فوائدوخواص انسان وحیوان

چرك گوش آدمى در علاج سردرد سودمند است.
اگر ادرار انسان را در ظرف مسى با عسل بپزند سفيدى چشم را برطرف مى‏كند و نقطه خونى چشم را از بين مى‏برد.
مخلوط سوخته موى انسان با مردارسنگ از گرى و خارش چشم جلوگيرى مى‏كند.
شير پستان در معالجه سل بسيار مؤثر است؛ پادزهر گزش خرگوش دريايى است؛ ادرار بول مى‏نمايد؛ پاشيدن آن در علاج زخم رحم و مزاج رحم سودمند است.
خوردن مخلوط ادرار انسان با سكنجبين علاج يرقان است به ويژه اگر با عسل و نخودآب باشد مؤثرتر است.
آب دهان‏
لكه‏هاى سياه و كك‏مك و خون‏مرده را مى‏زدايد.
اگر پوست انداختن را با آب دهان روزه‏دار و كافور ماساژ دهيد مفيد است.
اگر كرم در گوش باشد آب دهان روزه‏دار را در آن چكانيد كرم را مى‏كشد و فوراً بيرونش مى‏آورد.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 2
چكاندن آن در گوش براى كشتن كرم گوش، مار و افعى اگر توسط فرد ناشتا در دندان آنها اندازيد.
ماليدن آن به عضو جهت قطع خون.
آب دهان ناشتا، كژدم و مارها را مى‏كشد. اگر انسان ناشتا انسانى را گاز بگيرد اندام گزيده شده چرك مى‏كند.
شير زنان‏
خوردن آن، تقويت مغز، رفع بى‏خوابى، دفع سم عقرب دريايى، جهت نرم كردن حنجره، رفع سل و دق و يبوست، درمان مرض سينه، سرفه يبسى و خونريزى/ انفيه آن جهت رفع سرسام، سردرد گرم، ماليخوليا، جنون صفراوى و دموى/ چكاندن آن در چشم جهت رفع خشونت پلك آن و در گوش جهت درد و ورم گرم آن.
اعضاى حيوان‏
تهيه عناصر درمانى از حيوانات شروطى دارد:
حيوان بايد جوان باشد، در فصل بهار مورد استفاده قرار گيرد و سالم و كامل‏الاعضاء باشد. بايد مورد استفاده را بعد از سر بريدن حيوان از آن جدا كرد و حيوانى كه بر اثر بيمارى مرده است نبايد مورد استفاده قرار گيرد.
بول‏
بهترين نوع بول به منظور استفاده درمانى، بول شتر است كه خالص است. بول انسان از همه كم‏تأثيرتر است. و بول كهنه از بول تازه مؤثرتر است. در همه حالات بول اخته از بول خايه‏دار ناتوان‏تر است.
هر بول و به ويژه بول بز خانگى و كوهى، در علاج درد پى‏ها نافع و در مداواى كشيدگى مفيد است.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 3
بول كهنه شده آدمى چرك و ريم گوش را قطع مى‏كند. و كسى كه حس بويايى را از دست مى‏دهد درمانش بول شتر است.
بول بز و به ويژه بول بز كوهى اگر با سنبل‏الطيب باشد، داروى تب است.
حمل ادرار شتر جهت قطع حمل و بواسير/ با عسل جهت كاهش ورم‏ها، التيام زخم‏ها/ ماليدن آن بر بدن و بسيار ماندن آن بر بدن باعث تقرح آن است.
اگر بول انسان را بر گزش بگذارند پادزهر مار است به ويژه مارهاى سنگلاخى.
بولى كه با نطرون مخلوط باشد، علاج گزيدگى سگ و غيره است.
پنيرمايه‏
بهترين نوع پنيرمايه متعلّق به خرگوش است.
پنيرمايه، هر ماده جامدى را حل مى‏كند، خواه خون باشد و خواه شير منعقد شده در معده و خواه خلط غليظ. تمام پنيرمايه‏ها خاصيت برّندگى دارند. و از خونريزى زنانه و هر نوع ريزشى جلوگيرى مى‏كند.
خوردن همه پنيرمايه‏ها به ويژه پنيرمايه بيدستر در علاج صرع مفيدند.
اگر زنان پنيرمايه را بعد از تمام شدن حيض شياف كنند، به باردارى آنها كمك مى‏كند و اگر قبل از پاك شدن حيض، بياشامند مانع باردارى مى‏شود.
پنيرمايه به ويژه پنيرمايه بيدستر در علاج خفگى زهدان مفيد است.
پنيرمايه‏ها همه پادزهرند و سم شوكران را دفع مى‏كنند و در دفع سموم، پنيرمايه‏هاى بزغاله، بچه آهو، بچه شتر، بره از سايرين قوى‏ترند.
شش‏
بهترين آن شش بره و بزغاله شش ماهه تا يكساله خصوصاً اگر كوهى باشد/ ماليدن گرماگرم آن جهت كاهش ورم چشم/ ماليدن خونابى كه از بريان كرده بى‏نمك آن به دست مى‏آيد بر زگيل و
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 4
زردزخم جهت رفع آن/ مضر: معده (پخته آن) مصلح آن: در سركه بخيسانند سپس بريان كنيد، شكر.
پوست‏
بهترين آن جهت خوردن پوست بره و بزغاله يكساله فربه/ بهترنش پوست حيوان شيرخوار است كه مرطوب مى‏باشد.
لذيذترين همه پوست مرغ فربه پخته‏
پيچيدن عضو مار گزيده در پوست تازه نيز جهت جذب سم آن مفيد/ گذاشتن پوست مار ميان لباس‏ها مانع كرم زدن آن.
ماليدن سوخته پوست اسب آبى با آرد كرسنه، 3 روز متوالى جهت رفع سرطان‏
پوست شغال جهت گزيدن سگ ديوانه و منع ترسيدن او از آب/ آويختن پوست شغال بر كمر جهت دفع بواسير.
آويختن پوست بوزينه بر درخت مانع سرمازدگى آن.
پوست بز را اگر بر جاى خونريزى گذارند خونريزى را قطع كند.
پيچيدن عضو ضرب‏ديده و صدمه رسيده در پوست بز يا گوسفند كه تازه و گرماگرم حين ذبح باشد مسكّن درد.
پوست گوسفند جهت قطع خون جراحت تازه/ پوست تازه كنده شده گوسفند را فوراً بر جاى ضربه‏خوردگى گذارند از آسيب نگه دارد. و در علاج گرى و خوره سودمند است.
پوست سوخته مار اگر محلول شود و بر سر مالند، براى داءالثعلب مفيد است.
خاكستر پوست استر و مانند آن بر سوختگى و قرحه گرم آماس نكرده نهند خوب دارويى است. و براى درمان پوست انداختن كف پا و ران و بواسير مفيد است.
اگر پوستك درونى چينه‏دان پرندگان به ويژه خروس را خشك كنند و بسايند و محلول نمايند و بنوشند درد معده را تسكين دهد.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 5
پوست بز را تا گرم است اگر بر موضع مارگزيده گذارند سم را مى‏كشد.
چسباندن پوست سر بزغاله تازه ذبح نموده بر سر صاحب سرسام مفيد
پر
ساييدن سوخته اقسام آن جهت التيام زخم‏ها/ كُرك آن جهت قطع زخم‏ها/ سوخته بيخ پر پرنده‏ها خصوصاً پر طاووس كه سفيد است بى‏نظير در قطع خونريزى.
پيه‏
پيه حيوان پير كم‏تأثيرتر است و پيه نر هميشه قوى‏تر است.
پيه حيوان نر گرم‏تر از حيوان ماده، و وحشى گرم‏تر از اهلى است، و تازه آن گرم‏تر از كهنه آن.
پيه گاو نر گرم‏تر از پيه گوسفند و پيه بز ماده گرم‏تر از بز نر است.
پيه كليه بز ماده جهت تسكين دردها و خواب‏آور.
كشيدن پيه ماهى رودخانه‏اى پخته شده از حرارت خورشيد و با عسل جهت تقويت بينايى.
پيه افعى جهت ريزش آب در چشم/ گفته‏اند اگر از عضوى موى آن را بكنيد و پيه افعى به جاى آن بماليد ديگر در آن عضو مو نرويد/ مصلح آن: در گرم‏مزاجان سكنجبين و آب ليمو و در سردمزاجان زنجبيل و نمك.
پيه پرندگان وحشى جهت درد مفاصل.
پيه شير جهت تقويت باه.
پيه اردك بسيار لطيف است و از پيه مرغ خانگى گرم‏تر است. پيه خر وس ميانه‏اى بين اين دو است.
پيه مرغابى سريع‏الهضم/ پيه مرغابى جهت خشونت زبان و ورم رحم‏
پيه گوزن بسيار گرم است.
پيه ماده گاو ميانه‏اى بين پيه شير و پيه بز است و پيه بز از همه گيرنده‏تر است.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 6
پيه خرس لطيف است و در علاج داءالثعلب مفيد.
پيه الاغ لكه‏هاى پوست را برمى‏دارد و داروى سوختگى است.
پيه غاز بر ترك‏هاى رخسار و لب بسيار مفيد است و در تسكين درد گوش بسيار مؤثر است.
پيه مرغ زبرى زبان را از بين مى‏برد/ آن را آب كنيد تا به صورت روغن درآوريد و بماليد براى درمان مقعد كه در اثر ضعيفى يا اسهال بيرون مى‏آيد، بهبود تَرَك خوردگى‏هاى پوست.
پيه ماهى براى آب چشم مفيد است. و اگر با عسل باشد ديد را قوى مى‏كند.
پيه تازه مار در علاج آبريزش از چشم مفيد است و موى چيده شده از پلك را باز مى‏روياند.
پيه بز در علاج سوزش و قرحه روده/ آن را گرم كنيد و بماليد جهت درمان چاك گوشه لب/ براى درمان زخم سر پستان يا تَرَك آن، ابتدا موضع را با محلول اسيد بوريك بشوريد بعد پيه بز را مثل قيف درست كرده و روى آن بگذاريد/ آن را گرم كنيد تا آب شود و به موضع بماليد، خوب ماساژ دهيد، بعد با پارچه پشمى روى آن را ببنديد، سپس يك آجر آب نديده را گرم كنيد و روى موضع بگذاريد، بدينوسيله آن را خوب گرم نماييد و به ناراحتى مريض اعتنا نكنيد و روزى سه بار اين كار را تكرار كنيد جهت درمان فلج/ آب دم‏كرده آن را با آرد برنج مخلوط نموده و به موضع بماليد جهت باز كردن سر سوزه/ كمى از آن را در كمى آبجوش آب كنيد، بعد با كوبيده هسته تمبر هندى مخلوط نموده و نيم‏گرم به موضع بماليد براى باز كردن سر سوزه‏
ماليدن پيه فيل و گوزن بر تن حشرات را فرارى مى‏دهد.
ماليدن پيه كبوتر به صورت دائم جهت رفع اثر زخم‏ها كه بر پوست مانده باشد.
دنبه‏
فوايد: آرامش‏دهنده اعصاب و بدن/ با نشاسته مصلح كليه/ دنبه گوسفند سياه را 3 قسمت كرده هر روز يك قسم را با عاقرقرحا و زنجبيل و تربد بنوشيد جهت رفع عرق‏النسا/ دنبه را ورق‏ورق كرده بر عضو ببندند تا متعفن شود جهت تشنج و كزاز.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 7
تخم پرندگان‏
بهترين تخم، تخم‏مرغ خانگى است و زرده‏اش از همه بهتر است. و بهتر آن است كه با برشته كردن آن را منعقد نسازند. بعد از تخم‏مرغ تخم پرندگانى مانند تذرو، كبك، تيهو مرغوب‏ترند.
فوايد تخم مرغ: حرارت هوا مفسد آن است و حفظ آن از فساد هوا در نمك نگهداشتن است.
فوايد: نيم‏برشت آن مقوى، كم فضول، مقوى بدن، منع نزولات سينه، اصلاح خشونت سينه، معده، روده و مثانه، مقوى شخصى كه خون زيادى از وى رفته باشد و يا ضعفى از فصد رسيده/ خوردن زرده خام آن جهت رفع اذيت گزيدن مار و تصفيه صوت/ بسيار پخته آن باعث ديرهضم آن/ با كندر جهت سرفه/ با كهربا و طبا شير جهت قطع خونريزى/ با مصطكى جهت درد شكم/ ماليدن زرده آن با روغن گل و بابونه جهت ورم چشم، انثيين و مقعد/ ماليدن پخته زرده آن با زعفران و روغن گل و آرد جو جهت ورم بواسير، مقعد و ضربان آن، ضربان چشم/ اگر زرده آن را به قدر 4 يا 5 عدد با زيره كرمان و گل بابونه نرم كوبيده درهم سرشته بر پارچه كرباس آب نديده ماليده، گرم كرده و بر كمر بچسبانيد درد آن را تسكين دهد و تقويت بخشد/ ماليدن روغن زرده آن جهت درد چشم، سوختگى آتش و آبجوش و منع آبله كردن‏آن/ ساييدن آن قطع‏كننده خون و التيام‏دهنده زخم‏هاى كهنه و تازه.
تخم اردك و ساير پرندگان شناور خوب نيست و خلط بد دارند.
تخم‏ها به ويژه تخم گنجشك شهوت‏انگيز است.
اگر تخم غاز را با روغن زيت مخلوط كرده و نيمه گرم در رحم چكانند بعد از چهار روز حيض را به راه مى‏اندازد.
خشك‏مزاج‏ترين تخم‏ها تخم غاز و شترمرغ است.
مزاج تخم معتدل است. سفيده سرد و زرده گرم و سرد است.
زرده برشته و سفيده براى تسكين دردهاى سوزناك بسيار مفيد است. تخم هرچه سفت‏تر باشد، ديرهضم‏تر و مغذّى‏تر است و بهترش عسلى است كه زودتر نفوذ مى‏كند.
لكه‏هاى سياه آفتاب‏زدگى را مى‏توان با ماليدن سفيده تخم‏مرغ از بين برد.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 8
زرده برشته را با عسل مخلوط كنيد براى كك و مك و ساير لكه‏ها مفيد است.
تخم يكى از بازدارنده‏هاى ورم است و زخم‏ها را پاك مى‏كند.
اگر سفيده تخم را به وسيله پارچه پشمى بر زخم پيزى، زخم زهار، سوختگى آتش و آب بماليد نمى‏گذارد چرك كند.
زرده و سفيده براى علاج دردهاى عصب مفيد است و عصب را نرم مى‏كنند.
پرده دماغ تخم‏مرغ براى رفع زكام مفيد است. و زرده تخم‏مرغ خانگى در علاج ورم‏هاى گرم گوش مؤثر است.
سفيده تخم داروى چشم درد است. ماليدن زرده و آرد جو و نيز ماليدن مخلوط سفيده با كندر بر پيشانى ريزش‏هاى آب را از چشم بازمى‏دارد.
تخم نيم‏پز به ويژه زرده ولرم در مداواى سرفه، زبرى گلو، ورم داخلى، سل، صداگرفتگى در اثر گرمى، تنگى نفس، خونريزى بسيار نافع است.
تخم را اگر درسته در سركه بپزند ريزش مواد را به سوى معده و روده بازدارد و زبرى مرى و معده را برطرف سازد.
اگر تخم در خاكستر بدون دود برشته گردد و همراه آبغوره خورده شود مانع اسهال است و علاج زبرى روده و مثانه است.
سفيده تخم با اكليل‏الملك قرحه روده و عفونت را از بين مى‏برد و علاج زخم پيزى و زهار است.
خون‏
خونى كه براى درمان به كار مى‏آيد بايد از حيوان تندرست گيرند و نبايد هيچ خلطى و عفونتى بر رنگ آن چيره شود.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 9
چون خون در شكم يا در سينه يا در مثانه منجد گردد و باعث كاهش نبض و ضعف و غش و اختناق گردد علاج آن آشاميدن پنير مايه‏ها خصوصاً پنيرمايه خرگوش به مقدار 2 مثقال يا يك اوقيه سركه تند يا آب فوتنج با سكنجبين و سپس قى كردن.
خون عموماً بدگوارش است به ويژه اگر متراكم و پرمايه باشد/ خوردن آن، قطع‏كننده اسهال، رفع كننده سموم.
خون بال كبوتر تازه پر برآورده جهت رفع شب‏كورى.
خون خرگوش گرم است و اگر بر لكه‏هاى سياه صورت مالند مفيد است.
خون قورباغه رويش موى را منع كند.
خون گرم گاو نرم ورم سخت را نرم كند.
خون كبوتر تا گرم است اگر بر ترك‏هاى استخوانى و دردناك بچكانند مفيد است و اگر با روغن گل نيم‏گرم مخلوط شود و بر جاى آسيب‏ديده از افتادن بمالند نمى‏گذارد آماس كند. و نيز خون‏دماغ را كه از پرده مغز آيد قطع كند.
خون كبوتر، ورشان، بوتيمار، فاخته به ويژه خون بال آنها را اگر در چشم چكانند سرخى چشم (نقطه‏هاى سرخ چشم) را از بين مى‏برد و اگر قطره‏هايى از خون بيخ پر اين پرندگان باشد، بسيار مفيد است.
خايه‏
اكثر خايه‏ها ديرهضم و بعد از هضم و بسيار مغزى هستند كه در اين ميان خايه حيوان بزرگ ويژگى خاصى دارد.
عموماً خايه حيوان جوان از خايه حيوان پير بهتر است.
خايه حيوان‏هاى بزرگ جثه مانند قوچ و گاو نر ديرهضم است.
سنگدان پرندگان‏
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 10
فوايد: خوردن آن جهت توليد خون سالم، رفع خفقان/ مضر: قولنج مصلح آن: عصب آن را دور انداخته و كاملًا پخته و با سركه و نمك خورده شود/ پوست زرد داخل آن مخصوصاً اگر براى خروس باشد، خشك نموده و سپس ساييده و با آب سرد خورده شود جهت درد معده.
زهره‏
زهره‏ها به ترتيب اولويت: زهره ماهى شبوط و خرچنگ دراز دريايى؛ زهره لاك‏پشت؛ و زهره چهارپايان در درجه بعدى قرار دارند.
زهره مرغان بزرگ شكارى از زهره ساير پرندگان شناور و بيابانى و خانگى قوى‏تر و گزنده‏تر هستند.
زهره چهارپايان به ترتيب: زهره گاو، آهو، خرس، بز، گوسفند قوى‏تر از بقيه هستند.
بهترين زهره آن است كه رنگش زرد و طبيعى است. و زهره لاجوردى يا سرخ خوب نيست.
براى استفاده از زهره بايد سركيسه زهره را ببنديم و در آب فروبريم و آب را بجوشانيم و همين‏كه سه بار غلت داد آن را بيرون مى‏آوريم و در سايه بدون نم خشك كنيم و نگه داريم.
زهره حيوانات بر حسب نر و ماده و تشنگى و سيرابى و گرسنگى و سيرى و حركت و سكون حيوان اختلاف دارد.
اگر زهره را با نطرون و صمغ صنوبر و گل اندلسى مخلوط كنيد گرى چركين را شفا دهد.
كليه زهره‏ها داروى چشم هستند.
همه زهره‏ها را اگر بر ناف بماليد اسهال‏آور است.
زهره گورخر را اگر بر پوست بمالند اثر دمل را از بين مى‏برد.
زهره گاو را در مرهم وارد كنيد در مداواى زخم‏ها به جز بادسرخ و درد شديد بسيار مفيد است/ هر روز صبح و ظهر و شب هر بار دو تا سه قطره از آن را در گوش بچكانيد و يا آن را در قورى (فلزى نباشد) بريزيد و بجوشانيد و از لوله آن گوش و بينى را بخور دهيد جهت درمان سنگينى گوش/ هر روز كمى از آن را با كمى آب انار مخلوط نموده و در گوش بچكانيد جهت رفع كرى‏
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 11
گوش/ دو جزء از آن را با يك جزء عسل مخلوط نموده و پنبه‏اى تميز فتيله سازيد و صبح در گوش بگذاريد تا شب بماند و شب آن را عوض كنيد و تا صبح بماند و به همين طريق درمان را ادامه دهيد، تا زخم كهنه داخل گوش بهبود يابد/ زهره گاو سرخ با روغن بجوشانيد و آن بر بيضه بماليد، باد آن را مى‏نشاند.
زهره خروس را خشك كرده و بسوزانيد و شب‏ها مثل غبار نرم بساييد و در چشم بكشيد جهت درمان آبريزش چشم.
زهره بز نر، گوشت زائد را برمى‏كند و براى علاج واريس مفيد است. و نيز زخم‏هاى چركين گوش را معالجه مى‏كند.
زهره گرگ براى زخم‏هاى عصبى و شكستگى و كزاز ناشى از سرما مفيد است.
زهره لاشخور با روغن زيتون سنگينى گوش را برطرف مى‏سازد و مانع كرى است. و با افشره گندناى نبطى سنگينى گوش و صداهاى گوش را از بين مى‏برد.
زهره‏گاو نر دهانه رگ‏هاى بواسيرى را باز مى‏كند و نيز با نترون و گل اندلسى براى شوره سر مفيد است.
زهره مرغان شكارى به ويژه خشكيده آن در نخستين مرحله آب چشم بسيار مفيد است اما تا قبل از آن سر و بدن را تنقيه ندهند نبايد استعمال كنند.
زهره بز به ويژه بز كوهى براى از بين بردن غشاى چشم مفيد است.
زهره كبك و ماهى شبوط براى چشم سودمندند.
زهره كبوتر خشك شده آن را مثل غبار نرم بساييد و شب‏ها مثل سورمه در چشم بكشيد براى درمان شب كورى.
زهره بز نر كوهى و گاو نر پادزهر نيش است.
شير
شيرها به ترتيب شير ماديان و شتر و ماچه‏خر و گاو و بز شكم را نرم مى‏كنند.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 12
انفيه و چكاندن شير الاغ در بينى و گوش جهت رفع يبس آن، بى‏خوابى، سردرد گرم، درد گوش گرم، سوزش لثه، لوزتين، تقويت و درد دندان/ خوردن آن جهت درمان سل، دق، سرفه و سينه و خونريزى/ حقنه آن جهت اسهال خونى و زخم رحم/ مضر: سردرد مصلح آن: گلنگبين.
نوشيدن شير ماديان، محرك اشتها و باه، رفع تشنگى، درمان انواع دق/ گويند اگر هر سال كمى از آن به طفلى كه آبله نگرفته بخورانند در آن سال آبله نگيرد و اگر به آبله مبتلا شود تنها به چند دانه آبله مبتلا شود.
دوغ گاوى براى بيرون دادن مراره خوب است.
بهترين شير براى آدمى شير پستان زن است.
بهترين شير نوشيدنى آن است كه از پستان بمكند يا همين‏كه دوشيده شد، بخورند.
اگر با شير دوشيده حقنه كنيد زخم‏هاى زهدان را علاج مى‏نمايد.
شير شهوت‏انگيز است. هر شير حتى شير ترش بادزاست.
شير جوشيده يا شيرى كه به وسيله سنگ آهن سرخ شده در آتش گرم كنند حتماً قبض‏كننده و شكم را بند آورد.
شير ترش و پخته اسهال زردابى و خونريزى را بند آورد. شير ترش بى‏چربى تب دق را قطع مى‏كند اما بايد در حالتى باشد كه با اشتها آن را بخوريد.
كسى كه سم خورده يا از ساس و خربق و تاج‏الملوك و ساير داروهاى خورنده مسموم شده نوشيدن شير براى او مفيد است.
شير بسيار خوب آن است كه رنگش بسيار سفيد و قوامش معتدل باشد و قطره‏اش بر ناخن نلغزد و باقى بماند؛ حيوانى كه شير از او مى‏دوشند از گياه ارزنده و خوب چريده باشد؛ در شير مزّه مايل به ترشى و تلخى و تندى يا بوى گند حس نشود؛ بايد شير را همين‏كه دوشيدند به كار برند و نگذارند تغيير يابد.
نبايد پنداشت هر حيوانى كه مدت حاملگى‏اش از مدت باردارى زن بيشتر يا بسيار كمتر باشد، شيرش خوب نيست، اما هرچه نزديك به اين مدت باشد، مناسب‏تر است. مانند شير گاو كه از ساير شيرها بهتر است.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 13
اگر شير با عسل نوشيده شود زخم‏هاى درون را از اخلاط پرمايه پاك گرداند. و به هضم شير كمك مى‏نمايد.
كسى كه شير مى‏نوشد، بايد بعداً آرام گيرد تا مبادا شير تباه گردد و بترشد. اما نبايد بعد از شير نوشيدن فوراً خوابيد و نبايد قبل از آن‏كه تماماً هضم مى‏شود غذاى ديگر خورد.
شير براى كسانى‏كه خونريزى دارند خوب نيست و براى درون هم بسيار خوب نيست.
شير در بهاران نسبت به شير تابستان آبكى است. هرچه تابستان پيش برود شير غليظ و پرمايه‏تر مى‏گردد. شير وسط تابستان بهترين است اما ممكن است بعد از نوشيدن به علّت گرما تغيير يابد.
شير را اگر بر صورت مالند اثرهاى زشت را مى‏زدايد. نوشيدن شير براى زيبايى رنگ بسيار مفيد است. اما گاهى لكه‏هاى سفيد در چهره به وجود مى‏آورد كه در اين باره شير شتر بسيار خوب است و بيم لكه آوردن ندارد.
شير را با شكر بخوريد زيرا رنگ صورت را بسيار زيبا كند به ويژه زنان از آن بسيار بهره مى‏برند.
شير فربه‏كننده است و حتى آب پنير هم فربهى دهد، چنان‏كه كسانى‏كه مزاج گرم و خشك دارند اگر آب پنير بنوشند و اسهال شوند دليل چاق شدن آنهاست. زيرا آب پنير با مزاج آنها سازگار است. خلطهاى بد را به وسيله رطوبتش بيرون ريزد و غذا را از آلايش دور دارد و براى فربهى بخشيدن آماده‏تر مى‏شود. همچنين كسانى‏كه مزاج گرم و خشك دارند اگر ماست را با ويتامين آهن بخورند بسيار زود فربه مى‏شوند. آب پنير را بنوشند يا بر صورت بمالند لكه‏ها و اثرها را از بين مى‏برد.
اكثراً از اثر شير نوشيدن دمل‏هاى بد و آماس‏هاى تباه و بادكردگى و سرخ شدن پوست و گرى و خارش از بين مى‏رود به شرطى كه نوشنده چيزى در مزاجش نباشد كه ضد شير باشد و شير را تباه كند و آن را به زرداب تبديل نمايد.
كسانى كه ورم‏هاى داخلى دارند بهتر است از خوردن شير پرهيز كنند.
شير عموماً با اعصاب سازگار نيست و براى بيماران عصبى و به ويژه كه آن بيمارى سرد و بلغمى باشد خوب نيست.
شير فراموشى، غم، وسوسه را از بين مى‏برد.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 14
شير براى دندان خوب نيست و آنها را مى‏خورد و خرد مى‏كند به ويژه اگر دندان انسان سردمزاج باشد. همچنين لثه را سست مى‏كند. پس بهتر است بعد از نوشيدن شير با عسل و سكنجبين مضمضه كنند.
شير براى بيماران سر درد و سرگيجه خوب نيست.
اگر شير را در چشم دوشند براى مداواى چشم درد و دفع گزند مواد گرم و ناسازگار كه به چشم آيند مفيد است و زبرى را از بين مى‏برد و براى از بين بردن نقطه خونى مفيد است.
اگر شير با سفيده تخم‏مرغ و روغن خام گل مخلوط كنيد و بر چشم درد گذاريد بسيار مؤثر است.
در دهان گردانيدن و غرغره كردن شير داروى خفگى‏ها و آماس زبان كوچك و لوزتين است.
آب پنير در علاج يرقان مفيد است. و زرداب سوخته را ريزش مى‏دهد. و نيز مخلوط با افتيمون سوداى سوخته را بيرون مى‏راند.
شير اشتهاى خوراك مى‏دهد و تشنگى‏آور است.
شير ترش (ماست) بسيار بد گوارش است و خلط خام به وجود مى‏آورد اما معده‏اى كه به طور عارضى گرم باشد آن را هضم مى‏كند.
                        گوشت‏

انواع گوشت به ترتيب اولويت‏
1) گوشت گوسفند كه نوعى تندى لطيف دارد.
2) بز جوان و گوساله و هرچه كم سن‏تر باشد زودهضم‏تر است.
3) بزغاله كمتر از بره فضولات دارد.
4) گوشت هر شيرخوارى كه شير خوب بخورد.
گوشت قسمت گردن، دست و سينه بهتر از ران و پشت است و گوشت سمت راست بهتر از سمت چپ.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 15
بهترين گوشت، گوشت حيوان جوان چاق است مثل گوشت بز و گوسفند بيشتر از شش ماه و كمتر از يكسال و گوشت گاو يكساله و شتر جوان.
مصلح هر گوشتِ ضعيف خوردن رطب، نمك، پياز، فلفل، زنجبيل، دارچين و زيره و گوشت گرم؛ سركه، آبغوره.
بهترين زمان خوردن گوشت گاو فصل بهار و اول تابستان.
خوردن دو بار گوشت در روز ممنوع است زيرا باعث ضعف قوت، قساوت قلب و تيرگى بينايى و همچنين دير دير خوردن آن باعث ضعف بدن و لاغرى، كم شدن قوا مى‏شود.
گوشت گوسفند پير و گوسفند لاغر خوب نيست.
گوشت حيوان سياه رنگ از حيوان سفيد رنگ سبك‏تر و خوشمزه‏تر است.
گوشت حيوان نر و گوشت نرمه جدا شده از گوشت بسيار چرب و سفيد از ديگر گوشت‏هاست.
گوشت يكساله‏ها و گوشت گوسفند كم سن، كم غذاتر است.
بهترين و گواراترين گوشت در ميانه استخوان‏هاست/ گوشت طرف راست سبك‏تر و بهتر از گوشت طرف چپ است/ گوشت وسط ماهيچه بى‏عيب‏ترين گوشت است.
گوشت سست كه پيه در آن نيست شايد بدمزه نباشد مانند گوشت پستان و گوشت بيخ زبان هرگاه هضم شود غذاى خوب دهد اما اكثراًبلغمى مى‏باشند.
بهترين گوشت پرندگان به ترتيب: تذرو، مرغ (از تذرو لطيف‏تر اما مغذى‏تر نيست)، كبك، تيهو و دراج است.
هر حيوانى كه خشك مزاج باشد در بچه‏گى خوب است مانند گوشت بزغاله كه بسيار خوب است.
گوشت بز نر مطلقاً بد است.
گوشت درندگان ناپسند است.
گوشت پرنده از گوشت چهارپا خشك‏تر است.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 16
گوشت پرندگان بزرگ و غاز هوبره غليظ است/ گوشت اردك و ديگر شناورها بسيار مرطوب است.
گوشت پرندگان بزرگ شناور و نيز گردن دراز و نيز گوشت طاووس، كبوتر دشتى، سنگخوارك و تيره گنجشك هيچكدام خوب نيستند.
گوشت اردك غذاى بسيار دهد اما به خوبى گوشت مرغ خانگى نيست. چينه‏دان و جگرش خوشمزه است.
گوشت بال پرندگان بزرگ براى ترشح معده مفيد است.
گوشت آهو با اين‏كه كمى مايل به سودايى است از ساير گوشت‏ها بهتر است.
گوشت گاو خشك‏تر از گوشت بز و آن خشك‏تر و ديرهضم‏تر از گوشت گوسفند است.
گوشت شتر غذايش غليظ و بسيار گرم ا ست.
گوشت سرخ شده و گوشت برشته، خشكى دارد و در آب پخته شده رطوبى‏تر است.
گوشتى كه همراه ديك مى‏پزد، قوت همراهش را دارد.
گوشت پرچربى كم غذاست و شكم را نرم مى‏كند و زودهضم است.
دنبه از چربى و پيه گوشت بدتر است، زيرا ديرهضم و بدغذاست و گرم‏تر از پيه است.
اگر گوشت گاو را با پوست خربزه بپزند به سرعت از هم مى‏پاشد و مى‏پزد و بهترين وقت براى خوردن گوشت گاو فصل بهار و اوايل تابستان است.
گوشت گاو و گوشت‏هاى غليظ، جوش‏هاى سرطانى و گرى به وجود آورد و جذام، واريس و وسواس به دنبال دارند. و ورم‏هاى سخت را نرم مى‏كند.
نشستن در آبگوشت خرگوش يا روباه علاج درد مفاصل است.
آبگوشت يا سوپ خروس پير براى قولنج و بيمارى‏هاى سودايى مفيد است.
خرچنگ دريايى براى افراد مبتلا به سل بسيار خوب است.
گوشت سوخته بره درد مارگزيده و نيش انواع كژدم را تسكين دهد.
پاچه‏
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 17
فوايد: بعد از هضم، توليدكننده خون و نيز جهت بواسير، خشونت حلق، تَرَك لب و زبان، گرفتگى آواز، سرفه، التيام زخم‏هاى درونى، التيام شكستگى استخوان/ با صمغ عربى جهت پيچش و اسهال و آب پاچه جهت سرفه/ ريختن آب صاف‏شده آن جهت يبوست/ ماليدن روغن داخل پاچه با فرينون و روغن گل جهت تسكين درد سر و ضربان مفاصل/ مضر: توليد قولنج مصلح آن: سركه و عسل/ پختن آن با كرفس و دارچين جهت رفع خونريزى زخم‏ها/ پختن آن با صبر جهت از بين بردن دانه بواسير.
ماهى‏
بهترين نوع ماهى عبارت است از: بسيار بزرگ و كلفت و سخت گوشت نباشد. و نيز بو نگرفته باشد و بسيار خشك و بسيار چرب نيز نباشد.
بهترين گوشت ماهى آن است كه بتوان با دست آن را از هم جدا نمود. از ماهى‏هاى سفت گوشت بايد كوچك‏ترها را و از ماهى‏هاى سست گوشت بزرگ‏ترها را براى خوردن انتخاب كرد.
بهترين جا براى ماهى خوب آبگيرهاى سنگى و آب‏هايى است كه بر ريگزار جارى هستند. آبگيرهاى شيرين و دور از آلايش خوب هستند. آبگيرهاى سياه گل، مرداب، آب‏هاى بيابانى، درياچه‏هاى كه چشمه در آن نجوشد و به رودخانه نريزد ماهى خوب پرورش نمى‏دهد.
ماهى درياى جنوب، خوب و لطيف است.
بهترين خوراك ماهى اين است كه بر ظرف بريان كنند. ماهى سرخ شده در روغن با ادويه‏جات براى كسانى كه معده نيرومند دارند خوب است. اما برشته‏اش غذايى‏تر و ديرتر به معده مى‏رسد.
بهترين طريقه پختن ماهى آن است كه اول آب را بجوشانيد و سپس ماهى را در آب جوشيده بياندازيد.
همه انواع ماهى‏ها سردند. ماهى شور گرم و خشك است و هرچه كهنه‏تر شود گرمى و خشكى آن زيادتر مى‏شود.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 18
ماهى تازه بلغم آبكى آورد. اعصاب را سست مى‏كند و تنها با معده‏اى كه بسيار گرم باشد سازگار است.
سر ماهى خشكيده نمك سود شده و سوخته در آفتاب را اگر بر موضع گزش سگ هار يا كژدم بگذاريد مفيد است.
فوايد انواع آن: بريان كردن تازه آن در آتش بهتر از بريان كردن در روغن است/ توليدكننده منى و شير و پيه كليه، نرم‏كننده ريه و جهت سل، دق، ضعف كبد، يرقان/ كباب آن با آبغوره و سماق جهت درمان اسهال.
خوردن ماهى تازه بريان با پياز تازه سبز و آشاميدن نوشيدنى معتدل بعد از آن توليدكننده منى و نعوظ/ ماهى را در آرد خوابانده و سپس با روغن بريان نماييد و بخوريد، ايجاد تشنگى بسيار و ديرهضم/ مضر: نوشيدن آب بسيار پس از خوردن آن مصلح آن: پختن آن با روغن گاو يا روغن بادام يا كنجد و خوردن زنجبيل پرورده، عسل، گلقند.
ماليدن نمك‏سود آن جهت ورم مقعد، گزيدن عقرب و سگ ديوانه/ ماليدن استخوان سوخته آن جهت درمان لك‏هاى سفيد پوست/ خوردن ماهى بدون آرد و نان باعث هضم سريع‏تر آن.
مدفوع‏
مدفوع اردك، باز و ساير مرغان شكارى به ندرت مورد استفاده قرار مى‏گيرند چرا كه بسيار گرم هستند.
پشكل بز به خصوص بز كوهى براى بند آوردن هر نوع خونريرى مفيد است. اگر پشكل بز را بسوزانيد حرارتش كاهش يابد و لطيف‏تر گردد و داروى داءالثعلب است/ داروى پوست انداختن است و علاج سخت شدن مفاصل./ اگر با سركه يا آرد جو مخلوط كنيد سفتى مفاصل را نرم كند./ اگر با مقدارى ادويه‏جات در علاج يرقان مفيد است و خون حيض را روان سازد و نيز سختى سپرز را برطرف كند./ اگر آن را خشك كنند و بسايند و با كندر مخلوط كنند علاج خونريزى زهدان است/ پختن پشكل بز و بزكوهى با سركه پادزهر حشرات و علاج مار گزيده است.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 19
مدفوع كبوتر رنگ رخساره را صفا بخشد و داروى درد مفاصل است. و مخلوط آن با عسل و تخم كتان براى دمل و سوختگى مفيد است.
مدفوع كبوتر و گنجشك براى سفيدى چشم مفيد است. و مدفوع پرستو از همه مؤثرتر است.
مدفوع بزمچه از بين برنده لكه‏هاى سياه صورت است.
پشكل گوسفند همراه سركه، داروى برجستگى‏هاى روى پوست اعم از زگيل، ميخچه و ... است.
مخلوط پشكل گوسفند و بز با سركه و موم و روغن گُل داروى سوختگى است.
سوخته پهن خر بازدارنده خونريزى است. و بو كردن پهن الاغ خون دماغ را بند آورد.
گذاشتن تازه گرماگرم سرگين گاو جهت ورم زخم‏هاى به وجود آمده از چاقو و امثال آن، قطع خون، برآمدگى زخم، درد مفاصل، رفع درد گزش جانوران گزنده/ ماليدن آن با آرد جو جهت جوش‏ها و با سركه جهت ورم گرم، گزش زنبور، درد ورم زانو و با بابونه جهت تشنگى و با باقلا جهت ورم پستان/ ماليدن پخته شده آن در روغن زيتون و گذاشتن آن بر بدن تا خشك گردد جهت بيرون آوردن خار و امثال آن/ ماليدن آن به زير ناف زنان براى خارج كردن جنين مرده و چون مدتى بگذرد باعث قتل جنين زنده مى‏شود و بر پشت زهار و تكيه‏گاه جهت رفع قولنج/ ماليدن سرگين گاو ماده بر عرق‏النساء مفيد است.
مدفوع مرغ خانگى داروى قولنج و پادزهر قارچ سمى است.
بخور مدفوع مرغ مردارخوار باعث سقط جنين مى‏شود.
سوزاندن سرگين گاو نر پشه را فرارى دهد.
مغز و مخ‏
مغز ديرهضم است.
بهترين مغز، مغزه پرنده به ويژه پرندگان كوهى است. و در ميان حيوانات اهلى به ترتيب: مغز شتر و مغز گوساله است.
مغز مرغ خانگى براى قطع خون‏دماغ مفيد است.
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 20
مغز شتر را اگر بخشكانيد و با سركه بخوريد داروى صرع است.
كسى كه مى‏خواهد استفراغ كند مغز را بعد از غذا بخورد.
خوردن مغز اثر سم‏خورده و نيش حشرات موذى را خنثى مى‏كند.
مخ گرمى‏بخش، نرمى‏بخش، زداينده و اگر با اشتها خورده شود بسيار مقوى است.
مخ اشتها را از بين مى‏برد و بايد آن را با ادويه‏جات خورد.
بهترين مخ به ترتيب: مخ گوساله، گوزن، گاو نر، بز و گوسفند است.
مخ گوساله و گوزن در علاج سخت و سفت‏شده‏ها داروى خوبى است. اما مخ بز نر فايده‏اى ندارد.
مغز گوسفند: بهترين آن مغز سر گوسفند جوان/ بسيار مقوى، تقويت بدن ضعيف، افزايش‏دهنده منى/ مضر: انگور بعد از آن نخوريد، مضعف معده مصلح آن: خوردن آن با خردل و سركه/ حقنه به مغز سر بچه گوسفند درمان كليه و اعصاب، مهيّج باه/ جوشانده آن و پاچه آن جهت جنون و بى‏خوابى.
مخ‏هاى خوب را شياف در مهبل مى‏كنند و به مقعد فرو كنند سختى آن را نرم كند.
                        حيوانات‏

آفتاب پرست‏
فوايد: ماليدن خون به مژگان كنده شده ديگر موى در آنجا نرويد/ كشيدن زهره آن بر چشم جهت رفع غشاوه چشم/ خوردن گوشت و تخم آن كشنده و سمى، مداواى آن قى كردن و ماليدن روغن گاو بر تمام بدن و خوردن انجير خشك.
آهو
فوايد: خوردن آن بسيار مفيد براى لاغر شدن/ نر آن بهتر از ماده آن است خصوصاً اگر در صحراى خوش آب و هوا چريده باشد/ خوردن گوشت آن مفيد براى فلج، استرخا، خفقان، يرقان/ ماليدن گوشت پخته شده آن در سركه جهت كاهش ورم‏هاى بلغمى/ نشستن بر پوست آن باعث گريختن‏
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 21
جانوران گزنده/ مضر: افراد داراى قولنج مصلح آن: اول جوش دادن آن در آب و سپس پختن با روغن بادام يا كنجد يا گردو.
اسب‏
فوايد: خوردن گوشت آن باعث شجاعت و قساوت قلب/ ماليدن خون آن تغيير دهنده رنگ صورت/ ساييدن پوست سوخته آن با مو به موضع جهت رفع جوش‏ها/ گويند اگر سُم آن را در خانه‏اى كه موش زياد دارد فن كنند موش‏ها فرار مى‏كنند/ چكاندن عرق آن در گوش جهت تسكين آن.
بز
فوايد: گذاشتن گوشت بز گرماگرم بر عضو صدمه‏ديده و كوفته شده باعث تسكين درد و عدم تورم آن/ جگر بز سياه را قطعه قطعه كرده و بر آن دارفلفل و زنجبيل پاشيده كباب نماييد آبى كه از آن ترشح مى‏شود را در چشم بكشيد جهت درمان شب‏كورى مفيد/ سرگين نيم‏سوخته آن با نمك سنگ جهت رفع زردى دندان و عفونت لثه/ خوردن سرگين آن جهت يرقان و با ماءالعسل جهت گشودن حيض و خارج كردن و كشتن جنين/ شياف در مهبل سرگين خشك آن با كندر جهت رفع ادرار حيض/ ماليدن سرگين با بول آن جهت رفع تشنگى و ورم طحال/ ماليدن آب جوشانده آن با بول طفل جهت رفع قولنج بلغمى/ ماليدند پيه آن مسكّن دردها/ ماليدن سرگين آن با بزرالبنج جهت كوچك نمودن پستان/ پيه آن روياننده گوشت بر زخم‏ها/ خوردن سرگين سوخته آن جهت درمان گزش جانوران گزنده/ ماليدن سرگين خشك با سركه جهت جذب سم جانوران گزنده/ ماليدن پيه و سرگين آن با زعفران جهت نقرس/ بخور سرگين آن گريزاننده جانوران گزنده و حشرات/ مضر: سوداوى مزاج، كشك مصلح آن: بادام، نارگيل، خرما، ميوه‏هاى تازه، ترشى‏ها.
پلنگ‏
فوايد: ماليدن پيه آن جهت فالج، درد مفاصل و نقرس/ حمول آن در روغن زنبق و نشستن بر پوست آن مسكن بواسير/ ماليدن خون آن رافع كك‏ومك، تبخال و آثار پوست/ بخور موى آن در خانه گريزاننده عقرب.
تمساح‏
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 22
فوايد: بخور جگر آن جهت رفع جنون/ چكاندن پيه آن با روغن گل جهت رفع صداع، گوش درد، كرى، درد كمر و كليه، تقويت باه/ گوشت آن محرك باه/ آويختن چشم آن جهت درد چشم به طورى كه چشم راست آن را به چشم راست و چشم چپ‏آن را به چشم چپ ببنديد و بستن آن به پاى راست جهت تقويت جماع/ آويختن دندان راست آن بر بازوى راست در تقويت باه و مجامعت.
خر
فوايد: بخور سُم آن جهت راحتى زايمان و با خُمر غليظ جهت جنون/ ماليدن سرگين آن با سركه بر پيشانى جهت رفع خون دماغ/ مخلوط مغز سر آن با روغن زيتون موى را بروياند و دراز كردن آن/ گذاشتن دندان آن در زير بالش خواب آورد/ طحال آن جهت زياد كردن شير/ خون آن زايل‏كننده بواسير/ مضمضه شير آن براى تسكين درد دندان/ آشاميدن شير آن براى سرفه كهنه، سل، دق.
خرس‏
فوايد: اكتحال زهره آن با عسل و آب رازيانه جهت تقويت بينايى، رفع سفيدى آن، رويانيدن مژه/ كشيدن پنيرمايه آن بر بدن مانع روييدن مو بر آن/ ماليدن پيه آن جهت درد مفاصل، نرم كردن اعصاب و اعضاى شكسته و در رفته و كوفتگى اعضا، بر سينه جهت سرفه/ نشستن بر پوست آن جهت فالج و نقرس/ ماليدن سرگين آن كاهش‏دهنده خناق و ورم‏ها/ بخور موى آن گريزاننده جانوران گزنده.
خرگوش‏
فوايد: اگر كمى از انفخه آن را به طفل بخورانند او را از صرع ايمن گرداند. البته بايد شير در معده او نباشد زيرا موجب انجماد آن مى‏شود/ اگر خصيه آن را با نمك تلخ و بى‏نمك سود نموده دو دانگ آن را انفيه نمايند مفيد براى لقوه/ ماليدن پيه آن مانع شكستن مو و ريختن آن.
خوك‏
فوايد: چكاندن زهره آن جهت قطع بواسير و با عسل و فلفل جهت رويانيدن موى سر/ ماليدن پيه آن جهت درد رحم و مقعد، سوختگى آتش و برف‏زدگى/ ماليدن پيه آن جهت كوچك نمودن پستان و شير منعقد در آن/ ساييدن استخوان سوخته آن رفع‏كننده بواسير/ پوست آن گريزاننده پشه.
روباه‏
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 23
فوايد: چكاندن پيه گداخته آن در زيت در گوش جهت تسكين درد آن، رفع كرى/ روغن مالى كردن پيه آن همراه با روغن زيتون كهنه جهت درد مفاصل و نقرس/ خاكستر پوست آن جهت درمان سوختگى آتش/ داشتن دندان آن به همراه خود جهت منع پارس كردن سگ/ اگر پيه آن را به چوبى بماليد و بر گوشه خانه بگذاريد همه كپك‏ها بر آن جمع مى‏گردند/ پوشيدن پوستين آن باعث گرمى بدن سردمزاجان.
شتر
فوايد: خوردن گوشت آن مقوى باه و اعضا، نافع جهت تب، عرق النسا، يرقان سياه/ ماليدن گوشت سوخته آن جهت زردزخم/ ماليدن ريه تازه آن كه هنوز گرم باشد جهت كك‏ومك و جگر آن رفع‏كننده ريزش آب چشم و مقوى باصره/ ماليدن پيه آن مفيد براى بواسير و نگاهداشتن آن در هر جا گريزاننده مار از آنجا/ مضر: خوردن مداوم ريه آن باعث كورى/ خوردن كوهان آن جهت تنقيه رحم، بواسير، قطع خونريزى/ آشاميدن كف دهان آن در حين مستى مورث جنون/ چكانيدن آب پونه در دماغ شتر باعث زوال مستى آن/ آشاميدن شير آن جهت تشنگى/ آشاميدن بول آن جهت زردآب، سرفه، زكام، ورم جگر، تقويت باه، رفع مستى به سرعت/ چكاندن گرم كرده بول آن در گوش مسكّن درد آن و رفع سنگينى شنوايى/ ريختن جوشانيده آن با حرمل بر عضو جهت نقرس و فالج/ سوخته موى آن جهت قطع خونريزى/ بستن موى آن بر ران چپ رافع تكرر ادرار/ گندم را به عرق يا كف دهان آن تر كرده و به پرندگان دهيد، بيهوش شوند/ مصلح گوشت آن: با نمك بسيار پختن آن، فلفل، زيره كرمانى داخل آن ريختن، با كمى خردل خوردن، بعد از آن سركه خالص آشاميدن.
شترمرغ‏
فوايد: خوردن گوشت آن رافع فالج، لقوه و درد مفاصل، نقرس، تشنگى/ مضر: دير هضم، محرورين مصلح آن: سركه/ خوردن روغن و پيه آن باعث سرعت تكلم اطفال و رافع سرماى اعضا/ ماليدن پيه آن كاهش‏دهنده ورم‏هاى مزمن و تشنگى، رافع سم عقرب، سرعت حركت اطفال/ ماليدن پيه آن به‏
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 24
بدن فردى باعث گريختن اقسام مارها از آن فرد و اگر نزديك او شوند بى‏حس گردند/ سرگين آن رافع قرمز شدن و آثار پوست.
شير
فوايد: ماليدن پيه آن به عضو شكسته، كنج ران و قضيب و انثيين و مقعده، مقوى جماع/ ماليدن پيه آن بر بدن باعث گريختن شير از آن شخص/ نشستن بر پوست آن جهت نقرس، بواسير/ بخور موى آن جهت گريزانيدن شير و رفع تب/ چون يك درم سرگين آن را در شراب حل نمايند و به معتادين شرب خمر دهند باعث عدم خواهش ايشان شود.
سنجاب‏
فوايد: خوردن گوشت آن جهت درد سينه و سرفه/ مضر: توليد قولنج مصلح آن: روغن بادام/ پوشيدن پوست آن تعديل مزاج، رفع درد عصب/ ساييدن موى آن به موضع جهت التيام زخم‏ها و قطع خون آن/ ماليدن آن با عسل جهت كاهش ورم‏ها.
فيل‏
فوايد: كشيدن زهره آن به چشم مقوى چشم/ فرزجه آن بعد از طُهر جهت حامله شدن زن/ حمول سرگين آن باعث هرگز آبستن نشدن زن/ بخور سرگين آن رفع‏كننده تب‏هاى مزمن و گريزاننده جانوران گزنده/ ماليدن سرگين آن براى رفع اثرهاى بر روى پوست/ بستن عاج آن بر عضوى كه استخوان آن شكسته باشد مفيد/ گويند اگر عاج آن را بر درختى بزنند ميوه آن شيرين گردد/ بخور خرطوم آن جهت رفع بواسير.
قاطر
فوايد: گوشت آن جهت درد مفاصل/ پيه آن جهت تسكين نقرس/ بخور سم آن سقط جنين و گريزاننده جانوران گزنده/ 5 درهم سُم آن مخلوط با روغن مورد به هر جا كه مو ريخته بمالند مو بروياند/ با خود داشتن پوست آن باعث سقط جنين و اگر حامله نباشد مانع حمل.
كفتار
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 25
فوايد: ماليدن خون آن بعد از كندن موى زايد پلك چشم مانع روييدن آن/ ماليدن زهره آن به چشم مانع آب‏ريزش از چشم و باعث تقويت چشم/ نشستن در پوست آن رفع كننده نقرس و درد مفاصل/ بستن پوست ماده كفتار بر شكم زن حامله مانع سقط آن/ نگه داشتن دندان كفتار نزد خود مانع فرياد و پارس سگ ديوانه به خود.
گاو ماده‏
فوايد: باعث به وجود آمدن سرطان، جذام، ورم سپرز/ مداومت خوردن گوشت آن قطع‏كننده حيض و ولادت بيش از موعد/ بهترين آن گوشت گوساله فربه و بدترين آن پير و لاغر و عليل/ زرد آن بهتر از ديگر رنگ‏هاست و بهترين وقت خوردن آن فصل بهار است/ كسى كه داراى معده ضعيف است بايد گوشت گاو را با سركه يا عسل يا شيرينى‏ها به جز خرما بخورد و خوردن خردل بعد از آن/ اگر گوشت بى‏چربى آن را بريان و آب آن را گرفته در گوش بچكانيد جهت كشتن كرم آن و ماليدن آن بر سوختگى آتش جهت منع تاول/ مصلح گوشت آن: دارچين، فلفل، زنجبيل و خوب پختن؛ هنگام پختن اگر در ديك مقدارى پوست خربزه اندازند لذيذ گرداند/ سر آن تب‏بر، مقوى باه/ سُم سوخته آن جهت تسكين درد دندان و جلاى آن/ بخور شاخ آن گريزاننده جانوران گزنده/ ساختن انگشترى از شاخ چپ آن و در انگشت دست چپ كردن آن مفيد براى صرع و ام‏الصبيان/ كشيدن زهره آن به چشم جهت جلاى سفيدى چشم/ ماليدن زهره آن از بيرون بر حلق جهت خناق و چكانيدن آن در گوش جهت تسكين درد آن و قطع چرك/ ماليدن زهره آن به محل گزيدگى جانوران سمى جهت تسكين درد آن و رفع سميت آن/ ماليدن زهره آن بر تنه درخت مانع كرم افتادن در ميوه آن/ خوردن خون آن هنگام ذبح به مقدار ربع اوقيه باعث ورم حنجره و لوزتين، سرخى زبان، غشى شديد؛ علاج آن اين است كه بر شكم او آرد جو و ماءالعسل بماليد/ اگر گوشت آن را پخته و در خون آن فروبرده و در شيشه كنيد و سر آن را محكم ببنديد و چهل روز بگذارند تا متعفن گردد و كرم افتد سپس كرم‏ها را در شيشه ديگر كنيد تا يكديگر را بخورند تا يك كرم بماند آن كرم كشنده است و چون با برزالبنج قدرى آن را ساييده در بينى بدمند بيهوش گرداند/ بول آن با سركه‏
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 26
جهت درد دندان/ پيه آن جهت سرفه، ضعف قصبه ريه و معده/ ماليدن پيه آن مفيد بر زخم‏ها و بواسير.
گاو ميش‏
فوايد: دود كردن مو و شاخ آن باعث فرارى دادن افعى و خاكستر سم آن درمان زخم‏ها و خارش/ مضر: درد مفاصل مصلح آن: دارچين و بعد از خوردن گوشت آن سكنجبين.
گربه‏
فوايد: پوشيدن پوست آن مسخن بدن/ ماليدن پوست سوخته آن با سركه جهت تَرَك انگشتان دست و پا/ ماليدن گوشت تازه آن جهت دفع نقرس/ خاكستر گوشت آن جهت جذب خار از بدن، درمان استخوان شكسته/ مجاورت با آن و خوردن گوشت آن موجب هزال و سل/ انفيه زهره گربه سياه با روغن زنبق جهت لقوه، سياه كردن مو/ آويختن طحال گربه سياه بر زن مستحاضه جهت بند آمدن خون آن/ اگر گربه خصوصاً وحشى آن كسى را گاز بگيرد مداواى آن ماليدن پياز و فودنج برى.
گرگ‏
فوايد: طلاى زهره آن جهت رفع تشنج، صرع، كزاز/ كشيدن زهره آن به چشم جهت تيرگى چشم و آب ريزش چشم/ حمول زهره آن مانع آبستن شدن/ آويختن دُم آن در چراگاه گاو تا زمانى كه آويخته است گاو هر چقدر هم گرسنه باشد در آن داخل نشود/ خوابيدن بر پوست آن جهت رفع قولنج.
گورخر
فوايد: گذاشتن پوست پيشانى آن بر سر و پا و بازو جهت رفع صرع/ پيوسته نگاه كردن در چشم آن باعث صحت بينايى و مانع ريزش آب از آن/ پيه آن با روغن قسط جهت درد كمر، كليه، مفاصل خصيه و بيضه‏آن بسيار مقوى باه.
گوزن‏
                        فوائد و خواص انسان وحيوان، ص: 27
فوايد: خوردن آن سريع‏الهضم، ادرارآور، مقوى باه/ خاكستر شاخ آن به قدر يك مثقال و با كتيرا به همان اندازه بياشاميد جهت اسهال مزمن، دفع يرقان، درد مثانه، قولنج سخت، طحال، ترشح رحم/ بخور آن جهت فرارى دادن حشرات/ آويختن آن بر زن آبستن باعث سهولت وضع حمل/ ماليدن پوست و گوشت و استخوان آن با شراب بر قضيب و كنج ران جهت تحريك باه و نعوظ/ چركى كه در گودال گوشه چشم آن جمع مى‏شود جهت دفع سموم حيوانى، قويتر از ترياك فاروق/ به طفل بعد از تولد و قبل از آن‏كه به او شير بدهيد مقدار يك حبه از آن

فوائدوخواص انسان وحیوان

مطالب مشابه :

فیله ماهی شیر

فوائدوخواص انسان وحیوان

خواص‏ غلات وميوه ها

بيخوابي را با شير و ماست وخرما درمان كنيد

غذا درماني

همه چیز درباره ماهی

خواص خوردن ماهی

ويتامينها و مواد معدني

خواص قهوه