جهت باد در كاشان

  • طراحي اقليمي در معماري گذشته كاشان

      ايران عليرغم وجود اقليم متنوع،در قسمت وسيع داخلي خود،داراي اقليم،شرايط سخت آب و هوايي را به زندگي تحميل مي كند كه نياز به تامين آسايش براي ساكنان آن الزامي است.در گذشته شهرهاي اين اقليم از تدابير خاص جهت  مساعد كردن شرايط بهره گرفته اند.از جمله بافت فشرده و پيوسته،ديوارهاي بلند كه در كوچه ها سايه ايجاد مي كند،جهتگيري مناسب شهر قرارگيري در جهت باد مطلوب و استفاده از مصالح متناسب،سازماندهي و سلسله مراتب فضايي مناسب،قرار گيري ساختمان پايين تر از سطح كوچه،حياط هاي داراي گل و گياه و آب استفاده از چها طرف حياط در چهار فصل و عناصري چون بادگير و گنبد. مقدمه: مفهوم طراحي اقليم،انديشه تازه اي نيست.انسان همواره در طول تاريخ زندگي خود در پي ايجاد شرايطي مناسب براي آسايش و رفاه بوده است.بنابراين خلاقيت و تجربه در طول دوران همواره راه حل هايي را پيش روي او گذارده است. در جهان طبيعت وجود اقليم هاي مختلف نشان از تنوع اقليمي در نقاط مختلف جهان دارد،و هر يك از اين اقليم ها چه سرد و چه گرم داراي مشكلات و محاسني مي باشند و در اين مسير،انسان خلاق به برقراري رابطه بين محيط طبيعي اطراف و مكان زندگي خود پرداخته است تا بتواند در مقابل اين مشكلات راه حل منطقي بيابد و از موهبت هاي موجود كمال استفاده را بنمايد.استفاده از انرژي هاي موجود در هر منطقه به ياري معماران آمده و روند استفاده از آنها در طول تاريخ متكامل تر شده است. معماري نيز در ادوار مختلف تحت تاثير فرهنگ و شرايط محيطي زندگي بشر شكل گرفته و به تدريج تكامل يافته است.سازندگان ابيه با قدرت تفكر و شناخت محيط اطراف خود خالق اشكال متنوعي بوده اند كه ضمن هماهنگي با طبيعت بيانگر خلاقيت فردي سازندگانش بوده است.آنها به خواص و تركيب مناسب مواد به نحوي تسلط داشتند كه مصالح به كار رفته در بناهايشان از استحكام و دوام نسبي برخوردار بوده و در مقابل شرايط نامساعد محيطي نيز مقاومت داشته است. ادامه دارد... منبع: مجله شمس



  • بادگير در معماري

    بادگير در معماري

    استفاده از بادگير از سنوات بسيار قديم در ايران متداول بوده است. بادگير ها با اشكال مختلف در شهر هاي مركزي و جنوب ايران ساخته شده كه هر كدام بر حسب ارتفاع و جهت باد مطلوب طراحي و اجرا شده اند. تا قبل از اختراع كولر برقي و گسترش آن در شهر هاي مختلف، از بادگير در ابنيه مختلف مسكوني، مذهبي و خدماتي استفاده مي شده است و هنوز هم مي توان باقيمانده اين بادگير ها را در اقليم گرم و مرطوب جنوب در شهر هايي مانند بندر عباش، بندر لنگه، قشم، بوشهر و اقليم گرم خشك نواحي مركزي مانند كرمان، نايين، يزد، طبس، كاشان، سمنان، اصفهان و حتي نواحي جنوب شهر تهران مشاهده نمود. عملكرد بادگير بدين صورت است كه باد مطلوب را گرفته و آن را به داخل اطاق هاي اصلي ساختمان، آب انبار و يا سرداب هدايت مي كند. در بعضي از مساجد حاشيه كوير مانند مسجد قديمي اردكان و مسجد جامع فيروز آباددر استان يزد دريچه بادگير درست در بالاي محراب قرار دارد. به اين ترتيب باد مطلوب وارد بخش هاي مختلف ساختمان مي گردد و باعث تهويه و خنكي آن مي شود. شهر تاريخي يزد به شهر بادگير ها معروف است و به تحقيق، نسبت به ساير شهر هاي مركزي ايران داراي بيشترين تعداد بادگير است. در اين شهر مرتفع ترين بادگير جهان يعني بادگير باغ دولت آباد وجود دارد كه داراي حدود 34 متر ارتفاع است. ارتفاع دهانه فوقاني بادگير 11 متر مي باشد. اين بادگير هشت طرفه، باد از هر سمتي كه بوزد به درون ساختمان هدايت مي كند. در اينجا لازم به توضيح است كه بعضي از بادگير ها فقط از طريق جابجايي هوا (Convection) داخل بنا را خنك مي سازند و بعضي ديگر هم از طريق جابجايي هوا و هم از طريق تبخير (Evaporation) اين عمل را انجام مي دهند. سيستم برودتي بادگير باغ دولت آباد از طريق روش دوم است، بدين صورت كه جريان هوا پس از ورود به داخل ساختمان از روي يك حوض سنگي كوچك و فواره رد مي شود و سپس از آنجا به ساير اطاق ها هدايت مي گردد. اطاق زير بادگير كه حوض و فواره در آن قرار دارد به صورت هشتي (هشت ضلعي) است و در هاي متعددي در آن وجود دارد. در هر زمان كه نياز به خنك نمودن اطاق خاصي باشد، در بين آن اطاق و اطاق هشتي زير بادگير را باز مي نمايند. جهت تقويت عملكرد خنك سازي بادگير و استفاده از برودت تبخيري، از روش هاي ديگري نيز استفاده مي شده است. به عنوان مثال در شهر بم بادگيري وجود دارد كه از ساختمان حدود 50 متر فاصله دارد و با يك كانال زيرزميني به آن مرتبط است. در بالاي اين كانال يك باغچه قرار دارد. بعد از آبياري باغچه، رطوبت آن به ديوار هاي كانال ارتباطي نفوذ مي كند و نسيم بادي كه از بادگير به سمت ساختمان جريان دارد را خنك ...

  • بادگير در معماري

    بادگير در معماري

    بادگير در معماري استفاده از بادگير از سنوات بسيار قديم در ايران متداول بوده است. بادگير ها با اشكال مختلف در شهر هاي مركزي و جنوب ايران ساخته شده كه هر كدام بر حسب ارتفاع و جهت باد مطلوب طراحي و اجرا شده اند. تا قبل از اختراع كولر برقي و گسترش آن در شهر هاي مختلف، از بادگير در ابنيه مختلف مسكوني، مذهبي و خدماتي استفاده مي شده است و هنوز هم مي توان باقيمانده اين بادگير ها را در اقليم گرم و مرطوب جنوب در شهر هايي مانند بندر عباش، بندر لنگه، قشم، بوشهر و اقليم گرم خشك نواحي مركزي مانند كرمان، نايين، يزد، طبس، كاشان، سمنان، اصفهان و حتي نواحي جنوب شهر تهران مشاهده نمود. عملكرد بادگير بدين صورت است كه باد مطلوب را گرفته و آن را به داخل اطاق هاي اصلي ساختمان، آب انبار و يا سرداب هدايت مي كند. در بعضي از مساجد حاشيه كوير مانند مسجد قديمي اردكان و مسجد جامع فيروز آباددر استان يزد دريچه بادگير درست در بالاي محراب قرار دارد. به اين ترتيب باد مطلوب وارد بخش هاي مختلف ساختمان مي گردد و باعث تهويه و خنكي آن مي شود. شهر تاريخي يزد به شهر بادگير ها معروف است و به تحقيق، نسبت به ساير شهر هاي مركزي ايران داراي بيشترين تعداد بادگير است. در اين شهر مرتفع ترين بادگير جهان يعني بادگير باغ دولت آباد وجود دارد كه داراي حدود 34 متر ارتفاع است. ارتفاع دهانه فوقاني بادگير 11 متر مي باشد. اين بادگير هشت طرفه، باد از هر سمتي كه بوزد به درون ساختمان هدايت مي كند. در اينجا لازم به توضيح است كه بعضي از بادگير ها فقط از طريق جابجايي هوا (Convection) داخل بنا را خنك مي سازند و بعضي ديگر هم از طريق جابجايي هوا و هم از طريق تبخير (Evaporation) اين عمل را انجام مي دهند. سيستم برودتي بادگير باغ دولت آباد از طريق روش دوم است، بدين صورت كه جريان هوا پس از ورود به داخل ساختمان از روي يك حوض سنگي كوچك و فواره رد مي شود و سپس از آنجا به ساير اطاق ها هدايت مي گردد. اطاق زير بادگير كه حوض و فواره در آن قرار دارد به صورت هشتي (هشت ضلعي) است و در هاي متعددي در آن وجود دارد. در هر زمان كه نياز به خنك نمودن اطاق خاصي باشد، در بين آن اطاق و اطاق هشتي زير بادگير را باز مي نمايند. جهت تقويت عملكرد خنك سازي بادگير و استفاده از برودت تبخيري، از روش هاي ديگري نيز استفاده مي شده است. به عنوان مثال در شهر بم بادگيري وجود دارد كه از ساختمان حدود 50 متر فاصله دارد و با يك كانال زيرزميني به آن مرتبط است. در بالاي اين كانال يك باغچه قرار دارد. بعد از آبياري باغچه، رطوبت آن به ديوار هاي كانال ارتباطي نفوذ مي كند و نسيم بادي كه از بادگير ...

  • جريانهاي اقيانوسي

    مهمترین آن عوامل در سطح جهانی جریانهای هوا در لایه های زیرین جو می باشد به این مفهوم که اگر مهمترین عامل حرکت ابتدایی آب ها را اختلاف وزن مخصوص آنها به حساب بیاوریم باز به محض اینکه آبهای گرم قاره به سمت قطب شروع به حرکت بنمایند تحت تاثیر جریان های هوا قرار گرفته و از مسیر خود منحرف می گردند. وضعیت نا همواری های اقیانوس ها هم تاثیر محلی داشته و عامل اصلی انحراف جریان های اقیانوسی به اطراف می باشد. عوامل مختلفی در ایجاد جریان ها شرکت دارد، ولی نقش عمده با بادهای غالب است. در قلمرو بادهای غالب جهت جریان های سطحی با جهت باد یکی است. برخورد جریان ها به سواحل یا برآمدگی های زیر آب مسیر آن ها را عوض می کند. در حوضه قطب شمال به علت سرمای زیاد تبخیر فوق العاده نا چیز است و از طرف دیگر رودهای بزرگ آسیا و اروپا مقدار زیادی آب به آن وارد می کند در نتیجه سطح آن نسبت به سطح عمومی کمی بالاتر است و به همین علت اختلاف سطح جریانها ایجاد می شود که آب های اضافی را به اقیانوس اطلس و آرام تخلیه می کند. در دریای مدیترانه تبخیر بیشتر از میزان آبی است که به وسیله ی رودها و باران به آن وارد می شود. در نتیجه برای جبران این کمبود آب های اقیانوس اطلس در سطح به طرف مدیترانه جریان می یابد. آب های گرم و شور گلف استریم وقتی به آب های سرد قطبی می رسد در اثر سرد شدن سنگین تر شده به اعماق فرو می رود. جایی که دو جریان اقیانوسی به همدیگر نزدیک می شوند. آب ها به عمق می رود و بر عکس در جایی که دو جریان از هم دور می گردد آبهای اعماق به سطح اقیانوس بالا می آیند. جریان اقیانوسی را می توان به  صورت حرکت افقی آب دریاها در بخش سطحی اقیانوس تعریف کرد جریان های اقیانوسی بر اثر حرکت باد بر روی سطح آب دریاها حاصل می شود. نیروی اصطکاک بین آب و باد باعث جریان آب در جهت حرکت باد می شود بیشتر جریانهای اقیانوسی نتیجه بر هم کنش آب و اتمسفر و همچنین حرکت انرژی باد از نواحی گرمسیری به نواحی قطبی هستند. بطور کلی جریان های دریایی تحت تاثیر باد، شوری آب، گرما، توپوگرافی بستر دریا و چرخش زمین می باشد. در اکثر تنگه ها و گذرگاههایی که دریاها را به اقیانوس ها و یا یکدیگر وصل می کند. جریان های عمقی در جهت عکس جریان های سطحی وجود دارد. از همه مشهورتر جریان عمقی تنگه جبل الطارق است که در جریان جنگ جهانی دوم زیر دریایی های ایتالیا با خاموش کردن موتور خود به وسیله این جریان بدون سر و صدا وارد اقیانوس اطلس می شدند. جریانهای مختلف دورترین مناطق اقیانوس ها و دریاها را به هم مربوط کرده و اختلافات فیزیکی و شیمیایی آبها را تا حد زیادی تعدیل می کنند. جریانها نقش مهمی در زندگی جانداران ...

  • بررسی اقلیم ابنیه سنتی ایران ( بادگیر ) ܓܨܓ

    بررسی اقلیم ابنیه سنتی ایران ( بادگیر )  ܓܨܓ

    بررسي اقليمي ابنيه سنتي ايران (بادگیر) استفاده از بادگير از سنوات بسيار قديم در ايران متداول بوده استبادگير ها با اشكال مختلف در شهر هاي مركزي و جنوب ايران ساخته شده كه هر كدام بر حسب ارتفاع و جهت باد مطلوب طراحي و اجرا شده اند. تا قبل از اختراع كولر برقي و گسترش آن در شهر هاي مختلف، از بادگير در ابنيه مختلف مسكوني، مذهبي و خدماتي استفاده مي شده است و هنوز هم مي توان باقيمانده اين بادگير ها را در اقليم گرم و مرطوب جنوب در شهر هايي مانند بندر عباس، بندر لنگه، قشم، بوشهر و اقليم گرم خشك نواحي مركزي مانند كرمان، نايين، يزد، طبس، كاشان، سمنان، اصفهان و حتي نواحي جنوب شهر تهران مشاهده نمود. طرز كار بادگيرعملكرد بادگير بدين صورت است كه باد مطلوب را گرفته و آن را به داخل اطاق هاي اصلي ساختمان، آب انبار و يا سرداب هدايت مي كند. در بعضي از مساجد حاشيه كوير مانند مسجد قديمي اردكان و مسجد جامع فيروز آباد در استان يزد، دريچه بادگير درست در بالاي محراب قرار دارد. به اين ترتيب، باد مطلوب وارد بخش هاي مختلف ساختمان مي گردد و باعث تهويه و خنكي آن مي شودشهر تاريخي يزد به شهر بادگير ها معروف است و به تحقيق، نسبت به ساير شهر هاي مركزي ايران داراي بيشترين تعداد بادگير است. در اين شهر، مرتفع ترين بادگير جهان يعني بادگير باغ دولت آباد وجود دارد (1) ۞ كه داراي حدود 34 متر ارتفاع است. ارتفاع دهانه فوقاني بادگير 11 متر مي باشد. اين بادگير هشت طرفه، باد را از هر سمتي كه بوزد به درون ساختمان هدايت مي كند.در اينجا لازم به توضيح است كه بعضي از بادگير ها، فقط از طريق جابجايي هوا (2) ۞، داخل بنا را خنك مي سازند و بعضي ديگر، هم از طريق جابجايي هوا و هم از طريق تبخير (3) ۞ اين عمل را انجام مي دهند. سيستم برودتي بادگير باغ دولت آباد از طريق روش دوم است؛ بدين صورت كه جريان هوا پس از ورود به داخل ساختمان از روي يك حوض سنگي كوچك و فواره رد مي شود و سپس از آنجا به ساير اطاق ها هدايت مي گردد . اطاق زير بادگير كه حوض و فواره در آن قرار دارد به صورت هشتي (هشت ضلعي) است و در هاي متعددي در آن وجود دارد. در هر زمان كه نياز به خنك نمودن اطاق خاصي باشد، در بين آن اطاق و اطاق هشتي زير بادگير را باز مي نمايندجهت تقويت عملكرد خنك سازي بادگير و استفاده از برودت تبخيري (4) ۞، از روش هاي ديگري نيز استفاده مي شده است. به عنوان مثال، در شهر بم بادگيري وجود دارد كه از ساختمان، حدود 50 متر فاصله دارد و با يك كانال زيرزميني به آن مرتبط است. در بالاي اين كانال، يك باغچه قرار دارد. بعد از آبياري باغچه، رطوبت آن به ديوار هاي كانال ارتباطي نفوذ مي كند و نسيم بادي ...

  • بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران

    بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران

    بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران bache memar کارهای بچه های معماری دانشگاه آزاد شهرکرد بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران از جمله عوامل اقلیمی مهم که تاثیر مهمی بر ابنیه ایران گذاشته می توان به تابش نورخورشید، شدت جریان و جهت باد، عرض جغرافیایی، وجود آب، رطوبت ، پوشش گیاه، ارتفاع از سطح دریا و نا همواری های سطح زمین اشاره کرد که به صورت اجمالی به توضیح برخی از این عوامل می پردازیم. خورشید: کره ی زمین دارای محور دوران ثابتی است که نسبت به خط عمود بر صفحه ی گردش زمین به دور خورشید 5/23 درجه انحراف دارد که همین مطلب سبب ایجاد فصول می شود به دلیل این انحراف زاویه ی تابش نسبت به زمین و همچنین مکان طلوع و غروب آفتاب در فصول مختلف متفاوت است زاویه ی تابش آفتاب هنگام ظهر در ماههای مختلف سال برای شهر تهران زاویه ی تابش : زاویه ای است که شعاع تابش خورشید با تصویر آن بر روی سطح زمین می سازد ( از صفر تا نود درجه) جهت تابش : زاویه ای است که تصویر شعاع تابش خورشید بر روی زمین با خط شمال و جنوب می سازد . شمال صفر درجه و جنوب 180 درجه در نظر گرفته می شود. باد: اختلاف درجه حرارت و فشار هوا به علاوه دوران کره ی زمین باعث جابه جائی هوا و در نتیجه باد می شود.به دلیل این که باد با خود ابرهای باران زا وو باران که لازمه ی حیات است را به ارمغان می آورد ، بدون وجود باد زندگی در روی کره ی زمین برای بشر غیر ممکن است . باد در سواحل دارای یک تناوب شبانه روزی است . جهت و شدت باد غالب باید در طراحی شهری در نظر گرفته شود ؛ زیرا باد در انتقال صوت ، آلودگی هوا و بو مؤثر است. استفاده از باد در طراحی محوطه و ساختمان نیز باید نقش تعیین کننده ای داشته باشد و باد باید به طور صحیح هدایت و کنترل شود . که این کار با استفاده از گیاه ، عوارض زمین و ابنیه ی مجاور امکان پذیر است . در اقلیم گرم باید از بادهای خنک حداکثر استفاده صورت گیرد . این کار با طراحی صحیح محوطه و فرم بنا امکان پذیر است. آب، رطوبت و گیاه به خاطر ظرفیت حرارتی بالای آب در سواحل کنار دریاها و دریاچه ها ، اختلاف درجه حرارت شب و روز بسیار کمتر از مناطقی است که از این سواحل دور هستند ؛ به دلیل این که آب می تواند باعث اعتدال درجه حرارت در طی شبانه روز شود، در داخل ساختمان نیزبه عنوان یک اقلیم کوچک آب می تواند نواسان دجه حرارت را کاهش دهد .در خانه های خورشیدی جدید از بشکه های آب جهت کسب و ذخیره حرارت در طی روز و تأمین حرارت در هنگام شب استفاده می شود.یکی از دلایل عمده ی وجود حوض آب و درخت در حیاط اغلب خانه هایهاشیه ی کویری این است که به رطوبت هوا اضافه شود و فضای داخل بنا ...

  • جغرافیای کاشان بهترین وبزرگ ترین شهر استان اصفهان

    كاشان يكي از شهرستانهاي بزرگ استان اصفهان است كه از شمال به حومه قم و درياچه نمك و از خاور به توابع اردستان ، از جنوب به شهرستان نطنز ، از جنوب به ميمه و از باختر به حومه دليجان محدود مي گردد . كاشان در حدود 220 كيلومتري تهران و 90 كيلومتري جنوب شرقي قم قرار دارد . اين شهرستان با حدود4559هكتار وسعت در 51 درجه و 27 دقيقه شرقي ، 33 درجه و 59 دقيقه عرض شمالي واقع شده است . آب و هواي شهرستان كاشان خشك و نيمه كويري است ، نيمه شمالي آن معتدل و نيمه جنوبي آن سرد مي باشد . ارتفاع كاشان نسبت به سطح دريا 945 متر مي باشد ، كه در پست ترين جا منطقه آران به 93 متر و در بلندترين جا ، جوشقان تا 2222 متر مي رسد . در ناحيه كاشان دو رشته كوه به موازات يكديگر امتداد دارد : يكي دنباله سلسله جبال مركزي ايران است كه از كاشان گذشته تا اردستان و نائين كشيده شده است و آباديهايي كه از مشهد اردهال تا قمصر در دره ها و دامنه هاي  شرقي اين رشته كوهها واقع شده است روستاهايي خوش آب وهوا هستند . قلّه هاي مرتفع اين رشته كوه ، يكي در مشرق نياسر به ارتفاع 3600 متر و ديگري معروف به قلّه كروس در حوالي برزك به ارتفاع 2515 متر و سوم كوه هفت كتل به ارتفاع 3003 متر و بلندترين قلّه كركس است كه 3898 متر ارتفاع دارد و در نزديكي هاي نطنز است .ديگر سلسله جبالي است كه در غرب دليجان و ميمه واقع شده به طوري كه تقريباً  حد طبيعي ميان كاشان و گلپايگان بوده است . كاشان رودخانه دائمي ندارد فقط رودخانه قمصر است كه از كوه كركس سرچشمه گرفته پس از عبور از قسمت مركزي قمصر تا نواحي جنوبي شهر كاشان ادامه  مي يابد . رودخانه هايي كه مسيل آبهاي بارش هاي بهاري است واز طرف كوهپايه به سمت كاشان و كويرها سرازير مي شوند ، عبارتند از : رودخانه جزه كه هنگام بهار سيلابهايي در آن جاري مي گردد و به بند ريگ منتهي مي شود .رودخانه خنب و درّه ، اين رودخانه كه از روستاهاي خنب و درّه كوه هفت كتل سرازير مي شود.رودخانه قمصر ، كه از بند قهرود سرريز شده به سوي دشت لتحر و كاشان مي رسد .رودخانه ده نار رودخانه شوراب رودخانه سوگ چم كه از كوهپايه هاي برزك سرازير مي شود . رودخانه سار و وادقان كه به سمت درم و حوالي كوير مي رسد . رودخانه كلّه ، ارمك كه از كوههاي بالاي رهق سرازير مي شود و اغلب بهارها آب بسيار زياد دارد و بعد از گذشتن از جوشقان و استرك به درم رسيده و به سمت كوير مي رود . چرودخانه سار و وادقان نيز سيلابهاي فراواني دارد كه با ساختن بند هاي خاكي تا حدودي آبها ذخيره و از فرسايش خاك جلوگيري مي شود.  رودخانه قهرود  رودخانه مشهد قالي كه از كوههاي دليجان سرازير مي شود . در اطراف كوهپايه ها چشمه هاي بسياري وجود دارد كه باعث سرسبزي ...

  • عيد قربان،روز بندگي و بخشودگي مبارك باد.

    عيد قربان،روز بندگي و بخشودگي مبارك باد.

    عید قربان، تجدید خاطره عشق و ایثار عید قربان، روز ثبوت و اثبات عشق و تسلیم است. روزی است که انسان در برابر معشوق، هیچ بودن همه چیز را می پذیرد، خود و همه چیز را فدای او می کند و «تعبّد» را که نتیجه عرفان، شهود و دیدن یار است، به معرض دید می گذارد. امروز باید به گونه ای عمل کنیم و به نوعی از آزمایش و امتحان به درآییم که ابراهیم علیه السلام وار و اسماعیل علیه السلام وار عشق و تسلیم را به نمایش بگذاریم. امروز باید خاطره عشق و ایثار حضرت ابراهیم علیه السلام و حضرت اسماعیل علیه السلام و حضرت هاجر علیهاالسلام را تجدید کنیم. امروز باید معلوم شود که عشق و ایمان ما، در چه مرتبه ای و آروزی وصل در چه حدی است و تا چه اندازه ای به تعبد و تسلیم دست یافته ایم. محو جمال یار ابراهیم علیه السلام هنگامی که از آزمایش های پی درپی کامیاب به درآمد و به خوبی آنها را به پایان رساند، به مقام «امامت» نایل شد. هنگامی که در «منا»، در قربانگه یار، قربانی خویش را حاضر کرد و سراپا تسلیم محض و سرشار از عشق و تعبد شد، دل از غیر دوست برداشت و محو جمال و دیدار یار شد: چنان پر شد فضای سینه از دوست که فکر خویش گم شد از ضمیرمدر اینجا که با عشق، ایثار و تسلیم ذبیح خود، اسماعیل را فدا می کرد، از جانب معبود، ندا آمد که: هان ای ابراهیم، به خوبی امتحان دادی و اکنون «فدیه»ای که برایت فرستاده ایم قربانی کن که بیش از این از تو نمی خواستیم. تمرین عشق و تعبد امروز ما مسلمانان با رفتن به قربانگاه و قربانی کردن، این سنت خلیل علیه السلام را تجدید می کنیم و نیز عشق، تسلیم و تعبّد را به مرحله عمل و آزمون می گذاریم و هنگام قربانی کلماتی را که ابراهیم خلیل علیه السلام در حال قربانی زمزمه می کرد، ما نیز خلیل آسا بر زبان می رانیم و عاشقانه می گوییم: بار خدایا، همچنان که از ابراهیم، خلیلت، و موسی کلیمت و محمد حبیبت، قبول کردی، این قربانی را از ما بپذیر. سربریدن انانیّت ها امروز، با سربریدن قربانی، تمام «انانیّت»ها و هواها را سر می بریم و از هر آنچه غیر خداست می بریم و چشم امید و طمع، از غیر او می بندیم. امام معصوم علیه السلام به «شِبلی» فرمود:… هنگامی که قربانی خویش را ذبح می کردی، آیا بدین نکته آگاه بودی که گلوی طمع را می بری؟ و آیا به این حقیقت توجه داشتی که به ابراهیم خلیل علیه السلام اقتدا کرده و فرزند عزیزت را به قربانگاه دوست آورده ای تا فدای معشوق کنی؟ شبلی گفت: نه توجه نداشتم…. فرمود: پس قربانی نکردی! عید قربان در کلام امام خمینی(ره) «فرا رسیدن عید بزرگ اسلامی قربان را به همه مسلمین تبریک عرض می کنم، عیدی که انسان های آگاه را به یاد قربانگاه ابراهیمی می اندازد؛ ...

  • گشتی در تاربخ معماری ایران

    کولرگازيهاي باستاني ________________ بادگيرهاي چند هزارساله ايراني از فناوري خاصي براي خنک کردن خانه هاي نياکان ما استفاده ميکردند هنوز هم با آن قد و بالاي رعنايشان در آسمان شهرهاي ايران خودنمايي ميكنند. سالهاست هواي مطبوعي را كه در بام خانه ها نصيبشان شده است با گذراندن از روي يك حوض آب، خنك كرده اند و به اتاقها و تالارهاي تابستان نشين خانه ها دميده اند. بادگيرهاي ايراني در طول سالهايي كه از عمرشان گذشته است، نه تنها باد، خنك به خانه هاي ايراني دميده اند كه نقش تهويه مطبوع را نيز براي آنها بازي كرده اند. اميرخيز چايچي در كتاب «گور دخمه هاي ايران» مدعي است كه اين روند از 4000 سال پيش تا امروز ادامه داشته است. دليل او براي اين مدعا خانه اي است كه باستان شناسان ژاپني در سال 1969 ميلادي در نزديكي بسطام از زير خاكهاي تپه چخماق بيرون كشيدند. در يكي از ديوارهاي اين خانه كانالي وجود دارد كه به كانال بادگير خانه هاي ايراني ميماند. با اين حساب ما ايرانيها صاحب قديمي ترين بادگير شناسايي شده جهان هستيم و ميتوانيم مدعي باشيم كه ابداع كننده اين فناوري هستيم. در مسير باد دهان بادگيرها هميشه رو به هواي خنك و مطبوع باز بود تا كمترين نسيمي را ببلعند و از طريق كانالي كه تا طبقه همكف و گاهي زير زمين پايين ميرفت به ساكنان خانه برسانند. اين وظيفه معماران سنتي بود تا سمت و سوي وزش بادهاي خنك و خوشايند منطقه را تشخيص دهند و دهانه هاي بادگير را رو به آن بازكنند. براي اين كار معماران از نردباني دوطرفه بالا ميرفتند و با كمك گرفتن از لاله گوششان جهت وزش باد مناسب را تشخيص ميدادند. بادگيرها مشغول كارند وقتي بادي نمي وزيد، بادگيرها بيكار نمي ماندند. در اين موقع گرم شدن بدنه بادگير در اثر تابش خورشيد تابان مناطق كويري باعث گرم شدن هواي داخل آن ميشد، هواي گرم شده داخل كانال، از بادگير بالا ميآمد و از دهانه ها بيرون ميرفت، جاي اين هوا را هواي تالار و اتاقها ميگرفتند و جاي هواي اتاقها را هواي حياط. به اين ترتيب فضاي تالار و اتاقهاي تابستان نشين خانه پر از هواي خنك و خوشبويي ميشدكه از روي حوض حياط و از بين گلهاي باغچه گذشته بود. كولر آبي سنتي در بسياري از خانه هاي ايراني حوض همدست بادگير بود. حوض دقيقا در مسير بادي قرار ميگرفت كه بادگير با خود به داخل خانه آورده بود، به اين ترتيب باد، با گذشتن از روي آب و فواره در حال بازيگوشي اش خنك ميشد و در ادامه مسيرش تالارها و اتاقهاي خانه را سرد و قابل تحمل ميكرد. گاهي جاي اين حوض را چند كوزه پر از آب ميگرفت؛ كوزه هايي كه سطح بيرونيشان خيس و مرطوب شده بود، باد را خنك ميكرد. اين همان كاري ...

  • بادگير

    بادگير

    بادگير--كتر وحيد قباديان دكتر وحيد قبادياندر سال 1335 در تهران متولد شد. ديپلم خود را در رشته رياضي در 1354 از دبيرستان البرز دريافت كرد. وي دوره ليسانس و فوق ليسانس خود را در رشته معماري در دانشگاه ايالتي اهايو در آمريكا گذرانيد و دكتري خود را در سال 1379 در همين رشته از دانشگاه آزاد اسلامي دريافت كرد.دكتر قباديان به مدت دو سال در دانشگاه ايالتي اهايو و از سال 1364 تاكنون در دانشگاه هاي مختلف كشور تدريس نموده است. وي سخنراني هاي متعددي در زمينه معماري اقليمي و معماري معاصر در مجامع دانشگاهي و تخصصي ايراد كرده است.وي همچنين مقالات مختلفي را در زمينه معماري اقليمي و معاصر در نشريات علمي و حرفه اي منتشر كرده است. بادگير خلاصه: بررسي معماري و كاربرد بادگير هاي ايران زمين. توضيح انواع آن ها و پراكنش جغرافيايي آن ها، نحوه كار كرد و كاربرد آن ها.كلمات كليدي: بادگير، بادگير هاي يك طرفه، بادگير باغ دولت آباد. كتاب: بررسي اقليمي ابنيه سنتي ايراننويسنده: دكتر وحيد قباديانناشر: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران دكتر وحيد قبادياندر سال 1335 در تهران متولد شد. ديپلم خود را در رشته رياضي در 1354 از دبيرستان البرز دريافت كرد. وي دوره ليسانس و فوق ليسانس خود را در رشته معماري در دانشگاه ايالتي اهايو در آمريكا گذرانيد و دكتري خود را در سال 1379 در همين رشته از دانشگاه آزاد اسلامي دريافت كرد.دكتر قباديان به مدت دو سال در دانشگاه ايالتي اهايو و از سال 1364 تاكنون در دانشگاه هاي مختلف كشور تدريس نموده است. وي سخنراني هاي متعددي در زمينه معماري اقليمي و معماري معاصر در مجامع دانشگاهي و تخصصي ايراد كرده است.وي همچنين مقالات مختلفي را در زمينه معماري اقليمي و معاصر در نشريات علمي و حرفه اي منتشر كرده است.وي كتاب هايي را تاليف يا ترجمه كرده است كه پاره اي از آن ها بدين عناوين هستند:- طراحي اقليمي، دانشگاه تهران- بررسي اقليمي ابنيه سنتي ايران، دانشگاه تهران- مباني و مفاهيم در معماري معاصر غرب، دفتر پژوهش هاي فرهنگي- معماري پرش كيهاني، دانشگاه آزاد اسلامي فهرست:| مقدمه| طرز كار بادگير| معماري و انواع بادگير| موخره  1- مقدمه استفاده از بادگير از سنوات بسيار قديم در ايران متداول بوده است. بادگير ها با اشكال مختلف در شهر هاي مركزي و جنوب ايران ساخته شده كه هر كدام بر حسب ارتفاع و جهت باد مطلوب طراحي و اجرا شده اند. تا قبل از اختراع كولر برقي و گسترش آن در شهر هاي مختلف، از بادگير در ابنيه مختلف مسكوني، مذهبي و خدماتي استفاده مي شده است و هنوز هم مي توان باقيمانده اين بادگير ها را در اقليم گرم و مرطوب جنوب در شهر هايي مانند بندر عباس، بندر ...