گلیم

گلیم
گلیم یکی از صنایع دستی زنانه است که بیشتر در مناطق عشایری و روستایی ایران رواج دارد.

گلیم بافتی ساده داشته و با پشم و پنبه و در مواردی با پشم و موی بز بافته مي‌شود. وسیله بافت گلیم مانند قالی دارهای افقی یا عمودی مي‌باشد و هنگام بافت نخ‌های تار و پود یک در میان از زیر و روی یکدیگر مي‌گذرند، مانند بافت ساده یک سبد.گلیم ایران بر حسب مناطقی که آن را مي‌بافند دارای شیوه‌های بافت و نقوش متنوع است.یکی از ویژگی‌های گلیم، وفور مواد خام اولیه آن است و به همین دلیل در میان اقوام مختلف تولید مي‌شود. مواد اولیه گلیم پشم گوسفند، پشم شتر، موی بز و اسب و پنبه مي‌باشد.انواع رنگ و ‌ترکیب‌بندی‌های گوناگون آن از مهم‌ترین عناصر زیبایی و کیفيت گلیم مي‌باشد.

گلیم را مي‌توان از چندین جهات دسته‌بندی نمود

انواع گلیم از لحاظ ابعاد (گلیم معمولی، گلیمچه، دست گلیم و...تقسیم بندی گلیم از لحاظ جنس تار و پود (گلیم پنبه‌ای، گلیم پشم وپنبه، گلیم ابریشمی و...

تقسیم‌بندی گلیم ار نظر نوع بافت (گلیم یگ رو، گلیم دورو، گلیم سوزنی و...تقسیم‌بندی گلیم از نظر محل بافت (گلیم بلوچی، گلیم کردستان و...مهم‌ترین مناطق گلیم بافی در ایران عبارتند از: گلیم سنه، گلیم بیجار، گلیم شاهسون، گلیم زرند، گلیم‌های ورامین و گرمسار، گلیم قشقایی، گلیم بختیاری، گلیم منطقه خراساندر گذشته گلیم بیشتر برای مصارف خانگی تولید مي‌گردید، اما امروزه به خاطر توجه جهانگردان غربی و هجوم آنها تبدیل به یک تجارت پر سود بین‌المللی گردیده است.

گبه
گبه نوعی قالی گره بافته است با پرزهایی بلند که حداقل یک سانتی متر و پودهای متعدد (بین 3 تا 8 پود در هر ردیف) و معمولا درشت بافت است. این بافته معمولا در ایلات و عشایر جنبه خودمصرفی دارد. در گبه‌های قشقایی برخلاف گبه‌های سایر نواحی ایران که خودرنگ است، بافنده از رنگ‌ها و نقش‌های متفاوتی استفاده مي‌کند. البته گبه‌هایی با نقش ساده با زمینه ای یکرنگ یا رنگ‌های محدود نیز بافته مي‌شود. از نقش‌های مورد علاقه لبه بافان ایل قشقایی نقش شیر است که علاوه بر اهمیت باستانی این نقش مظهر جوانمردی است و
بی ارتباط با وجود شیر در منطقه کامفیروز و دشت ارژن فارس نیست. نقش‌های لچک‌ترنج, ستاره، نقش خشتی، نقش حیوانات مختلف و... نیز در گبه بافی کاربرد دارد. گبه‌های قشقایی تمام پشم هستند و تار آنها نیز پشمی است. ‌اندازه گبه متفاوت است. معمولا ‌اندازه 100×200 یا 200×115سانتیمتر متداول‌تر است.

جاجیم
جاجیم از بافته‌های عشایر است که برای پوشاندن رختخواب و اثاثیه درون چادر استفاده مي‌شود از این رو به آن «پوشن» نیز مي‌گویند. جاجیم‌های کوچک به عنوان روانداز نیز کاربرد دارد. جاجیم به رنگ‌های مختلف بافته مي‌شود و رنگ‌های روشن در بافت آن بیشتر به کار می‌رود. معمولا تار و پود آن هم رنگ است. نقوش جاجیم که برای تزیین آن به کار مي‌رود عبارتند ازنقش شطرنجی، نقش آینه کگل، نقش کنگره، نقش موازی، نقش حوض، نقش مدخل، نقش لوزی و...

جاجیم گل برجسته

گلیم گل برجسته یا گلیم سوزنی از بافته‌های خاص منطقه فارس و ایل قشقایی به ویژه طایفه کشکولی است. این بافته شباهت به گلیم دارد با این تفاوت که قسمت‌هایی از آن به صورت پودپیچی بافته مي‌شود و به شکل برجسته در روی کار نمایان است..
جاجیم‌های گل برجسته معمولا زمینه‌اي روشن دارند و نقوش آنها دارای رنگ‌های متنوع و‌ترکیبی از نقوش گلیم و قالی است. بافت آن از تار و پود پشمی یکرنگ است. ابعادش معمولا همان ابعاد گلیم و ابزار کار و حتی نحوه چله‌کشی این بافته دقیقا همانند گلیم است.

توجه:حق تاليف اين نوشته‏ها براي نگارنده محفوظ مي‏باشد اما تكثير آن با ذكر منبع و لينك به آن آزاد و باعث خرسندي مجموعه خواهد شد.


مطالب مشابه :


انواع گلیم های ایران و روش نگهداری از آن

فرش ایرانی - انواع گلیم های ایران و روش نگهداری از آن - کلیه اطلاعات مربوط به فرش




راهنمای خرید و استفاده انواع گبه ، گلیم ، جاجیم و ...

فرش و گلیم ایرانی - راهنمای خرید و استفاده انواع گبه ، گلیم ، جاجیم و - آموزش هنر اصیل ایرانی




گلیم

فرش و گلیم ایرانی مواد اولیه گلیم پشم گوسفند، پشم شتر، موی بز و اسب و پنبه مي‌باشد.انواع




آشنایی با انواع گلیم

من نمی خندم اگر بادکنکی می ترکد - آشنایی با انواع گلیم - و نمی خندم اگر فلسفه ای ماه را نصف کند




تاریخچه گلیم (بخش1)

فرش ایرانی - تاریخچه گلیم گره یا به اصطلاح تخت بافت یا گلیم باف برای انواع زیرانداز و زینت




طرح فرش ایرانی

فرش و گلیم ایرانی یک شکل عمده در فرش ایرانی، به خصوص در انواع بزرگتر آن، طرح لچکی یا




نمادها در گلیم

فرش ایرانی - نمادها در گلیم فلزات و همچنين خردل وحشي، سير، لاك پشت و انواع صدف موثر تشخيص




گلیم چیست؟

گلیم های ایرانی به دو روش: کرباس وصوفی نیز در دارهای عمودی یا ایستاده ،افقی انواع گلیم :




فرش و تابلو فرش های شفقی تبریز

آشنایی با انواع گلیم. جايگاه قالي در هنر وبسایت های فرش و تابلو فرش دستباف ایرانی.




برچسب :