حماسه و ادبیات حماسی

  • ادبیات حماسی

    ادبیات حماسی

    ادبیات حماسیمنظومه های حماسی حماسه در لغت به معنای دلاوری و شجاعت است و دز اصطلاح، شعری است داستانی با زمینه ی قهرمانی، قومی و ملی که حوادثی خارق العاده در آن جریان دارد. دراین نوع شعر، شاعر هیچ گاه عواطف شخصی خود را در اصل داستان وارد نمی کند و آن را طبق میل خود تغییر نمی دهد، به همین سبب در سرگذشت یا شرح قهرمانی های پهلوانانه و شخصیت های داستان خود، هرگز دخالت نمی کند و به میل خود درمورد آنها داوری نمی کند. در این جا، شاعر با داستان هایی شفاهی و مدون سروکار دارد که در آنها شرح پهلوانی های عواطف و احساسات مختلف مردم یک روزگار و مظاهر میهن دوستی و فداکاری و جنگ با تباهی و سیاهی ها آمده است. انواع منظومه حماسی" style="color: rgb(0, 153, 153);">انواع منظومه حماسی در ادبیات ملل، از یک دیدگاه، دو نوع منظومه ی حماسی می توان یافت. منظومه های حماسی طبیعی و ملی که عبارت است از نتایج افکار و علایق و عواطف یک ملت که در طی قرن ها تنها برای بیان عظمت و نبوغ آن قوم به وجود آمده است. این نوع حماسه ها سرشار از یاد جنگ ها، پهلوانی ها، جان فشانی ها و در عین حال، لبریز از آثار تمدن و مظاهر روح و فکر مردم یک کشور در قرن های معینی از دوران حیات ایشان است که معمولاً از آنها به دوره های پهلوانی تعبیر می کنیم. از این گونه منظومه های حماسی می توان حماسه کیل گمش و ایلیاد و ادیسه هومر، شاعر بزرگ یونان باستان و شاهنامه ی حکیم ابوالقاسم فردوسی را در ادبیات فارسی نام برد. در این دسته منظومه ها شاعر به ابداع و آفرینش توجهی ندارد بلکه داستان های مدرن کتبی یا شفاهی را با قدرت شاعرانه ی خویش نقل می کند. منظومه های حماسی مصنوع در این منظومه ها شاعر با داستان های پهلوانی مدون و معینی سر و کار دار ندارد بلکه خود به ابداع و ابتکار می پردازد و داستانی را به وجود می آورد. در این گونه داستان ها، شاعران آزادند با رعایت قوانینی که ناظر بر شعر حماسی است به دلخواه موضوع داستان خود را ابداع کنند و تخیل خودرا در آن دخیل سازند، از این دسته می توان ظفرنامه ی حمدالله مستوفی در زبان فارسی و "انه ادید" سروده ی ویرژیل، شاعر روم باستان را برشمرد. ادبیات حماسی را از چشم اندازی دیگر، به حماسه های اساطیر و پهلوانی، حماسه های عرفانی و حماسه های دینی تقسیم کرده اند. حماسه اساطیری قدیمی ترین و اصیل ترین نوع حماسه است. این گونه حماسه مربوط به دوران ما قبل تاریخ است و بر مبنای اساطیر شکل گرفته است. مثل حماسه سومری گیل گمش و بخش اول شاهنامه فردوسی (تا داستان فریدون). در این قسمت شاهنامه از "اوایل" سخن رفته است و مثلاً گفته شده است که اول کسی که گرمابه ساخت یا نوشتن ...



  • ادبیات حماسی

    ادبیات حماسی ·         منظومه های حماسی ·         انواع منظومهحماسی o        منظومه های حماسی طبیعی و ملی o        منظومه های حماسی مصنوع ·         حماسه اساطیری ·         حماسه پهلوانی ·         حماسه دینی یا مذهبی ·         حماسه های عرفانی ·         ویژگی های حماسه o        زمینه داستانی حماسه o        زمینه قهرمانی حماسه o        زمینه حماسی ملی o        زمینه خرق عادت منظومه های حماسی حماسه در لغت به معنای دلاوری و شجاعت است و دزاصطلاح، شعری است داستانی با زمینه ی قهرمانی، قومی و ملی که حوادثی خارق العاده درآن جریان دارد. دراین نوع شعر، شاعر هیچ گاه عواطف شخصی خود را در اصل داستان واردنمی کند و آن را طبق میل خود تغییر نمی دهد، به همین سبب در سرگذشت یا شرح قهرمانیهای پهلوانانه و شخصیت های داستان خود، هرگز دخالت نمی کند و به میل خود درموردآنها داوری نمی کند. در این جا، شاعر با داستان هایی شفاهی و مدون سروکاردارد که در آنها شرح پهلوانی های عواطف و احساسات مختلف مردم یک روزگار و مظاهرمیهن دوستی و فداکاری و جنگ با تباهی و سیاهی ها آمده است. انواع منظومه حماسی در ادبیاتملل، از یک دیدگاه، دو نوع منظومه ی حماسی می توان یافت. منظومه های حماسی طبیعی و ملی که عبارت است از نتایج افکار و علایق وعواطف یک ملت که در طی قرن ها تنها برای بیان عظمت و نبوغ آن قوم به وجود آمده است. این نوع حماسه ها سرشار از یاد جنگ ها، پهلوانی ها، جان فشانی ها و در عین حال،لبریز از آثار تمدن و مظاهر روح و فکر مردم یک کشور در قرن های معینی از دوران حیاتایشان است که معمولاً از آنها به دوره های پهلوانی تعبیر می کنیم. از این گونهمنظومه های حماسی می توان حماسه کیل گمش وایلیاد و ادیسههومر، شاعر بزرگ یونانباستان و شاهنامه ی حکیم ابوالقاسمفردوسیرادر ادبیات فارسی نام برد. در این دسته منظومه ها شاعر به ابداع و آفرینش توجهیندارد بلکه داستان های مدرن کتبی یا شفاهی را با قدرت شاعرانه ی خویش نقل می کند. منظومه های حماسی مصنوع در این منظومه ها شاعر با داستان های پهلوانیمدون و معینی سر و کار دار ندارد بلکه خود به ابداع و ابتکار می پردازد و داستانیرا به وجود می آورد. در این گونه داستان ها، شاعران آزادند با رعایت قوانینی کهناظر بر شعر حماسی است به دلخواه موضوع داستان خود را ابداع کنند و تخیل خودرا درآن دخیل سازند، از این دسته می توان ظفرنامه ی حمداللهمستوفیدر زبان فارسی و "انه ادید" سروده یویرژیل، شاعر روم باستان را برشمرد. ادبیات حماسی را از چشم اندازی دیگر،به حماسه های اساطیر و پهلوانی، حماسه های عرفانی و حماسه های دینی تقسیم کرده ...

  • ادبیات حماسی

      ادبیات حماسی   منظومه های حماسی انواع منظومه حماسی منظومه های حماسی طبیعی و ملی منظومه های حماسی مصنوع حماسه اساطیری حماسه پهلوانی حماسه دینی یا مذهبی حماسه های عرفانی ویژگی های حماسه زمینه داستانی حماسه زمینه قهرمانی حماسه زمینه حماسی ملی زمینه خرق عادت     منظومه های حماسی حماسه در لغت به معنای دلاوری و شجاعت است و دز اصطلاح، شعری است داستانی با زمینه ی قهرمانی، قومی و ملی که حوادثی خارق العاده در آن جریان دارد. دراین نوع شعر، شاعر هیچ گاه عواطف شخصی خود را در اصل داستان وارد نمی کند و آن را طبق میل خود تغییر نمی دهد، به همین سبب در سرگذشت یا شرح قهرمانی های پهلوانانه و شخصیت های داستان خود، هرگز دخالت نمی کند و به میل خود درمورد آنها داوری نمی کند. در این جا، شاعر با داستان هایی شفاهی و مدون سروکار دارد که در آنها شرح پهلوانی های عواطف و احساسات مختلف مردم یک روزگار و مظاهر میهن دوستی و فداکاری و جنگ با تباهی و سیاهی ها آمده است.     انواع منظومه حماسی در ادبیات ملل، از یک دیدگاه، دو نوع منظومه ی حماسی می توان یافت. منظومه های حماسی طبیعی و ملی که عبارت است از نتایج افکار و علایق و عواطف یک ملت که در طی قرن ها تنها برای بیان عظمت و نبوغ آن قوم به وجود آمده است. این نوع حماسه ها سرشار از یاد جنگ ها، پهلوانی ها، جان فشانی ها و در عین حال، لبریز از آثار تمدن و مظاهر روح و فکر مردم یک کشور در قرن های معینی از دوران حیات ایشان است که معمولاً از آنها به دوره های پهلوانی تعبیر می کنیم. از این گونه منظومه های حماسی می توان حماسه کیل گمش و ایلیاد و ادیسه هومر، شاعر بزرگ یونان باستان و شاهنامه ی حکیم ابوالقاسم فردوسی را در ادبیات فارسی نام برد. در این دسته منظومه ها شاعر به ابداع و آفرینش توجهی ندارد بلکه داستان های مدرن کتبی یا شفاهی را با قدرت شاعرانه ی خویش نقل می کند.   منظومه های حماسی مصنوع در این منظومه ها شاعر با داستان های پهلوانی مدون و معینی سر و کار دار ندارد بلکه خود به ابداع و ابتکار می پردازد و داستانی را به وجود می آورد. در این گونه داستان ها، شاعران آزادند با رعایت قوانینی که ناظر بر شعر حماسی است به دلخواه موضوع داستان خود را ابداع کنند و تخیل خودرا در آن دخیل سازند، از این دسته می توان ظفرنامه ی حمدالله مستوفی در زبان فارسی و "انه ادید" سروده ی ویرژیل، شاعر روم باستان را برشمرد. ادبیات حماسی را از چشم اندازی دیگر، به حماسه های اساطیر و پهلوانی، حماسه های عرفانی و حماسه های دینی تقسیم کرده اند.   حماسه اساطیری قدیمی ترین و اصیل ترین نوع حماسه است. این گونه حماسه مربوط به دوران ما قبل تاریخ ...

  • درس دوم : ادبیّات حماسی : رستم و اشکبوس

    درس دوم : ادبیّات حماسی : رستم و اشکبوس - "> سرتاف - درس دوم : ادبیّات حماسی : رستم و اشکبوس سرتاف صفحه اصلی | ایمیل | آرشیو | عناوین مطالب | طراح قالب درس دوم : ادبیّات حماسی : رستم و اشکبوس +| | (شنبه 15 شهریور1393; 9) نویسنده قاسم قاسمی  درس دوم : ادبیّات حماسی : رستم و اشکبوس : فردوسی   حماسه در لغت به معنای دلاوری و شجاعت است و در اصطلاح شعری است داستانی ، روایی با زمینه ی قهرمانی و رنگ قومی و ملّی كه در آن حوادثی بیرون از حدود عادت جریان دارد ؛ حماسه داستان واقعی به اضافه خواسته ها و تمایلات و آرزوهای نیاکان ما در طول تاریخ است ، خواب و رؤیای تحقق ناپذیرآن ها . انواع منظومه های حماسی در ادبیّات ملل : 1- حماسه ی طبیعی ، 2- حماسه ی مصنوعی فرق حماسه‌ی طبیعی و مصنوعی : در حماسه‌ی طبیعی اعمال خارق‌العاده زیاد است امّا در حماسه ی مصنوع رنگ می‌بازد .39حماسه‌های طبیعی تاریخ تدوین مشخّصی ندارند و بر آورده از آرمان یک قوم هستند . در حماسه‌ی طبیعی پردازنده ی آن معلوم نیست ، نا خودآگاه جمعی یک ملّت است كه به صورت شفاهی از یک فرهنگ از نسلی به نسل دیگر به وجود آمده در حالی كه حماسه ی مصنوعی پدید آورنده‌اش معلوم است . ویژگی حماسه : داستانی قهرمانی ملّی خرق عادت رستم و اشكبوس دلبری كجا نام او اشكبوس   همی بر خروشید بر سان كوس كجا : كه بر خروشید : فریاد كشید کوس : طبل بزرگ اشكبوس : مشبّه برسان : مثل ، مانند ، ادات تشبیه كوس : مشبّهٌ به وجه شبه : برخروشیدن معنی : پهلوانی كه نام او اشكبوس بود مثل طبل خروشید و فریاد زد . بیامد كه جوید ز ایران نبرد سر هم نبرد اندر آرد به گرد نبرد : حریف گرد : خاک ایران : مجازاً لشكر ایران سر هم نبرد به گرد آوردن : كنایه از شكست دادن ، معادل پوزه ی کسی را به خاک مالیدن معنی : آمد كه از بین لشكریان ایران حریفی پیدا كند و با حریف خود بجنگد و او را شكست دهد . بشد تیز رهّام با خود و گبر همی گرد رزم اندر آور به ابر بشد : رفت تیز : تند خود : گلاه جنگ گبر : زره ، خفتان ، جوشن رزم : جنگ مصراع دوم بیت اغراق دارد ابر و گبر : جناس ناقص اختلافی خود ، گبر ، رزم : مراعات نظیر معنی : رهّام با كلاه خود و لباس جنگ ( مسلّح ) خیلی سریع به میدان جنگ آمده بود و سرعت او سبب شده بود كه گرد و خاک به آسمان رود . برآویخت رهّام با اشكبوس برآمد ز هر دو سپه بوق و كوس برآویخت : جنگ كرد ، گلاویز شد بوق و كوس برای ایجاد هیجان به صدا درآمد معنی : رهّام با اشكبوس گلاویز شد و هر دو سپاه برای ایجاد هیجان در جنگ ، بوق و كوس نواختند . به گرز گران دست برد اشكبوس زمین آهنین شد سپهر آبنوس گرز : وسیله‌ای جنگی گران : سنگین آبنوس : درختی است ...

  • کتابشناسی ادبیات حماسی ، ادبیات شفاهی و ادبیات اقلیمی:

    کتابشناسی ادبیات حماسی ، ادبیات شفاهی و ادبیات اقلیمی: ( شاهنامه ، حماسه ، اسطوره ، داستان های محلی کردستان، بلوچستان، فرهنگ عامه، اساطیر یونان، ادبیات شفاهی، طبیعت در حماسه و ...)     الیاده،میرچا،ج(1378)،اسطوره بازگشت جاودانه،ترجمه بهمن سرکاراتی،تهران:قطره، چاپ اول الیاده،میرچا،الف(1372)،رساله در تاریخ ادیان،ترجمهء جلال ستاری،تهران:سروش،چاپ‌ اول الیاده،میرجا،ب(1375)،مقدس و نامقدس،ترجمهء نصر اللّه زنگویی،تهران:سروش،چاپ اول فرنبغ،دادگی،(1380)،بندهشن،مترجم مهرداد بهار،تهران:توس،چاپ اول قرشی،مامان اللّه،(1380)،آب و کوه در اساطیر هند و اروپایی،تهران:هرمس،چاپ اول مختاری،محمد،(1379)،اسطورهء زال،تهران:توس،چاپ دوم مسکوب،شاهرخ،(1357)،سوگ سیاوش،تهران:خوارزمی،چاپ پنجم میرفخرایی،مهشید،(1367)،روایت پهلوی،تهران:مؤسسهء مطالعات فرهنگی،چاپ اول وحیدی،حسین،(1368)،خرده اوستا،تهران:بنیاد فرهنگیسرن سروشیان،چاپ اول اباذری یوسف،(2731)،ادیان جهان باستان(با همکاری مراد فرهادپور،وهاب‌ ولی)،موسسه‌ی مطالعات و تحقیقات فرهنگی،چاپ اول،تهران. اسلامی‌ندوشن،محمد علی،(0731)،ایران،لوک پیر،کتاب پرواز،چاپ اول، تهران. آشتیانی،جلال الدین،(1731)،زرتشت،مزدیستا و حکومت،شرکت سهامی انتشار، چاپ ششم،تهران. رضا،فضل اللّه،(9631)،پژوهشی در اندیشه‌های فردوسی،شرکت انتشارات علمی و فرهنگی،جلد دوم،چاپ اول،تهران. زرین‌کوب،عبد الحسین،(4631)،تاریخ مردم ایران،ایران قبل از اسلام،موسسه‌ی‌ انتشارات امیر کبیر،چاپ اول،تهران،4631. سوفوکلس،(6352)،افسانه‌ی تبای،ترجمه‌ی شاهرخ مسکوب،انتشارات‌ خوارزمی،چاپ دوم. کیا،خجسته،(9631)،شاهنامه‌ی فردوسی و تراژدی آتنی،شرکت انتشارات علمی‌ و فرهنگی،تهران. مرتضوی،منوچهر،(2731)،فردوسی و شاهنامه،مؤسسه‌ی مطالعات و تحقیقات‌ فرهنگی،(پژوهشگاه). انوشه، حسن. 1376. (به سرپرستي)؛ فرهنگنامه ادبي فارسي (دانشنامه ادب فارسي 2)، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، چاپ اول. پورداود،ابراهیم. 1378.گات ها(ترجمه و تفسیر)، چ1،تهران: انتشارات اساطیر. پورداود،ابراهیم.1377. یشت  ها(ترجمه وتفسیر)، چ1،تهران:انتشارات اساطیر. داد، سيما: فرهنگ اصطلاحات ادبي، سوم، تهران، مرواريد 1378. دادگران،سید محمد. 1381. مبانی ارتباط جمعی،چاپ چهارم ،فیروزه. دهخدا،علی اکبر. 1351. لغت نامه.تهران، انتشارات و چاپ دانشگاه تهران رستگارفسایی،منصور، فردوسی وهویت شناسی ایرانی،تهران،طرح نو. رزمجو،حسین. 1375. انسان آرمانی وکامل ،چاپ دوم،تهران ،امیرکبیر. زرین کوب،عبدالحسین. 1361.نقد ادبی (جلد اول).تهران:انتشارات  امیرکبیر. سهروردی، یحیی‌بن حبیش.1385. ...

  • ادبیات حماسی

    ادبیات حماسی ·         منظومه های حماسی ·         انواع منظومهحماسی o        منظومه های حماسی طبیعی و ملی o        منظومه های حماسی مصنوع ·         حماسه اساطیری ·         حماسه پهلوانی ·         حماسه دینی یا مذهبی ·         حماسه های عرفانی ·         ویژگی های حماسه o        زمینه داستانی حماسه o        زمینه قهرمانی حماسه o        زمینه حماسی ملی o        زمینه خرق عادت منظومه های حماسی حماسه در لغت به معنای دلاوری و شجاعت است و دزاصطلاح، شعری است داستانی با زمینه ی قهرمانی، قومی و ملی که حوادثی خارق العاده درآن جریان دارد. دراین نوع شعر، شاعر هیچ گاه عواطف شخصی خود را در اصل داستان واردنمی کند و آن را طبق میل خود تغییر نمی دهد، به همین سبب در سرگذشت یا شرح قهرمانیهای پهلوانانه و شخصیت های داستان خود، هرگز دخالت نمی کند و به میل خود درموردآنها داوری نمی کند. در این جا، شاعر با داستان هایی شفاهی و مدون سروکاردارد که در آنها شرح پهلوانی های عواطف و احساسات مختلف مردم یک روزگار و مظاهرمیهن دوستی و فداکاری و جنگ با تباهی و سیاهی ها آمده است. انواع منظومه حماسی در ادبیاتملل، از یک دیدگاه، دو نوع منظومه ی حماسی می توان یافت. منظومه های حماسی طبیعی و ملی که عبارت است از نتایج افکار و علایق وعواطف یک ملت که در طی قرن ها تنها برای بیان عظمت و نبوغ آن قوم به وجود آمده است. این نوع حماسه ها سرشار از یاد جنگ ها، پهلوانی ها، جان فشانی ها و در عین حال،لبریز از آثار تمدن و مظاهر روح و فکر مردم یک کشور در قرن های معینی از دوران حیاتایشان است که معمولاً از آنها به دوره های پهلوانی تعبیر می کنیم. از این گونهمنظومه های حماسی می توان حماسه کیل گمش وایلیاد و ادیسههومر، شاعر بزرگ یونانباستان و شاهنامه ی حکیم ابوالقاسمفردوسیرادر ادبیات فارسی نام برد. در این دسته منظومه ها شاعر به ابداع و آفرینش توجهیندارد بلکه داستان های مدرن کتبی یا شفاهی را با قدرت شاعرانه ی خویش نقل می کند. منظومه های حماسی مصنوع در این منظومه ها شاعر با داستان های پهلوانیمدون و معینی سر و کار دار ندارد بلکه خود به ابداع و ابتکار می پردازد و داستانیرا به وجود می آورد. در این گونه داستان ها، شاعران آزادند با رعایت قوانینی کهناظر بر شعر حماسی است به دلخواه موضوع داستان خود را ابداع کنند و تخیل خودرا درآن دخیل سازند، از این دسته می توان ظفرنامه ی حمداللهمستوفیدر زبان فارسی و "انه ادید" سروده یویرژیل، شاعر روم باستان را برشمرد. ادبیات حماسی را از چشم اندازی دیگر،به حماسه های اساطیر و پهلوانی، حماسه های عرفانی و حماسه های دینی تقسیم کرده ...

  • ادبیات حماسی تورکان

    ادبیات حماسی تورکان

    در دنیا حدود 40 ملت دارای ادبیات حماسی هستند که ترکان سرآمد تمام این ملل می باشند، بطوریکه ترکان حماسه هایی از قبیل ماناس متعلق به ترکان قرقیز، آلپامیش متعلق به ترکان قزاقی، اوغوزنامه و دده قورقود و کوراوغلی متعلق به ترکان اوغوز و اویغور را خلق کرده اند که سرآمد دیگر ملل حماسه ساز جهان هستند. برای روشن تر شدن موضوع حماسه های ماناس، مهابهاراتای هندی ها و شاهنامه را باهم مقایسه می کنیم.منظومه ی ماناس مبارزه ی ماناس قهرمان ترکان را با چینی ها و مغولان را در بر می گیرد که حداقل دارای 1000.000 بیت می باشد. درحالی که مهابراتا که به سانسکریت هندکی نوشته شده حداکثر دارای 440.000 بیت است و شاهنامه ی فردوسی فقط حداکثر 60.000 بیت را در بر می گیرد .حال اگر یک مقایسه ی دو دو تا چهارتا داشته باشیم خواهیم دید که منظومه ی ماناس که حداقل ابیات آن در نظر گرفته شده است 5/2 برابر منظومه ی مهاباراتا و 17 برابر شاهنامه است ، لازم به ذکر است که ماناس فقط یکی از حماسه هاس ترکان می باشد . بس یاشاسین آذربایجان اوغولاری.کتاب حماسه ماناس ( مناس ) : پدر یا بنیان‌گذار ملت برای مردم قرقیز "مناس" است. با این که قرقیزها اکنون موسوم به "مـَـناس" نیستند ، یعنی نام پدر ملت را بر سرزمین ‌شان نگذاشته‌اند، اما به باور بسیاری از تاریخ‌دان‌ها نام این ملت هم به اسطورۀ "مناس" بر می‌گردد. بنا بر آن حماسۀ مردمی ، مناس بود که چهل قبیلۀ پریشان را گرد هم آورد؛ نام قرقیز برآمده از " قِرق " ترکی به معنای " چهل " است و " -ایز " پسوند جمع در ترکی کهن است؛ یعنی چهل تکه که مناس به هم دوخته‌است. " مناس داستانی " ( داستان مناس ) عنوان حماسه‌ای فولکلوریک است عبارت از حدود 500 هزار دو بیت  که به باور گردآورندگان کتاب و مورخان " مناس‌سرایی قرقیزی " چاپ لندن، بزرگ‌ترین حماسۀ منظوم موجود در جهان است.  جلد کتاب " مناس‌سرایی قرقیزی " که سال ۲۰۱۱ توسط انتشارات " گلوبال  اورین‌تال" در لندن منتشر شد را تصویر بالا مشاهده کنید.2 - اوغوزنامه (شاهنامه) :   حوداث زندگي اوغوز خان بسيار شبيه به رويدادهاي زندگيmodu chanyu    " مته خان " (234- 174 ق.م) امپراتور قدرتمند هيونگ نو است. او براي نخستين باز از ديوار چين گذشت و ملل آسيايي را تحت لواي واحدي درآورد. پس از مته خان پسرش گؤك  خان (كي يوْك) (حكومت 174-160 ق.م)  به امپراتوري هون- تورك (هيونگ نو) رسيد .اوْغوزخان؛ بنیادگذار امپراتوری هون‌های آسیایی در سال ۲۰۹ پیش از میلاد بود. اوْغوزخان تحت فرانروایی پدرش تئومه‌ن از فرماندهان نظامی قبایل هون بود. وی پیش از چنگیزخان و ترک‌های گؤک ‌تورک فتوحات زیادی در آسیای میانه انجام داد.مولف قاموس الاعلام آرد: وی یکی از ...