توليد نهالهاي پيوندي ليموترش

پرورش مركبات به صورت درختان بذري تا اواسط دهه 1800 ميلادي متداول بوده است. شيوع بيماري پوسيدگي طوقه(فيتوفترا)، منجر به انجام تحقيقاتي در زمينه استفاده از پايه هاي مختلف در مركبات گرديد و از آن به بعد تكثير پيوندي مركبات عملاً رايج شد (رادنيا، 1375). به طور كلي در استفاده از پايه براي يك رقم پيوندي بايستي به اثرات پايه بر خصوصيات پيوندك توجه نمود. نوع پايه فرم و اندازه درخت پيوندي را تحت تأثير قرار داده و باعث كوتاهي و يا بلند شدن ارتفاع درخت مي شود (خوشخوي، 1368). در مركبات نيز پايه اثرات متفاوتي بر ميزان رشد رويشي، ميزان كلروفيل و تركيبات معدني پيوندك دارد. ليموآب يكي از ارقام تجاري مركبات در كشور ماست كه در مناطق جنوبي كشور با سازگاري مناسب با خصوصيات خاكهاي آهكي، سطح زير كشت زيادي را به خود اختصاص داده است. يكي از مصارف ميوة ليموآب، تهية آبليمو از آن است و به همين دليل بذر آن به مقدار زياد و ارزان در دسترس مي باشد. بذرها داراي خاصيت چند جنيني بوده و بيش از 75 درصد از جنين ها نوسلار(شبيه به اصل) هستند (رادنيا، 1375). بر همين اساس، ازدياد ليموآب در جنوب كشور از گذشته هاي دور به صورت بذري بوده و علاوه بر كاشت نهال بذري جهت توليد ميوه، از نهال هاي ليموآب به عنوان پايه جهت توليد ساير ارقام پيوندي مركبات نيز استفاده مي شود. طولاني بودن دوره نونهالي، خاردار بودن، تفرقه صفات و عدم يكنواختي درصدي از نهال ها، از مشكلات موجود در باغهاي ليموآب است. يكي از راههاي حل مشكل فوق، توسعه روش ازدياد پيوندي اين گياه است. در اين راستا بررسي تأثير نوع پايه بر خصوصيات رشدي و تركيبات معدني پيوندك ليموآب ضروري به نظر مي رسد. عليرغم آنكه معمولاً در ايجاد پايه ها، كارايي آنها در باغ مورد تأكيد است، ليكن معمولاً هيچ پايه اي بدون آنكه در خزانه مورد قبول واقع شود، نمي تواند ارزش تكثير تجاري به خود بگيرد. بر اين اساس تأثير نوع پايه بر خصوصيات رشدي و تركيبات معدني پيوندك ليموآب در شرايط خاك آهكي جهرم مورد بررسي قرار گرفت.

در اين پژوهش به منظور تأثير نوع پايه بر رشد رويشي و تركيبات معدني پيوندك ليموآب 10 پايه شامل ليموشيرين، ليموآب، ليمو ليسبون، پرتقال محلي، نارنگي كلمانتين، گريپ فروت، نارنگي كارا(نارنگي ساتسوما * نارنگي كينگ)، بكرايي(نارنگي * ليموشيرين)، ولكامريانا(نارنج * ليمو ليسبون) و نارنج مورد بررسي قرار گرفت.
5/7 ماه پس از كاشت بذر پايه هاي مذكور، نهال ها با استفاده از پيوندك ليموآب به روش كوپيوند سپري پيوند شدند. در پايان آزمايش كه حدود 4 ماه از عمر پيوندك ها مي‌گذشت، فاكتورهايي نظير طول، قطر و كلروفيل پيوندك و عناصر پرمصرف و كم‌مصرف در آنها اندازه گيري شد.
با توجه به نتايج به دست آمده مي توان گفت كه در بين پايه هاي مورد آزمايش، ولكامريانا(هيبريد بين نارنج و ليمو ليسبون) به خوبي قادر به جذب و تأمين عناصر پرمصرف مورد نياز پيوندك است. به طور كلي نتايج اين پژوهش حاكي از تأثير بسزاي نوع پايه بر روند رشد رويشي و تركيبات معدني پيوندك مي باشد. با توجه به نتايج به دست آمده، در يك جمع بندي كلي، مي‌توان به ترتيب پايه هاي ولكامريانا، بكرايي، ليموشيرين، ليمو ليسبون، ليموآب و تا حدودي نارنج را تحت شرايط اين آزمايش براي پيوندك ليموآب، مناسب تشخيص داد. ليكن تشخيص قطعي بهترين پايه براي پيوندك ليموآب، تحت شرايط خاك آهكي، نياز به آزمايشات مزرعه اي چندساله داشته تا طي آن خصوصيات كمي و كيفي ميوه و سازگاري نوع پايه با شرايط خاك، در دراز مدت نيز مشخص شود.
منابع:
1- حسن زاده خانكهداني، ح. 1383. تأثير پايه هاي مختلف بر ميزان رشد رويشي، ماده خشك و تركيبات معدني پيوندك ليموآب. پايان نامه كارشناسي ارشد. دانشگاه آزاد اسلامي واحد جهرم. 85 صفحه.
2- خوشخوي، م. 1368. گياه افزايي، مباني وروشها، جلد دوم. انتشارات دانشگاه شيراز. 889 صفحه.
3- رادنيا، حسين. 1375. پايه هاي درختان ميوه(ترجمه). چاپ اول. نشر آموزش كشاورزي. 637 صفحه.

توليد نهالهاي پيوندي ليموترش

مطالب مشابه :

خانواده ليلياسه (4)

تكثير Glomus intraradices و تهيه مايه تلقيح آن قارچ به روش كشت درون شيشه اي

خانواده مارانتاسه، استرليتزياسه، بوگنويلاسه

رخت خرمندي، خرمالو، كلهو

تکثير بوسيله خوابانيدن ياLayering

توليد نهالهاي پيوندي ليموترش

تكثير گياهان داروئي

کشت و پرورش گیاه مرزنگوش

ازدیاد نباتات