راههاي تزريق دارو در احياي قلبي- ريوي - مغزي
پتاسیم کلراید POTASSIUM CHLORIDE
نام تجاری: KCl
طبقه‌بندی درمانی: جانشین شوندۀ الکترولیت‌ها (تأمین کننده پتاسیم)
طبقه‌بندی مصرف در حاملگی: A
فرآورده ژنریک ایران
For Infusion: 20 mEq/10 ml, 100 mEq/50 ml, 15%/50ml
Sustained Release Tablet: 500 mg
Powder: 20 mEq/10ml
مکانیسم اثر
این یون، کاتیون اولیۀ داخل سلولی می‌باشد. برای هدایت ایمپالس عصبی و انقباض عضله قلبی، اسکلتی و عضله صاف ضروری است؛ عملکرد طبیعی کلیه و تعادل اسید و باز را حفظ می‌کند.
موارد مصرف
آلکالوز هیپوکالمیک.
در بیماران مبتلا به فلج روده‌ای همراه با هیپوکالمی.
مکمل‌های پتاسیم به‌منظور پیشگیری از بروز کمی پتاسیم خون در بیمارانی که کاهش پتاسیم خون در آنان مخاطره‌آمیز است و همچنین در بیماران مبتلا به سیروز کبدی همراه با آسیت، زیادی آلدوسترون همراه با کار طبیعی کلیه، اسهال، استفراغ طولانی و نفروپاتی تخلیه‌کننده پتاسیم و در کودکان تحت درمان طولانی‌مدت با آدرنوکورتیکوئیدها.
مسمومیت مزمن با دیگوکسین.
مقدار مصرف
هیپوکالمی
خوراکی:
بالغین: برای درمان هیپوکالمی، 40 – 100 mEq پتاسیم خوراکی روزانه و منقسم به 2 – 4 دوز تجویز می‌شود.
تزریقی:
بالغین: به‌عنوان جانشین‌شونده الکترولیت یا درمان کمی پتاسیم خون، مقدار مصرف و سرعت انفوزیون باید برحسب نیاز بیمار تعیین گردد. اگر سطح پتاسیم بالاتر از 2 meq/l باشد و تغییرات نواری دیده نشود، می‌توان پتاسیم را با سرعت 10 mEq/h انفوزیون کرد. در موارد شدیدتر می‌توان پتاسیم را با سرعت 40 mEq/h انفوزیون کرد (حداکثر تا 400 mEq/day). پس از انفوزیون اولیه 60 – 40 میلی‌اکی‌والان، پاسخ بیمار باید با سنجش غلظت پتاسیم سرم و الکتروکاردیوگرام مشخص گردد و سرعت انفوزیون بعدی تعیین شود.
کودکان: روزانه 1 – 3 mEq/kg از راه خوراکی در دوزهای منقسم تجویز می‌شود و یا می‌توان تا 3 mEq/kg به‌صورت انفوزیون وریدی تجویز شود.
انفوزیون وریدی پتاسیم فقط در مواردی که هیپوکالمی شدید باشد و یا در مواردی بیمار نمی‌تواند پتاسیم خوراکی مصرف کند، اندیکاسیون دارد.
نکته: اگر سطح پتاسیم سرم بین 5/3 تا 5/2 mEq/lit باشد و تغییرات الکتروکاردیوگرافیک و یا اختلالات عصبی و عضلانی وجود نداشته باشد، درمان خوراکی روش انتخابی می‌باشد، درغیر این‌صورت بایستی درمان وریدی به‌صورت اورژانس به اجرا گذاشته شود.
درمان اورزانس هیپوکالمی
بالغین: 20 – 40 mEq در 1 لیتر نرمال‌سالین در عرض 1 ساعت انفوزیون می‌شود.
نکته: به‌ازای تجویز وریدی 20 – 40 mEq پتاسیم حدود %1 meq/l پتاسیم خون افزایش می‌یابد.
فارماکوکینتیک
دفع املاح پتاسیم از ادرار (90درصد) و مدفوع (10درصد) می‌باشد.
|
روش مصرف |
شروع اثر |
اوج اثر |
مدت اثر |
نیمه عمر |
|
تزریقی |
ظرف چند ثانیه |
فوری |
4 – 2 دقیقه پس از قطع انفوزیون |
2 دقیقه |
موار منع مصرف
این دارو در بیماران مبتلا به اختلال شدید کلیوی همراه با آنوری، الیگوری و یا ازتمی، در افرادی که بیماری آدیسون آن‌ها درمان نگردیده و در افرادی که دهیدراتاسیون حاد، کرامپ‌های گرمایی، هایپرکالمی و شرایطی که همراه با تحلیل بافت است، ممنوعیت مصرف دارد.
موارد احتیاط: بیماری‌های قلبی و کلیوی.
توجه: از آن‌جا که پتاسیم به‌طور عمده از کلیه دفع می‌شود، برای تجویز پتاسیم باید برون‌ده ادراری کافی باشد. درصورت بروز اختلال در عملکرد کلیه (کم‌ادراری یا افزایش کراتینین سرم) انفوزیون کلرورپتاسیم باید فوراً قطع شود. کاهش حجم ادرار به کم‌تر از 20 ml/h برای مدت 2 ساعت متوالی، اندیکاسیون قطع انفوزیون پتاسیم می‌باشد.
عوارض شایع: تهوع و استفراغ، ناراحتی شکمی.
عوارض مهم: ایست قلبی – ریوی، آریتمی، هیپرکالمی.
سایر عوارض: اغتشاش شعور، ضربان نامنظم یا آهسته قلب، بی‌حسی یا گزگز در دست‌ها، پا یا لب، اشکال در تنفس، الیگوری، اضطراب، خستگی، ضعف یا احساس سنگینی در پاها، تغییرات ECG، برادیکاردی، اسهال، درد و قرمزی در محل تزریق.
تداخلات دارویی
مصرف همزمان داروهای مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین، ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی، مسدود کننده‌های گیرنده بتا – آدرنرژیک، مدرهای نگهدارنده پتاسیم و هپارین با مکمل‌های پتاسیم، ممکن است سبب افزایش غلظت پتاسیم سرم و در نتیجه ایست قلبی شود. مصرف همزمان داروهای آنتی‌کولینرژیک با شکل خوراکی کلرورپتاسیم ممکن است شدت ضایعات دستگاه گوارش ناشی از مصرف این دارو را افزایش دهد. مصرف همزمان کلرورپتاسیم با دیگوکسین در بیماران دیژیتالیزه یا در بیماران مبتلا به بلوک شدید یا کامل قلب توصیه نمی‌شود.
توجهات پرستاری
بررسی قبل از تجویز
فعالیت کلیوی با بررسی تست‌هایی مانند BUN و کراتینین و جذب و دفع ارزیابی شود.
PH سرم و الکترولیت‌ها به‌خصوص اگر بیمار پتاسیم و منیزیم دریافت می‌کند کنترل شود.
علائم هشداردهنده هیپوکالمی عبارتند از: ضعف عضلانی، فلج شل، پارستزی، خستگی، لتارژی، بی‌اشتهایی، کاهش حرکات روده، هیپورفلکسی و یا آریتمی.
تغییرات ECG در هیپوکالمی حدود 3 mEq/L به‌صورت زیر می‌باشد:
ایجاد موج u بلندتر از T، به‌خصوص در لیدهای ll و lll و V1 و V3 .
پهن شدن یا منفی شدن موج T (کاهش ولتاژ T).
طولانی شدن فاصله QT.
ایجاد ضربانات VPC.
پایین افتادن قطعه ST و در هیپوکالمی شدید (1/5 mEq/L) فیبریلاسیون بطنی رخ می‌دهد.
تجویز دارو
پتاسیم فقط به‌صوت انفوزیون وریدی تجویز شود. از تزریق عضلانی، زیرجلدی و وریدی یکبارۀ این دارو باید اجتناب نمود.
توجه: هر 1 میلی‌لیتر پتاسیم 15% برابر با 2 mEq پتاسیم می‌باشد.
غلظت پتاسیم نباید بیشتر از (20 m/L)40mEq/L باشد، زیرا خطر وارد شدن تحریک به وریدها وجود دارد، مگر این‌که هیپوکالمی شدید باشد.
پتاسیم داخل وریدی نباید سریع‌تر از (10ml/h)20 mEq/h انفوزیون نمود. زیرا ممکن است سبب آریتمی‌های کشنده شود.
پتاسیم نباید در محلول‌های قندی تجویز شود زیرا دکستروز با تحریک ترشح انسولین باعث کاهش گذرای پتاسیم می‌شود.
در هنگام انفوزیون پتاسیم، باید از مخلوط شدن کامل دارو با مایع مطمئن شویم ممکن است دارو در قسمت پائینی سرم تجمع یافته به‌طور ناگهانی انفوزیون شود.
تجویز پتاسیم از ورید مرکزی به‌لحاظ نزدیکی به قلب ممنوع می‌باشد.
بررسی اثرات و عوارض دارو
پیگیری دقیق وضعیت بیمار، بررسی الکتروکاردیوگرام و اندازه‌گیری غلظت پتاسیم ضروری می‌باشد.
کنترل جذب و دفع در بیمارانی که این دارو را دریافت می‌کنند باید با دقت انجام شود. درصورت بروز الیگوری باید فوراً دارو قطع شود.
در بیماران سال‌خورده خطر بروز زیادی پتاسیم خون، به‌علت تغییر در توانایی دفع کلیوی این بیماران پتاسیم وجود دارد.
مصرف این دارو برای تصحیح کمی پتاسیم خون باید با احتیاط صورت گیرد تا از زیادی پتاسیم خون همراه با آریتمی قلبی اجتناب شود.
غلظت‌های پلاسمائی بیش از اولین 5/5 mEq/L به‌علت احتمال بروز آریتمی خطرناک است.
ضربان نامنظم قلب معمولاً از اولین علائم هیپرکالمی می‌باشد سایر علائم هیپرکالمی عبارتند از اغتشاش شعور، بی‌حسی یا گزگز شدن دست‌ها، خستگی یا ضعف غیرعادی، تنگی نفس، ضعف و یا سنگینی ساق پا.
آموزش به بیمار
فرآورده‌های خوراکی باید بلافاصله پس از غذا یا همراه با آن مصرف شود.
از خرد کردن یا جویدن قرص‌های پیوسته رهش خودداری کنید.
شکل پودر دارو باید در حداقل 120 میلی‌لیتر (نصف لیوان) آب یا آب‌میوۀ خنک به‌خوبی حل شود و سپس به آهستگی و در طی مدت 10 – 5 دقیقه مصرف شود.
دوره حمایتی خوراکی می‌تواند باعث ضایعاتی در رودۀ کوچک شود، بنابراین باید بیمار مورد بررسی قرار گیرد و در مورد نفخ شکم، درد یا خون‌ریزی گوارشی به بیمار هشدار داده شود. درصورت بروز علائم خون‌ریزی گوارشی، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
شرایط نگهداری
اشکال خوراکی و تزریقی آن را در دمای اتاق و دور از نور نگهداری کنید.
توجه: از آن‌جا که تزریق وریدی سریع پتاسیم می‌تواند تهدیدکننده حیات انسان باشد و این امر ممکن است در مواقعی مانند انجام عملیات احیاء قلبی و ریوی اشتباهاً رخ دهد توصیه می‌شود این دارو در ترالی کد نگهداری نشود.
مطالب مشابه :
خط مشی تزریق انسولین
عنوان خط مشی: خط مشی تزریق انسولین هدف و محتوای خط مشی : تزریق صحیح انسولین و پیشگیری از
دیابت حاملگی
در صورتیکه قند خون بدون نیاز به تزریق انسولین در حد مجاز کنترل شود و بیمار مشکل خط مشی های
ليست كل سوالات مصاحبه ازكاركنان درحاكميت باليني
(مطابق خط مشی نظام خوشامدگویی) (اعمال جراحی غیراورژانسی /تزریق خون و فراورده های خونی)
دیازوکساید DIAZOXIDE
این دارو همچنین آزاد شدن انسولین از *محل تزریق را به دقت ازنظر نشت خط مشی های
راههاي تزريق دارو در احياي قلبي- ريوي - مغزي
برای تزریق زیرجلدی هپارین از سرنگ انسولین خط مشی های
چک لیست ارزیابی بخش دیالیز
*خط مشی ها به ( قبل از انجام هرگونه پروسیجر درمانی، تشخیصی، تجويز دارو و یا تزریق
راههاي تزريق دارو در احياي قلبي- ريوي - مغزي
درد و قرمزی در محل تزریق. دکستروز با تحریک ترشح انسولین باعث کاهش خط مشی های
برچسب :
خط مشی تزریق انسولین