با شهر من اشنا شوید
مختصات: شرقی″۰۳ ′۲۲ °۵۴ شمالی″۵۰ ′۵۳ °۳۱ / °۵۴٫۳۶۷۵شرقی °۳۱٫۸۹۷۲شمالی / ۵۴٫۳۶۷۵;۳۱٫۸۹۷۲ (نقشه) یزد
یــَـز یزد شرقی″۰۳ ′۲۲ °۵۴ شمالی″۵۰ ′۵۳ °۳۱ / °۵۴٫۳۶۷۵شرقی °۳۱٫۸۹۷۲شمالی / ۵۴٫۳۶۷۵;۳۱٫۸۹۷۲ اطلاعات کلی کشور ایران استان یزد شهرستان یزد بخش مرکزی مردم جمعیت ۴۳۲٬۱۹۴ زبان گفتاری فارسی لهجه یزدی مذهب شیعه،زرتشتی جغرافیای طبیعی مساحت ۶۳۰۵ ارتفاع از سطح دریا ۱۲۳۰ متر آب‌وهوا میانگین دمای سالانه ۱۹ میانگین بارش سالانه ۶۲ میلی‌متر روزهای یخبندان سالانه ۵۲ روز اطلاعات شهری شهردار محمدرضا عظیمی زاده ره‌آورد انواع شیرینی‌ها، بافتنی‌ها،سفال، حلوا ارده پیش‌شماره تلفنی ۰۳۵۱ وبگاه شهرداری یزد تابلوی خوش‌آمد به شهر به شهر قنات، قنوت، قناعت خوش آمدید یزد مرکز استان و شهرستان یزد در مرکز ایران است. این شهر بین رشته‌های شیرکوه و خرانق و در دره‌ای وسیع قرار گرفته‌است. آبادانی یزد از سدهٔ پنجم هجری به بعد بوده و اتابکان فارس از مهمترین عوامل پیش‌رفت این شهر در سده‌های گذشته به‌شمار می‌روند.[۱]یزد در منطقه جنوب شرق ایران واقع شده‌است. فاصله شهر یزد تا کرمان (مرکز منطقه‌ای جنوب شرق کشور) ۳۵۱ کیلومتر است. این شهر به شهربادگیرهاوشهردوچرخه ها معروف است پیشینه نام یزد [ویرایش]
واژهٔ یزد در لغت به معنای مقدس و پاک بوده و وجه‌تسمیهٔ این شهر، سرزمین مقدس و شهر خدا است. یزد پناهگاه بسیاری از دانشمندان و بزرگانی بوده که در زمان حملهٔ مغولان به ایران در سده‌های هفتم و هشتم هجری، این شهر را سکونتگاه و محل زندگی خود قرار داده بودند.[۱] واژه‌هایی که در تاریخها، سفرنامه‌ها، سیاحتنامه‌ها و دیگر مدارک تاریخی مربوط به پیش از اسلام، ماد و پارت و نیز پیش از ورود آریایی‌ها تا دوران کنونی به یزد داده شده‌است عبارتند از:
الف: ایز - ایزاطیخه – ایزدیس – ایساتیس – ایستخای
ک: کت – کتروا - کته – کث – کثه – که – کهثه
گ: گث – گبست
د: دارالسیاده – داراشیعه – داراالعباده – دارالمومنین - دارلعلم
ش: شهر ایزد
ی: یزجی – یزد – یزدان شهر - یزدان گرد – یست – یسدی – یسن – یکس
واژه «یزش» به معنای ستایش و نیایش در زبان پارسی میانه‌است. واژه «یزدان» یا «یزتان» نیز می‌باشد که معنای پاک، مقدس، فرخنده و در خور آفرین است به معنی ذات خدا است. یعنی آفریننده خوبی‌ها، پاکی‌ها و شهر خداست و این آخرین نامی است که در دوران ساسانیان بدان خوانده شده‌است. ایساتیس یا «فرافر» عیناًٌ شهر کنونی نبوده بلکه شش فرسنگ بالاتر از این شهر به سمت فرافر «هرفته» در دامنه کوه مهریز قرار داشت و شاید ایساتیس همان است که در جغرافیای بطلمیوس به نام «ایستیخای» در بیابان کارمانیا «کرمان» از آن یاد شده‌است. ایساتیس در آثار جغرافیایی پیش به گونه «ایزا طیخه» به معنی یزد هم آمده‌است. کثه که بیشتر کتب نام یزد را بدان خوانده‌اند.ابن بلخی در کتاب فارسنامه که در قرن ششم هجری تالیف شده نام اصلی یزد را «کثه» نامیده و احمد بن حسین بن علی کاتب نیز در قرن نهم در کتاب تاریخ یزد نام «کثه» را تایید نموده که معنی شهر کوچک است زیرا در پارسی باستان این واژه به معنای کوچک است زیرا کثه در مقایسه با ایساتیس که شهر بزرگی بود در حومه یزد قرار داشته و کوچک بوده‌است. اصطخری درباره یزد می‌گوید:«کثه مرکز یزد، شهری است درحاشیه کویر دارای هوای خوب ودرعین حال واجد آسایش وتنعم شهرهای بزرگ است». درزمان ساسانیان به فرمان یزدگرد اول در این محل شهری بناشد که آن را «یزدان گرد» نام نهادند و یزد گرد شهر را به دختر خود هدیه داد. واژه یزد نامی است باستانی که ریشه در «یشت» یا «یزت» و «یسن» داردبا مفاهیمی چون ستایش، نیایش، پرستش، ایزد و... که یکی از فصول پنجگانه اوستا هم با یکی از این نامها یعنی یشت خوانده شده‌است. بعداز آمدن اسلام وگرایش مردم یزد به دین اسلام عنوان دارالعباده یادرالعباده به این شهر داده شد. زیرا علاء الدوله کالنجار از ملکشاه سلجوقی تقاضای حکومت یزد را کرده بود تادرآن جا به عبادت بپردازد. احمد کاتب مورخ یزدی قرن نهم هجری قمری نوشته‌است که: «در سال ۵۰۴ هجری قمری ملکشاه سلجوقی حکومت یزد را به علاء الدوله کالنجار واگذار کرد و آن را دارالعباده نامید. اسامی منتسب به این شهر یعنی کثه (شهر دارای کتس=قنات)، فرافر (دژ بالایی)، هرفت (دژ نگهبانی)، ایساتیس (شهر دارای چشمه پوشیده نیرومند یا قنات نیرومند)، ایستیخای خبر بطلمیوس در صحرای کرمان ("ایس- تی-خا" به همان معنی ایساتیس) و یزد (شهر دارای چشمه پوشیده=قنات) نشانگر اهمیت دیرین و بزرگی این شهر کویری باستانی می‌باشند. وجه اشتقاق خود نامهای فارسی قنات یعنی کاریز (کا- ریز) و کتس (کت- اوس) هم چشمه ریزان و خانه چشمهاست. آثار این قنات نیرومند تاریخی دورتر از خود شهر یزد در بین کوههای شیرکوه و مهریز باقی‌مانده‌است. تاریخ و قدمت [ویرایش] یزد اولین شهر خشتی و دومین شهر تاریخی جهان بعد از شهر ونیز ایتالیاست استان یزد از سرزمینهای کهن و تاریخی ایران زمین است. در بعضی از منابع بنای اولیه برخی از شهرهای این استان چون (میبد) را به سلیمان پیغمبر، (یزد) را به ضحاک و اسکندر مقدونی و (ابر کوه) را به ابراهیم پیغمبر نسبت داده‌اند. این بیانگر قدمت و دیرینگی پیشینیه تاریخی و فرهنگی سرزمین و مردم این دیار است. مجموعه آثار باستانی پراکنده موجود در این استان نیز به سهم خود گویای این پیشینه تاریخی است. آثاری چون دست افزارهای سنگی بدست آمده از دره‌های شیر کوه، نگاره‌های روی تخت سنگ کوه ارنان، تکه سفالهای منقوش نارین قلعه میبد – متعلق به دوره ایلامی، غارهای استان و آثار معماری و شهر سازی باستانی و... نشان می‌دهد مدنیت یزد، در چهار کانون باستانی (مهریز و فهرج)، (یزد)، (رستاق و میبد) و (اردکان) متمرکز بود. پژوهشگران این منطقه را که در مسیر شاهراه‌های باستانی (ری – کرمان) و (پارس – خراسان) قرار داشت، جزء سرزمینهای دوردست مادها شمرده‌اند
بناها و مکان‌های تاریخی [ویرایش]
بازارهای تاریخی[۳] [ویرایش]
بازارچه پنجه علی
بازار خان
بازار زرگری
بازارچه پنجه علی
بازار قیصریه
بازار علاقبندی
بازار کاشی‌گری
بازار چیت سازی
بازار مسجد ملااسماعیل
بازار افشار
بازار حاجی قنبر
بازار محمد علی خان
بازار جعفرخان
بازار صدری (شاهزاده فاضل)
بازار دروازه مهریز
بازار مسگری
بازار نخود بریزی
میدان‌ها و لَـرد[۴]های تاریخی[۵] [ویرایش]
میدان امیرچقماق
خانه نواب وکیل
میدان خان
میدان بعثت
میدان قلعه[۶]
میدان امیرچقماق
میدان وقت و ساعت
لَـرد آسیاب
لَـرد باجوردی
لَـرد تازیان
لَـرد خواجه خضر
لَـرد فهادان
لَـرد کیوان
لَـرد گودال مصلی
لَـرد کوچه میرقطب
لَـرد مشیر
مساجد تاریخی و معروف[۵] [ویرایش]
مسجد امیرچقماق
مسجد جامع یزد
مسجد امیرچقماق
.jpg)
مسجد ملااسماعیل
مسجد شاه طهماسب
مسجد فرط
مسجد حظیره
مسجد بیاق خان
مسجد اهرستان
مسجد شاه یحیی(قلعه کهنه)
مسجد بزرگ پشت باغ
در محلات تاریخی یزد، در حدود ۳۰ مسجد دیگر را نیز می‌توان نام برد، که در مقیاس کوچکتر، نقش «مساجد محله‌ای» را ایفا می‌کنند.
محلات تاریخی[۷] [ویرایش]
اکثر محلات نام برده شده در فهرست زیر، به دلیل قرار گرفتن در محدوده بافت تاریخی یزد و یا در حریم آن در سال ۱۳۸۴ و با شماره ۱۵۰۰۰، تحت عنوان «بافت تاریخی یزد» به ثبت آثار ملی رسیده‌اند. آبشاهی
آبشور ابوالمعالی
اکبرآباد
امامزاده جعفر
امیرچقماق
اهرستان بازار
بازار نو
باغ صندل
باغ گندم
باغ مسجد
پشت باغ پنبه کاران
پیر برج تخت استاد
تل جنت آباد
جوی هرهر
چهار سوق
چهار کوچه
چهار منار
حسن آباد
مشیر خرمشاه
خلف خانعلی
خواجه خضر خیر آباد
دارالشفا
دروازه شاهی دولت آباد
رحیم آباد
زرتشتیان
زنگیان
سرپلک
سرچم
سر دوراه
سر سنگ
سلسبیل
سهل بن علی
سید صحرا
سید فتح الدین الرضا
سید گل سرخ شاه
ابوالقاسم شاهد باز
شش بادگیری
صدرآباد
عرقپزها
عیش آباد
فهادان
قاسم آباد
قصاب‌ها
قلعه کهنه
کثنویه
کوچه بیوک
کوچه حنا
کوچه کلاهدوزها
کوشک نو
گازرگاه گلچینان
گنبد سبز گود
شهریاری
گودال مصلی
لب خندق
لرد آسیاب
لرد کیوان
مالمیر محمود آباد
مریم آباد
ملا فرج الله
مهدی آباد
میدان شاه طهماسب
میر قطب
نصر آباد
نظر کرده وقت و ساعت یعقوبی
مراکز آموزشی قدیمی [۳] [ویرایش]
دبیرستان ایرانشهر
دبیرستان مارکار
دبیرستان کیخسروی
دبستان بدر
دیگر آثار تاریخی[۸][۹] [ویرایش]
برج خاموشان(دخمه زرتشتیان)
آب انبارها (رستم گیو،شش بادگیری)
باغها (باغ دولت آباد،باغ خان)
زرتشتیان (آتشکده زرتشتیان،دخمهٔ زرتشتیان)
یهودیان (کنیسه کمال)
ارگ و برج و بارو (برج و باروی یزد،ارگ حکومتی،قلعه اسدان)
امامزاده‌ها (امامزاده جعفر،شاهزاده فاضل)
قبه‌ها و بقعه‌ها (قبهٔ دوازده امام،بقعه سیدرکن الدین،بقعهٔ سیدخلیل)
خانه‌های تاریخی (خانهٔ رسولیان،خانهٔ عرب‌ها،خانهٔ لاری‌ها،خانهٔ ملک‌التجار)
مدارس قدیمی (مدرسهٔ خان(یزد)،مدرسهٔ ضیائیه(زندان اسکندر)،مدرسه شهاب الدین)
مجموعه مازاری‌ها(حناسایی‌ها) (مازاری جوشن،مازاری اتابکی،مازاری صلحی‌زاده)
مردم [ویرایش] زبان [ویرایش]
مردم یزد به زبان فارسی رایج با گویش یزدی سخن می‌گویند و بسیاری از واژه‌ها و ترکیبات زیبای فارسی را در گویش خود حفظ کرده‌اند. در استان یزد برخی ویژگیهای گویشی میان شهرستانهای مختلف محسوس است. معتقدان به آیین زرتشتی در میان خود هنوز به زبان نیاکانشان سخن می‌گویند و به ویژه مراسم مذهبی خود را با این زبان انجام می‌دهند. گویش یزدی بخشی از فارسی دری (فارسی خالص و اولیهٔ ایرانیان) است. دین [ویرایش] بیشتر مردم یزد مسلمان و شیعه دوازده امامی هستند. همچنین گروه بزرگی از زرتشتیان ایران در یزد ساکن هستند. اقلیت کوچکی از یهودیان نیز ساکن این شهر می‌باشند. جمعیت [ویرایش] بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ جمعیت شهرستان یزد در مجموع ۵۸۲٬۶۸۲ نفر است که این تعداد در ۱۶۸٬۵۲۸ خانوار زندگی می‌کنند که از این جمعیت ۲۹۷٬۵۴۶ مرد و ۲۸۵٬۱۳۶ نفر زن هستند.[۱۰] در این شهرستان ۴۸۴٬۱۶۷ نفر جمعیت شهری و ۴۲٬۰۰۹ نفر جمعیت روستایی اعلام شده‌است.
روستاهای شهرستان یزد [ویرایش]
از مناطق روستایی یزد به روستاهای شمالی یزد در مسیر یزد اردکان همچون اسلام آباد(میمونه) وعـلی آباد وحسن آباد و حسـین آباد وغیره اشاره نمود در طرف دیگر یزد بسمت جنوب به روستاهایی همچون ((هرفته))احمد آبـاد ومحمد آباد ودهـنو و... اشاره نمود از روستاهای غربی یزد هم به روستای خضر اباد واز شرق به روستاهای منطقه دُربید ازجمله دُربید و دَربید و طامهر و دشت ده و خورشید آباد و نیوک و تنوره و کلمند و انـجیره و نارستانه و مرزعه تراب اشاره نمود که بعضی از این روستاهها مانند نارستانه یکی از مناطق مقدس زرتشتیان می‌باشد
صنایع یزد
در یزد صنایع بزرگی همچون نساجی فرش، نساجی پارچه‌های طرح دار و ساده و فولاد و معادن آهن و معادن ذغال سنگ و معادن سنگ و کارخانجات کاشی و کارخانه‌های کابل و فیبر نوری و صنایع غذایی جای گرفته‌است که با وجود این صنایع حدود ۵۳ درصد از مصرف برق در تعرفه صنعتی استفاده می‌شود که از نظر رتبه بندی کشوری نیز پنجمین استان صنعتی کشور شناخته می‌شود. صنعت زرگری یا طلا سازی در یزد از مهمترین و مشهورترین صنایع یزد در سطح کشور است.
معماری یزد [ویرایش]
بادگیر معماری قدیم یزد نوشتار اصلی: معماری قدیمی یزد مشخص‌ترین وجهه شهر، معماری خاص کویری آن است. بادگیرها، مناره‌ها و گنبدها مشخص‌ترین جنبه ظاهری معماری شهر است. در این معماری از بادگیر برای گرفتن جریان باد و خنک‌کردن فضای ساختمان به کار می‌رفته‌است. بافت و ساخت معماری ویژهٔ منطقهٔ یزد از بارزترین نمونه‌های معماری خاص اقلیم‌های گرم و خشک در جهان است. تناسب آن با نیازها و شرایط اقلیمی- فرهنگی مردم منطقه، گذشته از زیبایی خاص این معماری، از ویژگیهای آن است. در مرکز هر محله معمولاً حمام، بازارچه، آب انبار، مسجد، حسینیه، لرد، کارگاه‌های کوچک، جوی آب (برای دسترسی به قنات) قرار دارد که بسیاری از این امکانات هنوز پا برجا هستند. معماری جدید یزد ایجاد گذرگاه‌های جدید غیر هم سطح همچون میدانهای امام حسین(ع)، شهدای محراب، معلم، شهید باهنر و گذرگاه تازه تاسیس میدان مهدیه همچنین ایجاد مجموعه فروشگاهی جدید مثل آریا و تک در صفائیه یزد و مجتمع ستاره در میدان آزادی(باغ ملی)و مجتمع در حال ساخت بازار بزرگ شهر در منطقه صفائیه می‌توان اشاره کرد. ایجاد مجمتمع‌های مسکونی در مناطق مختلف از جمله صفائیه (مجتمع شقایق، هادی، فرهنگ و...)و شهرک رزمندگان.
ترابری [ویرایش] فرودگاه [ویرایش]
فرودگاه یزد در سال ۱۳۴۸ در زمینی به مساحت ۵۷۵ هکتار تأسیس که در حاشیه جنوبی کویر مرکزی ایران و تقریباً در مرکز جغرافیایی کشور و در غرب شهر یزد در فاصله ۳/۵ ناتیکال مایل(حدود ۱۰ کیلومتری)از مرکز شهر قرار دارد. طول باند فرودگاه ۴۱۰۰ متر و عرض آن ۶۰ متر(۱۵ متر sholder)می‌باشد. این فرودگاه در محل تقاطع محورهای اصلی حمل و نقل شمــالی–جنوبی واقع شده و راه‌های هوایی بین‌المللی UL125 وUL124 و داخلی R663 , R654 و W5 از فراز آن می‌گذرد، در نتیجه اکثر هواپیماهای داخلی و خارجی اعم از نظامی و کشوری از فضای فرودگاه یزد عبور می‌کنند. این فرودگاه علاوه بر پروازهای برنامه‌ای و غیر برنامه‌ای که در حال انجام می‌باشد، می‌تواند در مواقع اضطراری مورد استفاده هواپیماها قرار گیرد، همان‌طور که در زمان جنگ ایران و عراق نیز مورد استفاده هواپیماهای نظامی بوده‌است و به عنوان بیس آموزشی شرکت‌های هواپیمائی تعیین گردیده بود، همچنین در حال حاضر دو فروند هواپیمای فوق سبک در حال انجام پروازهای آموزشی و تفریحی می‌باشند. فرودگاه در حال حاضر به صورت ۲۴ ساعته می‌باشد. ارتفــاع فرودگــاه از سطح دریــا ۱۲۳۰ متر (۴۰۵۵ پا) و برای هواپیماهای تا رده 200-747 B پیش بینی گردیده‌است. پارکینگ هواپیماها به ابعاد ۱۲۰×۴۲۰ متر می‌باشد که ظرفیت پذیرش آن یک فروند هواپیمای بدنه وسیع و سه فروند هواپیمای بدنه متوسط را به طور همزمان می‌باشد. این پارکینگ به وسیله دو تاکسی وی به باند مرتبط می‌باشد. محدوده منطقه تحت کنترل واحد مراقبت پرواز فرودگاه (CTR) دایره‌ای به شعاع ۳۰ مایل از دستگاه VOR/DME می‌باشد که تا ارتفاع ۱۷۵۰۰ پا از سطح دریا گسترش دارد. از نظر توپوگرافی در داخل این منطقه (CTR)دو رشته کوه موازی در فاصله تقریبی ۴۰ کیلومتر از یکدیگر قرار دارند که فرودگاه تقریباً در وسط این دو رشته کوه قرار دارد، در قسمت جنوب فرودگاه، شیرکوه در جهت شرقی–غربی امتداد یافته ولی خوشبختانه ارتفاعات موجود در نشست و برخاست هواپیماها اشکال ایجاد نمی‌کند و از این نظر فرودگاه از ایمنی بالایی برخوردار است.
راه آهن [ویرایش]
اتصال به شبکه حمل و نقل ریلی و جابجایی مسافر و بار از طریق ناوگان ریلی از آرزوهای هر شهروندی می‌باشد. آرزوی مردم استان یزد به بهره‌مندی از راه‌آهن در تاریخ اول خرداد ماه سال ۱۳۵۰ محقق گردید. البته پروژه راه‌آهن جنوب‌شرق، در راستای اهداف متصور برای آن با عنوان راه‌آهن قم ــ زرند در سال ۱۳۱۷ آغاز گردید و بخش عمده‌ای از فعالیت‌های زیربنائی آن نیز انجام گرفت اما به دلیل اوضاع سیاسی کشور در این سال‌ها افتتاح و بهره‌برداری آن تا سال ۱۳۵۰ به تعویق افتاد. با طلیعه عصر انقلاب صنعتی و ایجاد کارخانه ذوب آهن اصفهان ضرورت دستیابی به منابع معدنی ذغال سنگ و سنگ آهن باعث گردید تا مسئولین وقت با اهمیت خاصی این پروژه عظیم اقتصادی را در اولویت کار خود قرار دهند. کلیه عملیات فنی و نقشه برداری‌ها به دست مهندسین و کارگران ایرانی در مدت زمانی بسیار کوتاه انجام یافت. راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در یک شبکه گسترده و عظیم از خطوط، مهمترین نقاط حمل و نقل کشور را که در برگیرنده بنادر جنوب و شمال، مراکز صنعتی و اقتصادی از قبیل کارخانجات و مراکز اقتصادی و تجاری همچنین معادن عظیم مستقر در اقصی نقاط کشور را به یکدیگر متصل نموده‌است. این مجموعه گسترده تا سال ۱۳۹۰ در برگیرنده ۹۵۰۰ کیلومتر خط اصلی، در قالب ۱۸ اداره کل تقسیم‌بندی گردیده‌است. اداره کل راه‌آهن یزد یکی از این ادارات کل ۱۸گانه راه‌آهن می‌باشد. این اداره کل در سال ۱۳۵۰ با اتصال به شبکه راه‌آهن به منظور بهره‌برداری از معادن سنگ آهن و ذغال سنگ جهت تغذیه کارخانه ذوب آهن اصفهان، فعالیت خود را آغاز نمود. در حال حاضر این اداره کل دارای ۶۸۰ کیلومتر خط اصلی می‌باشد. مرکز آن در ایستگاه یزد قرار دارد و با اتصال به ۴ اداره کل (شرق، اصفهان، هرمزگان و کرمان) سهم و اهمیت قابل توجهی را در شبکه حمل و نقل ریلی به خود اختصاص داده‌است. این اداره کل از خروجی ایستگاه بادرود در استان اصفهان شروع و در ایستگاه بافق به ادارات کل راه‌آهن کرمان، هرمزگان و شرق متصل می‌گردد. نقشه خطوط اداره کل راه‌آهن یزد به پیوست می‌باشد. اهمیت استراتژیک اداره کل راه‌آهن یزد بدلیل واقع شدن در منطقه معدنی کشور و نقش آن در جابجایی و انتقال مواد معدنی همچنین اتصال بخش اصلی کریدورهای ترانزیتی ریلی راه‌آهن، اهمیتی قابل توجه می‌باشد. به گونه‌ای که مبتنی بر آمار عملکرد در دهه هشتاد در مجموع از حیث شاخص‌های عملکردی در راه‌آهن رتبه اول را کسب نموده‌است. کسب ۴۰/درآمد راه‌آهن در بین ۱۸ اداره کل بسیار حائز اهمیت و تحسین برانگیز می‌باشد.
۲) معرفی مسیرها و ایستگاه‌ها با خروج از ایستگاه بادرود که به عنوان یکی از ایستگاه‌های مرزی با راه‌آهن اصفهان می‌باشد به اداره کل راه‌آهن یزد وارد می‌شویم. در طول مسیر با عبور از ایستگاه‌های زواره و نائین به ایستگاه تشکیلاتی اردکان وارد می‌گردیم. ایستگاه اردکان اولین ایستگاه مهم و تشکیلاتی از سمت تهران به یزد می‌باشد. این ایستگاه به عنوان یک چهار راه ریلی نیز محسوب می‌گردد که از یک طرف با عبور ریل از ایستگاه‌های ساغند و چادرملو به معدن چادرملو ختم می‌گردد و در ایستگاه جندق به اداره کل راه‌آهن شرق متصل می‌شود. از سمت دیگر با اتصال ریل به ایستگاه ارژنگ به اداره کل راه‌آهن اصفهان متصل می‌گردد. از سمت دیگر با اتصال به ایستگاه میبد دسترسی ریلی را به سمت ایستگاه یزد فراهم می‌سازد. ایستگاه میبد خود نیز محل انشعاب به سه خط و مسیر می‌باشد و در حقیقیت سومین منطقه مرزی با اداره کل راه‌آهن اصفهان می‌باشد چرا که از مسیر ایستگاه میبد به ایستگاه ارژنگ این شبکه متصل می‌گردد. ایستگاه میبد از طریق خطوط ریلی و با عبور از ایستگاه‌های شمسی و نظر آباد به ایستگاه یزد متصل می‌گردد. ایستگاه یزد با توسعه شهر یزد در دو دهه اخیر تا حدودی در مرکز شهر واقع گردیده‌است. این ایستگاه با عنایت به آنکه مرکز اداره کل راه‌آهن یزد محسوب می‌گردد کلیه ساختمان‌های اداری و مهم را در خود جای داده‌است. این ایستگاه با توجه به اهمیت خاص اقتصادی راه‌آهن یزد نقش بسیاری مؤثری را همواره در سیستم و ناوگان حمل و نقل ریلی کشور ایفاء نموده‌است. ایستگاه بافق به عنوان یک چهارراه ریلی و منطقه مرزی بین ادارات کل هرمزگان، کرمان و شرق می‌باشد. انشعابات ریلی این ایستگاه عبارتند از بافق ــ یزد، بافق ــ بندرعباس، بافق ــ چغارت (معدن)، بافق ــ مشهد و بافق ــ کرمان. مسیر اداره کل راه آهن یزد که از ایستگاه بادورد شروع می‌شود در ایستگاه بافق خاتمه می‌یابد.
۳) اهمیت اداره کل راه آهن یزد در شبکه حمل و نقل ریلی و آمارهای عملکردی اداره کل راه‌آهن یزد به دلایل خاص جغرافیایی و واقع شدن دریک منطقه معدنی و مسیر ترانزیتی دارای نقش استراتژیکی مهمی در راه‌آهن جمهوری اسلامی می‌باشد. حدود ۸۳ کیلومتر خط صنعتی تجاری شامل خطوط فولاد آلیاژی، خط سیلوی یزد، خط شرکت بوتان گاز، خط شرکت پلی استر یزد، خط معدن چغارت بافق، سایت شرکت نفت وخط تخلیه نفت ایستگاه یزد جزء خطوط فرعی می‌باشد که در این اداره کل استقرار دارد. این خطوط و مسیرهای ریلی با انشعاب از ایستگاه‌های مهم و تشکیلاتی این اداره کل شامل: بافق، یزد، میبد، اردکان به تاسیسات، کارخانجات صنعتی و مراکز معدنی جهت تخلیه و بارگیری متصل می‌گردد. عمده بار حمل شده در این ناحیه سنگ آهن استخراجی از معادن چغارت و چادرملو، بارهای عبوری شامل نفت کوره، کنسانتره، سنگ آهن گندله و بارهای ترانزیتی می‌باشد. اهمیت اقتصادی راه‌آهن یزد به دلیل حمل مواد اولیه کارخانه ذوب آهن اصفهان و فولاد مبارکه‌است که قسمت اعظم سنگ آهن از معادن سنگ آهن چادرملو و چغارت تامین می‌گردد. ارتباط این منطقه با بندرعباس شاهرگ اصلی حمل و نقل کشور محسوب می‌شود و با افتتاح راه‌آهن بافق ــ مشهد این مسیر ترانزیتی حدود ۸۰۰ کیلومتر نزدیکتر شده‌است. در مجموع موقعیت راه‌آهن یزد در اتصال محورهای هرمزگان - اصفهان - خراسان - کرمان و معادن منطقه اهمیت ویژه و وضعیت منحصربه‌فردی را برای این راه‌آهن بوجود آورده‌است. با نگاهی به آمار وارقام مبتنی بر شاخص‌های تعیین شده در پنج سال منتهی به سال ۱۳۹۰ (از سال ۱۳۸۶ لغایت ۱۳۹۰) و مقایسه آن با کل عملکرد راه‌آهن کشور می‌توان دیدگاهی کلی نسبت به اهمیت این اداره کل در شاهرگ حیاتی و اقتصادی شبکه حمل و نقل ریلی پی برد. آمار و ارقامی که همواره این منطقه را از حیث درآمد، تن کیلومتر بار حمل شده و بار ترانزیتی در رتبه اول قرار داده‌است. در اداره کل راه‌آهن یزد مسافرین از طریق ایستگاه‌های تشکیلاتی موجود در مسیر به شهرها و استان‌های متصل به شبکه حمل و نقل ریلی و راه‌آهن عزیمت می‌نمایند. از ایستگاه یــزد به عنوان مرکز استان روزانه چندین قطار مسافری به مقصدهای تهران، مشهد، کرمان و بندرعباس اعزام می‌گردد و شهروندان از این طریق به مقصدهای مورد نظر عزیمت می‌نمایند. علاوه بر قطارهایی که از مبدإ یزد به مقصدهای مذکور اعزام می‌گردد روزانه چندین قطار مسافری دیگر نیز به صورت عبوری در سطح این اداره کل سیر می‌نمایند. قطارهای با مبدإ تهران به مقصدهای بندرعباس، کرمان و زاهدان، قطار اصفهان به بندرعباس، قطار اصفهان به مشهد، قطار شیراز به مشهد از نمونه این قطارهای عبوری می‌باشد. پایانه مسافربری [ویرایش] در زمینی به مساحت ۵۷ هکتار حد فاصل جاده شهرک صنعتی و جاده ترانزیتی و بلوار شهید دهقان که متعلق به سازمان مسکن وشهرسازی بود طی مراحل قانونی تملک، و در تاریخ ۷۷/۱/۲۵ عملیات عمرانی پایانه آغاز شد و در تاریخ ۱۳۸۸/۱۰/۱۵ با تعطیلی پایانه قدیم، خدمات دهی به مردم در پایانه جدید آغاز شد. زیر بنا پایانه بزرگ حدود ۱۴۰۰۰ مترمربع شامل ساختمان، حیات مرکزی و رواق‌هامی باشد که هزینه حدود ۱۰۰،۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ریال است که توسط شهرداری یزد ساخته شده‌است. ۱۲ هکتار فضای جنگلی-
۲ هکتار فضای سبز تزئینی -
۱۷ مرکز تجاری عرضه سوغات وتنقلات، مطبوعات، میوه فروشی، اسباب بازی فروشی، محصولات فرهنگی وخدماتی – رستوران بزرگ ومجهز – نمازخانه بزرگ- پاسگاه نیروی انتظامی – کافی نت – کافی شاپ – ۱۶ دفتر فروش بلیط باامکانات کافی وبه روز به مساحت هرکدام ۳۵۰مترمربع در سه طبقه، محل استراحت رانندگان(یک واحد ۸۰مترمربعی)، اتاق مدیریت مشرف به سالن انتظار مسافر، شرکت وگیشه فروش بلیط - سرویس‌های بهداشتی متعدد(۶۴ چشمه)-تعداد۱۲۸ سکوی سوار شدن مسافر – پارکینگ خودروهای سبک به تعداد۳۰۰ واحد (۲۰۰ واحد مسقف و۱۰۰ واحد بدون سقف) - سیستم تهویه مطبوع – ساختمان اداری مناسب – سالن عمومی بسیار مناسب به مساحت ۱۵۰۰مترمربع – ۳۵۰۰۰مترمربع کف فرش و ۵۰۰۰۰ مترمربع آسفالت.
ره‌آورد [۳] [ویرایش]
هنرمند دارایی باف
شیرینی: قطاب، پشمک، باقلوا، کیک یزدی، لوزهای پنجگانه، حاجی بادام، سوهان ، نان برنجی ، باقلوا نارگیلی ، باقلوا پسته ایی و باقلوا بیدمشکی.
پارچه (شعربافی): ترمه یا انگشت بافت، زری، مخمل، ، دارایی یا ایکات، شمد، چادرشب، روتختی، دستمال یزدی. روانداز و زمین پوش قالی، قالیچه، گلیم، سجاده، زیلو، پتو، سفره، بقچه، روفرشی، لنگ، حصیر.
خاکینه: سفال، سرامیک، کاشی.
سایر: انار، ارده، حلوا ارده، گیوه، سریشم، زیورآلات طلا.
آب وهوا [ویرایش] یزد،
دارای آب و هوای اقلیمی ـ گرم و خشک و بیابانی است و نوسان دما در تابستان و زمستان و حتی در شب و روز بالا و متغیراست و این از ویژگیهای آب و هوایی منطقه به شمار می‌رود، از این نگاه می‌توان گفت: یزد دارای دو فصل است فصل بلند گرما (از اسفند تا مهر) و فصل کوتاه سرما (از آبان تا اواخر بهمن).
افراد سرشناس [ویرایش]
سید محمد خاتمی
سید رضا حسینی‌نسب
محمد رضا عارف
محمد صدوقی
سید ضیاءالدین طباطبایی
رضا پاک‌نژاد
مهدی آذریزدی
محمدعلی اسلامی ندوشن
محمد رحمتی
محمدعلی جعفری
سید علی خاتمی
محمد فرخی یزدی
شمس کسمایی
شیخ حسن کرباسی یزدی
شیخ عبدالکریم حائری یزدی
شیخ غلامرضا فقیه خراسانی
مهدی برزگری
پهلوان ابراهیم یزدی
پهلوان محمد عبدل ابوالقاسم قلم سیاه
محمدتقی مصباح یزدی
مراکز علمی، آموزشی و فرهنگی [ویرایش]
حیاط ساختمان معاونت آموزشی دانشگاه یزد دانشگاه یزد دانشگاه آزاد یزد دانشگاه پیام نور یزد دانشگاه پیراپزشکی یزد مرکز تربیت معلم یزد پارک علم و فناوری یزد موزه علوم طبیعی یزد فرهنگسرای شهرداری مجتمع فرهنگی مهنور مجتمع فرهنگی امام علی موسسه آموزش عالی جواد یزد مرکز علمی کاربردی جوادالائمه دانشگاه جامع علمی وکاربردی یزد دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد مؤسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی یزد آموزشکده شهید صدوقی یزد (مرکز آموزش عالی فنی و حرفه‌ای پسران شماره ۱) آموزشکده امام علی (ع) یزد (مرکز آموزش عالی فنی و حرفه‌ای پسران شماره ۲) مراکز پزشکی [ویرایش] مرکز ناباروری یزد بیمارستان مرتاض بیمارستان سوانح سوختگی شهید صدوقی بیمارستان فوق تخصصی زنان و زایمان ونازایی مادر بیمارستان تخصصی قلب افشار بیمارستان شهید رهنمون(فرخی) بیمارستان شهید صدوقی بیمارستان تامین اجتماعی بیمارستان گودرز بیمارستان سیدالشهدا بیمارستان مجیبیان مرکز پرتو درمانی و شیمی درمانی رمضان زاده مرکز پزشکی خاتم‌الانبیا کلینیک تخصصی و فوق تخصصی بقایی پور مرکز پزشکی هراتی بیمارستان شاه ولی مراکز نظامی [ویرایش] پادگان آیت ا... خاتمی پادگان شهید صدوقی پادگان تیپ ۱۸ الغدیر صنایع دفاع یزد
شهرهای خواهر خوانده یزد [ویرایش]
یزد با برخی شهرهای جهان دارای پیوند خواهرخواندگی است: شهرهای خواهرخواندهٔ یزد
جاکارتا،
اندونزی
. شیایتینگ، چین
یاس‌برنی، مجارستان[۱۲]
حمص، سوریه
پانویس [ویرایش] ↑ ۱٫۰ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ یزد نگین کویر،
مجموعه اطلاعات و راهنمای سیاحتی یزد، استانداری یزد، ۱۳۷۵ ↑
میدان محله‌ای را لَـرد گویند. ↑
۵٫۰ ۵٫۱ افشار، ایرج، یادگارهای یزد، جلد دوم (شهر یزد)، انتشارات انجمن آثار ملی، ۱۳۵۴ ↑
در حال حاضر اثری از این میدان برجای نمانده‌است. ↑
خادم زاده، محمد حسن، محلات تاریخی شهر یزد، نشر: سبحان نور، پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی یزد،۱۳۸۶ ↑
در این فهرست از آثاری نام برده شده‌است که، قابل بازدید توسط گردشگران است. ↑
اداره میراث فرهنگی یزد، یزد پردیس کویر(راهنمای گردشگری استان یزد)، تهران: یزدا،۱۳۸۹ ↑
۱۰٫۰ ۱۰٫۱ «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰» درگاه ملی آمار ایران ↑
مطالب مشابه :
برگزیدگان چهاردهمین جشنواره خولرزمی کشوری
دبیرستان شاهد اردکان: دبيرستان سیدالشهدا:
وصیت نامه کوچکترین رزمنده سال های دفاع مقدس-شهید «محمدحسین ذوالفقاری میبدی»
وبسایت راهنمایی شاهد باهنر
نمونه سوالات دوره اندیشه سیاسی امام خمینی
راهنمایی شاهد شهید رجایی اردکان. از دلایل قیام سیدالشهدا و گرامر دوم دبیرستان.
با شهر من اشنا شوید
و (اردکان) دبیرستان گودرز بیمارستان سیدالشهدا بیمارستان مجیبیان مرکز
برچسب :
دبیرستان شاهد سیدالشهدا اردکان