بي انگيزگي در دانش آموزان

بی انگیزگی؟!

بی‏انگیزگی در بین دانش‏آموزان این نگرانی را در والدین و معلمان به‏وجود می‏آورد که شاید آن‏ها نتوانند در مورد خود به درستی عمل کنند، به بیراهه بروند یا حتی زندگی خود را تلف کنند. موقعیت و شرایط محیط آموزشی از جمله عواملی است که با بی‏انگیزگی دانش‏آموزان ارتباط نزدیک دارد.

معلم مهم‏ترین نقش را در مدرسه ایفا می‏کند و چگونگی عملکرد دانش‏آموز به رفتار معلم بستگی دارد. برای معلم انگیزه‏ی دانش‏آموز هم به‏عنوان هدف و هم به‏عنوان وسیله‏ی پیشرفت در سایر زمینه‏ها اهمیت بسیار بالایی دارد. لذا در این بحث به‏طور مختصر ابتدا با علائم دانش‏آموزان بی‏انگیزه و سپس به سبب‏شناسی و راهکارهای مناسب جهت بالا بردن انگیزه‏ی لازم در دانش‏آموزان خواهیم پرداخت.

نشانه های بی انگیزگی در دانش آموزان

- ناتمام گذاشتن کارها

- خودداری از انجام تکالیف

- عدم تلاش برای حل مشکل خود

- مشکل در تصمیم‏گیری

- انتظار کمک از دیگران

- بی‏توجهی و بی‏دقتی

- تمایل نداشتن به فعالیت های بدنی

- آوردن بهانه‏های متعدد برای انجام ندادن کارها

- داوطلب نشدن برای انجام کارها

- عاجز بودن در تنظیم فعالیت حال و آینده

- میل دائمی به قرار داشتن در حالت استراحت

- به سر بردن دائمی در رویا

- قدرت تمرکز فکری پایین

-تنبلی نمودن و از زیر باز مسئولیت، شانه خالی کردن

عوامل مختلفی که منجر به کاهش انگیزه در دانش‏آموزان می‏شود:

- عدم هماهنگی بین میزان تکالیف مدرسه با توانایی‏های دانش‏آموزان

- یکنواخت بودن محیط آموزشی با توجه به پیشرفت‏های عصر حاضر که می‏توان از وسایل کمک آموزشی مثل نوار ویدیو، سی‏دی، اینترنت و... استفاده کرد.

- عدم کنترل والدین نسبت به وضعیت تحصیلی فرزندانشان

- بی‏ارتباط بودن تکالیف با نیازهای روزمره

- مشکلات خانوادگی نظیر محول نمودن کارهای منزل به فرزندان از طرف والدین

- انجام کاری برای دریافت حقوق و ساعات غیر مدرسه برای کمک به وضعیت اقتصادی خانواده.

- تشویق نشدن برای انجام تکالیف منظم

- افسردگی‏های خفیف

- داشتن تجربیات و شکست‏های تلخ متعدد

- عدم برخورداری از تجربیات موفق

- در معرض شماتت و تنبیه بودن

- نقایص فیزیولوژیکی و بدنی

- وجود نابسامانی، مشاجرات لفظی و درگیری در خانواده

- طلاق در خانواده

- وابسته بودن به والدین و انجام کارهای کودک به‏وسیله‏ی آن‏ها

- محرومیت از امکانات اولیه

- داشتن بیماری شدید

راهبردهای افزایش انگیزه در دانش‏آموزان

- اطمینان از وضیعت جسمانی دانش‏آموز از نظر معاینه‏ی شنوایی و بینایی:

- ایجاد هماهنگی بین تکالیف مدرسه با توانایی دانش‏آموزان

- متنوع کردن محیط آموزشی با استفاده از وسایل کمک آموزشی مثل فیلم، عکس، ماکت و...

- دادن تکالیف مرتبط با نیازهای دانش‏آموزان

- توجه به حاصل فرایند کار و تلاش دانش‏آموز (عدم نمره محوری در کلاس)

- استفاده درست از کلمات و جملات توسط والدین و معلمان.

والدین و معلمان گاهی از اوقات با سخنان به ظاهر ملایم و بی‏ضرر، موجب کاهش انگیزه در دانش‏آموز می‏شوند. آنان به دانش‏آموزی که در آستانه‏ی مردود شدن است می‏گویند: « ما می‏دانیم تو یک نابغه نیستی، توقع هم نداریم معجزه‏ای از تو ببینیم. فقط می‏خواهیم در حد توانایی‏ات درس بخوانی، اگر نمره‏ی قبولی بگیری ما راضی خواهیم بود.» این نوع گفتار، دیگر به دانش‏آموز این امکان را نمی‏دهد که برای رسیدن به درجات عالی آموزش تلاش کند؛ اگر هم نهایت کوشش خودش را هم به خرج بدهد، بیش از یک « قبولی» انتظاری دیگر از خود ندارد. پیامی که می‏تواند منجر به ایجاد انگیزه در فرد شود این است:

« ما انتظار داریم درس یاد بگیری و آدم تحصیل کرده‏ای بشوی. یادگیری یک امر تصادفی نیست، یادگیری مستلزم تلاش و عزمی راسخ است. ما چنین چیزی را از تو توقع داریم.»

- دادن خودمختاری و استقلال به دانش‏آموز در جاهایی که امکانش وجود دارد.

- تشویق‏های کلامی به شکل توصیفی، مثال: « رضا می‏بینم که عمل ضرب را خوب فهمیده‏ای.»

- نشاندن دانش‏آموز در جلوی کلاس یا در کنار هم‏کلاسی‏هایی که می‏توانند الگوی نقش مثبت برای او باشند، صدا زدن دانش‏آموز در کلاس در موارد متعدد، ارائه‏ی بازخورد در موارد متعدد، تقسیم تکالیف حجیم به بخش‏های کوچک‏تر

- کمک به والدین در درک واقع‏بینانه از توان یادگیری دانش‏آموز.

- دادن فرصت به دانش‏آموزان در بیان معلومات خود و آن‏چه خارج از کلاس از خانواده و دیگران آموخته‏اند.

کتاب معلم و دانش‏آموز - نویسنده: گینات هایم ، مترجم: سیاوش سرتیپی.

بي انگيزگي در دانش آموزان

مطالب مشابه :

بي انگيزگي در دانش آموزان

مدیریت دانش در شرکت آهن و استیل تاتا (قسمت دوم)

نحوه ادامه تحصيل دانش آموزان راهنمايي

نحوه ادامه تحصيل دانش آموزان نيمسالي واحدي

آيين نامه اجرايي مدارس(2)

بازخورد چيست؟

مخزن وحوزه تكثير

ثبت مشاهدات در ارزشيابي توصيفي

چالش‌ها و موانع استخراج دانش و مستندسازی تجارب خبرگان

نحوه ارزشیابی پایه ششم