معرفی بندرماهشهر معاصر

بندرماهشَهر:  بندرماهشَهر شهری است در استان خوزستان کشور ایران طول جغرافیایی ۴۹ درجه و ۱۳ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۰ درجه و ۳۳ دقیقه. شهر ماهشهر مرکز شهرستان بندرماهشهر است و ديگر شهرهای تابع اين شهرستان عبارتند از: سربندر(بندرامام)-شهر چمران(جراحي). ارتفاع این شهر از سطح دریا ۳ متر می‌باشد. ماهشهر کنونی شامل دو بخش می‌باشد، بندرماهشهر قدیم و دیگری موسوم به ناحیهٔ صنعتی. بندرماهشهر دارای مساحت ۲۷۱۳ هکتارمی‌باشد که بعد از اهواز وسیع ترین شهر خوزستان است. Besat_Hosp_Mahshahr.jpg
بيمارستان صنايع پتروشيم‍ی ماهشهر

بندرماهشهر دارای ۳۷۲هکتار بافت فرسوده است که مساحت زیادی می‌باشد و حدود ۱۵٪ کل مساحت شهر است. شهرهای اطراف ان شامل:از شمال به اهواز و رامشير. از غرب به شادگان وآبادان و خرمشهر. از شرق به هندیجان و بهبهان و از جنوب به خلیج فارس ختم می‌شود.

گفتنيست كه ماهشهر تنها شهر ایران است که دارای خور(شاخه‌هایی از دریا که به خشکی منشعب می‌شود) می باشد که به آن خور موسی گفته می‌شود و از نظر استراتژیک و اقتصادی بسیار مهم است. خور موسی در جنوب ماهشهر قرار دارد و دارای انشعابات زیادی بوده و یکی از این انشعابات از وسط شهر ماهشهر می‌گذرد كه ساماندهی آن كه بعنوان يكی از طرحهاي بزرگ استانی و حتی ملي محسوب ميگردد درحال انجام ميباشد.
البته در گذشته شاخه‌های دیگری هم در شهر داشته ولی از بین رفته‌اند. یکی از شاخه‌هایی که از بین رفته شاخه‌ای بوده که از خور اصلی شهر (که هنوز موجود است) شروع و به تقاطع خیابان‌های باهنر و چمران کنونی ختم می‌شد.(مردم بومی به ان سده saddeh  می‌گفتند.

33085294.jpg
طرح ساماندهی خور ماهشهر

بلحاظ موقعيت جغرافيایی این شهر در ۱۸ کیلومتری بندر امام خمینی و ۹۵ کیلومتری آبادان و ۱۱۰ کیلومتری اهواز قرار دارد. از نقاط نزدیک به شهر می‌توان به بندرگاه، خور غزاله، خور سمایلی، کشتارگاه، چهل‌میلی ٫ کمپ پاپلین ٫ شهرک صنعتی ماهشهر ٫ شهرک مدنی ٫ شهرک بعثت ٫ جراحی ٫ منطقه ویژه اقتصادی  پتروشیمی ماهشهر و اسکله های بندر امام(ره) اشاره کرد که این منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی شامل چندین پتروشیمی می‌باشد و ماهشهر را به مهم ترین پایگاه پتروشیمی در ایران تبدیل کرده‌است.

get_map_php.jpg

تاریخ معاصر: بندر ماهشهر با احداث راه آهن سراسری و تأسیس و توسعه بندر شاهپور در اوایل حکومت پهلوی جان دوباره گرفت. پس از آن، به این بندر برای صدور نفت خام توجه شد و بتدریج با کشیده شدن لوله‌های نفت ـ که نفت را از آغاجاری به پالایشگاه آبادان و از آنجا به بندر ماهشهر می‌رساند ـ و با ایجاد مخازن نفت، روبه آبادانی گذاشت .صدور نفت خام از این بندر در ۱۳۲۴ خورشیدی آغاز شد.در در ۱۳۳۷ خورشیدی، شرکتهای عامل نفت ایران بندر دیگری برای صدور نفت خام در جزیره خارک ایجاد کردند و سپس با اجرای طرحی به نام" چم"، بندر ماهشهر به دلیل موقعیت جغرافیایی ممتاز در کنار خورموسی و دسترسی بهتر نفتکشها برای حمل و صدور فراورده‌های نفتی پالایشگاه آبادان انتخاب و به بندری مجهز و امروزی تبدیل گردید بطوریکه پس از ملی شدن صنعت نفت، نخستین کشتی نفتکش ملی و تحت مالكيت یران جهت بارگیری نفت در کنار بتدرماهشهر پهلوگرفت. در ۱۳۳۸ خورشیدی، حدود ۳۰۰، ۱ کشتی نفتکش تقریباً ۰۰۰، ۷۰۰، ۲۶تن نفت خام بارگیری کردند که قسمت اعظم آن از منطقه آغاجاری با خطوط لوله به این بندر ارسال و از آنجا به خارج از کشور صادر می‌شد.برای انتقال ۳۸ نوع فراورده نفتی با چهار خط لوله عمده تا بندرماهشهر، تغییرات عمده‌ای در شبکه جریان نفت و مخازن صورت گرفت. یک مرکز جدید نظارت بر خط لوله مجهز به وسایل مراقبت خودکار، شبکه دقیق مخابرات، و ۳۸ مخزن جدید برای ذخیره کردن فراورده‌های نفتی ساخته شد؛ تسهیلات برای لوله کشی و تلمبه و بارگیری، مخلوط کننده فراورده‌های نفتی، شبکه نظارت و مراقبت مجهز ایجاد شد. امروزه به جای آنکه نفت خام منطقه آغاجاری به بندر ماهشهر انتقال داده شود، فراورده‌های نفتی آبادان از طریق خط لوله به این مرکز حمل می‌شود. اجرای طرح چم و ایجاد تأسیسات عظیم، موجب بازدهی بیشتر صدور فراورده‌های پالایشگاه آبادان و کوتاهتر شدن زمان ورود و خروج کشتیها و دسترسی بهتر به نفتکشها و سرعت بارگیری در مقایسه با آبادان شده‌است. در ۱۳۷۶ خورشیدی، حجم تخلیه و بارگیری نفتی بندرماهشهر ۰۰۰، ۹۳۶، ۱۳ تن بود. توسعه و ترقی بندر، موجب توسعه تسهیلات و تجهیزات شهری و افزایش مهاجرپذیری شهر شده، و این تغییرات به تغییر بافت قدیمی و سنتی شهر و پیدایش بافت جدید با خانه‌های نوساز برای کارکنان شرکت نفت و پتروشیمی و فعالیتهای وابسته، انجامیده‌است.

%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%B9_%D9%BE%D8نمايی از منطقه ويژه پتروشيمی ماهشهر

مردم: مردم ماهشهر امروز به علت موقعیت شهر دارای قومیت‌های مختلفی هستند که در کنار بومی‌های خود ماهشهر، زندگی می‌کنند. مانند لر، بختیاری وعرب وحتی کرد و ترک و اتباع خارجی.
بومی‌های ماهشهر به چند دسته عمده تقسیم می‌شوند که عبارت اند از: بندریان که شامل تیره‌ای از کعبیان قبان عراق بودند که به خاطر طاعون ۱۱۰۶ از عثمانی به ماهشهر آمدند و پس از مدتی فارس‌زبان شدند و همچنین بومی‌های قدیمی تر ماهشهر که به دلیل تلفیق فرهنگی و اداب و رسوم به صورت کلی یک طایفه (بندری) به حساب می‌ایند و بیشتر به ماهیگیری مشغول بودندخانواده‌هایی که در کنار شاخه‌های خور که از دریا به خشکی منشعب شده بود ساکن بودند و به علت موقعیت استثنایی خور که لنج می‌توانست در ان رفت و امد کند به کار تجارت مشغول بودند که در واقع علت سکونت انها در این مکان‌ها می‌توان گفت که همین بوده‌است.(البته گروهی از از انان به کشاورزی و دامپروری و ماهی گیری نیز مشغول بودند). البته این شاخه‌ها به جز شاخهٔ اصلی همه به علت عوامل طبیعی و انسانی از بین رفته‌اند.قنواتی‌ها که به علت مشکلات از بهبهان به ماهشهر مهاجرت کرده و بیشتر به کار کشاورزی مشغول شدند چون نسبت به تجارت دریایی و ماهیگیری بی تجربه بودند. در حال حاضر طایفه قنوات شامل خانواده‌های قنواتی، قنواتیان، رئیس قنواتی و... می‌باشد.
لرهاوبختیاریها و سایر اقوام که از حدود دههٔ ۲۰ و ۳۰ قرن معاصر و حتی قبل از ان برای کار در بندرصادراتی، گمرک و بعدها برای کار در شیمیایی رازی به ماهشهر مهاجرت کردند و بیشتر در ناحیه صنعتی ساکن شدند. همچنین در هنگام حمله عراق به ایران وتصرف و محاصره ابادان و خرمشهر سیل عظیم جمعیت جنگ زدگان(مهاجرین جنگی) به سوی ماهشهر جمعیت این شهر را ناگهان زیاد کرد که خیلی از این جنگ زده‌ها بعد از اتمام جنگ نیز در ماهشهر ماندگار شدند. بیشتر فارسی‌زبانان مهاجر بعدی از شهرستان هندیجان و اطراف آن (گویش به زبان محلی) یا کارکنان شرکت نفت از آبادان و آغاجاری و مسجدسلیمان و دیگر مناطق ایران می‌باشند که به ماهشهر آمده‌اند و بیشتر در مناطق سازمانی ماهشهر ساکن شدند و فارسی را بالهجه‌ای متفاوت از ماهشهری ها و با لهجه آبادانی تکلم میکنند. ساکنان مهاجر جدید در سال‌های اخیر از شهرهای اطراف استان مانند کهگیلویه وبویر احمد و لرستان و شهرهای شمال استان خوزستان و نیز سایر استان‌ها و مناطق کشور برای اشتغال در صنایع پتروشیمی به این‌شهر آمده و ساکن شده‌اند. افزون بر این‌ها، به علت مجاورت این شهر با شهر هندیجان که اساسا بخشی از این شهر به شمار می‌رود، گویش هندیجانی مشابه با گویش بوشهری نیز در این شهر رواج دارد که بیشتر ساکنان مناطق قدیمی شهر موسوم به ماهشهر کهنه را شامل می‌شوند.

11.jpg
نمایی از غروب زيبای ساحل ماهشهر

این شهر به دلیل وضع طبیعی مناسب بندرگاهی و اجرای طرحهای صدور فراورده‌های نفتی پالایشگاه آبادان و همچنین نزدیکی به بندرامام خمینی و مجتمعهای پتروشیمی مجاور آن، شهری مهاجرپذیر بوده‌است، به طوری که در ۱۳۶۵ خورشیدی از ۷۱۸۰۸تن جمعیت آن، ۸ر۳۱٪ متولد شهرهای دیگر، ۱۲٪ متولد نقاط روستایی، و ۳٪ نیز اتباع غیرایرانی بودند و بقیه(حدود ۵۵٪ از مردم ماهشهر) بومی‌های قدیمی و اصلی ماهشهر بوده اند(چهار گروه ذکر شده در بالا)

 گویش ماهشهری: گویش ماهشهری گویشی كهن از زبان فارسی است که مردم بومی و قدیمی بندرماهشهر به آن تکلم می کنند واز جمله زبان های(گویش) فارس باستانی است. در این گویش که در لفظ محلی مهشوری یا معشوری نامیده می‌شود با گویش بوشهری, لهجه آبادانی و گویش لری جنوبی همسانی‌های واژگانی و آوایی زیادی دیده می‌شود واژگان کهنه و قدیمی زیادی وجود دارد. از نظر آواشناسی آواهای مورد استفاده در این لفظ با آواهای لهجه آبادانی و بوشهری مطابقت دارد. از نظر دستوری تقریبا همسان گویش‌های بوشهری و لری جنوبی بوده و شیوه‌ای منحصر بفرد در نواحی جنوب خوزستان گرفته‌است. این گویش با اندکی تفاوت در هندیجان و بنادر دیلم و گناوه نیز صحبت می‌شود با این وجود بیش از آن لهجه‌های مذکور با فارسی معیار مطابقت دارد. این گویش دارای ادبیات شفاهی ویژه خود می‌باشد :صرف فعل: صرف افعال در گویش ماهشهری با فارسی محاوره‌ای تقریبا مطابقت دارد با اینحال در برخی موارد شباهت هایی به گویش محاوره‌ای بوشهری و لری بویژه در افعال استمراری در آن دیده می‌شود:

فارسی معیار:                    گویش ماهشهری:

بردم                               bordom

بردی                              bordi

برد                                bord-(bordak)

بردید                              bordin

بردند                              borden

میبری                            eeberi

میخورم                           eekherom

میخوری                          eekheri

خورد                             khard-(kha)

خوردیم                           khardim

خوردید                           Khardin

خوردند                           kharden

بخور                              bekha

برای شنیدن قطعه دشتی بزبان ماهشهری گویش بندری اینجا را کلیک کنید

آب و هوا و جغرافیا: ماهشهر دارای اب و هوای گرم و مرطوب می‌باشد. دمای ان بین۵۰ درجه در تابستان تا۰درجه در زمستان تغییر می‌کند. ماهشهر دارای شرجی‌های شدید و ازاردهنده در تابستان یعنی ماه‌های خرداد ،تیر، مرداد و شهریور و حتی مهرماه می‌باشد به شکلی که رطوبت نسبی تا۱۰۰٪ می‌رسد علاوه بر آن، درهمین ماههای ذکرشده، تندبادهای خشک و سوزان موسوم به تشباد در ماهشهر شروع به وزیدن میکند که بسیار سوزنده و غیرقابل تحمل میباشد. میانگین باران سالیانه ان حدود ۲۳۳ میلیمتر است(نمودار آب و هوای بندرماهشهر) ضمنا زمینهای سمت جنوب ماهشهر به سبب داشتن خاک شور و قلیایی، پوشش گیاهی آن ضعیف است و به طور پراکنده درختان کُنار و گز در آنجا دیده می‌شود. البته زمینهای اطراف ماهشهر بویژه سمت شمال  آن جلگه ای بوده كه حاصل آبرفت دوران چهارم زمين شناسي است و شامل خاك رس، ماسه و شن ريزه مي باشد وبدلیل وجود رودخانه جراحی، بهمراه زمینهای شرقی ماهشهر و منتهی به هندیجان وضعیت بسیار بهتری از لحاظ پوشش گیاهی دارندکه عبارتنداز: گز، خارشتر، لگجي،‌كنار، نخل، نوعي بوته به نام كوير، اكاليپتوس، بيعار كه در چندسال اخير گياهی بنام كنوكارپوس نيز در اين منطقه كاشته ميشود.

مناطق و محله‌های شهر: ماهشهر دارای دومنطقه شهرداری می‌باشد. منطقه۱ که به ماهشهرقدیم معروف است. منطقه۲ که به ناحیه صنعتی معروف است. بخش‌های ماهشهر قدیم شامل:طالقانی، کوی ازادگان، فازهای۵،۴،۳،۲،۱،۶ کوی گلستان، کوی سعدی، شهرک طالقانی(کوره‌ها)، خورکون، شهرک رجایی(زنجیر)، شهرک مدنی و کمپ یحیی خان و منازل سازمانی نیروی هوایی ارتش وبافت قدیم که از خیابان‌های اصلی ان می‌توان به:خیابان امام خمینی(ره)، شهیدمنتظری، سعیدی، مطهری، شریفی، طالقانی، باهنر،۲۲بهمن و همچنین بازار قدیم(جنگزده‌ها و روز)اشاره کرد. بخش‌های ناحیه صنعتی شامل:۲۱۸دستگاه،۵۲دستگاه. کارگری‌ها. SQها،کوی توحید(اتلانتیک)، کمپA، کویتی‌ها، فارابی،۱۸۰دستگاه و بازارمناطق دیدنی -پارک ارم واقع در شهرک شهید چمران-پارك ساحلي سربندر-دریاچه نمک روبروی فرودگاه ماهشهر -اسکله های اداره بندر–خور موسی.

وضعيت خدمات كشاورزی: اراضي بخش مركزی بندرماهشهر قسمتی از جلگه خوزستان محسوب مي شود كه رودخانه پرآب جراحي از ميان اراضي مستعد آن عبور مي كند اين بخش داراي پتانسيل بالقوه آب و خاك براي توسعه كشاورزي با هدف بالا بردن توليدات زراعي، باغي و همچنين شيلات و دامداري است مقدار اراضي قابل كشت بخش مركزي 17500 هكتار مي باشد كه از اين مقدار 15000 هكتار اراضي آبي و مقدار 2500 هكتار ديم مي باشد و در كنار آن ساير محصولات زراعي نظير دانه هاي روغني شامل كلزا و كنجد ، گياهان علوفه اي نظير يونجه و سودانگراس، صيفي جات نظير خربزه و هندوانه و حبوبات نظير لوبيا و باقلا و سبزيجات و همچنین گندم و جوكشت ميگردد. محصول باغي غالب بخش مركزي بندرماهشهر خرما مي باشد كه سطح زير كشت آن 1400 هكتار ميباشد. ارقام معروف خرماي شهرستان سعمران ميباشد كه 95% كشت خرماي شهرستان را به خود اختصاص داده و جنبه صاداراتي دارد كه از ديگر انواع خرماي منطقه مي توان خرماي گنتار، بريم، زاهدي و برحي را اشاره نموداز زمينهای كشاورزی مهم در ماهشهر ميتوان جراحی،مش انبر،مولح و آگوله و زمينهای غزاله را نام برد.

%D9%86%D8%AE%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%نخلستانی در اطراف ماهشهر

صنعت: فعالیت اقتصادی و توسعه بندر ماهشهر، بیشتر متکی به قابلیتهای بندرگاهی،شيلات،گمرک و مجاورت با سواحل و همچنین نزدیکی به منابع نفت و گاز جلگه خوزستان و فعالیتهای وابسته به آن است.  امروزه صنایع دستی و کارگاهی خاصی در آن وجود ندارد ولی در قدیم خشت زنی، جاروبافی، حصیربافی و بافت گلیم و جاجیم(نوعی پتوی ضخیم از موی بز) و بوریا و چاقه(نوعی عبا خاص از موی شتر) و گيوه دوزی و... در بین مردم ماهشهر برای رفع نیازهای خودشان رواج داشت.

bandar_pet_mah06.jpg
بندر پتروشيمی ماهشهر

اهمیت اقتصادی این شهر از یک سو به سبب نزدیکی به بندرمهم امام خمینی(ره) است که در ۱۳۷۶خورشیدی، به همراه بندر ماهشهر یک پنجم از سهم پذیرش کشتیهای کل بنادر کشور را در سواحل شمال و جنوب به خود اختصاص دادند، و از سوی دیگر وجود پالایشگاه گاز طبیعی مایع و بنادر صادراتی نفت و پتروشیمی وهمچنین مجتمعهای پتروشیمی رازی، فارابی و بندر امام و منطقه ویژه پتروشیمی است. مواد اولیه پالایشگاه گازطبیعی مایع از کارخانه‌های گازمایع اهواز و آغاجاری تأمین، و فراورده‌هایی چون پروپان، بوتان و گازولین سبک از آن صادر می‌شود. از دیگر فعالیتهای مهم این شهرستان استخراج نفت است، به طوری که در ۱۳۷۳ خورشیدی، شش کارگاه استخراج نفت خام و هجده کارگاه خدمات جنبی آن، فعالیت داشته‌اند.

iCFileHandler_aspx.jpgكشتی ويژه حمل ميعانات گازی در نزديكی بندرصادراتی ماهشهر
مهم‌ترین صنايع ماهشهر پتروشیمی و کشتیرانی و دريانوردی می‌باشد. پتروشیمی بندر امام و منطقۀ ويژه پتروشيمي ماهشهر يكی از بزرگترين هابهاي پتروشيمی در ايران و خاوميانه بوده و يكی ازبزرگترين توليد كنندگان محصولات آروماتيك و PVCجهان منطقۀ ويژه پتروشيمی ماهشهر ميباشد. بندر ماهشهر همچنین بزرگ‌ترین بندر جنوب غرب کشور است که بخش عظیمی‌از صادرات ایران از این بندر صورت می‌گیرد(بندر مام خميني-ره).
Bik.jpgنمایی از مجتمع بندری امام خمينی(ره)-شهرستان ماهشهر
ضمنا نخستین نیروگاه بادی استان خوزستان در سال 1389 در بندرماهشهر ساخته و به بهره برداری رسید که توسعه این صنعت در جلوگیری از اتلاف انرژی و نیز سالم نگهداشتن محیط زیست، میتواند تاثیر بسزایی داشته باشد.%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8
نيروگاه بادی ماهشهر-نخستين نيروگاه بادی خوزستان

در این شهر با توجه به نیازهای صنایع منطقه و لزوم کاربرد هرچه بیشتر و بهتر علوم دانشگاهی در بخش صنعت،  سه دانشگاه ایجاد گردید: دانشگاه آزاد اسلامی، دو واحد دانشگاهی پیام نور در ماهشهر و سربندر و شعبه‌ای از دانشگاه صنعتی امیرکبیر.ضمنا ماهشهر دارای یک فرودگاه نسبتامجهز میباشد که توسط صنایع پتروشیمی جهت تسهیل در ایاب و ذهاب از ماهشهر به دیگر نقاط کشور احداث گردید. در ده سال اخیر با راه اندازی پروژه‌های بزرگ پتروشیمی در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی در ماهشهر این شهر یکی از شهرهای صنعتی نه تنها خوزستان بلکه ایران شده‌است.شرکت‌هایی چون پتروشیمی بندر امام، تندگویان، فجر، امیرکبیر، مارون، لاله، اروند، رجال، بوعلی، خوزستان و... در منطقه ویژهٔ پتروشیمی ماهشهر قرار دارند.

1_233_.jpg
فرودگاه بندرماهشهر

وجود صنایع عظیم پتروشیمی دراین شهر مردم بسیاری از شهرهای مجاور و حتی غیر مجاور را به ماهشهر کشانده که طی چندسال اخیر ارزش ملک در ماهشهر به حد بی سابقه‌ای رشد کرده‌است.

%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%
دانشگاه اميركبير ماهشهر

در سال ۸۴ بزرگترین و مجهزترین کارخانهٔ لوله سازی کشور در ماهشهر به بهره داری رسید و طرحهای دیگری چون احداث خط آهن سراسری ماهشهر- تهران- مشهد که میتواند تحول بزرگی در حمل و نقل مسافر و کالا در کل کشور ایجاد کند، در حال انجام میباشد. از طرحهای آینده این شهرستان میتوان به ساخت بزرگترین مجتمع پایین دستی پتروشیمی کشور اشاره کرد که گام بزرگی در زمینه اشتغال زایی در سطح منطقه خواهدبود.

ضمنا شهرداری(مناطق دوگانه) بندرماهشهر با قدمتی بالغ بر نیم قرن (تاسیس1333 )توانسته جزو شهرداریهای مطرح استان و کشور محسوب گردد.


مطالب مشابه :


مجموعه عکس های سربندر

دانشگاه پیام نور بندر امام دانشگاه پیام نور سربندر. درب ورود شهرداری




سیستم ارسال پستی کتاب به تمام نقاط جهان

محل فروش کتب درسی و کمک درسی *دانشگاه پیام نور *مرکز* ارسال به تمام نقاط کشور سربندر سلماس




فروش تلفنی کتاب به تمام نقاط جهانTelephone book sales worldwide

مرکز چاپ نشر پخش و توزیع کتب درسی و کمک درسی دانشگاه پیام نور جنوب سربندر سلماس سیدان




سطح بالای مسابقات والیبال دختران دانشگاه های پیام نور کشور

امسالم نتونستیم مقام بیاریم .مسابقات پیام نور دانشگاه های پیام نور از سربندر




منابع آزمون کارشناسی ارشد رشته مشاوره (مشاوره و راهنمایی مشاوره خانواده تحصیلی شغلی توانبخشی)

مشاوره ازدواج و مشاوره شغلی در همدان و دانشگاه پیام نور و دانشگاه آزاد شد، بهترین مشاوره




معرفی بندرماهشهر معاصر

پیام نور در ماهشهر و سربندر و شعبه‌ای از پیام انقلاب دانشگاه پيام نور




برچسب :