۳ اردیبهشت : روز بزرگداشت شیخ بهایی

شیخ بهایی در سال ۹۲۵ خورشیدی در بعلبک چشم به جهان گشود و دانشمند بنام دوره صفویه بود. اصل وی از جبل عامل شام بود.

محمد ۱۳ ساله بود که به همراه پدرش عزالدین حسین عاملی به خاطر اذیت شیعیان آن منطقه توسط دولت عثمانی از یک سو و دعوت شاه طهماسب صفوی رهسپار ایران شدند و چون به قزوین رسیدند، در آن سکنا گزیدند. شیخ بهایی درقزوین زبان پارسی آموخت و به مدت سی سال دراین شهر زندگی کرد.

شخصیت علمی و ادبی و اخلاق و پارسای او باعث شد تا از ۴۳ سالگی شیخ‌الاسلام اصفهان شود و در پی انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان (در ۱۰۰۶ قمری)، از ۵۳ سالگی تا آخر عمر (۷۵ سالگی) منصب شیخ‌الاسلامی پایتخت صفوی را در دربار مقتدرترین شاه صفوی،شاه عباس اول برعهده داشته باشد.

شیخ در فاصلهٔ سال‌های ۹۹۴ تا ۱۰۰۸ قمری سفرهایی چند به خارج از قلمروی صفویه داشت. مکه، مصر و شام از جمله مقاصد این سفرها بوده‌اند.

برخی از آثار شیخ عبارت اند از:

جامع عباسی - شاخص‌ترین اثر شیخ است درفقه و به زبان فارسی که این خود ابتکاری نو در نگارش متون فقهی به شمار می‌رفت تا آن‌جا که برخی از صاحب نظران از آن به عنوان اولین دوره فقه فارسی غیر استدلالی که به صورت رساله عملیه نوشته شده است‌؛ یاد می‌کنند.

الزبده فی الاصول - مهم‌ترین اثر شیخ است در اصول.

اربعین - در مجموع، از بهترین و معروف‌ترین اربعین‌ها می‌باشد. این اثر بعد از مثنوی سوانح حجاز، تنها اثری است که شیخ در آن به مباحث ‏سیاسی پرداخته‌است، می‌توان دیدگاه و عقیده باطنی او در مورد رفتار با حاکم جور، و نیز علل و عوامل همکاری علما با شاهان صفوی را به دست آورد.

مثنوی سوانح الحجاز (نان و حلوا) - این کتاب آمیخته‌ای از مواعظ، طنز، حکایت، تمثیل و لطایف عرفانی و معارف برین بشری است با زبانی روان و دلنشین.

کشکول - نامدارترین اثر بهائی است که مجموعه گرانسنگی از علوم و معارف مختلف و آینه معلومات و مشرب بهائی محسوب می‌شود. این کتاب بصورت جُنگی آزاد، شامل شعرها و نثرهای مورد علاقه بهایی است که برخی از خود وی و برخی نیز گردآوری او از دیوان‌ها و کتاب‌های مورد علاقه‌اش بوده‌اند. این مطالب اغلب بی‌هیچ نظم خاصی به دنبال هم آمده‌اند. لیکن بیش از سایر تالیفات وی خواننده را به ضمیر فکری بهایی نزدیک می‌کند

بهائی آثار برجسته‌ای به نثر و نظم پدید آورده‌است که علاوه بر فارسی و عربی، شامل ترکی هم می‌شده‌است. اشعار فارسی او عمدتاً شامل مثنویات، غزلیات و رباعیات است.

بهاءالدین نه تنها عالم دینی و مردی متکلم بود بلکه ریاضیدان، مهندس، معمار و کیمیادان بود از علوم غریبه نیز آگاهی داشت. تحصیل علوم ریاضی را از نو زنده کرد و رساله‌هایی در ریاضیات و نجوم نوشت که آنها را از تلخیص آثار گذشتگان فراهم آورده بود.

یکی از نمونه کارهای بهایی تقسیم آب زایندهرود به محلات اصفهان و روستاهای مجاور رودخانه است که معروف است هیئتی در آن زمان از جانب شاه عباس به ریاست شیخ بهائی مأمور شد و ترتیب بسیار دقیق و درستی برای حق آب هر ده و آبادی و محله و بردن آب و ساختن مادی‌ها داد که هنوز به همان ترتیب معمول است و اصل طومار آن در اصفهان موجود است.

یکی دیگر از کارهای شگفت که به بهائی نسبت می‌دهند، ساختمان گلخن گرمابه‌ای است که هنوز در اصفهان مانده و به حمام شیخ بهائی یا حمام شیخ معروف است. این حمام در میان مسجد جامع و هارونیه در بازار کهنه نزدیک بقعه معروف به درب امام واقع شده و مردم اصفهان از دیر باز همواره عقیده داشتند که گلخن آن گرمابه را بهائی چنان ساخته که با شمعی گرم می‌شد.

همچنین طراحی منار جنبان اصفهان که هم اکنون نیز پا برجاست به او نسبت داده می‌شود.

وی در سال ۱۰۳۱ هجری قمری در اصفهان درگذشت و بنابر وصیت خودش جنازه او را به مشهد بردند و در جوار مرقد مطهر حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام جنب موزه آستان قدس دفن كردند.

ارگ شیخ بهایی

سخنی از شیخبهایی

همه روز روزه بودن،‌ همه شب نماز کردن

همه ساله حـج نمودن، سفر حـجاز کردن

ز مدینـه تا به کعبـه، سر و پا برهنـه رفتن

دو لب از برای لبیـک، به وظـیفه باز کـردن

به مساجد و معابر، همه اعتکاف جستن

ز مـلاهـی و منـاهـی همه احـتراز کـردن

شب جمعه‌ها نخـفتن،‌ به خدای راز گفتن

ز وجــود بـی نـیـازش، طـلـب نـیـاز کــردن

۳ اردیبهشت : روز بزرگداشت شیخ بهایی

مطالب مشابه :

گزارش روز بازگشایی مدرسه و هفته ی دفاع مقدس

الگو یابی

فرا رسیدن اعیاد مبارک و خجسته شعبانیه بر شما مبارک .

آموزش املاء به روش بازی

تشکيل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي

رونمایی از کتاب دائره المعارف شهدای دزفول

سردارخیبر حاج ابراهیم همت

۳ اردیبهشت : روز بزرگداشت شیخ بهایی

رنگ و فرم در طراحی بیمارستان کودکان

گزارش روز بازگشایی مدرسه و هفته ی دفاع مقدس