زندگی نامه ابن یمین
یمین
پرش به: ناوبری، جستجو
| امیر فخرالدین محمود بن امیر یمین‌الدین طغرایی | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| زادروز | ۶۶۴ خورشیدی ۶۸۵ هجری قمری فریومد، جوین، خراسان |
||||||||
| درگذشت | پیش از ۷۴۶ خورشیدی ۷۶۹ هجری قمری فریومد، جوین، خراسان |
||||||||
| محل زندگی | فریومد جوین | ||||||||
| ملیت | ایرانی | ||||||||
| نام‌های دیگر | ابن یمین | ||||||||
| پیشه | شاعر | ||||||||
| سبک | خراسانی | ||||||||
| دوره | فرمانروایی سربداران، تیموریان، آل کرت | ||||||||
| مذهب | شیعه | ||||||||
| گفتاورد |
|
امیر فخرالدین محمود بن امیر یمین‌الدین طغرایی مستوفی بیهقی فریومدی، مشهور و متخلص به «ابن یمین» یکی از شاعران ایران در سده هشتم هجری است.
محتویات |
زندگی
پدرش ترک‌نژاد بود و به روزگار سلطان محمد خدابنده در روستای فریومد زمینی خرید و در آنجا ساکن گشت.
پدرش او را آموزش داد و از جوانی در شمار شاعران و منشیان دورهٔ خویش درآمد؛ و مقام استیفا یافت و «مستوفی» خوانده شد و چون مانند پدر متصدی نگارش طغرا در آغاز فرمان‌ها بود به «طغرایی» نیز مشهور گشت.
ابن یمین منصب استیفا و نگارش طغراها را در خدمت خواجه علاءالدین محمد فریومدی وزیر خراسان، به سال ۷۴۲ هجری بر عهده داشت و از منشآت او بعضی در کهن‌ترین ویرایش دیوانش که ظاهراً پیش از سال ۹۳۱ هجری نوشته شده، موجود است و دو نامه از آن‌ها نیز انتشار یافته‌است.
سال‌های نخستین زندگانی ابن‌یمین در خراسان گذشت. در دوران جوانی، به تبریز رفت و به درگاه غیاث‌الدین محمد بن رشیدالدین فضل‌الله وزیر پیوست و آن وزیر را ستایش کرد ولی کارش در آن شهر دوام نیافت؛ چنان‌که ناگزیر شد در قطعه‌ای که خطاب به غیاث‌الدین محمد سرود از او اجازه بازگشت به شهر خویش را بخواهد.
قطعه دیگری در دیوان او هست که نشان از زندگی وی در عراق عجم و بازگشتش به خراسان می‌دهد. پس از بازگشت به خراسان، ابن یمین بیشتر در زادگاه خود فریومد به سر برد و در همان حال با گروهی از امیران و وزیران عهد خود در بخش خاوری ایران ارتباط داشت و آن‌ها را می‌ستود.
از ممدوحان ابن‌یمین گذشته از خواجه علاءالدین محمد فریومدی، باید طغاتیمورخان، ملک معزالدین ابوالحسین محمد بن غیاث‌الدین کرت، خواجه وجیه‌الدین مسعود سربداری، خواجه علی سربداری، پهلوان حسن دامغانی سربداری و جانشین او خواجه نجم‌الدین علی مؤید سربداری را نام برد.
ابن یمین بینندهٔ کشاکش‌های پی‌درپی امیران خراسان در عهد فترت میان ایلخانان و یورش تیمور بود و گاه در این کشمکش‌ها و جنگ‌ها نیز حضور داشت. در رویدادی که در سیزدهم صفر سال ۷۴۳ هجری میان ملک معزالدین حسین کرت با خواجه وجیه‌الدین مسعود سربداری در زاوه رخ داد و به شکست و فرار خواجه وجیه‌الدین مسعود انجامید؛ دیوان ابن‌یمین در ضمن غارت بنگاه امیر به یغما رفت و بنا به گفتهٔ خواندمیر، خود شاعر نیز در این جنگ، به دست لشکر هرات گرفتار گشت، چون او را پیش ملک بردند، منظور نظر تربیت گردانید و بنابر آن‌که دیوان ابن‌یمین در آن مصاف تلف گشته بود، قطعه‌ای در آن باب گفت. اما تلاش برای یافتن دیوان او مؤثر نیفتاد و شاعر ناگزیر شد با گردآوردن شعرهای پراگندهٔ خویش از اینجا و آنجا و افزودن اشعاری که پس از رویداد گفته‌شده ساخته بود، دیوانی تازه ترتیب دهد.
زندگانی ابن‌یمین در سبزوار و فریومد به قناعت گذشت و اصولاً وی مردی قانع و گوشه‌گیر و دهقان‌پیشه و معتقد به بنیادهای اخلاقی بود. مرگش به سال ۷۶۹ هجری رخ داد.
آثار
دیوان تازهٔ او که اکنون در دست است، با مقدمه‌ای که شاعر در آن نوشته، در سال ۷۵۴ فراهم آمده و از قصیده، غزل، ترکیب‌بند، قطعه و رباعی، مجموعاً در حدود ۱۵ هزار بیت دارد. سخن او روان و منسجم و خالی از تکلف و علم‌فروشی و به تمام معنی دنباله سبک خراسانی است.
قطعه‌های ابن‌یمین به سبب اشتمال بر اندرز و طعن و طنز رواج و شهرت بسیار یافت و بر زبان شعردوستان جاری گشت و از این بابت میان شاعران معاصر خود منفرد شد. در قصیده‌سرایی و مثنوی‌پردازی توانا بود. از میان مثنویهای او مثنوی «مجلس‌افروز» به بحر خفیف مخبون محذف در تحقیق و عرفان و مثنوی بی‌نام دیگری هم در این موضوع به بحر هزج مسدس مقصور مشهورتر است.
به جز دیوان مولف، کتاب «ریحانه الادب» این کتاب‌ها را نیز به او نسبت داده‌است: «انشا طغرل»، به نام مجموعهٔ منشات؛ «انوار المبارک»، «چشمه فائز»، «کلیات طغری»، مجموعهٔ اشعار؛ «مجموعه الغرائب»؛ «المرآت المفتوحه».
مطالب مشابه :
سوقصد به‌جان رئيس آموزش و پرورش رودان
واحد مرکزی خبر رييس اداره آموزش و پرورش منطقه بخش رودخانه شهرستان رودان در استان هرمزگان
مسؤل کمیته بانوان وجوانان آموزش وپرورش رودان گفت.
کمیته ی بانوان وجوانان مدیریت آموزش وپرورش رودان حجاب را منع آموزش و پرورش رودان.
شورای آموزش و پرورش بخش بیکاه تشکیل شد .
در ادامه مدير آموزش و پرورش رودان در خصوص نقش با تدبیر و مدیریت خود و با گشاده
آموزش و پرورش رودان با کمبود معلم روبرو است
جدیدترین خبرهای آموزش و پرورش معلم و مدیریت آموزش و پرورش رودان با کمبود معلم
عکس؛ شکوفه دادن درخت سیب در رودان
آموزش و پرورش رودان. پایگاه اطلاع رسانی روابط عمومی مدیریت آموزش و پرورش شهرستان
به مناسبت آغاز هفته معلم، زندگینامه شهید استاد مرتضی مطهری/تقارن هفته معلم با ماه رجب
وبلاگ تخصصی آموزش علوم تجربی رودان مدیریت اموزش و پرورش وزارت آموزش و پرورش هم که
زندگی نامه ابن یمین
آموزش و پرورش رودان. پایگاه اطلاع رسانی روابط عمومی مدیریت آموزش و پرورش شهرستان
دل نوشته
آموزش و پرورش رودان. پایگاه اطلاع رسانی روابط عمومی مدیریت آموزش و پرورش شهرستان
مراسم سنتی آیینی رودانیان
آموزش و پرورش رودان. پایگاه اطلاع رسانی روابط عمومی مدیریت آموزش و پرورش شهرستان
برچسب :
مدیریت آموزش و پرورش رودان