بررسی نقش آب در معماری

  • بررسی نقش آب در معماری کهن ایران

    بررسی نقش آب در معماری کهن ایران بررسی نقش آب در معماری شهری کهن ایران بانضمام نقد شهر شوشتر شهری بر پایه آب    آب يكي از عناصر طبيعي به شمار مي رود كه ماهيتي تغيير ناپذير دارد. هرجاكه ظاهر مي شود، كاربرد آن بايد منعكس كننده برداشت طراحان و سازندگان از طبيعت باشد.  دسترسي به منابع آب از ديرباز به عنوان يكي از مهم ترين عوامل موثر در مكان يابي شهري در ایران و سایر تمدن ها  مورد توجه بوده است. بررسي كلي جغرافيايي شهرهاي ايران به خوبي وابستگي ميان زندگي شهري و دسترسي به منابع آب را نشان مي دهد.  فلات ايران به دليل تنوع اقليمي و چشم انداز محيط طبيعي درهمه جا از منابع آب سطحي مطمئن برخوردار نيست، زيرا همان طور كه آب هاي سطحي زمين، چون دريا و رودخانه و درياچه در معماري و به وجود آمدن آن نقش دارد، دربسياري از مناطق كه از اين منابع سطحي به دورهستند، نياز مردم از راه منابع زيرزميني، چون قنات و چاه ها حاصل مي شود.  ساحل رودخانه ها بستر پيدايش و رشد بيشتر فرهنگ هاي كهن جهان است. در ايران نيز هرجا رودخانه اي جاري بوده، به سرعت و شتاب فرهنگي افزوده است وخود نيز در درون فرهنگ جا باز كرده است. و بايد گفت آب در گذشته هاي بسيار دور باعث به وجود آمدن مراكز حياتي و روش اقتصادي وشهرنشيني بوده است. پيش از ظهور اسلام، در ايران، معماري در كنار آب و دردامن طبيعت بدون آنكه آن را مخدوش سازد، حضور خودرا اعلام مي كند ونقش آب بيشتر نقش تجردي است. نيايش گاه ها و معابد وآتشكده ها دركنار آب و درنهايت احترام به وجود آب شكل گرفت. گويي آب گذرگاه انسان براي ورود به دنياي ديگر بود. آب نقش معنوي خود را در معماري ايران نشان داد، به گونه اي كه گردش آب نمايش تجردي آب درطبيعت است وتمام جوهر وخواص آب به صورت مجرد كه ظاهرا جنبه نمايشي پيداكرده و در نيايش آب منظور بوده است. رودخانه ها وچشمه ها و درياچه ها داراي جايگاه آييني و اعتقادي بودند. اين جايگاه به خودي خود شكل نمي گرفت. ساخت و وجود بناي مكان ها بود كه باورها و افسانه ها و آداب و رسومات را متجلي مي ساخت. آب هايي كه از دهانه سراب هاي بزرگ از دل كوه و درون غار و ازميان سنگ وخاك بيرون مي زند و روي زمين جاري مي شوند، چشمه هاي كوچك و بزرگي هستند كه ازميان سنگ وصخره مي جوشند و درساخت بناهايي كه در اطراف آنها ساخته مي شود نقش مهمي دارند. و در اينجا مي بينيم كه دو عامل آب وصخره در امر احداث بناهاي بوجود آمده نيز دخالت دارند.  پس همانطور كه آب در ساخت باغ نقش دارد، باغ نيز در به وجود آمدن شهر نقش خود را ايفا مي كند. تحولات مربوط به شهرها و رابطه ساختار ميان باغ وشهر آن چنان است كه مي توان از سويي باغ را شهر ...



  • بررسی نقش آب در معماری کهن ایران

    بررسی نقش آب در معماری کهن ایران

    آب يكي از عناصر طبيعي به شمار مي رود كه ماهيتي تغيير ناپذير دارد. هرجاكه ظاهر مي شود، كاربرد آن بايد منعكس كننده برداشت طراحان و سازندگان از طبيعت باشد. دسترسي به منابع آب از ديرباز به عنوان يكي از مهم ترين عوامل موثر در مكان يابي شهري در ایران و سایر تمدن ها  مورد توجه بوده است. بررسي كلي جغرافيايي شهرهاي ايران به خوبي وابستگي ميان زندگي شهري و دسترسي به منابع آب را نشان مي دهد. فلات ايران به دليل تنوع اقليمي و چشم انداز محيط طبيعي درهمه جا از منابع آب سطحي مطمئن برخوردار نيست، زيرا همان طور كه آب هاي سطحي زمين، چون دريا و رودخانه و درياچه در معماري و به وجود آمدن آن نقش دارد، دربسياري از مناطق كه از اين منابع سطحي به دورهستند، نياز مردم از راه منابع زيرزميني، چون قنات و چاه ها حاصل مي شود.   ساحل رودخانه ها بستر پيدايش و رشد بيشتر فرهنگ هاي كهن جهان است. در ايران نيز هرجا رودخانه اي جاري بوده، به سرعت و شتاب فرهنگي افزوده است وخود نيز در درون فرهنگ جا باز كرده است. و بايد گفت آب در گذشته هاي بسيار دور باعث به وجود آمدن مراكز حياتي و روش اقتصادي وشهرنشيني بوده است.پيش از ظهور اسلام، در ايران، معماري در كنار آب و دردامن طبيعت بدون آنكه آن را مخدوش سازد، حضور خودرا اعلام مي كند ونقش آب بيشتر نقش تجردي است. نيايش گاه ها و معابد وآتشكده ها دركنار آب و درنهايت احترام به وجود آب شكل گرفت. گويي آب گذرگاه انسان براي ورود به دنياي ديگر بود. آب نقش معنوي خود را در معماري ايران نشان داد، به گونه اي كه گردش آب نمايش تجردي آب درطبيعت است وتمام جوهر وخواص آب به صورت مجرد كه ظاهرا جنبه نمايشي پيداكرده و در نيايش آب منظور بوده است.رودخانه ها وچشمه ها و درياچه ها داراي جايگاه آييني و اعتقادي بودند. اين جايگاه به خودي خود شكل نمي گرفت. ساخت و وجود بناي مكان ها بود كه باورها و افسانه ها و آداب و رسومات را متجلي مي ساخت. آب هايي كه از دهانه سراب هاي بزرگ از دل كوه و درون غار و ازميان سنگ وخاك بيرون مي زند و روي زمين جاري مي شوند، چشمه هاي كوچك و بزرگي هستند كه ازميان سنگ وصخره مي جوشند و درساخت بناهايي كه در اطراف آنها ساخته مي شود نقش مهمي دارند. و در اينجا مي بينيم كه دو عامل آب وصخره در امر احداث بناهاي بوجود آمده نيز دخالت دارند.  پس همانطور كه آب در ساخت باغ نقش دارد، باغ نيز در به وجود آمدن شهر نقش خود را ايفا مي كند. تحولات مربوط به شهرها و رابطه ساختار ميان باغ وشهر آن چنان است كه مي توان از سويي باغ را شهر و شهر را باغ ناميد و از سوي ديگر باغ را به مثابه كارگاه طرح اندازي شهر تلقي كرد كه نمونه اين مطلب را مي توان درگفتار ...

  • نقش آب در معماری

    نقش آب در معماریتقدس آب در فرهنگ کهن ایرانسرزمین ایران از نظر جغرافیایی و آب و هوایی از مناطق خشک و همیشه با مشکل کم آبی و خشکسالی روبه رو بوده است، و جود سدهای قدیمی و آثار باقی مانده شبکه های آبیاری و قنات ها، همه نمونه هایی از نبرد مردم کشور ما با دیو خشکی و بی آبی است. همین کمبود آب و وجود بیابان های خشک بود که حرمت نهادن ویژه به آب را در میان مردم ایران در گاه باستان به وجود آورد. در فرهنگ ملی ما، آب را مظهر روشنایی دانسته اند و آن را نماد پاکی می دانند. درگذشته ای نه چندان دور، هیچ خانه ای نبود که حوضی در آن نباشد، حوض های زیبا و کوچک و بزرگ با کاشی های آبی فیروزه ای نماد مشخص زندگی در هر خانه ای بود.حوض و استخر در باغ های ایرانی و حتی در خانه های ایران اهمیت زیادی داشته و دارد، آب این حوض ها ذخیره ای برای آب پاشی گل و حیاط و ایوان هاست. ایرانیان همچنین "در حوض ها و استخرها از فواره نیز که از ملل خارجی آموخته اند استفاده نموده اند. ، باغ بزرگ هزار جریبی در اصفهان که در زمان صفویه ساخته شد، دارای ۵۰۰ فواره بوده است، در برخی از مواقع یک سیب سرخ را در میان آبی که از فواره بیرون می جهید قرار می دادند و این سیب همچنان در دهانه فواره بالا و پائین می رفت در مواردی دیگری آب از دهان یک شیر بیرون می جست و به استخری که به آن متصل بود سرازیر می شد، همچنین در زیر زمین های منازل نیز مردم با ایجاد حوض های کوچک به شکل های مختلف حوضخانه می ساختند و بیشتر در تابستانهای گرم، در هوای خنک و مطبوع آن به استراحت و گفت و شنود می پرداختند. از دیگر کارهای سنتی که ایرانیان در زمینه استفاده از آب انجام می دادند، "ساخت آب انبار بود، که برخی از آنها از دید معماری نیز اثری شایان توجه بود.اون گارسیادوسیلوا نیگوئروا(( سفیر فیلیپ سوم پادشاه اسپانیا)) راجع به آب انباری در لار که بسیار توجه او را جلب کرده، در سفر نامه خود مطالبی به رشته تحریر در آورده است.در جاده های کویر و دشت پهناور میانه ایران که کمتر به آب دسترس بود و اگر هم باریکه ای آب بود، چنان پر نمک و شور بود که نمی شد از آن استفاده کرد، حوض، برکه، پایاب و چاه درست می کردند. هنوز هم در راه های میان یزد و خراسان و راه تهران - کاشان - اردستان، از این چاه خانه ها بر جا مانده و مورد استفاده قرار می گیرد. فرم و ساختمان گرمابه ها و محل آنها نیز، بخش ارزنده ای از فرهنگ ملی ما و چگونگی استفاده از آب در این مکان، جایگاه ارزنده آب را در نظافت و پاکیزگی مردم کشور ایران نشان می دهد، که ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سال پیش قدمت دارد. گرمابه ساختمانی گرم با ظرفی بزرگ به نام(آبزن) بوده است. و برای آنکه آب را مقدس می شمردند ...

  • حوضخانه ها

    حوضخانه ها Houzkhaneh  چکیده: هدف اصلی این تحقیق ،شناخت حوضخانه ها بوده است .فضایی در معماری و باغ ایرانی که پیوند دهنده فضای بیرون و درون است . در پی شناخت موضوع ابتدا به بررسی نقش و جایگاه آب نزد ایرانیان پرداخته شده است تا ضرورت این بحث روشن تر گردد .و سپس به جایگاه آن در باغ ایرانی پرداخته شده است. بررسی نمونه های موردی از باغ و خانه که سعی شده همه گونه ها را شامل گردد منجر به برداشت خصوصیات مشترک و ویژگی کلی این فضای واسط شده است . برای تبیین موضوع ،بحث هايي با عناوين زير در تحقیق ارائه شده است  :  - نقش آب در ایران باستان   - جنبه نمادین آب    - جلوه های آب در معماری و باغسازی ایرانی    - برجسته کردن حضور آّب   - آب داخل فضای معماری     - حوضخانه ها    - دلایل احداث بررسی نمونه موردی  -   - خصوصیات کلی  نتیجه گیری  -  - منابع نقش آب در ايران باستان آب به همراه خاك، آتش و هوا، همواره به عنوان عناصر چهارگانه تشكيل دهنده جهان هستي به شمار رفته است. پيش از ظهور اسلام، در ايران، معماري در كنار آب و در دامن طبيعت بدون آنكه آن را مخدوش سازد، حضور خودرا اعلام مي كند و نقش آب بيشتر تجردي است. نيايش گاه ها و معابد و آتشكده ها در كنار آب و درنهايت احترام به وجود آب شكل گرفت. گويي آب گذرگاه انسان براي ورود به دنياي ديگر بود. آب نقش معنوي خود را در معماري ايران نشان داده است، به گونه اي كه گردش آب نمايش تجردي آب درطبيعت است . تمام جوهر و خواص آب به صورت مجرد و نمايشي در نيايش آب منظور بوده است. آب سر منشاء پیدایش سکونتگاهها : وجود يک سرچشمه و منبع آب دليلی موجه برای ساختن تلقی می شده است .   اطراف آن قرار می گيرد،شکل و فرم به مکان ها می بخشد، رابط و پيوند دهنده فضاهای مختلف به يکديگر می شود ، به صورت جاری و گذرا از داخل محيط می گذرد و يا به صورت منظرين و نمايشی نمود پيدا می کند. اين گزينه ها ممکن است به صورت منفرد و يا توامان در يک محيط تجلی يابند، اما در هر حال نشانگر ويژگی های نمادين آب است .دسترسي به منابع آب يكي از مهم ترين عوامل موثر در مكان يابي شهري مورد توجه بوده است. بررسي كلي جغرافيايي شهرهاي ايران به خوبي وابستگي ميان زندگي شهري و دسترسي به منابع آب را نشان مي دهد . به دليل تنوع اقليمي و محيط طبيعي دربسياري از مناطق از منابع آب سطحي مطمئن به دور هستند، نياز مردم از راه منابع زيرزميني، چون قنات و چاه ها حاصل مي شود. جنبه نمادین آب آب نماد همه چيزهای است که بالقوه وجود دارند، آب در آفرينش، اساطير، آئينها، شمايل نگاريها، جدا از ساختارهای فرهنگی، همواره يک نقش دارد، مقدم بر هر شکل و صورتی است و محمل و تکيه گاه هر آفرينش . تعابیر ...

  • مقاله معماری"نقش آب در طراحی پارک"

    در ایران باستان آب پیام‌آور روشنایی و پاكی به شمار می‌رفت و از ارزش زیادی برخوردار بود. شاید به علت اینكه ایران كشوری كم‌آب بوده، این مایع حیاتی بین ایشان قدر و منزلتی والا داشته است. آب در نزد ایرانیان نه تنها برای رفع نیازها مورد استفاده قرار می‌گرفته، بلکه از لحاظ معنوی و روحی نیز تاثیر بسیاری داشته است. آب نما و استخر در باغ‌های ایران یکی از ضروری‌ترین عناصر ایجاد باغ بوده است. استخر باغ‌های قدیمی دارای عمق زیاد و چندین فواره بوده‌اند از جمله استخر باغ بزرگ هزار جریب که در دوره صفویه در اصفهان احداث شد و پانصد فواره داشت. در ایران باستان آب پیام‌آور روشنایی و پاکی به شمار می‌رفت و از ارزش زیادی برخوردار بود. شاید به علت اینکه ایران کشوری کم‌آب بوده، این مایع حیاتی بین ایشان قدر و منزلتی والا داشته است. آب در نزد ایرانیان نه تنها برای رفع نیازها مورد استفاده قرار می‌گرفته، بلکه از لحاظ معنوی و روحی نیز تاثیر بسیاری داشته است. آب با قابلیت‌های مختلف خود مانند حیات، تازگی، درخشندگی، پاکیزگی، رونق و رواج روشنایی، سکون و آرامش و تحرک، احساس‌های متفاوت در روح و روان انسان گذارده است. به همین دلیل همواره در مکان‌هایی که ساخته دست بشر هستند، به صورت‌های مختلف برای خود جا باز کرده است. این مساله در رابطه با مکان‌هایی مانند پارک یا باغ بیشتر چشمگیر است. زیرا عنصر آب به عنوان یکی از زیباترین زمینه‌های دید و یکی از موارد تکمیلی فضای سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته در این مکان‌ها وجود آب برای پاکیزگی محل و آبیاری درختان و گل‌ها یا استفاده برای سرویس‌های بهداشتی، ضروری و پراهمیت است. در سده‌های گذشته ایرانیان باغ‌ها را بیشتر در زمین‌های شیب‌دار احداث می‌کردند و با ایجاد پلکان در مسیر آب، جریان ملایم آب، تند و پر سر و صدا می‌شد. اصلی‌ترین عاملی که همواره به باغ‌های ایرانی حیات می‌بخشید، آب جاری بود که در چهارباغ‌ها،‌ جویبارها و جوی‌های کم‌شیب و مارپیچی به حرکت در می‌آمد و هوای باغ را مطبوع و دلپذیر می‌ساخت. در باغ‌های تزیینی که به حوض‌ها می‌پیوست، جدول ها معمولا با سنگ و آجر ساخته می‌شد. در کف آب‌نماها و بیشتر جاهایی که آب در جریان بود، اغلب تخته سنگی با تراش سفیدرنگ یا با طرح‌های مختلف کار می‌گذاشتند که به موج آب، جلوه زیبایی دهد. باغ‌های قدیمی ایران اغلب در مناطق گرم و خشک و کم‌آب ساخته شده‌اند و دلیل احداث آنها در چنین مناطقی، وجود چشمه‌های طبیعی و یا کاریز است. وسعت هر باغ بستگی به حجم و مقدار آب موجود برای آبیاری آن دارد. باغ‌های شهرهای خشک و کویری ...

  • اشکال استفاده از آب در معماری و شهرسازی

      باز هم مقاله ای که توسط سرکار خانم محمدنیا تهیه شده است. ضمن تشکر فراوان از ایشان، شما را دعوت به مطالعه میکنم : اشکال استفاده از آب در معماری و شهرسازی به ۵ دسته تقسیم می شود که عبارتند از:   ۱) بستر مجموعه: در این شکل استفاده از آب اجناسی مثل پل ها و بنا های پیشرفته در آب و یا جزایر و شبه جزایر تبدیل به یک نقطه ی کانونی و فضای فعالیت می شوند٬ به طوری که آب کل زمینه است نه این که فقط جزئی از آن باشد.                       ۲) ستون فقرات: در مورد این شکل استفاده از آب می توان رودخانه هایی که از درون شهر ها می گذرند٬ کانال های مصنوعی و جوی ها را نام برد. این شکل استفاده از آب می تواند مردم را به فضای مشخص شده ای هدایت کند و در ضمن می تواند عامل جدا کننده بین اعضا مختلف یک مجموعه باشد.                     ۳) قطب یک مجموعه: در این حالت آب عنصر فعال مجموعه است و فوراْ جلب توجه کرده و مردم را به سمت خود دعوت می کند.                     ۴) دریاچه های مصنوعی: در واقع همان حوض ها و حوضچه ها هستند که تنوع قابل توجهی در طرح این دریاچه ها به چشم می خورد.                   ۵) محیط آبی: این طرز استفاده از آب در رنسانس و باروک در فرانسه و ایتالیا به اوج خود رسید و به طور کلی در این حالت از آب در طراحی فضاها استفاده می شود. اولین مکانی که در آن از آب به این شکل استفاده شد٬ پرتلند آمریکا بود که یکی از کاملترین آبنماهای شناخته شده در آمریکا است.   ــ در اینجا به بررسی هنر معماری سنتی و نقش آن در مدیریت آب می پردازیم. در گذشته آب نقش بسزایی در اختراع و به وجود آمدن یک سری فضاها داشته است. به عنوان مثال برای هدایت آب از یک مکان به مکان دیگر٬ قنات ابداع شد و به همین ترتیب بناهای دیگری نیز به وجود آمد که در زیر به بررسی مختصر نمونه هایی از آن می پردازیم. ۱) قنات:قنات اختراع ایرانیان است و ده ها قرن هم قدمت دارد. اجداد ما آب های شیرین دامنه ی کوهستان را با کمک فن قنات سازی که شیوه ی ابداعی خودشان بوده به حاشیه ی کویر ها می برده اند. قنات به یک رشته چاه که آب یک مادر چاه عمیق را برای شرب و کشت و کار به سطح زمین می رساند٬ گفته می شود. قنات اختراع ایرانیان برای غلبه بر خشکسالی بوده است.                                      ۲) یخچال: این بناها سازه های ساده ی خشت و گلی هستند که در دو فاصله ی کوتاه از سال فعال بوده اند. یکی چله ی تابستان و دیگری چله ی زمستان. در زمستان برای انبار کردن یخ و در تابستان فرح بخش و گوارای وجود بوده اند. یخچال ها از سه بخش تشکیل شده اند: الف) حوض یخ بند که یک محوطه ی مستطیل شکل بزرگ با عمق کم است و در قسمت شمال ساختمان ...

  • حوضخانه ها

    حوضخانه ها Houzkhaneh  علی اسدی/دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر دانشگاه بهشتی/ [email protected] چکیده: هدف اصلی این تحقیق ،شناخت حوضخانه ها بوده است .فضایی در معماری و باغ ایرانی که پیوند دهنده فضای بیرون و درون است . در پی شناخت موضوع ابتدا به بررسی نقش و جایگاه آب نزد ایرانیان پرداخته شده است تا ضرورت این بحث روشن تر گردد .و سپس به جایگاه آن در باغ ایرانی پرداخته شده است. بررسی نمونه های موردی از باغ و خانه که سعی شده همه گونه ها را شامل گردد منجر به برداشت خصوصیات مشترک و ویژگی کلی این فضای واسط شده است . برای تبیین موضوع ،بحث هايي با عناوين زير در تحقیق ارائه شده است : - نقش آب در ایران باستان - جنبه نمادین آب - جلوه های آب در معماری و باغسازی ایرانی - برجسته کردن حضور آّب - آب داخل فضای معماری - حوضخانه ها - دلایل احداث - بررسی نمونه موردی - خصوصیات کلی - نتیجه گیری - منابع نقش آب در ايران باستان آب به همراه خاك، آتش و هوا، همواره به عنوان عناصر چهارگانه تشكيل دهنده جهان هستي به شمار رفته است. پيش از ظهور اسلام، در ايران، معماري در كنار آب و در دامن طبيعت بدون آنكه آن را مخدوش سازد، حضور خودرا اعلام مي كند و نقش آب بيشتر تجردي است. نيايش گاه ها و معابد و آتشكده ها در كنار آب و درنهايت احترام به وجود آب شكل گرفت. گويي آب گذرگاه انسان براي ورود به دنياي ديگر بود. آب نقش معنوي خود را در معماري ايران نشان داده است، به گونه اي كه گردش آب نمايش تجردي آب درطبيعت است . تمام جوهر و خواص آب به صورت مجرد و نمايشي در نيايش آب منظور بوده است. آب سر منشاء پیدایش سکونتگاهها : وجود يک سرچشمه و منبع آب دليلی موجه برای ساختن تلقی می شده است . نمود آب در معماری به عنوان عنصری اصلی و مرکزی تلقی شده و معماری در اطراف آن قرار می گيرد،شکل و فرم به مکان ها می بخشد، رابط و پيوند دهنده فضاهای مختلف به يکديگر می شود ، به صورت جاری و گذرا از داخل محيط می گذرد و يا به صورت منظرين و نمايشی نمود پيدا می کند. اين گزينه ها ممکن است به صورت منفرد و يا توامان در يک محيط تجلی يابند، اما در هر حال نشانگر ويژگی های نمادين آب است .دسترسي به منابع آب يكي از مهم ترين عوامل موثر در مكان يابي شهري مورد توجه بوده است. بررسي كلي جغرافيايي شهرهاي ايران به خوبي وابستگي ميان زندگي شهري و دسترسي به منابع آب را نشان مي دهد . به دليل تنوع اقليمي و محيط طبيعي دربسياري از مناطق از منابع آب سطحي مطمئن به دور هستند، نياز مردم از راه منابع زيرزميني، چون قنات و چاه ها حاصل مي شود. جنبه نمادین آب آب نماد همه چيزهای است که بالقوه وجود دارند، آب در آفرينش، اساطير، آئينها، شمايل نگاريها، ...

  • بررسی اقلیم و آب و هوای رشت در معماری

    چکیده :در این پژوهش به بررسی تاثیر اقلیم و آب و هوای شهر رشت در معماری این شهر پرداخته شده است ، اقلیم شناسی علمی است که در جست و جویبیان و شرح طبیعت اقلیم و نیز اینکه به چه ترتیب از محلی به محل دیگر عوض گشته وهمچنین اینکه چگونه وابسته به فعالیتهای بشری است،میباشد .این علم کاملاً و بطورپیوسته وابسته به هوا سناسی بوده و خود در مورد تغییرات روزانه جوّی و نتایج آن بحثمیشود .در مطالعه وبررسی چگونگی هوا واقلیم ،لایه گازی شکل زمین پراهمیت می باشد ،ولی نباید از نظردور داشت که گرما و رطوبت بطورپیوسته و همیشه میان سطوح خشکی وآبی و جوّ مبادلهگشته و تمام آنها اجزای مکملی را به دست میدهند .مراحل مبادله گرما و رطوبت میانزمین و جوّ در طی مدت زمان طولانی باعث بروز وضعی میگردد که اقلیم نامیده میشود. براستی اقلیم بیش از این فقط یک میانگین آماری بوده و باید آن را مجموعه چگونگی های جوّی در گیر با گرما،رطوبت و حرکت هوا دانست. سایر عناوین موجود : مقدمهکلیماتوریسم (توریسم اقلیمی) در شهرستان رشت         درجه حرارت:بارندگی:رطوبت هوا:پوشش ابری و ساعات آفتابی:تعداد روزهای با دید افقی کم:تعداد روزهای همراه با برف و یا مخلوط برف و باران:تعداد روزهای یخبندان:باد:اقلیم شناسی و اقلیم شناسی کاربردی :اقلیم شناسی معماری :طراحی اقلیمی :عناصر اقلیمی تاثیر گذار در معماری :درجة حرارت :رطوبت هوا :باد:بارندگی :کاربرد و نقش آب و هوا در معماری و پروژه های ساختمانی :الف. مکانیابی پروژه :ب. نظم و ترتیب و جهت گیری بنا :ج. مقاومت مصالح بکار رفته در بنا :د.طرح و شکل :شکل بنا و نور و روشنائی :شکل بنا و تعادل حرارتی :الگو های معماری بومی و سنتی منطقه (گیلان)شرایط محیطی حاکم بر معماری سنتی گیلانعمده ساختاربناهای مسکونی سنتی1. معماری بومی روستایی :2. معماری خانه های شهری :معماری گیاهی استان گیلان                  خانه های نواحی ساحلی و جلگه ای :خانه های میان بند یا جنگلی :اقلیم و معماری استان گیلان:اقلیم و معماری استان گیلان :مواد ومصالح رایج در ساخت یک بنای بومی: معماری گیلان؛ معماری برخاسته از طبیعتبالکن در نما: نسبت فضاهای باز و بسته در مساکنگیلانمعماری بومی گیلانمعماری گیلانکوتاه گونه ای پیرامون معماری گیلان    عوامل مؤثر بر معماری استان گیلانالف-خصوصیات آب و هوایی1 -  آب و هوای معتدل خزری2 -  الف) آب وهوای معتدل کوهستانیه-بادو-بارش منابع و ماخذدانلود پروژه 

  • بررسی روند شکل گیری نقش و تزئینات در مسجد و کلیسا از گذشته تا معاصر

      چكيده وجود آثار در معماري معاصر و غیر معاصر از خصايص بارز و مهم هر بنايي است. تزيينات آثار معماري اسلامي مانند گچ‌بري، آجركاري، سنگ‌كاري و كاشي‌كاري، گاهي با كاربرد مجزا و زماني در تلفيق با يكديگر توسط هنرمندان، نمايشي شگفتی از زيبايي‌ها پديد آورده است. هنرمند اسلامي با كنار هم قرار دادن حروف و اشكال تصويري گوناگون بسيار زيبا و با تنوع فوق‌العاده‌شان كه هر كدام از آن‌ها تداعي‌گر شكلی است، توانسته تركيبي تازه و بسيار جذاب پديد آورد. كتيبه‌ها علاوه بر اين ابزاري براي پيام رساني و انعكاس‌دهنده كلام خدا، سخنان اولياء و ادعيه اسلامي است.ازشاخصه‌هاي ديگر معماري اسلامي از لحاظ ميزان و درجه‌ي اهميت، نقوش هندسي هستند كه هميشه و در همه‌ جا به چشم مي‌خورند. استفاده از نقوش هندسي در مفهوم نمادين و فلسفي آن به منظور تأثيرگذاري رواني بر نيايشگر و تقويت حس وحدانيت در فضاي مسجد است. شكل‌هاي پيچاپيچ هندسي با تكرار تناسبات وابسته به يك نقش نوعي احساس نظم و هماهنگي مي‌آفرينند. اين دو عنصر تزييني به‌عنوان دو شاخصه اصلي تزيين معماري اسلامي در بسياري از بناهاي  تاریخی عصر صفوي در تركيب با يكديگر و به‌صورت مكمل ديده شده و با حفظ جايگاه خود معاني تازه و عميقي خلق كرده‌اند. قدر مسلم اين كه همراهي مضامين معنوي كتيبه‌ها با هماهنگي و احساس وحدتي كه نقوش هندسي به‌وجود مي‌آورد پيام‌هاي معنوي و روحاني ارزشمند و قدرتمندي دارد كه در روح و انديشه بيننده رسوخ مي‌كند. علاوه بر اين، نقوش هندسي و كتيبه‌ها در كنار يكديگر تركيب‌هاي بي‌نظيری پديد مي‌آورند كه به لحاظ زيبايي شناختي حايز اهميت مي‌باشند.   واژگان کلیدی: فرم، نقش، رنگ، کالبد   1.     مقدمه: ارتباط انسان با محيط اطراف او تابعي است از مجموعه سيستم حواس چندگانه‌اش. احساس بشر از فضا ارتباط نزديکي با دريافتها و ادراکهاي حسي او دارد، که آن هم در عکس العمل بسيار نزديک با محيط اطراف او مي‌باشد. بشر موجودي است داراي توانايي هاي حرکتي، بصري، دمایی و لمسي و غيره که در مواجهه با يك بنا، ممکن است توسط محيط اطرافش مهار شده و يا تقويت گردد. موضوع زيبائي شناسي نيز لذتي است که از برداشت ديداري، شنيداري، بويایی، لامسه اي محيط براي انسان حاصل مي گردد. از منظر زيبايي شناختي، فرم و نقش، ظاهر حسي و واضح يک شئ است که خود را در معرض درك و قضاوت بيننده قرار مي‌دهد. فرم و نقش دادن يعني پردازش اشکال و احجام به گونه اي که با ايده طرح انطباق يابد. براين اساس شکل پردازي صوري با توجه به فرم و نقش، وابسته به عوامل گوناگوني است. بعنوان مثال فرم و نقش يک گشودگي در يک ديوار بايستي ...

  • بررسی نور ، رنگ ، آب از دیدگاه عرفان در معماری اسلامی

    بررسی نور ، رنگ ، آب از دیدگاه عرفان در معماری اسلامی

    نور ، رنگ ، آب ، سه عنصر زیبایی شناسی معماری اسلامی اند. نور عمده ترین مشخصه معماری ایران است و نمادی از عقل الهی است . رنگ در انقطاب نور حاصل می آید و آب تصویر طبیعت ، در معماری اسلامی است در اینجا شرحی کوتاه بر این سه عنصر از دیدگاه عرفان خواهیم داشت . 1 – نور : نور جلوه خداوند است که حضورش در معماری اسلامی به ویژه در مسجد که خانه اوست تجلی می یابد. «الله نور السموات و الارض» و در کاستن از صعوبت و سختی و سردی سنگ و بنا نقش بسزایی دارد ، تجلی متافیزیک نور بر فیزیک بنا، آنرا اصلی ترین محور زیبایی شناسی معماری اسلامی در عرفان و معنا قرار داده است . در بناها از کف براق ، و درخشنده و سطوح دیوارها برای شکار نور استفاده می شد و گاهی نور طوری از سقف های الماسی شکل باز می تابید که انعکاسی در پی داشت . نور به تزیین معماری اسلامی کیفیتی پویا می بخشید و نقوش ، اشکال و طراح ها را به درون زمان می کشید . نور و سایه در سطوح ، تقابل های شدید ایجاد می کرد و به سنگ های منقوش و سطوح گچی و آجری ، بافت می بخشید. نور از لا به لای مشاربیه های چوبی ، جداره های گچی و مرمری ، و شیشه های نقوش پنجره ها رد می شد و نقوش را بر روی سطوح پشتی و داخلی نمودار می ساخت و پوششی زمانمند و متغیر از رنگ و سایه پدید می آورد.رنگ : رنگ از تکثیر نور حاصل می شود و نمایانگر کثرتی است که ارتباطی ذاتی با وحدت دارد . از دیدگاه اندیشمندان هنر اسلامی ، رنگ سفید نماد وجود مطلق و رنگ سیاه که پوشش خانه کعبه است نماد اصلی تعالی و فراوجودی است که خانه کعبه با آن ارتباط دارد ، رنگ های آبی ، فیروزه ای و طلایی در نگارگری اسلامی و ایرانی ، جلوه هایی از معانی باطنی جاری در بطن رنگ هایند روان شناسی رنگ در قرآن نیز مورد تامل جدی قرار گرفته است . «قالوادع لنار بک بیین لنامالونها قال انه یقول انها بقره صفرا فاقع لونها تسرالناظرین» آیه ای که در آن رنگ زرد زرین عاملی برای سرور و انبساط خاطر ناظر معرفی می شود این آیه و همچنین احادیث و روایاتی که بر معانی رنگها دلالت می کردند (سفید که رنگ محبوب پیامبر بود و سبز که نشانه سیادت فرزندان علی (ع ) و فاطمه محسوب می شد ) رنگ را عاملی مهم در جهت استفاده معنوی در جلوه های نگارگری معماری اسلامی قرار داد، اهمیت و جایگاه رنگ در معماری اسلامی مورد توجه کامل قرار گرفته است یکی از اصیل ترین رنگ های مطرح در هنر اسلامی رنگ فیروزه ای است ، همچنین آبی لاجوردی هسته تمثیل مراقبه و مشاهده است ، بیانگر بیکرانگی اسمان آرام و تفکر برانگیز سحرگاهان صاف و صمیمی است ، در درون مسجد، برخلاف بیرون که کاشی کاری بیشتر با آجر عجین شده است ، نقوش کاشی با سفیدی نقوش گچ بری ...