هزينه در حسابداري

طبقه بندی هزینه ها چگونه است ؟

هزینه ها در حسابداری صنعتی از دیدگاههای متفاوتی طبقه بندی شده اند.

به شکل زیر که خلاصه طبقه بندی هزینه ها را نشان می دهد توجه کنید

تا در ادامه آنها را به صورت کلی تر بررسی نمائیم.

همچنانکه ملاحظه می کنید هزینه ها به شکل کلی به 3 طبقه تقسیم می شوند

و هر طبقه بندی خود به گروههایی تقسیم خواهد شد.

1- طبقه بندی طبیعی هزینه ها

2- طبقه بندی هزینه ها براساس ارتباط آنها با تولید محصول

3- طبقه بندی هزینه ها براساس ارتباط با حجم و تعداد تولید

1- منظور از طبقه بندی طبیعی هزینه ها چیست؟

در این طبقه بندی ابتدا هزینه ها به دو گروه تفکیک خواهند شد :

الف ) هزینه های ساخت :

هزینه هایی می باشند که در کارخانه ها جهت تولید کالا و محصول مصرفو

ایجاد می شوند مانند مواد اولیه مصرفی، هزینه دستمزد و سایر هزینه های تولید.

ب ) هزینه های تجاری :

هزینه هایی می باشند که برای ساخت محصول و در قسمت ساخت ایجاد نشده بلکه

در سایر بخشها مانند بخش اداری، بخش توزیع و فروش، سایر قسمتها ایجاد

می شوند به طور معمول به هزینه های تجاری هزینه های عملیاتی نیز گفته می شود.

2- منظور از طبقه بندی هزینه ها براساس ارتباط آنها با تولید محصول چیست؟

درحسابداری صنعتی،هزینه هابراساس ارتباط آنها باتولید به 2 گروه تقسیم می شوند.

الف ) هزینه های مستقیم:

همچنانکه مشخص می باشد هزینه هایی می باشند که ارتباط مستقیم با تولید دارند و

می توان آنها را در کالاهای تولید شده مشخص نمود یا به مرحله ای از ساخت

یا سفارش تولید ارتباط داد. مشخص ترین این هزینه ها مواد اولیه و دستمزد مستقیم

تولید می باشد. موادی که مستقیماً در تولید یک کالا نقش دارند مواد مستقیم تولید

می باشند به عنوان مثال چوبی که در ساخت میز و صندلی، چرمی که در ساخت

کفش و یا شیری که در ساخت بستنی به کار می رود مواد مستقیم تولید می باشند و

یا دستمزد کارگرانی که در خط تولید کار می کنند و در تولید کالا نقش دارند دستمزد

مستقیم تولید محسوب می شود.

ب) هزینه های غیرمستقیم:

هزینه های غیرمستقیم هزینه هایی می باشند که در تولید محصول نقش اصلی را

نداشته هرچند برای تولید محصول لازم اند و برای ساخت محصول ایجاد می شوند

لیکن ارتباط مستقیمی با محصول ندارند. این هزینه ها را به سادگی نمی توان به یک

مرحله از ساخت و یا یک سفارش معین و مشخص ارتباط داد هرچند که این هزینه ها

در طی تولید صورت پذیرفته اند مانند هزینه های سوخت و برق مصرفی سالن و

کارگاه تولید، روغن مصرفی جهت ماشین آلات تولیدی و سایر موارد مشابه و یا

حقوق و دستمزد غیرمستقیم پرداختی در جهت تولید مانند حقوق سرکارگران و یا

نگهبانان که به عنوان هزینه های غیرمستقیم شناسایی می شوند و یا هزینه استهلاک

ساختمان کارخانه که نمی توان آن را به یک تولید مشخص مرتبط کرد نمونه هایی

از هزینه های غیرمستقیم می باشند مواد غیرمستقیمی که در جهت تولید مصرف

می شوند نیز می توانند به عنوان هزینه های غیرمستقیم تلقی شوند موادی مانند

چسب مصرفی در ساخت کفش و یا میخ در ساخت میز و صندلی مواد غیر

مستقیم تولید محسوب می شوند البته همچنانکه اشاره شد وجود این هزینه ها گاهی

الزامی است ولی به دلیل ناچیز بودن و یا غیرقابل تفکیک بودن به یک محصول

آنها را به عنوان هزینه های غیرمستقیم شناسایی می کنند به هزینه های غیرمستقیم

سربار ساخت یا سربار تولید نیز گفته می شود.

آشنایی با مفاهیم، تعاریف و اصطلاحات موجود در گزارشات حسابداری صنعتی :

 با حسابداری بهای تمام شده و کاربرد آن آشنا شدیم انواع طبقه بندی

هزینه ها را نیز فرا گرفتیم.در اینجا سعی می کنیم با مفاهیم، تعاریف و

اصطلاحات گزارشات حسابداری صنعتی آشنا شوید.

منظور از هزینه یابی و دایره هزینه یابی چیست؟

هزینه یابی عبارت است از تعیین بهای تمام شده کالای ساخته شده و موجودی

کالای در جریان ساخت. و منظور از دایره هزینه یابی دایره ای است که مسئولیت

نگهداری اسناد و مدارک مرتبط با حسابداری عملیات تولیدی و غیرتولیدی را به

عهده داشته و در ضمن وظیفه تجزیه و تحلیل کلیه هزینه های تولیدی، توزیع و

فروش جهت ارائه و استفاده مدیریت را به عهده دارد. فعالیتهای دایره هزینه یابی

در ارتباط با گذشته، حال و آینده واحد اقتصادی می باشد.

کالای ساخته شده چیست؟

کالایی که با گذراندن مراحل تولید به شکل کامل ساخته شده است و در واقع

فرآیند تولید را به شکل کامل طی نموده است را کالای ساخته شده می گویند.

کالای در جریان ساخت چیست؟

کالاهایی که در جریان مراحل تولید قرار گرفته اند ولیکن کامل نشده اند

و بخشی ازفرآیند تولید را طی نموده اند ولی ساخت آنها تمام نشده است را

کالای در جریان ساخت گویند.

منظور از تولید چیست؟

هرگاه مواد اولیه با عبور از یک فرآیند ساخت تغییر شکل دهد و به یک کالای

ساخته شده تبدیل شود اصطلاحاً می گویند تولید صورت پذیرفته است.

به عنوان مثال اگر یک تکه چوب با گذشت از فرآیند برش و اتصال به میز و

صندلی تبدیل شود این عمل تولید محسوب می گردد و یا فرآیند تبدیل چند ماده

شیمیایی به رنگ تولید محسوب می شود.

البته باید توجه داشت ممکن است کالای ساخته شده یک فرآیند تولید، مواد اولیه

تولید دیگر محسوب گردد و در فرآیندی دیگر به یک کالای ساخته شده دیگر تبدیل شود.

بعنوان مثال سنگ آهن که مواد اولیه ذوب آهن می باشد با طی مراحل تولید به ورق

آهن و نبشی و اشکال مختلف تبدیل می شود و این کالای ساخته شده یعنی همان ورق

آهن مواد اولیه ساخت و تولید میز فلزی، اجاق گاز و سایر موارد قرار خواهد گرفت.

اجزاء و عوامل بهای تمام شده کدام است؟

عوامل اصلی بهای تمام شده به طور کلی 3 دسته زیر می باشند.

1- مواد اولیه   2- دستمزد      3- سربار ( سایر هزینه های تولید)

1- مواد اولیه

مواد اولیه رکن اصلی تولید کالا و محصول می باشد درضمن می دانید که مواد

اولیه تولید خود به دو بخش زیر تقسیم می شود:

1- الف) مواد مستقیم:

آن بخش از مواد مصرفی که از کالای ساخته شده جدائی ناپذیر است و مستقیماً

در ساخت کالا نقش دارد را مواد مستقیم گویند به عنوان مثال آرد در ساخت نان

مواد مستقیم تولید نان محسوب می گردد.

1 - ب) مواد غیرمستقیم:

آن بخش از مواد مصرفی که برای تکمیل کالا ضروری می باشد ولیکن به علت

مصرف ناچیز آن نتوان آن را به عنوان مواد مستقیم مصرفی تولید طبقه بندی

کرد مواد غیرمستقیم محسوب می شود مانند مصرف میخ در ساخت میز و کمد چوبی.

2- دستمزد ( کار)

حقوق و حق الزحمه ای که در جریان تولید و ساخت برای تبدیل مواد به کالا

به کارگران پرداخت می شود را به عنوان دستمزد تولید شناسایی می کنند.

دستمزد نیز به دو بخش زیر تقسیم خواهد شد:

2 - الف) دستمزد مستقیم :

دستمزدی است که بابت کاری پرداخته می شود که مستقیم صرف تبدیل مواد اولیه

به کالای ساخته شده انجام می شود.

2 - ب) دستمزد غیرمستقیم :

دستمزدی است که بابت کاری پرداخت می شود که مستقیماً در ساخت و ترکیب کالای

ساخته شده نقش نداشته است مانند حقوق نگهبانان و سرکارگران کارخانه و ...

3- سایر هزینه ها ( سربار ساخت) :

کلیه هزینه هایی که در جریان تولید اتفاق می افتد ولیکن نمی توان آنها را به طور

مستقیم و مشخص به اقلامی از تولید یا محصولی خاص اختصاص داد به عنوان

سربار کارخانه یا سایر هزینه ها شناسایی می‎شوند نمونه های مشخص این هزینه ها؛

مواد غیرمستقیم تولید، دستمزد غیرمستقیم، هزینه تعمیرات و هزینه های استهلاک

ماشین آلات، هزینه بیمه و سایر مواد مشابه می باشد.

به یاد دارید بهای تمام شده از 5 بخش تشکیل شده است:

1- بخش مواد مستقیم       

2- بخش دستمزد مستقیم

3- بخش سربار ( سایر هزینه ها)       

4- بخش کالای در جریان ساخت

5- بخش کالای ساخته شده

در اینجا ابتدا مواد مستقیم، دستمزد مستقیم و سربار را شناختیم حال لازم است در

ارتباط با کالای در جریان ساخت و کالای فروش رفته نیز اطلاعاتی داشته باشیم

تا گزارشاتی را که در حسابداری صنعتی تهیه می شود بهتر بشناسیم.

در حسابداری مؤسسات تولیدی برای آنکه رویدادهای مالی فرآیند تولید را نشان

دهند از حساب کالای در جریان ساخت استفاده می کنند و هزینه های مواد، دستمزد

و سربار و کالای در جریان ساخت اول دوره را در بدهکار این حساب منظور

می کنند این حساب ماهیت بدهکار دارد و در صورتی که کالایی ساخته شد و فرآیند

انبار شدن آن آغاز شد عملیات حسابداری انبار کالای ساخته شده را در حساب کالای

ساخته شده نشان می دهد یعنی حساب کالای در جریان ساخت بستانکار می شود و

حساب کالای ساخته شده بدهکار این حساب نیز ماهیت بدهکار دارد و بابت موجودی

کالای ساخته شده اول دوره و کالای ساخته شده طی دوره بدهکار می شود و اگر

کالایی فروش رفت بابت قیمت تمام شده کالای فروش رفته بستانکار می شود.

بهای اولیه :

بهای اولیه عبارت است از حاصل جمع هزینه هایی که به طور مستقیم

( مواد اولیه مستقیم و دستمزد مستقیم) در ساخت کالا به کار می رود.


                      دستمزد مستقیم  +  مواد اولیه مصرفی مستقیم  =  بهای اولیه

 

بهای تبدیل :

بهای تبدیل ( هزینه های تبدیل) عبارت است از هزینه هایی که برای تبدیل مواد

اولیه به کالای ساخته شده به کار می رود یعنی در واقع حاصل جمع دستمزد

مستقیم و سربار ساخت.

                              سربار ساخت  +  دستمزد مستقیم  =  بهای تبدیل


منظور از تسهیم مستقیم سربار در حسابداری صنعتی چیست؟

هرگاه هزینه سربار به واسطه یک دایره تولیدی و یا خدماتی ایجاد شده باشد و

مستقیماً این هزینه به حساب همان دایره منظور شود، اصطلاحاً گفته می شود تسهیم

مستقیم صورت پذیرفته است به عنوان مثال هزینه دستمزد کارکنان رستوران که مربوط

به یک دایره خدماتی می باشد و یا هزینه تعمیر ماشین آلات یک دایره تولیدی که به

این دایره تسهیم می گردد نمونه هایی از یک تسهیم مستقیم سربار می باشند.

منظور از تسهیم هزینه سربار براساس مبنای مناسب چیست؟

هرگاه هزینه های سربار ایجاد شده دوایر مختلف خدماتی و تولیدی براساس و مبنایی

معقول و منطقی با توجه به نقشی که دایره مورد نظر در ایجاد هزینه داشته است بین

دوایر ایجاد کننده هزینه تقسیم گردد اصطلاحاً گفته می شود تسهیم براساس مبنای

مناسب صورت پذیرفته است.

آنچه که مسلم است انتخاب مبنا برای تسهیم هزینه ساده نمی باشد ولیکن برای

تسهیم هزینه باید یک رابطه منطقی بین هزینه و مبنای تسهیم به دایره مورد نظر

وجود داشته باشد.

به عنوان مثال هزینه بیمه تأمین اجتماعی سهم کارفرما را باید براساس دستمزد

کارکنان بین دوایر مختلف تسهیم نمود و یا هزینه اجاره ساختمان را براساس مساحت

زیربنا می توان بین دوایر تسهیم کرد.

یعنی اگر هزینه اجاره کل کارخانه 5000000 ریال می باشد و مساحت زیربنای

دایره یک 500 متر و هزینه اجاره به شکل زیر بین دوایر تسهیم خواهد شد.

باید بدانید برخی از هزینه های سربار را می توان بر مبانی مختلفی بین دوایر تسهیم

نمود که در تسهیم باید بهترین مبنا را انتخاب نمود به عنوان مثال هزینه برق مصرفی را

می توان براساس کنتور یا تعداد شعله های روشنایی یا مساحت سطح زیربنا تسهیم نمود.

به مبناهای تسهیم برخی از هزینه های سربار توجه کنید.

تسهیم اولیه سربار یعنی چه :

تسهیم هزینه سربار به مراکز هزینه را با استفاده از یک مبنای مناسب تسهیم به

دوایر را تسهیم اولیه گویند در واقع در تسهیم اولیه هزینه های غیرمستقیم به دوایر

تولیدی و خدماتی تسهیم می گردد.

تسهیم ثانویه یعنی چه :

در تعریف دوایر خدماتی اشاره کردیم دوایر خدماتی دوایری می باشند که به طور

غیرمستقیم در ساخت محصول دخالت دارند و فعالیت آنها در جهت ارائه خدمات

به خود و سایر دوایر تولیدی می باشد.هرگاه هزینه های این دوایر بر یک مبنا

و اساس منطقی بین سایر دوایر تقسیم و سرشکن شود اصطلاحاً به آن تسهیم ثانویه

گویند. بنابراین به طور خلاصه تسهیم ثانویه یعنی سرشکن کردن هزینه های دوایر

خدماتی به دوایرتولیدی، باید توجه داشت تسهیم ثانویه در جهت تعیین بهای تمام شده

محصولات صورت می پذیرد.

مراحل تسهیم ثانویه چگونه است :

می دانید که در کارخانجات و مؤسسات تولیدی، دوایر خدماتی علاوه بر اینکه به دوایر

تولید خدمات ارائه می دهند با دوایر خدماتی دیگر نیز تبادل خدمات دارند. به عنوان

مثال واحد رستوران در مؤسسات تولیدی به دوایری چون حسابداری، ایمنی و آتش

نشانی نیز ارائه خدمت می نماید و از طرفی از آنان خدمات دریافت می کنند.

بنابراین در تسهیم ثانویه ابتدا باید رابطه و ارتباط هر دایره خدماتی با سایر

دوایر خدماتی مشخص شود به شکل زیر توجه کنید.

روشهای تسهیم ثانویه کدام است؟

تسهیم ثانویه در مؤسسات تولیدی به سه شکل صورت می پذیرد.

1- به روش مستقیم

2- به روش یکطرفه

مطالب مشابه :

تولید صندلی از لباسهای قدیمی

خانه معمار - تولید صندلی از لباسهای قدیمی - rss پست مراحل بازسازی




تولید فیلم / فیلمسازی

فیلمسازی (Filmmaking) یا به لغت آکادمیک تولید فیلم (Film Production) مراحل ساخت فیلم از شکل گیری داستان




آشنایی با مفاهیم، تعاریف و اصطلاحات موجود در گزارشات حسابداری صنعتی

به عنوان مثال اگر یک تکه چوب با گذشت از فرآیند برش و اتصال به میز و صندلی مراحل تولید




کمپوست آماده قارچ دکمه ای به صورت بلوکه با آنالیز آزمایشگاهی09144432479

آماده قارچ دکمه ای بعد از ترکیب از بهترن مواد اولیه و طی کردن مراحل مختلف تولید صندلی




انواع صنایع دستی در ایران

1- انجام قسمتی از مراحل اساسی تولید، توسط دست و ابزار و شكلات خوری، میز، صندلی




آشنایی با مفاهیم، موجود در گزارشات حسابداری صنعتی

کالایی که با گذراندن مراحل تولید به شکل کامل اتصال به میز و صندلی تبدیل شود این




هزينه در حسابداري

می باشند به عنوان مثال چوبی که در ساخت میز و صندلی ، چرمی کالایی که با گذراندن مراحل تولید




حسابداری صنعتی

به عنوان مثال اگر یک تکه چوب با گذشت از فرآیند برش و اتصال به میز و صندلی مراحل تولید




حسابداری بهای تمام شده

کالاهایی که در جریان مراحل تولید قرار گرفته اند و و اتصال به میز و صندلی تبدیل شود این




برچسب :