ریسک و بازده مورد انتظار

تعريف ريسك و انواع آن

زيان بالقوه قابل اندازه‌گيري يك سرمايه‌گذاري را ريسك مي‌نامند. در فرهنگ و بستر، ريسك به معني شانس و احتمال آسيب و يا زيان و ضرر تعريف شده، و تعريف مالي و مقداري ريسك، توزيع احتمال بازده هر سرمايه‌گذاري مي‌باشد. در فرهنگ مديريت رهنما، در تعريف ريسك آمده است : «ريسك عبارت است از هر چيزي كه حال يا آينده دارايي يا توان كسب درآمد شركت، موسسه يا سازماني را تهديد مي‌كند.» وستون و بريگام در تعريف ريسك يك دارايي مي‌نويسند: ريسك يك دارايي عبارت است از تغيير احتمالي بازده آتي ناشي از آن دارايي. «نيكلز» مفهوم ريسك را از ابعاد مختلف مدنظر قرار داده و آن را از نظر مفهومي به دو دسته تقسيم مي‌كند. وي معتقد است واژه ريسك به احتمال ضرر، درجه احتمال ضرر، و ميزان احتمال ضرر اشاره دارد. در اين راستا ريسك احتمال خطر هم احتمال سود و هم احتمال زيان را دربر مي‌گيرد. در حالي كه ريسك خالص صرفاً احتمال زيان را در بر مي‌گيرد و شامل احتمال سود نمي‌شود، مانند احتمال وقوع سيل.

هر نوع سرمايه گذاي با عدم اطمينان‌هايي مواجه مي‌گردد كه بازده سرمايه‌گذاري را در آينده مخاطره آميز مي‌سازد. ريسك يك دارايي سرمايه‌اي بدين خاطر است كه اين احتمال وجود دارد كه بازده حاصل از دارائي كمتر از بازده مورد انتظار است. بنابراين ريسك عبارت است از احتمال تفاوت بين بازده واقعي و بازده پيش بيني شده و يا مي‌توان گفت ريسك يك دارايي عبارت است از تغيير احتمالي بازده آتي ناشي از آن دارايي.

وستون بريگام، ريسك يك دارائي نظير اوراق بهادار را تغيير احتمال بازده آتي ناشي از دارائي مي‌داند. بنابراين با معيار پراكندگي بازده دارايي، ريسك را مي‌توان انحراف معيار نرخ بازده تعريف نمود. پس مي‌توان پراكندگي بازده‌هاي ممكنه از بازده‌ مورد انتظار را با واريانس محاسبه و بعنوان يك معيار از ريسك تلقي نمود.

بطور كلي با اندازه‌گيري بين بازده واقعي و بازده مورد انتظار مي‌توان ريسك را به وسيله روش‌هاي آماري نظير واريانس، نيمه واريانس شيب خط رگرسيون و واريانس مقادير باقيمانده رگرسيون بدست آورد.

- كاهش ريسك

نكته قابل ذكر اينست كه چگونه ريسك را كم كنيم و آيا ريسك قابل كاهش هست يا خير؟

طبق تئوري پورتفوليو بخشي از ريسك را مي‌توان از طريق تنوع‌گرايي حذف نمود و مزيت پورتفوليو نيز در كاهش ريسك سرمايه‌گذاري مي‌باشد.

با در نظر گرفتن مزاياي ناشي از تنوع‌گرايي، متاسفانه نمي‌توان كل ريسك سرمايه‌گذاري را از بين برد، به اين دليل كه اوراق بهادار داراي ريسك سيتماتيك مي‌باشند، (ريسكي كه نمي‌توان از طريق تنوع‌گرايي حذف نمود).

در حالت كلي دو نوع ريسك وجود دارد:

1) ريسك سيستماتيك

2) ريسك غير سيستماتيك

بنابراين :

ريسك غير سيستماتيك + ريسك سيستماتيك = ريسك كل

ريسك غير‌سيستماتيك فقط منحصر به يك دارايي مي‌باشد براي اينكه آن ريسك در ارتباط با بخشي از بازده يك دارايي مي‌باشد. اين ميزان از ريسك مختص يك شركت يا يك صنعت مي‌باشد و ناشي از عوامل و پديده‌هائي مانند اعتصابات كارگري، عملكرد مديريت، رقابت تبليغاتي، تغيير در سليقه مصرف‌كنندگان و غيره مي‌باشد. ريسك سيستمايتك آن قسمت از ريسك مي‌باشد كه به شرايط عمومي بازار مربوط است.

تغيير نرخ بهره، نرخ برابري پول ملي در مقابل اسعار خارجي،‌ نرخ تورم، سياست‌هاي پولي و مالي، شرايط سياسي و غيره از منابع ريسك سيستماتيك مي‌باشند. هر تغيير در عوامل فوق الذكر بر روي شرايط كلي بازار تاثير مي‌گذارد.

تغييرات متغيرهاي كلان اقتصادي از منابع اصلي ريسك سيستماتيك مي‌باشد كه دراين قسمت به بخشي از آن اشاره خواهد شد.

- ريسك نرخ بهره

ريسك نرخ بهره بعنوان تغيير‌پذيري بالقوه در بازده كه ناشي از تغييرات نرخ بهره بازار است تعريف مي‌شود. ارزش هر سرمايه‌گذاري به ميزان سود و عايدات آن و همچنين نرخي كه براي محاسبه ارزش فعلي آن بكار مي‌بريم بستگي دارد. يكي از عوامل تعيين‌كننده نرخ تنزيل، ‌نرخ بهره است كه اگر هزينه بهره افزايش يابد به تبع آن نرخ تنزيل نيز افزايش مي‌يابد و در نتيجه ارزش فعلي سرمايه‌گذاري كاهش مي‌يابد.

- ريسك تورم

ريسك تورم به عدم اطمينان نسبت به سطح نرخ تورم در سالهاي آينده اطلاق مي‌گردد. ريسك تورم به عبارت ديگر به انحراف نرخ تورم واقعي مورد انتظار بستگي دارد. سرمايه‌گذاران قبل از اقدام به سرمايه‌گذاري نرخ تورم در آينده را پيش بيني مي‌كنند و آن را به نرخ بازده مورد توقع خود اضافه مي‌كنند، در نتيجه در موقع ارزيابي عايدات آتي سرمايه‌گذاري آن را با يك نرخ تنزيل به ارزش فعلي سرمايه‌گذاري تبديل مي‌كنند.

افزايش در نزخ تنزيل باعث كاهش ارزش فعلي مي‌گردد. اگر نرخ تورم واقعي بيشتر از نرخ تورم مورد انتظار باشد. نرخ بازده واقعي كه به سرمايه‌گذاران بدست مي‌آورند از نرخ بازده مورد انتظار آنها كمتر خواهد بود. همانطور كه گفته شد، ريسك تورم به قابل تغيير بودن يك سرمايه‌گذاري اشاره دارد. اقتصاددانان نرخ تورم را از طريق شاخص قيمت محاسبه مي‌كنند و شاخص قيمت كالاي مصرفي بهترين وسيله براي تعيين نرخ تورم است. وقتي مي‌خواهيم نرخ بازده مورد توقع را محاسبه كنيم، بايد تاثير تورم را نيز در آن به حساب آورد در اين صورت تاثير نرخ تورم بر بازده مورد انتظار يك دارايي سرمايه‌اي، مانند تغيير نرخ بهره كه در قسمت قبل اشاره شد، خواهد بود.

- ريسك كشور

ريسك كشور يا ريسك سياسي به ثبات يك كشور از ابعاد اقتصادي و سياسي مربوط مي‌شود. اين نوع ريسك در كشورهايي كه از ثبات سياسي و اقتصادي بالايي برخوردارند، پائين است.

- ريسك بازار

تعجب‌آور نيست وقتي كه مشاهده مي‌شود، قيمت سهام يك شركت عليرغم افزايش درآمد آن نسبت به دوره قبل، كاهش يابد. قيمت يك سهم ممكن است در يك زمان كوتاه بطور شديدي با وجود درآمد ثابت نوسان داشته باشد. عوامل اين پديده متفاوت مي‌باشد. اما اغلب بخاطر نگرش‌هايي كه سرمايه‌گذاران نسبت به كل اوراق بهادار يا قسمتي از آنها پيدا مي‌كنند مي‌باشد. تغيير‌پذيري در بازده اوراق كه ناشي از انتظارات سرمايه‌گذاران است، ريسك بازار نام دارد. ريسك بازار بعلت عكس‌العمل‌هاي گوناگون سرمايه‌گذاران به حوادث قابل رويت و غير قابل رويت مي‌باشند. اگر سرمايه‌گذاران انتظار داشته باشند كه در آينده وضعيت يك صنعت بهبود مي‌يابد، اين احساس و انتظار بر حسب افزايش قيمت سهام شركت‌هاي موجود از آن صنعت مي‌باشد. سرمايه‌گذاران معمولاً نگرش‌هاي خود را از طريق انتظاراتي كه از حوادث سياسي، اجتماعي يا اقتصادي دارند، بدست مي‌آورند.

برای اطلاع از ادامه مطلب، لطفا فایل PDF را دریافت و مطالعه نمایید.

ریسک و بازده مورد انتظار

ریسک و بازده مورد انتظار

مطالب مشابه :

وضعیت مالیه ایران در دوره قاجار

تحلیل اقتصادی «نظام سلامت»

بازداشت يك دانشجو به دليل انتقاد از شهرداري

تبریک سال 1394

تامین مالی از طریق اوراق بدهی

هزینه 30 درصدی اوراق بدهی

آموزش گام به گام بورس

داستان های کوتاه و آموزنده : بزت را بکش!!!!

چرا مدیران باید جانشینانی شایسته تربیت کنند؟

ریسک و بازده مورد انتظار