معرفی قطعات الکترونیکی

مقاومت

مقاومت ها از اصلي ترين اجزايي هستند كه در وسايل برقي به كار مي روند. مقاومت هادي دربرابر عبور جريان الكتريكي را مقاومت الكتريكي گويند. واحد مقاومت اهم و نشانه آن Ω است. شماي مقاومت در مدارها بدين صورت است.

مقاومت رابه منظور كاهش دادن جريان به مقدار معين و يا افت مقدار معيني از ولتاژ به كار مي برند.
عيب يابي مقاومت ها--سوختگي ،شكستگي و پارگي از نشانه هاي ظاهري خرابي مقاومت هاست.همچنين مي توان يك سر مقاومت را از مدار جدا كرده واهم متر را روي رنج مربوطه قرار داده وسيم هاي آن را به دو سر مقاومت متصل مي نماييم در صورتي كه جريان از خود عبور داده ومقدار مقاومت را مشخص نمايد،مقاومت سالم ودر غير اين صورت معيوب است.

خازن الكتروليتي(شيميايي)

اين خازن ها معمولا بشكه اي شكل هستند و از يك بدنه ي آلومينيومي آبي و يا مشكي و يا خاكستري رنگ درست شده اند كه يك محور ميله اي در وسط آن مي باشد و دور محور صفحات فلزي نازك پيچيده شده است و بين صفحات آن عايق مي باشد.
در بعضي خازن هاي الكتروليتي قطب مثبت و منفي آن مشخص نشده است، در اين خازن ها در طرفي كه حروف نوشته شده، پايه زير نوشته ها قطب مثبت و ديگري قطب منفي است.
خازن الكتروليتي بيشتر به عنوان تنظيم كننده برق (فيلتر و صافي) به كار مي رود.

آی سی

مدار مجتمع یکپارچه (همان آی سی ،میکرو مدار)، مدار الکترونیکی کوچک شده ای (شامل قطعات نیمرسانا و همچنین قطعات منفعل)است که بر روی لایه ی نازکی از ماده ی نیمرسانا ساخته شده است.

در مقابل مدار مجتمع یکپارچه ،مدار مجتمع هیبریدی (پیوندی) وجود دارد که قطعات آ تک تک روی لایه ی نیمرسانا وصل می شوند.

دیود

دیود وسیله ای است که جریان را از یک طرف عبور داده ولی اگر ولتاژ بر عکس شود آن را عبور نمی تواند بدهد.
دو نوع کلی دیود وجود دارد: گرمایی و نیمه رسانایی . نوع اول امروزه کمتر مورد استفاده می گیرد .

در نوع اول از خاصیت فوتو الکتریک استفاده می شد. یعنی با گرم کردن یک ماده باعث گرم شدن کاتد می شدند و الکترون ها (از ماده ای که تابع کار کوچکی داشتند)آزاد شده به طرف آند می رفتند.

نوع دوم هم جریان حفره ها و الکترون ها است.ماده ی نیمرسانا p را به مادخی نیمرسانای n می چسبانند.حال اگر از طرفp به سر مثبت منبع وصل کنیم حفره ها تغییر تراز انرژی می دهند و جریان عبور می کند ولی اگر برعکس وصل شود این اتفاق نمی افتد.این نوع خود دارای قسمهای مختلفی است که معروف ترین آنها LED ها می باشند.

کاربرد ها
تبدیل ولتاژ متناوب به مستقیم،
بکنترل ولتاژ ععنی به مدار بسته می شوند واز اجزا حساس به ولتاژ مدار محافظت می کنند،
گیت های منطقی ( AND,OR)
ردیاب های اشعات یونیزه کننده ( بعضی از دیود ها می توانند برای اندازه گیری نویز و همچنین کاهش مقدار ورود آنها دز مدار استفاده شوند)
برای اندازه گیری دما( چون مقدار ولتاژ لازم یک دیود برای عبور جریان به دما بستگی دارد )

ترانزیستور

ترانزیستور قطعه ای الکترونیکی است یکی از این دو نقش را در تمام مدار ها بازی می کنند: amplification(دامنه جریان را زیاد کردن) و کلید.

ترانزیستور ها انواع مختلفی دارند.و با توجه به ساختار درونی می توانند یکی از دو نقش بالا را بگیرند.

به طور مثال یک نوع رایج ترانزیستور ها،ترانزیستورهای اتصال دوقطبی یاbipolar junction می باشد.که خود انها به دو قسم npn وpnp تقسیم می شوند.

ترانزیستور دارای 3 قسمت هست base, collector& emitter .

رله

رله يك كليد ساده الكترو مكانيكي است كه از يك آهنرباي الكتريكي و يك سري اتصالات تشكيل شده است.رله‌ها در همه انواع وسايل به صورت پنهان يافت مي‌شوند.در حقيقت ،بعضي از كامپيوتر‌هاي اوليه از رله‌ها براي گيت‌هاي منطقي استتفاده مي‌كرده‌اند.

ساختار رله
رله‌ها به طور عجيبي ساده هستند.در هر رله چهار قسمت وجود دارد:
1)آهنرباي الكتريكي
2)تيغه يا armatureكه مي‌تواند به وسيله‌ي آهنرباي الكتريكي جذب شود.
3)فنر
4)و يك سري اتصالات الكتريكي

شكل زير چهار قسمت رله را در حين عمل نشان مي‌دهد.

مي‌توانيد مشاهده كنيد كه رله ازدو مدار جدا و كاملاً مستقل از هم تشكيل شده است.اولي در پايين قرار دارد و آهنرباي الكتريكي را تحريك مي‌كند.وقتي كه كليد بسته است،سيم‌پيچ به آهنرباي الكتريكي تبديل مي شود و تيغه را جذب مي‌كند(آبي) و تيغه به عنوان يك كليد براي مدار دوم عمل مي‌كند.وقتي كه آهنرباي الكتريكي فعال مي‌شود،تيغه مدار دوم را كامل مي‌كند و لامپ روشن مي‌شود.وقتي كه آهنربا فعال نيست،فنر تيغه را دور مي‌كند و مدار ناكامل باقي مي‌ماند در نتيجه در اين حالت لامپ خاموش است.

وقتي كه رله‌ها را خريداري مي‌كنيد بايد نسبت به چند متغير دقت داشته باشيد.
1.ولتاژ و جرياني كه براي حركت دادن تيغه لازم است.
2.ولتاژ و جريان بيشينه‌اي كه مي‌تواند در تيغه و اتصالات آن به وجود آيد.
3.تعداد تيغه‌ها(به طور كلي 1 يا 2 تا)
4.تعداد اتصالات تيغه‌ها(به طور كلي 1‌يا 2 تا- رله نشان داده شده در اينجا دو تا دارد كه يكي استفاده نشده)
5.اين‌كه اتصال(اگر فقط يك امكان اتصال وجود داشته باشد) معمولاً باز(NO" (normally open "يا معمولاً بستهNC" (normally closed " است.

كار‌برد‌هاي رله
حسن رله‌ها اين است كه با استفاده از توان كم كه مثلاًاز سوئيچ داشبورد يا يك مدار كم ‌توان مي‌آيد، مداري با توان بسيار بيشتر را وصل مي‌كنند مثلاً به وسيله‌ي رله و با استفاده از ولتاژي معادل 5v و جرياني معادل 50mA مي‌توان مداري با ولتاژv AC 120 و 2A را وصل كرد.
رله ها در وسايل خانگي (مثل موتور يا چراغ) كه به وسيله‌ي يك كنترل الكتريكي روشن مي‌شوند رايج هستند. رله‌ها همچنين در ماشين‌ها رايج مي‌باشند چرا كه بايد جريان بسيار زيادي (به وسيله‌ي اين رله‌ها ) از ولتاژي به ميزان 12v گرفته شود.
در ماشين‌هاي مدل جديد، سازنده‌ها براي راحت‌تر شدن تعمير و نگهداري، استفاده از تركيبي از رله‌ها را در جعبه‌‌‌‌ي فيوز آغاز كرده‌اند.مثلاً 6 جعبه‌ي سفيدرنگ در اين شكل (كه مربوط به جعبه‌ي فيوز Ford Windstarمي‌شود)همگي رله اند.

در جاهايي كه بايد توان زيادي ايجاد شود،رله‌ها معمولاً به صورت آبشاري به كار مي‌روند به طوري كه يك رله‌ي كوچك، توان لازم را براي يك رله‌ي بسيار بزرگتر ايجاد مي‌كند و رله‌ي دوم مداري با توان بيشتر را وصل مي‌كند.