نرخ دیه اعضای بدن

  • نرخ دیه اعضای بدن سال91

    دانلود منبع:وبلاگ عدالت



  • اخلاق اجتماعى ارزشهاى مربوط به رابطه انسان با ديگران

    اخلاق اجتماعى ارزشهاى مربوط به رابطه انسان با ديگران مقدمه در بخش هاى گذشته، دو دسته از مسائل اخلاقى را بررسى كرديم: دسته اول، مسائلى كه محورشان رابطه انسان با خدا است و دسته دوم، مسائلى كه محورشان رابطه انسان با خودش است.    دسته سوم، مسائلى است كه محور آن ها را روابط اجتماعى انسان با ديگران تشكيل مى دهد و معمولاً، اخلاق، در بيش تر موارد، به اين دسته از مسائل اخلاقى اطلاق مى شود. وقتى در محاورات عرفى گفته مى شود كه كسى اخلاقش خوب است يا خوب نيست، منظور همين ملكاتى است كه در روابط او با ديگران خودنمايى مى كند. دو دسته قبلى در واقع، توسعه اخلاق عرفى است كه با توجه به بينش اسلامى و اين كه موضوع اخلاق، مطلق فعل اختيارى انسان، اعم از اجتماعى و غير اجتماعى است، حاصل شده است؛ چرا كه هر فعل اختيارى، چه اجتماعى و چه غيراجتماعى، مى تواند داراى ارزش مثبت يا منفى باشد و در محدوده مسائل اخلاقى قرار گيرد. اخلاق و زندگى اجتماعى در مبحث اخلاق اجتماعى، نخستين پرسش درباره ارزش خود زندگىِ اجتماعى است. آيا اجتماعى زيستن، از ديد اسلام، بار ارزشى دارد تا در محدوده اخلاق قرار گيرد و آيا مى توان زندگى كردن به صورت جمعى را هم، جزء اخلاق اجتماعى برشمرد؟ يا اين كه بار ارزشى ندارد و خارج از موضوع و محدوده اخلاق است؟    در پاسخ بايد گفت كه قضاوت درباره اين موضوع به اين بستگى دارد كه اجتماعى زيستن را يك فعل اختيارى براى انسان تلقى كنيم يا اين كه آن را جبرى و غيراختيارى بدانيم. اگر اجتماعى زيستن در اختيار انسان باشد، يعنى اگر بخواهد، بتواند زندگى اجتماعى داشته باشد و اگر نخواهد، بتواند از جامعه كناره گيرى كند، در اين صورت، خود زندگىِ جمعى نيز يك موضوع اخلاقى خواهد بود و اگر زندگى اجتماعى، جبرى است و هيچ كس قادر نيست به طور انفرادى و منعزل از جمع زندگى كند، در اين صورت، موضوع زندگىِ جمعى، خارج از محدوده و موضوع اخلاق خواهد بود؛ زيرا همان طور كه گفتيم، ارزش هاى اخلاقى ـ چه مثبت و چه منفى ـ مربوط به افعال اختيارى است.    بنابراين، در ضمن پاسخ گويى به پرسش فوق، سؤال ديگرى طرح مى شود كه پاسخ به آن به حوزه اخلاق مربوط نمى شود، بلكه در محدوده علوم ديگرى قابل طرح و بررسى خواهد بود و آن، اين كه آيا انسان در زندگىِ اجتماعىِ خود، مجبور است يا مختار؟ ما اين سؤال را در بحث هاى مربوط به جامعه مطرح خواهيم كرد؛ ولى در اين جا نيز ناچاريم به عنوان مقدمه ورود در بحث اخلاق، به آن اشاره كنيم.    برخى از انديشمندان غربى معتقد بوده اند كه اجتماعى زيستن، يك امر جبرى است و ديدگاه هاى مختلفى از اين دست، در علوم اجتماعى به چشم مى خورد كه ...

  • فلسفه قراردادن شتر برای تعیین نرخ دیه چیست؟

    فلسفه قراردادن شتر برای تعیین نرخ دیه چیست؟

    مفهوم اصطلاحی دیه از نگاه فقهای شیعهفقهای جهان اسلام در تبیین مفهوم اصطلاحی دیه نگاه یکسانی ندارند. فقهای امامیه دیه را مفهومی اعم از چیزی که در برابر جنایت بر نفس (قتل) و یا عضو واجب آن داده شود دانسته اند. از جمله امام خمینی(ره) می‌فرماید:دیه مالی است که به سبب جنایت کردن بر نفس یا عضو واجب می‌شود و فرقی نمی‌کند که از طرف شارع مقدار آن معلوم شده باشد یا نه و چه بسا دیه تنها بر مقداری که (از سوی شارع) معین شده اطلاق می‌شود و به آنچه معلوم نشده ارش و یا حکومت می‌گویند.دیه در اصل مثال واوی و در اصل «وَدْی» بوده، «واو» آن حذف و به جای آن «هاء» در آخر کلمه افزوده شده است؛ مانند «عدة» که در اصل «وعد» و «سمة» که در اصل «وسم» و «حدة» که در اصل «وحد» بوده است. و احتمال دارد در اصل «ودیة» باشد و تنها فاء الفعل آن حذف شده باشد و «هاء» در اصل کلمه بوده است.در هر صورت دیه به معنای چیزی است که در مقابل قتل به اولیای مقتول پرداخت می‌شود و از آن در عرف عام به خون‌بها یاد می‌شود. دیه جبران خسارات یا مجازاتبحثی که در برخی از محافل علمی مطرح است این است که آیا دیه از سوی شارع به عنوان مجازات بزهکار جعل شده و یا جبران خسارت مجنی علیه و اولیای دم وی؟ به نظر می‌رسد هر چند قانون دیات از تعبدیات محض نیست، بلکه جزو قوانین عقلایی است که شارع در مقدار و چگونگی آن تصرف و آن را امضا کرده است و در نتیجه بشر می‌تواند به فلسفه و حکمت‌های آن پی ببرد، با این وصف شاید مصالح و مفاسدی مورد نظر شارع بوده که بشر به آن‌ها دست نیافته است.اگر با دقت در این حکم شرعى نگاه کنیم، متوجه مى‏شویم که در این جا، اسلام مراعات حال زنان خانواده را نموده است؛ زیرا دو برابر بودن دیه مرد به این معنا است که مبلغ دو برابرى نصیب دیگر افراد خانواده (زن و فرزندان) شوددر هر صورت با مراجعه به آیات و روایات می‌توان هر دو جهت را، یعنی هم جبران خسارت منجی علیه و اولیای دم و هم مجازات بزهکار، مورد نظر شارع دانست. بسیاری از فقهای معاصر هم در پاسخ این پرسش که جعل دیه به عنوان مجازات است و یا جبران خسارت، همین نظریه را پذیرفته اند. از جمله آیات عظام فاضل لنکرانی، مکارم، تبریزی می‌فرمایند:1. حکمت آن (دیه) را به صورت کلی نمی توان بیان کرد و شاید هر دو مورد مذکور دخیل باشد یا نوعی عامل بازدارنده از ارتکاب جرایم دخیل در حکم دیه باشد.2. از مجموع منابع موجود فقهی استفاده می شود که هم جبران خسارت است و هم یک عامل بازدارنده.3. جعل دیه هر دو عنوان را دارد، فرقی بین اقسام قتل ندارد.فلسفه قراردادن شتر برای دیه چیست؟ معیار محاسبه دیه در اسلام علاوه بر صد شتر، موارد دیگری را هم شامل می‌شود ...

  • نگاهی به دیه زن و مرد

    دیه یکی از مجازات‌های مالی تعیین شده برای جنایت در قانون مجازات اسلامی است.    در سال٨٦ مجلس شورای اسلامی به منظور حمایت از آسیب دیدگان و زیان دیدگان حوادث رانندگی با تصویب قانون تأسیس صندوق بیمه خسارتهای بدنی مقرر کرد مابه التفاوت دیه زن در قیاس با دیه مرد از طریق این صندوق (از محل هایی نظیر جریمه، بیمه نامه و ...) پرداخت شود. متعاقبا قانون بیمه اجباری وسایل نقلیه موتوری شرکتهای بیمه را مکلف نمود تا دیه جراحات زیان‌دیدگان ناشی از تصادفات را فارغ از جنسیت و مذهب تا سقف دیه کامل مرد بپردازند.    از آن زمان تا کنون میزان دیه زن و مرد در اینگونه حوادث یکسان است. پیش بینی این الزام قانونی در مواد ٧ و١٠ قانون اصلاح مسؤلیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری مواردی نظیر انقضاء بیمه نامه، بطلان قرارداد و .... و بطور کلی خسارتهای بدنی خارج از شرایط بیمه نامه را نیز در بر گرفت. بدین وسیله سرعت عمل در پرداخت مابقی نرخ دیه زن مصدوم تا حدود بسیاری فراهم شد اما برابری دیه کماکان منحصر به صدمات ناشی از سوانح رانندگی بود.    در قانون مجازات اسلامی جاری بر پایه ماده ٣٠٠ دیه قتل زن مسلمان خواه عمدی و خواه غیرعمدی نصف دیه مرد مسلمان است. نصف بودن دیه حتی در سقط جنین که دختر یا پسر بودن در میزان دیه جنین تفاوت ایجاد می کند جاریست. در مورد اعضای بدن هم تا زمانی که دیه عضو به یک سوم دیه کامل نرسیده میان زن ومرد مساویست چنانچه از مرز یک سوم بگذرد دیه زن در مقایسه با مرد نصف می شود.    به اعتقاد برخی کارشناسان، دیه مقدر زنان حداقل خسارات ناشی از جنایت را تأمین می کند لذا پیش بینی راهکار جبرانی ولو محدود در قانون جدید مجازات اسلامی به منظور برقراری تساوی دیه زنان و مردان علمی تر و بیانگر رغبت قانونگذار به تحول قوانین و تجدید نظر در برخی احکام بر اساس مقتضیات زمان است.    در این مسیر، هرچند نباید تلاش‌های تشکل‌های فعال در حوزه حقوق زنان را نا دیده گرفت اما رفع نابرابری‌های حقوق کیفری زنان از جمله دیه و باب احکام زنان در فقه عمدتا معطوف به تحقیق حقوقدانان و اجتهاد مستمر فقهای روشن ضمیریست که معتقدند انسان‌ها همانند دندانه‌های شانه برابرند، همه مردم اعم از سیاه پوست وسفید پوست، عرب وعجم، زن و مرد نزد خداوند یکسانند و محبوبترین آنها صرفا پرهیزگارترین آنهاست.    به اعتقاد نگارنده، حکم اصلی همان نصف دیه زن نسبت به دیه مرد است و فقط تامین مابه التفاوت و باقیمانده دیه بر پایه تبصره ماده ٥٥٥ قانون مجازات اسلامی (در کلیه جنایاتی که مجنی علیه (زیان دیده یا قربانی) مرد نیست... تا سقف دیه مرد ...) از طریق صندوق خسارتهای ...

  • تعویق اجرای دیه از لحاظ اجرایی، خلاف قانون است

    یک استاد جرم شناس دانشگاه با بیان اینکه تعویق اجرای دیه در سال ۹۰ از لحاظ اجرایی، خلاف قانون است، تاکید کرد که نمی‌توان برای جلوگیری از التهابات اجتماعی، حق کسی را که در تصادفات قربانی یا مصدوم شده، نادیده گرفت.دکتر علی نجفی‌توانا در گفت‌وگو با خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با بیان این مطلب، اظهار کرد: دیه از تاسیسات دینی است که با استفاده از ضوابط مقرره در ادیان دیگر از جمله ضوابط حاکم بر دین یهود، وارد قاموس فقهی ما شده است.وی دیه را خون‌بهایی عنوان کرد که در مقابل صدمات وارده به جان و اعضای بدن انسان تعیین می‌شود و ادامه داد: مواردی که جسم به صورت کامل یا در بخشی از اعضا مورد صدمه قرار گرفته باشد میزان دیه در شرع معین شده است. به عنوان مثال دیه هر انگشت یک دهم دیه کامل و دیه ده انگشت، یک دیه کامل است. در مواردی که امکان تعیین دیه وجود نداشته باشد؛ به عنوان مثال در بحث ازکارافتادگی، اگر به صورت کامل نباشد مقنن تعیین دیه را بر عهده حاکم قرار داده که قاضی با کارشناسی موضوع مورد اصابت، نسبت به تعیین دیه اقدام می‌کند که به آن ارش یا حکومت گویند.این استاد دانشگاه تصریح کرد: با توجه به این‌که در صدر اسلام دیه باید از اقلام مشخصی مقرر و پرداخت می‌شد که افراد بتوانند نسبت به پرداخت آن اقدام کنند و در حقیقت از میان اشیاء و اموالی تعیین شد که در آن زمان مبنای داد و ستد بوده و ارزش مشخصی داشت؛ از لحاظ قیمت، عدالت مدنظر قرار گرفته بود. انواع شش‌گانه دیه عبارت است از صد نفر شتر، دویست راس گاو، هزار راس گوسفند، هزار دینار طلا، ده هزار درهم نقره و دویست دست حله یمانی.وی با یادآوری این نکته که در مقررات فقهی، تعیین نوع دیه با جانی است، گفت: در سال‌های اخیر با توجه به اختلاف در قیمت‌ها، این تعادل و عدالت به هم خورده است. اکنون گوسفند گران‌ترین نوع دیه و شتر ارزان‌ترین نوع دیه از انواع شش‌گانه محسوب می‌شود که اغلب فرد محکوم، شتر و یا نقره را تعیین می‌کند.نجفی‌توانا خاطرنشان کرد: از ابتدای برقراری مقررات اسلامی سعی شد به نوعی با تعیین ارزان‌ترین قیمت، زمینه تسهیل پرداخت دیه فراهم شود اما در عمل اکنون اختلاف قیمت ایجاد مشکل کرده است. در شرایط فعلی اگر برابری ارزش شش‌گانه دیه را در نظر داشته باشیم، قطعا این برابری باید تغییر یابد و با توجه به قیمت روز، نرخ دیه افزایش پیدا کند.این حقوقدان در ادامه گفت: اشکال عمده‌ای که با آن مواجه هستیم این است که نوسان در ارزش دیات در روابط اقتصادی اشخاص و مسوولیت‌های حادث و ناگهانی که می‌تواند برای افراد به‌ویژه رانندگان، کارفرماها و ... و کسانی که ...