تعريف برخي کلمات و واژه هاي خاص

نام واژه

شرح

اسلحه‌خانه

اسلحه‌خانه یا سلاح‌خانه، به محل انبار، نگهداری و اندوزش سلاحها، ابزار، تجهیزات و مهمات جنگی گفته می‌شود. اسلحه و مهمات از اسلحه‌خانه به آوردگاه‌ها گسیل می‌شوند. اسلحه‌خانه می‌تواند ساختمانی ویژه برای خودش باشد یا پاره‌ای از یک ساختمان دیگر. در گذشته گاه به‌جای اسلحه‌خانه از واژهٔ جُبّه‌خانه بدین منظور استفاده می‌شده است. جُبّه، وام‌واژه‌ای عربی است - در اینجا - به معنی زره و سرنیزه (یا بخشی از سرنیزه)؛ عامه آن را «جُباخانه» یا «جیبه‌خانه» هم می‌گفتند.در اسلحه‌خانه‌ها علاوه بر مسئلهٔ امنیت و دست‌برد، یکی از مسائلی که بسیار بدان توجه می‌شود جلوگیری از هرگونه فعال، مسلح یا انگیخته شدن تجهیزات و مهمات است تا از هرگونه واقعهٔ ناگوار مانند انفجار و ... پرهیز گردد؛ از این‌رو امروزه سلاحها به‌ط‌ور کاملاً جداگانه و در قفل و بستی مجزا از مهمّات اندوخته می‌شوند و از سامانهٔ هشداردهی و اعلام خطر توانمندی هم برخوردار می‌باشند.

گرچه گاه در زبان فارسی، علاوه بر اسلحه‌خانه، سلاح‌خانه و جُبّه‌خانه، «قورخانه» و «زرادخانه» هم به محل نگهداری اسلحه و مهمات اطلاق می‌شده است ولی در دوران معاصر، بیشتر، این دو واژه - به‌ویژه زرادخانه - به‌جایی گفته می‌شود که علاوه بر محل نگهداری و انبار اسلحه، مهمات و تجهیزات نظامی، محل ساختن و تعمیر آنها هم باشد. البته هم‌پوشانیهای معنایی از این دست خاص زبان فارسی نیست و برای مثال در زبان انگلیسی هم، با مراجعه به دیکشنری‌های معتبر، بین واژه‌های arsenal و ‎(armoury) armory چنین وضعیتی دیده می‌شود.

پادگان

پادگان به جایی گفته می‌شود که گروهی از سربازان و تجهیزات برای نگهداری آن مکان در آن مستقر شده‌اند. پادگان معمولاً محل اسقرار یک یگان از ارتش است.پادگان‌ها می‌توانند دارای تأسیسات و تسهیلات گوناگونی باشند از جمله آسایشگاه، سالن غذاخوری، ورزشگاه، باشگاه افسران، نمازخانه، کلیسا، بازداشتگاه، دفتر دژبانی، منازل سازمانی، اتاقک نگهبانی، برج نگهبانی، پاسراه و غیره باشند.ورود و خروج به پادگان‌ها معمولاً برای عموم آزاد نیست و کنترل آن به عهده گروهی به نام دژبان است.پادگان محلی تقریباً ثابت است و شمار سربازان مستقر در آن از قرارگاه‌های نظامی کمتر است. قرارگاه نظامی معمولاً محل استقرار لشکرها در جنگ و عملیات دیگر است.پادگان‌ها می‌توانند گاه به عنوان محل تمرینات نظامی و مرکز فرماندهی نیز عمل کنند.

پیشینه در ایران

در زمان ساسانیان پادگان را در زبان فارسی آن زمان، زینستان می‌نامیدند. زین در فارسی میانه به معنای جنگ‌افزار است. در دوره قاجار بیشتر واژه ساخلو برای این منظور بکار می‌رفت. پاد در فارسی به معنی محافظت و نگهبانی است و واژه پادگان از مصوبات فرهنگستان زبان ایران در سال ۱۳۱۸خ است.

زاغه مهمات

زاغه مهمات به محل نگهداری و انبار مهمات جنگی اعم از انواع گلوله تفنگ‌ها و گلوله توپ‌ها و سایر مواد منفجره گفته می شود.زاغه مهمات مکانی است امن، دور از دید، دور از دسترسی آسان و همراه با مراقبت دائمی توسط نیروهای نظامی.

پاسدارخانه

پاسدارخانه مکانی است در پادگانهای نظامی، که محل حضور عناصر محافظتی پادگان می‌باشد.افسر سر نگهبان، افسر نگهبان، رییس پاسدار و سربازان پاسدار افرادی هستند که به صورت ۲۴ ساعته در پاسدارخانه حضور دارند و به صورت شیفتی تعویض می‌گردند.از آنجا که پاسدارخانه و عناصر حاضر در آن وظیفه محافظت فیزیکی از پادگان نظامی را دارند از این رو کلیه افراد یاد شده مسلح به سلاح گرم و سرد می‌باشند و جهت دفاع از حریم پادگان در برابر تهاجمات احتمالی آمادگی کامل دارند.

زندان

زندان مکانی است که اشخاص از نظر فیزیکی، محدود و توقیف و معمولاً از آزادی‌های شخصی محروم می‌شوند. زندانها به طور قراردادی، سازمان‌هایی هستند که بخشی از نظام قضائی یک کشور محسوب می‌شوند و به منظور اجرای کیفر حبس، به‌عنوان یک مجازات قانونی که به صورت حکم از سوی دادگاه صادر شده‌است، به دلیل ارتکاب جرم بکار می‌روند.در بیان عامیانه در خیلی از کشورها، واژه زندان به‌عنوان یک مترادف برای بازداشتگاه نیز بکار می‌رود. در حالی که از نظر قانونی این واژه‌ها به دو نهاد مختلف اختصاص دارند. بازداشتگاه‌ها ویژه نگهداری اشخاصی هستند که در انتظار محاکمه‌اند و یا هنوز احکام به آنها ابلاغ نشده‌است، برای کمتر از یک سال. در صورتی که زندان‌ها میزبان افرادی هستند که دارای محکومیت قطعی می‌باشند.

واژه زندان در لغت‌نامه دهخدا: زندان جایی است که متهمان و محکومان را در آن نگاهدارند. این کلمه در فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جای حبس پذیرفته شده‌است. در زبان پهلوی «زیندان»، ارمنی «زندن»، اوسِتی «زیندون» ... محبس، جایی که گناهکاران را در آنجا توقیف کنند. بندی‌خانه. سجن. دوستاخ . دوستاقخانه . بند. حصیر. محبس . سجن . دوستاق. این واژه در فرهنگ عمید به معنای بندیخانه، محبس خانه و قیدخانه، جایی که محکومان و تبهکاران را در آنجا نگهداری می‌کنند و محبس است.به کسی که در زندان خدمت می‌کند و وظیفهٔ حفاظت از زندانیان را بر عهده دارد، زندانبان و به کسانی که در زندان محبوس هستند زندانی می‌گویند. گاهی اوقات واژه زندانبان به تمام افرادی که در زندان یا سازمان زندانها کار می‌کنند اطلاق می‌شود. شناخته شده‌ترین زندان امروز ایران، زندان اوین است.

زندان‌های بزرگ به بخش‌هایی تقسیم می‌شوند که هر بخش، یک بند نام دارد. در زندان‌های بزرگ قسمت‌هایی مانند اندرزگاه، سلول انفرادی، و بهداری نیز وجود دارد.

تعریف زندان و بازداشتگاه در قانون جمهوری اسلامی ایران

در آیین‌نامه اجرایی سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور (مصوب ۱۳۸۴/۹/۲۰) در تعریف زندان آمده‌است:

زندان محلی است که در آن محکومانی که حکم آنان قطعی شده‌است با معرفی مقامات قضایی صلاحیت‌دار قضایی و قانونی برای مدت معین یا به طور دایم به منظور تحمل کیفر، با هدف حرفه‌آموزی، بازپروری و بازسازگاری نگهداری می‌شوند.

بازداشتگاه

در آیین‌نامه اجرایی سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور (مصوب ۲۰/۹/۸۴) بازداشتگاه اینگونه تعریف شده‌است: بازداشتگاه، محل نگهداری متهمانی است که با قرار کتبی مقام‌های صلاحیت‌دار قضائی تا اتخاذ تصمیم نهایی به آنجا معرفی می‌شوند.

در همین آئین‌نامه در تعریف زندان آمده‌است: زندان محلی است که در آن محکومانی که حکم آنان قطعی شده‌است با معرفی مقامات قضایی صلاحیت‌دار قضایی و قانونی برای مدت معین یا به طور دایم به منظور تحمل کیفر، با هدف حرفه‌آموزی، بازپروری و بازسازگاری نگهداری می‌شوند.

به درب اصلی ورود و خروج یک پادگان معمولاً درب جبهه می گویند.