انواع قراردادها به لحاظ نحوه پرداخت

مستقل از نوع قرارداد به لحاظ فني _ مورد اشاره در بخشهای دیگر سایت_ قراردادها را مي توان به لحاظ مالي به بخش‌هاي زير تقسيم نمود.

1- روش پرداخت آحادبها ( Unit Price)

استفاده از اين روش در اكثر پروژه‌هاي كشور و در بخش اجرا معمول مي‌باشد. روش سه عاملي به لحاظ فني و روش پرداخت آحادبها ( در بخش اجرا ) به لحاظ مالي قرارداد رايج در كشورما مي‌باشد.

در اين روش كليه فعاليت‌ها بر حسب واحد انجام كار ( مترطول، مترمربع،‌كيلوگرم و ... ) اندازه‌گيري و براساس نرخ واحد، پرداخت مي‌شود. با توجه به دقت اين روش و پرداخت براساس ميزان واقعي مصالح يا حجم كار مورد علاقه كارفرمايان است.

آنچه كه در اينجا بايستي به دقت مورد توجه قرار گيرد آن است كه فعاليت هاي مربوط به يك قلم كار دقيقاً مشخص شده باشد. به عنوان مثال در هزينه جايگزاري يك متر طول لوله چه عملياتي از قبيل خريد لوله، برش لوله،‌چسب كاري،‌حفاري زمين، نصب زيرسري‌ها وخاکريزي مطابق مشخصات منظور شده است. لذا مي‌بايست براي جلوگيري از ايجاد مشكل در ابتدا مشخص شود كه چه مواردي شامل هر واحد بوده و اطمينان حاصل شود كه تعاريف مشابهي وجود ندارد.

در مورد فعاليت‌هايي كه به طور دقيق قابل شمارش نيستند نظير طراحي، تجهيز كارگاه، صعوبت كار، هزينه‌هاي بالاسري و .... روش واحد بها مناسب نيست و در اين زمينه نياز به توافقاتي بين كارفرما و پيمانكار در ابتداي كار براساس ديگر روش‌ها وجود دارد .

آنچه كه در قوانين جاري در كشور براي بسياري از اين موارد در نظر گرفته شده است، اعمال ضرايب مشخص بر قيمت كل فعاليت‌هاي انجام شده در پروژه مي‌باشد.

در قرارداد مي‌بايست پيش‌بيني اختلاف مقادير تخميني واقعي كار شده باشد چه اين اختلاف ناشي از تغيير در حجم كار تخميني باشد و چه ناشي از تفاوت در قيمتها. در كاهش حجم كار مشكلات ناشي از افزايش نسبت هزينه‌هاي بالاسري به هزينه اصلي پروژه مشكلاتي را براي پيمانكار ايجاد مي‌كند و افزايش بيش از حد كار نيزتوان مالي بيش از توان پيمانكار را براي گردش مالي پروژه مي‌طلبد. براي حل اين مشكل مي‌بايست قسمتي از قرارداد به مبحث تغيير احجام كار و قيمت آن بپردازد. طبق قانون در كشور ما اختلاف حجم كار در بيش از 25 درصد مبلغ قرارداد مي‌تواند با اعتراض و عدم همكاري از طريق پيمانكار همراه باشد.

كارفرما مي تواند پيمانكار را ملزم به ارائه مداركي جهت فرضيات و آناليز در نظر گرفته شده در مورد قيمت‌هاي واحد بهاي پيشنهادي كند تا به اين ترتيب معقول بودن قيمت‌ها مورد ارزيابي قرار گيرد و در صورت تغيير در فرضيات در حين اجراي پروژه، قيمت‌ها بر آن اساس تغيير و تعديل پيدا كند.

حضور روش پرداخت آحاد بها در بخش طراحي كمرنگ‌تر است. در صورتي كه بخواهيم از اين روش استفاده كنيم بايد ميزان صرف زمان توسط نيروهاي متخصص گروه طراحي به صورت نفر_روز يا نفر_ساعت و يا واحدهاي مشابه تعيين و براي هر يك قيمت واحدي در نظر گرفته شود. ساير هزينه‌ها نيز به صورت درصدي از قيمت كل پرداخت مي‌شود. اين روش پرداختي بجز در كارهاي تحقيقاتي و پژوهشي و يا پروژ‌ه‌هاي خاص كمتر مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

2- روش پرداخت به صورت مقطوع ( Lump Sum )

در اين روش طرف قرارداد تعهد مي‌نمايد كه براساس يك مبلغ كل و مشخص تمامي كار را انجام دهد.

كارفرما مي‌تواند پيمانكار را براساس رقابت هزينه‌اي و مالي انتخاب نمايد و يا پيمانكار را مستقيم و بدون رقابت انتخاب نموده و از برنامه و تخصص پيمانكار براي تعيين بودجه استفاده نمايد.

با توجه به عدم امكان تفكيك پروژه به واحدهاي قابل اندازه‌گيري به روش Unit Price در پروژه‌هايي که ارائه محصولاتي خاص را برعهده دارند تعيين قيمت مقطوع سهولت پرداخت و كاهش دعاوي در حين پروژه را به دنبال خواهد داشت.

پيش‌نياز استفاده از اين روش انجام كامل طراحي است. اين عمل باعث مي‌شود تا مقايسه پيشنهادات با يكديگر راحت‌تر صورت گرفته، ريسك پيشنهاد دهندگان كاهش يابد و در نتيجه قيمت واقع‌بينانه‌تر باشد.

در نحوه پرداخت نكات زير بايستي مدنظر قرار گيرد:

- تهيه نمودار برنامه‌ريزي و زمان‌بندي كه براساس آن بتوان درصد پيشرفت پروژه را در مقاطع مختلف كاري تعيين نمود.

- زمان پرداخت صورت وضعيت براساس بازه‌هاي زماني مشخص و يا پيشرفت فيزيكي كار و يا هر دو صورت گيرد.

- مدارك لازم جهت ارائه توسط پيمانكار به منظور بيان درصد پيشرفت كار بايد مشخص شود.

- وجود مرجع تصميم گير به منظور تاييد درصد پيشرفت پروژه.

در صورت بروز فعاليت‌هايي علاوه بر تعهدات پيمانكار قيمت نيز تغيير مي‌كند. اين مساله بايد در بند تغييرات قرارداد در نظرگرفته شده باشد، همچنين مشخص شود كه در صورت عدم توافق طرفين چه رويه اي در پيش گرفته شود.

از جمله محاسن اين روش آن است كه كارفرما لزومي ندارد به آناليز هزينه‌هاي پيمانكار بپردازد هرچند اگر لازم بداند اين موضوع مي‌بايست در متن قرارداد ذكر شود.

استفاده از اين روش در پرداخت حق‌الزحمه طراح در پروژه‌هاي نسبتاً كوچك امكان پذير است. افزايش پيچيدگي پروژه و همچنين گسترش ابعاد پروژه باعث ناتواني اين روش در پرداخت حق‌الزحمه مشاور به دليل گستردگي و ناشناختگي طراحي خواهد بود.

در پروژه‌هاي تحقيقاتي و پژوهشي از اين روش به عنوان يكي از روش‌هاي متداول استفاده مي‌شود.

3- روش پرداخت درصدي( Cost plus )

در اين روش كارفرما پرداخت‌ها را بر اساس هزينه هاي ساخت به علاوه درصد سود مورد توافق در هنگام عقد قرارداد انجام مي‌دهد.

همانگونه كه در راهنماي قراردادي DBIA ذكر شده است: روش Cost plus در مواقعي كه پروژه را نمي‌توان به اندازه كافي تشريح كرده و پروژه داراي نقاط مبهمي مي‌باشد،‌ مناسب است.[1]

با اين حال بايد به خاطر داشت كه استفاده از اين روش از معايب و ضعف‌هاي كارفرما مي‌باشد زيرا :

- با توجه به درگير شدن كارفرما در ريز مسايل مالي پروژه و نحوه هزينه شدن آن، اختلافات بسياري در اين زمينه با پيمانكار خواهد داشت.

- انتظارات مالي كارفرما در زمينه كنترل بودجه و بهينه‌سازي هزينه‌ها به دليل ماهيت اين روش محقق نخواهد شد.

از موضوعات مهم در اين روش مشخص نمودن فعاليت‌هايي است كه هزينه آن بايد توسط كارفرما صورت پذيرد و فعاليتهايي كه پيمانكار مي‌بايست به عنوان هزينه‌هاي بالاسري در ضريب سود خود لحاظ كند.

در بخشي از اسناد قراردادي DBIA مخارج قابل پرداخت در اين روش را تشريح نموده است. هزينه‌هاي غيرقابل پرداخت به طور كلي به شرح زير مي‌باشد:

1- هزينه هاي سرمايه‌گذاري

2- حقوق و مزاياي پرسنل پيمانكار كه در دفتر مركزي پيمانكار مستقر هستند.

3- مخارج نگهداري دفتر مركزي و ساير دفاتر پيمانكار بجز دفتر مستقر در سايت

4- مخارج بالاسري عمومي كه در ساير قرادادها به عنوان هزينه بالاسري لحاظ مي‌گردد.

5- هزينه‌هاي ناشي از قصور و اهمال پيمانكار

در مورد حقوق بعضي از پرسنل دفتر مركزي كه به صورت 100% و تمام وقت مورد نياز پروژه نمي باشند نظير برنامه ريزان، ‌مهندسان ايمني و حسابداران استانداردهايAIA2 , EJCDC1 قابل پرداخت توسط كار مي‌دانند. آنها توصيه مي‌كنند كه كارفرما و پيمانكار مذاكراتي در زمينه نياز دفتر مركزي پيمانكار داشته مخارج و حقوق قابل پرداخت آنها را تعيين نمايند. DBIA همچنين ساير مخارج پرسنل فوق الذكر نظير هزينه تلفن، اجاره محل و ... كه قابل محاسبه نمي باشند را درون ضريب بالاسري پيمانكار در نظر مي‌گيرد. [2و3 ]

روش Cost Plus كارفرما را قادر مي‌سازد تا در زمينه انتخاب پيمانكار جزء بيشتر دخالت نمايد. اين دخالت و اظهارنظر مي‌تواند در حد وتوي پيمانكاران جزء و يا مشاركت در زمينه انتخاب پيمانكاران جزء باشد. با اين وجود ميزان دخالت‌ها نبايد به حدي باشد كه توان مديريتي و حق انتخاب پيمانكار اصلي را محدود نمايد.

برخلاف روش Lump Sum كه پرداختها براساس درصد پيشرفت كار مي‌باشد، ‌نحوه پرداخت اين روش براساس هزينه‌هاي مستقيم و هزينه‌هايي كه اتفاق افتاده و توسط پيمانكار صورتحساب گرديده مي‌باشد.

در مورد پرداخت‌هايي كه در اين روش براي خدمات طراحي انجام مي‌گيرد،‌كمي پيچيده است. در صورتي كه پيمانكار از مشاور طراحي به عنوان پيمانكار جزء استفاده مي‌كند، ‌نحوه پرداخت‌هاي کارفرما براساس قرارداد بين پيمانكار و مشاورطراحي خواهد بود. اما در صورتي كه طراحي توسط پرسنل پيمانكار صورت مي‌گيرد مي‌توان به روش‌هاي مختلف عمل كرد. اغلب كارفرمايان و پيمانكاران ترجيح مي‌دهند كه خدمات طراحي براساس نرخ‌هاي ساعتي مقطوع و يا درصدي از هزينه‌هاي اجرا محاسبه شود.

4- روش پرداخت درصدي با حداكثر قيمت

(Cost plus with a Guaranteed Maximum Price)

اين روش تلفيقي ار روش Cost Plus و روش Lump Sum است. در حقيقت در اين روش كارفرما تنها هزينه‌هاي واقعي قابل پرداخت را مي‌پردازد با اين مزيت كه مطمئن خواهد بود كه هزينه پروژه از سقف بودجه مورد نظر تجاوز نخواهد كرد.

تعيين سقف پروژه لزوماً در ابتداي پروژه صورت نمي‌گيرد بلكه زماني تعيين مي‌شود كه برنامه كارفرما براي رسيدن به قيمتي واقعي به اندازه كافي تشريح شده باشد. از اين رو تعيين به موقع سقف پروژه نيازبه تجربه دارد. شايان ذكر است كه سقف مالي پروژه مي‌تواند در چند مرحله تعيين و نهايي شود.

در صورتي كه هزينه تمام شده پروژه نسبت به سقف تعيين شده كمتر باشد، مقدار صرفه‌جويي شده به روش‌هاي مختلف تقسيم مي‌شود.

1- ساده‌ترين روش تقسيم ميزان صرفه‌جويي شده براساس درصدي است كه نسبت به ميزان واقعي بودن سقف تعيين شده، مقرر مي‌گردد.

2- براساس ميزان مبلغ صرفه‌جويي، درصدهاي تخصيصي نيز تغيير مي‌كند. به عنوان مثال هرچقدر مبلغ بيشتر شود سهم و درصد كارفرما نيز بيشتر خواهد بود.

3-5- روش پرداخت با نرخ مترمربع زيربنا :

اين روش پرداخت جهت تسهيل و تسريع در امور اجرايي كارهاي ساختماني كشور كه سطح زيربناي آنها حداكثر دو هزار مترمربع است مورد استفاده قرار مي‌گيرد [5 ] .

در اين روش پيشنهاد قيمت پيمانكاران براساس مترمربع زيربنا خواهد بود به‌طوري كه هزينه كارهاي اجرايي خارج از ساختمان نظير محوطه‌سازي و حصاركشي نيز در صورتي كه از سي درصد برآورد هزينه‌هاي اجراي خود بنا بيشتر نباشد نيز در متراژ زيربناي ساختمان سرشكن مي‌شود.

مواردي كه بايد قبل از انعقاد پيمان كاملاً رعايت شود تا اهداف اين روش تامين شود به شرح زير است.

1- اعتبار پروژه انجام گرفته باشد.

2- مناسب بودن زمين براي اجراي پروژه و رفع معارض از آن.

3- مطالعه كامل و دقيق نقشه، مشخصات و مصالح مورد استفاده به منظور عدم تغيير نقشه، مشخصات فني، مقادير اقلام كار و يا مصالح پيش‌بيني شده.

4- مدت انجام كار بايد با توجه به شرايط كار، محل كار، منطقه مربوطه، فصل شروع، حجم عمليات و نوع كار به‌طور واقعي تعيين و در اسناد مناقصه درج گردد. اين مدت نبايد بيش از 24 ماه باشد.

5- پس از محاسبه كليه هزينه‌هاي ساخت بنا، محوطه‌سازي و ... و پس از اعمال ضرايب مربوطه، مبلغ برآورد شده به عنوان مبنا و ملاك مقايسه صرفاً دراختيار دستگاه اجرايي خواهد بود.

6- كار مورد نظر با ارائه سطح بنا، حدود سطح محوطه‌سازي، مقادير حصاركشي، كارهاي مشابه و حدود هزينه اجراي كار بدون ضميمه نمودن ريز برآورد بين پيمانكاران به مناقصه گذاشته مي‌شود.به دليل مقطوع بودن قيمت، انجام دقيق متره و برآورد مورد نياز است.

اين روش موجب خواهد شد تا روند انجام محاسبات مالي و نظارت بر آن راحت‌تر انجام شود و در نتيجه دعاوي كمتر و اختلافات كمتري را در پروژه‌هاي كوچك خواهيم داشت.

پيمان ( Contract ) :

- مجموعه اسناد و مدارک غير قابل تفکيک است که برای انجام کار يا خدمات بين دو طرف مبادله می‌شود.

- توافق مستند قانونی است برای تهيه کالا، اجرای عمليات يا ارائه خدمات.

- يعنی موافقتنامه پيمان، نامه پذيرش، برگ پيشنهاد مناقصه، شرايط عمومی، خواسته‌های کارفرما، جدولها، پيشنهاد (فنی) پيمانکار و هر گونه مدرک ديگری (در صورت وجود) که در متن موافقتنامه پيمان يا در نامه پذيرش درج شده باشد.

- منظور از پيمان عبارت از تعهداتی است که طرفين قرارداد طبق اسناد و مدارک پيمان، جهت اجرای وظايف، مسئوليتها و تعهدات نسبت به يکديگر به عهده می‌گيرند و اين به مثابه موافقتنامه بين طرفين محسوب می‌شود.

قرارداد ( : (Contract

- مجموعه اسناد و مدارک غير قابل تفکيک مشخص شده در موافقتنامه است، که برای انجام خدمات موضوع قرارداد، بين دو طرف مبادله می‌شود.

- قرارداد عبارت است از توافق ارادی دو طرف که در نتيجه آن رابطه جديدی به وجود می‌آيد يا رابطه حقوقی موجود را تغيير می‌دهد.

موافقتنامه ( : ( Agreement

سندی است که در آن مشخصات اصلی قرارداد، مانند مشخصات دو طرف، موضوع، مدت، حق‌الزحمه و تعهدات دو طرف بيان شده است و بايد به امضای هر دو طرف برسد.

1- پيمان مهندسی و تدارک تجهيزات و کالا Engineering and procurement contract (EPC) :

پيمانی است که در آن مجموعه خدمات طراحی، مهندسی و تأمين مصالح و تجهيزات و نظارت بر نصب و راه‌اندازی توسط يک پيمانکار انجام می‌شود.

2- پيمان تدارک تجهيزات و کالا و ساختمان و نصب Procurement and construction contract (PC) :

پيمانی است که در آن مجموعه خدمات تأمين، مصالح و تجهيزات و عمليات ساختمان و نصب و راه‌اندازی توسط يک پيمانکار انجام می‌شود.

3- پيمان مهندسی، تدارک تجهيزات و کالا و ساختمان و نصب Engineering, procurement and construction contract (PC) :

يک نوع پيمان طرح و ساخت است که در آن مجموعه خدمات مهندسی و طراحی و تهيه و تأمين تجهيزات و مصالح و عمليات ساختمان و نصب و راه‌اندازی، تماماً توسط يک پيمانکار انجام می‌شود.

4 - پيمان کليدگردان :Turnkey contract

- پيمان کليدگردان پيمانی است که پيمانکار مسئوليت طراحی، تهيه و تدارک مصالح و تجهيزات، ساخت و نصب و ساير کارها برای تکميل طرح را به عهده ‌دارد و طرح را در وضعيت عمليات و آماده بهره‌برداری تحويل کارفرما می‌دهد و کارفرما فقط مسئوليت بهره‌برداری را به عهده ‌دارد. و همچنين تأمين موقت منابع مالی نيز به عهده پيمانکار می‌باشد و پس از تکميل، هزينه‌ها به وی پرداخت می‌شود.

- يکی از روشهای اجرای طرح و ساخت می‌باشد که پيمانکار تأمين مالی، طراحی و ساخت را برمبنای مشخصات تعيين شده و قيمت مورد توافق انجام می‌دهد. بعد از تکميل کار و راه‌اندازی، کارفرما تمام هزينه‌ها را پرداخت می‌کند.

5- پيمان با مبلغ ثابت Fixed price contract :

پيمانی است که مبلغ آن در مناقصه اعلام و يا بر اساس فهرست‌بها تعيين می‌شود.

يادآوری- در صورت تغيير در شرايط اقتصادی مبلغ نهايی قابل تعديل است.

6- پيمان با مبلغ مقطوع Firm fixed price contract - fixed price contract :

پيمانی است که مبلغ آن ثابت بوده و هيچ‌گونه تعديل قيمت به آن تعلق نمی‌گيرد.

اين نوع پيمان با پيمانکاری منعقد می‌شود که تجربه اجرايی اين قبيل کارها را داشته باشد و تمام مسئوليت قيمت متوجه وی می‌باشد و ضمناً بيشترين انگيزه را برای کنترل هزينه‌ها و کارايی بيشتر پيمانکار دارد.

- پيمانی است که علی‌رغم تغييرات در شرايط اقتصادی مبلغ آن قابل تعديل نيست.

7- پيمان يک قلم : Lump sum contract

- پيمان با مبلغ ثابت که بر اساس مناقصه تک قيمتی منعقد شده است.

- پيمانی است با مبلغ ثابت برای انجام يک طرح و يا کار مشخص، کار يا طرح، با محدوده مشخص و شرايط از پيش تعيين شده و با توافق اوليه انجام می‌شود. مبلغ قرارداد قابل تغيير نمی‌باشد مگر اينکه حجم کار تغيير کند و دو طرف با مبلغ آن به توافق برسند.

8- پيمان متره Measurement contract :

پيمانی است که در آن، با اندازه‌گيری مقدار کار انجام شده، پس از تکميل کار، و قيمتگذاری آن براساس فهرست بهای مورد توافق، از مبلغ پيمان اطمينان حاصل می‌شود.

9- پيمان با تعديل قيمت Contract with adjustment :

پيمانی است که قيمت يا مبلغ آن با استفاده از فرمول از قبل توافق شده تعديل می‌شود.

10- پيمان مختلط مقطوع و فهرست بها Firm fixed price and unit price contract :

پيمانی است که قسمتهايی از آن (که دقيقاً مشخص شده است) به صورت مقطوع و بقيه قسمتها (که هنگام عقد پيمان دقيقاً مشخص نيست) به صورت فهرست‌بها می‌باشد.

11- پيمان طرح و اجرا Design and construct contract :

پيمانی است که پيمانکار پروژه‌ای را بر اساس اطلاعات ارائه شده به وسيله کارفرما، طراحی و اجرا می‌کند.

12 - پيمان امانی Cost reimbursement contract :

پيمان بر اساس هزينه‌های انجام شده می‌باشد.

13- پيمان امانی با سقف هزينه :Target cost contract

پيمان امانی است که در آن سقف هزينه اوليه برآورد می‌شود و پس از خاتمه کار تفاوت بين سقف هزينه و هزينه‌ واقعی بر اساس توافق بين کارفرما و پيمانکار سرشکن می‌شود.

14- پيمان امانی ذی‌نفع : Cost plus contract

پيمان امانی است که پرداخت به پيمانکار بر اساس هزينه‌های واقعی به علاوه درصدی از هزينه‌ها يا دستمزد انجام می‌شود.

15- پيمان امانی ذی‌نفع با مبلغ ثابت :Cost plus fixed fee contract

پيمانی است که مبلغ آن بر اساس توافق در بدو قرارداد تعيين و ثابت می‌باشد، اين قيمت ثابت با هزينه‌های عملی تغيير نمی‌کند مگر اينکه کارهای مورد پيمان تغيير پيدا کند، اين نوع قرارداد برای پيمانکار انگيزه‌ای برای کنترل هزينه‌ها پديد می‌آورد و در غير اين صورت خسارت زيادی را متحمل خواهد شد.

16 - پيمان امانی ذی‌نفع با درصد سود Cost plus a percentage fee contract :

- قراردادی است که قيمت کار پيمانکار مقطوع نيست، اما معادل درصد تعيين شده (به عنوان سود) علاوه بر هزينه‌های مستند به پيمانکار پرداخت می‌شود.

- پيمانی است که هزينه‌‌های مستند پيمانکار به علاوه درصدی به عنوان سود به وی پرداخت می‌‌شود.

17- پيمان امانی ذی‌نفع با قيمت ثابت و پاداش Cost plus award fee contract :

قرارداد بر مبنای پرداخت هزينه‌ها که شامل دو قسمت می‌باشد: 1- قيمت مبنای ثابت اوليه 2- مبلغی به عنوان پاداش، که تمام يا قسمتی از آن در طول کار به پيمانکار پرداخت می‌شود. اين پاداش انگيزه‌ای است که پيمانکار در منابع مالی و زمان صرفه‌جويی کند و کيفيت فنی کار را نيز مد نظر قرار دهد و ميزان پرداخت پاداش بر مبنای قضاوت و ارزيابی کار پيمانکار از طرف کارفرما بر اساس پيمان تعيين می‌شود.

18- پيمان دستمزدی Labour-only contract :

پيمانی است که تنها برای تأمين نيروی کار منعقد می‌شود.

19- پيمان مذاکره‌ای (توافق يا قرارداد بدون مناقصه) Negotiated contract :

- قراردادی که بر اساس بررسی صلاحيت و قدرت اجرايی و سوابق و تجهيزات يک يا چند پيمانکار بدون مناقصه منعقد می‌شود. مبلغ و شرايط پيمان نيز بر اساس مذاکره تعيين می‌شود.

- پيمانی است که بر اساس شروط مالی و شروط ديگر بين کارفرما و يک پيمانکار واحد مذاکره و توافق شده است.

20- پيمان مناقصه‏ای :Competitive bid contract

پيمانی است که از طريق مناقصه و دعوت از تمام آنهايی که خواهان و دارای توان انجام آن هستند، برنده مناقصه مشخص و با وی پيمان بسته می‌شود.

21- پيمان مديريت Management contract :

پيمانی است که به موجب آن پيمانکار در مرحله طراحی، خدمات مشاوره‌ای ارائه می‌کند و پس از عقد پيمان، در کارگاه مسئول برنامه‌ريزی و مديريت تمام امور و اجرای کامل پيمان می‌با‌شد.

22- اجرای کار به روش پيمان مديريت Execution using project management contract :

در اين روش اجرای کار از طريق ترک تشريفات مناقصه به يک پيمانکار مديريت واگذار می‌شود و پيمانکار مديريت در ازای مديريت فنی و اجرايی حق‌الزحمه مقطوعی دريافت می‌کند. هزينه اجرای عمليات (به استثنای حق‌الزحمه مديريت) از وجهی که کارفرما به حساب مشترک واريز می‌کند پرداخت می‌شود (حساب مشترک با امضای نماينده کارفرما و رئيس کارگاه است). حداکثر هزينه اجرای عمليات بر مبنای فهرست‌بهای مربوط و ضرايب آن به اضافه 20 درصد به عنوان صعوبت نيمه کاره بودن آن محاسبه می‌شود. اين روش برای کارهايی که از پيمانکار خلع يد شده يا قسمتی از طرح که قبلاً انجام شده است، به کار می‌رود. (موضوع بخشنامه شماره 66900 مورخ 15/11/61 سازمان مديريت و برنامه‌ريزی کشور)

23- متمم پيمان Supplementary of contract :

- پيمانی است مستقل که در ادامه کار پيمان قبلی به منظور تکميل آن منعقد می‌شود.

- متمم پيمان، پيمانی است که در ادامه پيمان قبلی برای ادامه کار مشابه منعقد می‌شود.

24- پيمان دست دوم Sub contract :

پيمانی است که به منظور انجام قسمتی از کار يا بخشی از خدمات توسط شخص ثالثی با پيمانکار اصلی بسته می‌شود.

25- قرارداد اندازه‌گيری مجدد Remeasurement contract :

پيمانی است که برای انجام کار بر اساس حجم عمليات و واحد بهای مربوط تنظيم شده است و پرداخت بر مبنای مقادير اقلام کار انجام شده و قيمت واحد آنها صورت می‌گيرد.

26 - پيمان مذاکره‌ای (توافق يا قرارداد بدون مناقصه) :Negotiated contract

- پيمانی است که بر اساس شروط مالی و شروط ديگر بين کارفرما و يک پيمانکار

27- قرارداد همسان Standard form contract - model form contract :

قراردادی است که موافقتنامه، شرايط عمومی، شرح خدمات و حق‌الزحمه مصوب داشته باشد.

28 - قرارداد ناهمسان Customized contract :

قرارداد ناهمسان قراردادی است که موافقتنامه، شرايط عمومی، شرح خدمات يا حق‌الزحمه مصوب نداشته باشد و يا هر يک از مدارک مصوب ياد شده در آنها قابل استفاده نباشد.

29 - قرارداد پژوهشی Research contract :

قراردادی است که برای انجام دادن خدمات يا کارهای پژوهشی و تحقيقاتی مورد استفاده قرار می‌گيرد

30 - قرارداد همکاری Cooperation contract :

قرارداد همکاری عبارت است از توافقی که بين دو يا چند شرکت مشاور يا پيمانکار برای انجام يک طرح مشخص يا يک کار به عمل می‌آيد. در اين توافق، حدود وظايف و مسئوليت هر کدام از شرکتها مشخص شده است.

31 - قرارداد کار :

قرارداد کار عبارتست از قرارداد کتبی يا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دريافت حق‌السعی، کاری را برای مدت موقت يا مدت غير موقت برای کارفرما انجام می‌دهد.

تبصره 1- حداکثر مدت موقت برای کارهايی که طبيعت آنها جنبه غير مستمر دارد توسط وزارت کار و امور اجتماعی تهيه و به تصويب هيئت وزيران خواهد رسيد.

تبصره 2 - در کارهايی که طبيعت آنها جنبه مستمر دارد، در صورتی که مدتی در قرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی تلقی می‌شود.

32 - موافقتنامه ليسانس License agreement :

عبارت است از يک قرارداد که به وسيله آن صاحب ليسانس حق استفاده قانونی از ليسانس را به ديگری می‌دهد.

انواع قراردادها به لحاظ نحوه پرداخت

مطالب مشابه :

انواع قراردادها به لحاظ مالي- حقوقي

انواع قراردادها

انواع قراردادها در پروژه های (EPC)

انواع قراردادها

انواع قراردادها به لحاظ نحوه پرداخت

انواع متره

انواع قرارداد پیمانکاری

آشنایی با عناصر مؤثر در تنظیم ونگارش انواع قرارداهای ملکی