر ، شعر های سعدی به زبان انگلیسی ، حافظ خوانی در بریتانیا ، حافظ خوانی دانلود ، شاخه نبات معشوقه ی حافظ ، دانلود برنامه فال حافظ با معنی برای جاوا ، دانلود رایگان فال حافظ صوتی برای اندروید ، دانلود فال حافظ با معنی برای موبایل جاوا ، فال روزانه حافظ ناطق ، شعر از حافظ شیرازی ، حافظ شیرازی دوست ، شعر معروف حافظ شیرازی ، شعر حافظ به زبان انگلیسی ، فال حافظ با تفسیر آنلاین ، فال حافظ با معنی با تفسیر استخاره ، فال حافظ با معنی برای موبایل-جاوا ، فال حافظ با تفسیر دکتر عطاری ، دانلود نرم افزار فال حافظ با معنی برای موبایل جاوا ، دیوان حافظ آنلاین جستجو ، دانلود حافظ خوانی بهروز رضوی ، دانلود حافظ خوانی امیر نوری ، فال حافظ روزانه آنلاین ، اشعار حافظ درباره دوستی ، فال حافظ روزانه 2030 ، دیوان حافظ آنلاین انگلیسی ، فال حافظ اصلی امروز ، دیوان حافظ انگلیسی ، فال حافظ از دیوان حافظ ، شاخ نبات ، دیوان حافظ برای موبایل اندروید ، دانلود اشعار عاشقانه حافظ شیرازی ، دانلود برنامه فال حافظ با معنی با فرمت جاوا ، دانلود حافظ خوانی کیکاووس یاکیده ، فال حافظ روزانه ، گرفتن فال حافظ با تفسیر و معنی ، فال حافظ همراه با تفسیر و معنی ، دانلود کتاب شاخ نبات حافظ ، شعر از حافظ در مورد دوستی ، اشعار حافظ به زبان انگلیسی ، دانلود دیوان حافظ با ترجمه انگلیسی ، دیوان حافظ صوتی دانلود ، فال حافظ با معنی و تعبیر و تفسیر ، فال حافظ با تفسیر عطاری ، حافظ خوانی احمد شاملو ، حافظ خوانی ژاله صادقیان ، فال حافظ با تعبیر و تفسیر و معنی ، فال حافظ ناطق ، فال حافظ با تفسیر دکتر قمشه ای ، اشعار حافظ شیرازی ، دیوان صوتی حافظ با صدای ، اشعار حافظ شیرازی در مورد بهار ، دانلود حافظ خوانی مرشد ترابی ، حافظ خوانی دکتر موسوی گرمارودی ، دانلود اشعار حافظ به زبان انگلیسی ، نرم افزار دانلود فال حافظ ناطق برای کامپیوتر ، دیوان حافظ صوتی گرمارودی ، شاخ نبات معشوقه حافظ ، فال حافظ با تعبیر فارسی ، دیوان حافظ با صدای شاملو ، بهترین شعر حافظ شیرازی ، دانلود فال حافظ ناطق برای اندروید ، فال حافظ با تفسیر کامل معنی دکلمه صوت قرائت آواز ، دیوان حافظ آنلاین ، فال حافظ با معنی بیتوته ، دانلود دیوان حافظ با ترجمه ی انگلیسی ، فال حافظ با تفسیر انلاین ، حافظ شیرازی ویکی پدیا ، دیوان صوتی حافظ با صدای شاملو ، شاخ نباتم دادند ، دانلود فال حافظ با معنی برای جاوا ، دیوان حافظ صوتی ، دیوان حافظ شیرازی ، فال حافظ با معنی و تفسیر آنلاین ، دانلود کتاب دیوان حافظ با ترجمه انگلیسی ، شعرای حافظ شیرازی ، دانلود حافظ خوانی صوتی ، حافظ شیرازی اردو ، فال حافظ روزانه همراه اول ، دانلود فال حافظ صوتی برای اندروید ، شعر حافظ شیراز ، حافظ شیرازی اشعار عاشقانه ، فال حافظ با معنی تعبیر ، فال حافظ با تفسیر اندروید ، دانلود دیوان کامل حافظ به انگلیسی ، اشعار حافظ در مورد دوست داشتن ، دیوان حافظ به زبان انگلیسی و فارسی ، شعر حافظ در مورد دوست خوب ، فال حافظ با تفسیر عطاری کرمانی ، کد فال حافظ روزانه ایرانسل ، فال حافظ روزانه اصلی ، حافظ خوانی شب یلدا ، دیوان حافظ انگلیسی pdf ، دانلود نرم افزار فال حافظ صوتی برای اندروید ، فال حافظ با معنی نیک صالحی ، حافظ شیرازی mp3 ، شاخه نبات معشوقه حافظ ، دانلود کتاب فال حافظ با معنی برای موبایل ، دیوان شعر حافظ شیرازی ، حافظ خوانی شاملو دانلود ، شعر سعدی به زبان انگلیسی ، دیوان حافظ دانلود رایگان ، دیوان حافظ آنلاین با معنی ، فال حافظ با معنی جاوا ، فال حافظ ناطق دار ، دیوان حافظ اندروید ، دانلود حافظ خوانی دکتر سروش ، فال حافظ با معنی شب یلدا ، فال حافظ با معنی واقعی ، دانلود دیوان حافظ به زبان انگلیسی ، فال حافظ با معنی و استخاره ، دانلود شعر های سعدی به زبان انگلیسی ، فال حافظ با معنی ، فال حافظ با معنی برای موبایل ، اشعار حافظ شیرازی pdf ، دیوان حافظ صوتی برای موبایل اندروید ، اشعارعاشقانه حافظ شیرازی ، حافظ شیرازی شعر ، دیوان حافظ صوتی برای موبایل ، اشعار حافظ در باره دوست ، فال حافظ شیرازی با معنی و تفسیر کامل ، فال حافظ با تفسیر استخاره با معنی ، فال روز حافظ شیرازی ، دانلود فال حافظ با معنی جاوا ، اشعار حافظ در مورد عشق ، دیوان حافظ صوتی موبایل ، گرفتن فال حافظ با معنی و تفسیر کامل ، فال حافظ با تفسیر معنی قران ، اشعار سعدی به زبان انگلیسی ، کتاب شاخ نبات حافظ ، فلسفه حافظ خوانی در شب یلدا ، دیوان حافظ نسخه اندروید ، بهترین اشعار عاشقانه حافظ شیرازی ، دانلود فال حافظ با معنی برای گوشی جاوا ، شاخ نبات و حافظ ، فال حافظ آنلاین با تفسیر کامل ، اشعار حافظ درباره خدا ، شاخه نبات کیست ، دیوان حافظ ، حافظ خوانی استاد گرمارودی ، فال حافظ با تفسیر برای اندروید ، دیوان حافظ online ، دیوان حافظ صوتی شاملو ، حافظ شیرازی ، حافظ خوانی با صدای استاد موسوی گرمارودی ، فال حافظ با تفسیر معنی کامل ، شعر حافظ درباره دوست خوب ، فال حافظ روزانه امروز ، فال روزانه حافظ شیرازی ، دیوان حافظ pdf ، اشعار حافظ در مورد دوست ، فال حافظ با تفسیر ، دانلود برنامه فال حافظ صوتی برای اندروید ، شاخه نبات حافظ کیست ، دانلود دانلود فال حافظ با معنی برای موبایل جاوا ، شاخ نبات حافظ کیست ، دیوان حافظ به زبان آلمانی ، فال امروز حافظ شیرازی ، حافظ شیرازی فال
زندگی نامه حافظ , حافظ شیرازی