طلاي دور ريختني

امروزه توليد انبوه زباله از مشكلات دنياي مدرن است. در بسياري از جوامع، مشكل اساسي توليد، توزيع و مصرف کالا نيست، بلكه مشكل اصلي از بين بردن بقايا و فضولات كالا‌هاست.

مدفون كردن و سوزاندن زباله‌‌ها از راهكار‌هايي است كه بسياري از كشور‌ها از جمله ‌ايران به آن دست مي‌زنند، اما بهترين راه مقابله با زباله‌‌ها، جداسازي و بازيافت آنهاست تا دوباره به روند توليد بازگردند.

بهره‌گيري مجدد زباله و بازيافت آن كار ساده‌اي نيست و نياز به زيرساخت‌‌هاي علمي، فني و فرهنگي دارد. شايد بخش فرهنگي در‌اين كار از همه مهم‌تر باشد. شهروندان بايد به گونه‌اي آموزش ببينند كه در توليد زباله نقش كمتري داشته باشند و همچنين جداسازي اوليه زباله‌‌ها را در منزل انجام دهند تا كار بازيافت آنها آسان‌تر شود. در كشور ما روزانه 40 هزار تن زباله توليد مي‌‌شود حدود 50 درصد از اين ميزان زباله دفن مي‌شود، در حالي كه 90 درصد از مواد موجود در زباله‌‌ها قابل بازيافت است.

تفكيك زباله‌ها

زباله در فرهنگ لغت به فضولات جامد، نيمه جامد يا مايعي گفته مي‌‌شود كه به درد نخور است و دور ريخته مي‌شود، اما آيا زباله‌‌هاي خانگي هم در‌اين تعريف جاي مي‌گيرند؟ بدون شك اگر زباله‌‌هاي خانگي تفكيك شوند و مديريت صحيحي در بازيافت آنها اعمال شود مي‌‌توانند، بخشي از سرمايه‌‌هاي ملي را بازگردانند.

مهم‌ترين زباله‌‌هاي خانگي عبارتند: پس مانده‌‌هاي مواد خوراكي، كاغذ، شيشه، فلزها، پلاستيك و پارچه. به دليل افزايش جمعيت، زباله‌‌هاي شهر‌ها نيز افزايش يافته است. از آن گذشته، رواج فرهنگ مصرف سبب شده است در شهر‌هاي بزرگي چون تهران، هر فرد روزانه 900 گرم زباله توليد كند.

زباله‌‌هاي خانگي به دو نوع‌تر و خشك تقسيم مي‌‌شوند. 30 درصد زباله‌‌هاي خانگي خشك و 70 درصد زباله‌‌ها ‌‌تر است. زباله‌‌هاي ‌تر شامل پس‌مانده‌‌هاي گياهي و حيواني مثل پس مانده سبزي‌‌ها، پوست و ضايعات ميوه، استخوان و ضايعات گوشت، مرغ و ماهي مي‌شود. زباله‌‌هاي خشك نيز شامل كاغذ و مقوا اعم از روزنامه، كتاب، دفتر و كاغذ، انواع پلاستيك، ظروف يك بار مصرف، اسباب بازي و قوطي‌‌هاي فلزي و شيشه‌اي است. بايد همواره زباله‌‌هاي‌تر و خشك را از يكديگر جدا كنيم و حداقل كاري كه هر شهروند مي‌‌تواند انجام دهد همين است كه دو كيسه زباله در منزل در نظر بگيرد، يكي براي زباله‌‌هاي‌تر و يكي براي زباله‌‌هاي خشك.

ضرر و زيان انباشت زباله‌ها

هر تن زباله، حدود 400 متر مكعب گاز گلخانه‌اي دي اكسيد كربن متصاعد مي‌كند و از هر تن زباله 400 تا 600 ليتر شيرابه خارج مي‌‌شود كه مي‌تواند آثار زيست محيطي نامطلوبي بر آب و خاك داشته باشد، اين درحالي است كه هر روز محل‌‌هاي دفن زباله گسترش مي‌يابند.

بازگشت مواد موجود در زباله به دامن طبيعت، در بسياري از موارد خيلي به طول مي‌‌انجامد و ‌اين مواد سال‌ها باعث آلودگي و آسيب به محيط زيست مي‌شوند. شيشه و قوطي‌‌هاي فلزي و به ‌ويژه آلومينيومي، ‌صد‌ها سال روي زمين باقي مي‌‌مانند.

كيسه‌‌ها و ظروف پلاستيكي كه يك روز به دليل سبكي و دوام آنها ساخته شدند، امروزه عامل بزرگ‌ترين مشكلات زيست محيطي هستند. پلاستيك غير قابل تجزيه است و كيسه‌‌هاي نايلوني به طور متوسط 500 سال در محيط باقي مي‌‌مانند. كيسه‌‌هاي پلاستيكي همراه باد، همه جا پخش مي‌‌شوند و بيشتر آنها از دريا سر درمي‌آورند يا به وسيله جانداران بلعيده و سبب مرگ آنها مي‌‌شوند. چنانچه پلاستيك و نايلون موجود در زباله سوزانده شود، اسيد كلريدريك‌ ايجاد مي‌كند كه باعث آلودگي هوا و آسيب رساندن به انسان و ديگر موجودات مي‌‌شود.

براي توليد هر تن كاغذ، بايد 15 اصله درخت تنومند قطع شود، براي توليد هر تن آلومينيوم 4 تن سنگ معدن و 7 تن زغال سنگ و قير لازم است. براي توليد شيشه، بايد مقدار زيادي شن و ماسه از زمين استخراج شود. عمل حفاري و استخراج منظره زشتي به محل معدن مي‌‌دهد و علاوه بر آن مقدار زيادي سوخت و آب نيز مصرف مي‌‌شود.

همچنين انباشته شدن زباله‌‌ها مكان خوبي براي رشد ميكروب‌ها و توليد و تكثير حشرات و جانوران موذي مانند موش است، زيرا زباله سه عامل رشد و تكثير‌اين جانداران يعني مواد غذايي، رطوبت و پناهگاه را با خود دارد. طبق برآورد‌هاي علمي ‌در هر گرم خاكروبه ميان 50 هزار تا 10 ميليون باكتري مختلف وجود دارد. مگس كه ناقل انواع اسهال، حصبه، وبا، سل و... است و موش كه تكثير آن بستگي به ميزان زباله دارد و تيفوس و طاعون را اشاعه مي‌دهد، در اثر انباشتگي زباله سلامت محيط انساني را تهديد مي‌كنند.

بعضي از زباله‌‌هاي خانگي مثل انواع باتري، لامپ‌هاي مهتابي و جيوه‌اي و لوازم الكترونيكي به علت داشتن سرب و جيوه در ‌تركيب خود، خطرناك هستند.

راههاي كاهش زباله

70 درصد از زباله‌‌هاي خانگي را زباله‌‌هاي آشپزخانه تشكيل مي‌‌دهند. اين قبيل زباله‌‌ها كه بيشتر شامل پس مانده‌‌هاي مواد غذايي، سبزي‌ها و پوست ميوه، استخوان، پوست مرغ و ماهي است مي‌توانند به كمپوست تبديل شوند. كمپوست، كود بسيار مناسبي براي درختان و گيا‌هان است. ‌اين زباله‌‌ها نبايد در كيسه‌‌هاي پلاستيكي زباله قرار گيرند. براي چنين پسماند‌‌هايي لازم است كيسه‌‌هايي از جنس كاغذ در نظر گرفت. مي‌‌توان با استفاده از روزنامه باطله پاكت مناسبي براي ‌اين ‌طور زباله‌‌ها ساخت، حتي اگر در منزل خود باغچه داريد مي‌‌توانيد، ‌اين مواد را در باغچه دفن كنيد تا به كود مناسبي براي خاك باغچه‌تان تبديل شوند. از 30 درصد باقي ‌مانده نيز 20 درصد كاملاً قابل بازيافت است و 10 درصد را نيز بايد سوزاند يا دفن كرد. فلزات، شيشه‌‌ها و مواد پلاستيكي قابل بازيافت و تبديل به مواد قابل استفاده هستند. لباس‌‌هاي دور ريختني را روي هم قرار دهيد و آنها را با طنابي ببنديد. ‌اين لباس‌‌ها نيازي به كيسه پلاستيكي ندارند و مي‌توانيد به همان شكل در محل جمع‌آوري زباله‌‌ها قرار دهيد. مواد پلاستيكي حدود 5 تا 7 درصد از زباله‌‌ها را تشكيل مي‌‌دهند كه با بازيافت آنها مي‌‌توان كيسه‌‌هاي پلاستيكي جمع‌آوري زباله ساخت. فراموش نكنيم كه در كشور ما روزانه 40 هزار تن زباله توليد و 50 درصد آنها دفن مي‌‌شود.

كاغذ‌هاي باطله، جعبه‌‌هاي شيريني، روزنامه‌‌ها و... را نيز مي‌‌توانيد پس از جمع‌آوري به فروش برسانيد.

بهتر است بدانيد بيش از 70 درصد از هزينه‌‌هاي بازيافت زباله‌‌ها، مربوط به جمع‌آوري آنهاست. شهروندان در كاهش چنين هزينه‌‌هايي بسيار مؤثرند. تفكيك زباله از منزل مي‌تواند به طرح بازيافت، كمك بسيار بزرگي كند.‌

فرزانه فولادبند

طلاي دور ريختني

مطالب مشابه :

2 کاردستی با شونه ی تخم مرغ

طلاي دور ريختني

هنر در دوره ی ابتدایی...!؟

بودجه بندی درس هنر(چهارم و پنجم)

محتوای هنرکلاس ششم

فعاليت هاي اختصاصي درس هنر پايه ششم

طرح درس علوم تجربی دوم ابتدایی